- اسلام
- قرآن
- پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)
- شیعه
- خانواده
- ادیان و مذاهب
- پرسش ها و پاسخ ها
- کتابشناسی
- کتابخانه
- چندرسانه ای
- زمان مطالعه : 4 دقیقه
- توسط : رحمت الله ضیایی
- 0 نظر
خانواده، واحد بنیادین جامعه و کانون اصلی رشد و تعالی انسان است و تربیت و عواطف اجتماعی، به عنوان مهمترین ویژگی نظام انسانی، از خانواده نشأت میگیرد و توجه به نقش محوری زن، به عنوان محور عاطفه و تربیت و نقش محوری مرد در امر تربیت و تأمین معیشت و اداره زندگی، امری ضروری است.
ضرورت تشکیل خانواده
خداوند متعال میفرماید: «مردان و زنان بی همسر خود را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود، آنان را بی نیاز میسازد. خداوند گشایشدهنده و آگاه است.»(۱)
این آیه تأکید میکند که همه باید به امر ازدواج افراد مجرد همت گمارند و تنها به دلیل مشکلات اقتصادی از تشکیل خانواده نهراسند؛ چرا که خداوند وعده گشایش داده است؛ چنان که پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده: «هر کس ازدواج را از ترس فقر، ترک کند، گمان بد به خدا برده است؛ زیرا خداوند متعال میفرماید: اگر آنها فقیر باشند خدا آنها را از فضل خود بی نیاز میسازد.»
آئین همسرداری
در قرآن میفرماید: «عاشروهن»، عاشروا یعنی معاشرت کنید، زندگی کنید. «عاشروهن بالمعروف»(۲) یعنی به طور معروف و معقول و پسندیده زندگی کنید.
حق سالاری؛ نه مردسالاری و نه زنسالاری
دو کلمه غلط در جامعه ما وجود دارد؛ مردسالاری و زنسالاری، که هر دو طبق نظر قرآن، غلط هستند. در زندگی باید حق سالاری جریان داشته باشد. قرآن میفرماید: «وَ لَهُنَّ مِثْلُ الَّذِی عَلَیْهِنَّ»(۳)، اسلام بر تبعیض هر یک از زوجین بر دیگری، کاملاً مخالف است و همیشه جانب حق را رعایت میکند. میفرماید: به همان مقداری که بر ضد خانمها هست باید به نفع خانمها هم باید باشد، ” وَ لَهُنَّ مِثْلُ الَّذِی عَلَیْهِنَّ “ یعنی اگر یک تکلیفی بر دوش خانم هست باید یک منافعی هم به جیب خانم برود. اگر یک تکلیفی بر دوش مرد هست، باید یک بهرهای هم مرد داشته باشد. اگر خرج خانه با مرد است و بار زندگی روی دوش مرد، پس تمکین هم بر زن واجب است.
گفتیم که نه مردسالاری خوب است و نه زنسالاری. در قرآن کلمه «حُدُودَ اللَّهِ» زیاد آمده است. چند بار در قرآن گفته است: «تِلْکَ حُدُودُ اللَّهِ»(۴)، حدودالله؛ یعنی حد و مرز الهی. یعنی اصل نه توقعات زن باشد و نه بخل مرد، بلکه اصل حدود الهی است.
همسر هم محدودیت دارد، آدمی که همسر دارد، وظیفهاش این است که نان به خانه ببرد، غذا ببرد، اول وقت در خانه باشد، پول آب بدهد، برق بدهد و… ازدواج محدودیت میآورد، ولی این محدودیت ارزش دارد.
یاد کردن از نعمتها و خوشیهای زندگی
در آیات قرآن میفرماید: «وَ اذْکُرُوا نِعْمَهَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ»(۵)، نعمتهای خدا را هم یاد کنید. گاهی اوقات در زندگی دائم نبش قبر میکنیم! تو این کار را کردی !این را چرا گفتی! چرا رفتی و… ” وَ اذْکُرُوا نِعْمَهَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ “. خوبیها را هم ببینیم و بگوییم، تا زندگی شیرین شود و نعمتها برایمان افزونی یابد.
زن و مرد لباس یکدیگرند
قرآن میفرماید: همسر برای همسر، لباس است؛ «هُنَّ لِبَاسٌ لَکُمْ وَ أَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ»(۶). در لباس، طرح و رنگ و جنس، باید مناسب باشد.
لباس، سومین نیاز بشر است. اولین نیاز بشر، اکسیژن است، دومین نیاز بشر، غذا است. سومین نیاز بشر، همسر است. لباس چه خصوصیاتی دارد؟
رنگ و دوخت لباس، نشانهی سلیقه و شخصیت انسان است.
این که چه همسری انتخاب کنیم، از انتخاب همسر معلوم میشود که ایشان، در چه فکری است. فقط فکر زیبایی است، ثروت است، پست است؟ دوخت لباس و جنس لباس نشانهی شخصیت انسان است. انتخاب همسر هم نشانهی شخصیت انسان است.
گاهی یک لکه، تمام ارزش لباس را زیر سؤال میبرد. همسر هم همین طور است. گاهی یک حرکت در خانواده، کل هویّت خانواده را از بین میبرد.
همیشه چیزهای گران و پر زرق و برقدار بهترین نیستند!
گاهی وقتها ما فکر میکنیم که مثلاً چون کباب، گران است، انرژی بیشتری دارد و حال آنکه ممکن است انرژی خرما از گوشت بیشتر باشد. فکر میکنیم که خانمی که پدرش کارخانهدار است، تاجر است، سرمایهدار است و تحصیلاتش فوق لیسانس است، حتماً دختر خوبی هم هست! حتماً لباس گران، بهترین لباس نیست! گاهی آدم یک غذاهایی ساده میخورد، اما ویتامینش از غذاهای تشریفاتی بیشتر است.
لباس محدودیت میآورد، اما مصونیّتزا است
لباس، محدودیت میآورد. زمستان که لباس میپوشیم نمیتوانیم بدویم. کفش که پا میکنیم احساس تنگی در پا میکنیم. لباس یک محدودیتهایی میآورد، ولی نمیتوانیم بگوییم که حالا که محدودیت میآورد پس ما لباس، کفش نپوشیم. لباس و کفش ما را از سرما و گرما و خار و خاشاک حفظ میکند. همسر هم محدودیت دارد، آدمی که همسر دارد، وظیفهاش این است که نان به خانه ببرد، غذا ببرد، اول وقت در خانه باشد، پول آب بدهد، برق بدهد و… ازدواج، محدودیت میآورد، ولی این محدودیت ارزش دارد.
همسر، مایه آرامش روحی و روانی
لباس، آرامبخش نیست، جنس لباس، آرامبخش است. اگر یک لباس خشنی تن کنیم، بدن به خارش میافتد. گاهی وقتها با ازدواج، زندگی پر از نکبت میشود، برای این که جنس همسر به همسر نمیخورده است. قرآن میگوید: «لِتَسْکُنُوا»(۷) همسر، آرامشبخش است، جنس لباس، آرامبخشی میدهد.
لباس، عیب را اصلاح میکند، میپوشاند. اگر همسری عیب داشت، فکر کنید، چگونه اصلاح کنید، آبروریزی نکنید!
پیامبراسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده: «هر کس ازدواج را از ترس فقر، ترک کند، گمان بد به خدا برده است؛ زیرا خداوند متعال میفرماید: اگر آنها فقیر باشند، خدا آنها را از فضل خود بینیاز میسازد.»
لباس زیبا، نشانه ی شادابی است
در خانواده اگر زن و شوهر خودشان را برای همدیگر آرایش و زینت کنند، این آرایش و زینت، شادیبخش است. زندگی را گرم میکند. کلماتی که به هم میگویند میتواند در شادیشان سهم بزرگی داشته باشد. حدیث داریم که اگر مردی به زنش بگوید دوستت دارم، این کلمه تا آخر عمر در ذهن زن میماند. در حدیث دیگری آمده اگر کسی را دوست داری، به او بگو. تشکر کردن، عذرخواهی کردن از اشتباهات، اینها زندگی را شیرین میکند.
امیدوارم که زندگیتان همیشه پایدار و شاداب باشد.
پینوشتها
۱- نور /۳۲
۲- النساء /۱۹
۳- البقره /۲۲۸
۴- همان / ۲۲۹
۵-همان /۲۳۱
۶-همان /۱۸۷
۷- روم /۲۱