روز ترویه و آغاز مراسم حج تمتّع

 هشتم ذى حجه، روز ترویه است و علت نام گذارى این روز، بدان جهت است که در منى و عرفات آب وجود ندارد و حاجیانى که قصد وقوف در منى و عرفات را دارند، باید از مکه معظمه براى خویش آب تهیه کرده و به همراه خود ببرنر و چنین حالتى را “ترویه” مى نامند. این روز،از روزهاى مهم ذى حجّه است و بر اساس روایتى از امام جعفر صادق(ع)،روزه گرفتن در آن، کفاره شصت سال آدمى است.(۱) در این روز حاجیان خانه خدا، مراسم حج تمتع و حج اکبر را آغاز مى کنند.

اعمال حج عبارتند از:

۱- محرم شدن. یعنى پوشیدن لباس ویژه احرام و نیت حج نمودن.بهترین زمان محرم شدن، روز هشتم ذى حجّه است که در مکه معظمه انجام مى گیرد که اگر در مسجد الحرام با شد، افضل خواهد بود.

۲- وقوف در عرفات . یعنى حضور در عرفات، از ظهر روز نهم ذى حجّه تا غروب شرعى.

۳- وقوف در مشعر. یعنى بیتوته درمشعرالحرام ، واقع در مزدلفه، از شب دهم ذى حجّه تا طلوع فجر روز دهم.

۴- انجام واجبات منى در روز دهم ذى حجّه.

واجبات منى عبارتند از:

۱-رمى جمره عقبه،

۲-قربانى کردن

۳-حیوان حلال گوشت (گوسفند، گاو و شتر)

۴- حلق و تقصیر (تراشیدن و کوتاه کردن موى سر)

۵- اعمال واجب مکه. پس از بازگشت از عر فات و منى،به مکه معظمه، چند عمل را باید در آن انجام دهد: طواف واجب خانه خدا، خواندن دو رکعت نماز طواف و سعى بین صفاو مروه.

۶- طواف نساء.

۷- خواندن دو رکعت نماز طواف نساء، در پشت مقام ابراهیم(ع).

۸- بیتوته در منى، در شب هاى یازدهم ودوازدهم ذى حجّه.

۹- رمى جمرات سه گانه (جمرهالاولى،جمرهالوسطى و جمرهالعقبه) در روزهاى یازدهم و دوازدهم ذى حجّه.

شایان ذکر است که علاوه بر واجبات حج که اختصاراً بیان گردید،مستحبات و ادعیه فراوانى نیز وارد شده اند که به خاطر رعایت اختصار ، از ذکر آنها صرف نظر کردیم.هم چنین مسایل فرعى فقهى فراوانى درباره حجّ تمتع وجود دارد و برخى از اعمال (اعم از واجب ومستحب) میان زن و مرد حج گذار تفاوت هایى است ،که تمامى آنها در مناسک حج فقهاى عظام به طور تفصیلى بیان شده است . طالبین را براى فرعیات فقهى و احکام شرعى حج ، به رساله هاى عملیه و مناسک حج مراجع تقلید شیعیان و براى ادعیه و مناجات ایام حج، به کتاب “الاقبال”سید بن طاووس، “المراقبات”میرزا جوادملکى تبریزى و دیگر کتب ادعیه ارجاع مى دهیم .اللهم ارزقنا حجّ بیتک الحرام ، فى عامى هذا و کلّ عام ما ابقیتنى …

پی نوشت:

۱- الاقبال بالاعمال الحسنه(سید بن طاووس)،ج۲ ،ص۴۹.