تحفه‌ى رضویه

«تحفه‌ى رضویه»، شرحى است بر صحیفه سجادیه، تالیف قاضى بن کاشف الدین محمد یزدى (۱۰۰۱-۱۰۷۵ق) که به زبان فارسى نگاشته شده است. مؤلف در مقدمه هدف خود را از تالیف این شرح به زبان فارسى چنین بیان کرده است:

«از برکات و میامین این وادى مقدس [مشهد مقدس رضوى] به خاطر رسید شرح مبسوطى بر صحیفه سجادیه… به لغت بلندرتبه عربى نویسم… و چون مقصود اصلى این بود که طبقات مردم از خواص و عوام از آن بهره برند، منتخبى از آن را به زبان فصیح فارسى در غایت وضوح نقل نمودم.»

این کتاب ترجمه و خلاصه همان شرح عربى به همراه اضافاتى است که توسط خود مؤلف نوشته شده است. شرح عربى آن، «التحفه الرضویه للصحیفه السجادیه» نام دارد.

این شرح، مورد استناد علامه مجلسى در «الفرائد الطریفه» بوده و آقابزرگ تهرانى، مؤلف «الذریعه» و سید محسن عاملى، مؤلف «أعیان الشیعه» این شرح را ستوده‌اند.

کتاب، شامل شرح یازده دعا از نسخه مشهوره صحیفه است به اضافه شرح دعاى صلوات بر حضرت آدم(ع) که آن دعا را از روى نسخه تصحیح‌شده و معتبر که به خط کفعمى نزد مؤلف بوده نگاشته است. لازم به ذکر است گاهى نکاتى افزون از شرح عربى در این شرح آمده است؛ با حفظ این نکته که شرح عربى او شامل شرح دو دعا است.

محقق کتاب در ابتداى آن به معرفى مؤلف، اساتید، شاگردان و تالیفات نویسنده اشاره نموده است.

وى این شرح را به نام شاه عباس دوم صفوى (۱۰۵۲ – ۱۰۷۷ق) نگاشته است.

روش شارح چنین است که در ابتدا، قسمتى از صحیفه سجادیه را آورده و در زیر آن به شرح لغات، مطالب صرف و نحوى و ترجمه آن پرداخته است، سپس خلاصه معناى کلام امام را بیان نموده است.

وضعیت کتاب

پاورقى‌هاى کتاب، مربوط به ارجاعات و اسانید کتاب به همراه ذکر بعضى از نسخه‌هاى صحیفه سجادیه است.

در پایان کتاب فهارسى چون آیات، احادیث، احادیث فارسى، ابیات، اسامى، کتاب‌ها، مکان‌ها، فرقه‌ها و گروه‌ها، اشیا و حیوانات و فهرست مطالب کتاب، عنوان شده است.

منبع مقاله

متن و مقدمه کتاب.