انجیل مسیحیان کتاب آسمانی یا دست نوشته های بشر

آنچه مسلم است این است که حضرت مسیح (علیه السلام) یکی از پیامبران اولوالعزم و دارای کتاب آسمانی به نام انجیل بوده است. قرآن کریم در موارد متعددی بر این مطلب تصریح دارد از آن جمله این آیه است که می فرماید:

«وَ قَفَّیْنا عَلى‏ آثارِهِمْ بِعیسَى ابْنِ مَرْیَمَ مُصَدِّقاً لِما بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ التَّوْراهِ وَ آتَیْناهُ الْإِنْجیلَ فیهِ هُدىً وَ نُورٌ وَ مُصَدِّقاً لِما بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ التَّوْراهِ وَ هُدىً وَ مَوْعِظَهً لِلْمُتَّقینَ؛ و از پی آن ها عیسی پسر مریم را فرستادیم که تصدیق کننده توراتی بود که پیش از او فرستاده بودیم و انجیل را به او دادیم که در آن هدایت و روشنایی بود و برای پرهیزگاران هدایت و موعظه ای».[۱]

از دیدگاه اسلام کتاب انجیلی که بر حضرت عیسی  مسیح (علیه السلام) نازل شده یک نوع بیشتر نبوده و  پس از عروج حضرت عیسی مسیح (علیه السلام) این انجیل مفقود شده و بعد از مفقود شدن آن، برخی از مسیحیان متونی را با مطالب مختلف گردآورده و اسم آن ها را انجیل گذاشته اند.

امام رضا (علیه السلام) این واقعیت را به جاثلیق مسیحی گوشزد نمود و فرمود هنگامی که نصاری انجیل را گم کردند به درخواست مردم، علماء آنان مثل مرقس و لوقا و دیگران هر کدام انجیلی نوشتند و به مردم عرضه کردند.[۲]

اما مسیحیان انجیلی را که بر حضرت مسیح (علیه السلام) نازل شده از ریشه انکار نموده و  معتقدند که حضرت عیسی (علیه السلام) اصلا کتابی به این نام نیاورده و به گفته خود مسیحیان تا سال ۶۰ میلادی انجیل مکتوبی وجود نداشته و تا این زمان سخنان و کارهای عیسی (علیه السلام) به صورت شفاهی نقل می شد و به تدریج نوشته ها و یادداشت هایی به وجود آمده و نخستین کتاب های مقدس بین سال های ۱۵۰ـ۲۰۰ میلادی آماده شد و پس از چند قرن کلیسا به طور رسمی روشن ساخت که چه کتاب را باید مقدس شمرد.[۳]

انجیل هایی که مسیحیان اولیه آن ها رانوشته اند انواع زیادی داشته و به نام های مختلف وجود داشته اند. زیرا در میان مسیحیان قرن اول و دوم و حتی بعد از آن انجیل نویسی جریان داشته است و در این راستا هر یکی از بزرگان و دانشمندانی که در بین آنان معروف بوده اند برای قوم و طائفه خود انجیل می نوشته اند.

این مطلب در انجیل لوقا به خوبی منعکس شده است زیرا لوقا در اول انجیل خود می گوید: «از آن جهت که بسیاری دست خود را دراز کردند به سوی تالیف حکایت آن اموری که نزد ما به تمام رسید، چنان چه آنانی که از ابتداء نظارگان و خادمان کلام بودند به ما رسانیدند، من نیز مصلحت چنان دیدم که همه را من البدایه به تدقیق در پی رفته، به ترتیب به تو بنویسم ای «تیوفلس» عزیز تا صحت آن کلامی را که در آن تعلیم یافته ای دریابی».[۴]

این سخنان لوقا صراحت بر عدم محدودیت در انجیل نویسی دارد و هر کسی می توانسته به میل خود انجیل بنویسد. و به همین علت افراد زیادی در صدر اول مسیحیت برای خود انجیل نوشتند که متن هر کدام با دیگری اختلاف داشته و این اختلاف متون باعث ایجاد اختلاف در کلیساها نیز گردیده است.

بنابراین اناجیل بسیاری در میان مسیحیان وجود داشته است که حتی تا قرن های پیش از ظهور اسلام در میان آنان مشهور بوده است. سردار کابلی از جلد دوم و چاپ سیزدهم دایره المعارف انگلیسی اسامی اناجیل زیر را نقل نموده است:

اناجیل مصریان، عبریان، پطرس، ا دوازده،  اندریو، برنابا، برتولوماس، جیمس، تدیوس، اپلی، باسیلیدیس، کرینتوس، ابیونتس، حواء، حیوت، مریم، متیاس، کامیل، فلیپ، توماس، راستی، مارکیون و نیقودیمس.[۵]

اما مسیحیان از میان همه اناجیل فقط چهار انجیل به نام های انجیل متی، انجیل لوقا، انجیل مرقس و انجیل یوحنا را قبول دارند.

سوالات ما

سوالاتی که در موضوع قابل طرح است و مسیحیان ملزم به پاسخ آن ها هستند عبارت اند از:

۱. چرا حضرت مسیح (علیه السلام) کتاب آسمانی نداشته است؟ هرچند گفته شده که خود حضرت مسیح کتاب خدا است اما این سخن بسیار مبهم و غیر معقول است؟ زیرا خود حضرت مسیح (علیه السلام) نمی تواند کتاب باشد. در اناجیل رسمی مسیحیان از حضرت عیسی مسیح (علیه السلام) نقل نشده است که خود را کتاب مجسم خدا مطرح کرده باشد؟

۲. اگر حضرت مسیح (علیه السلام) کتابی به نام انجیل نداشته و خداوند بر آن حضرت هیچ کتابی نازل نکرده است پس مسیحیان این اسم را از کجا به دست آورده اند بر کتابهای خود گذاشته اند؟

۳. چرا در صدر مسیحیت انجیل نویسی در میام مسیحیان رایج بوده است؟ آیا از این مطلب به دست نمی آید که آنان می خواسته اند انجیل مفقود شده حضرت مسیح (علیه السلام) را بازیافت کنند؟

۴. مسیحیان چه دلیلی بر اعتبار و قدسی بودن اناجیلی دارند که هر کسی به میل خود نوشته است؟ با توجه به اینکه کتاب آسمانی نیستند چرا باید کتاب مقدس به شمار بیایند؟

۵. با توجه به اینکه اناجیل موجود در دست مسیحیان در حقیقت تاریخ زندگی حضرت مسیح (علیه السلام) را منعکس کرده اند چگونه می توانند باعث هدایت پیروان خود شوند؟

۶. مسیحیان از میان اناجیل متعدد و بی شماری که در قرن های اولیه تاریخ مسیحیت وجود داشته اند با چه معیاری از میان آن ها انجیل های به نام های متی، مرقس، لوقا و یوحنا را انتخاب کرده و آن ها را کتاب رسمی خود شناخته اند؟

نویسنده: حمیدالله رفیعی

پی نوشت ها

[۱]. مائده ، ۴۶.

[۲]. ر.ک: صدوق، محمد بن علی، التوحید، قم، جامعه مدرسین، ص۳۲۵.

[۳]. توماس، میشل، کلام مسیحی، ترجمه حسین توفیقی،  ص۱۵۸.

[۴]. عهد جدید، انجیل لوقا، فصل اول، جمعه ۱ـ۴.

[۵] . سردار کابلی، حیدر قلی خان قزلباش، مقدمه انجیل برنابا، تهران، المعی، چاپ چهارم، ۱۳۸۳ش، ص۱۹ـ۲۰.