شیخ اسماعیل معزالدین اصفهانی (ره)

اشاره:

عالم جلیل آیت الله شیخ اسماعیل فرزند محمد حسن معزّی (معزالدین) در سال ۱۲۸۸ هجری قمری  در خانواده ای مذهبی و دوستدار دانش و فرهنگ در شهر اصفهان چشم به جهان گشود. پدرش محمدحسن از خاندان و نیاکانی اصیل و محترم و از معلومات مذهبی نیز برخوردار بود و به کار بازرگانی اشتغال داشت و همواره از علما و دانشمندان به نیکی و بزرگی یاد می نمود و از آنان تجلیل می کرد. از این رو برای تربیت و پرورش اسماعیل در طی مراحل علمی و سیر و سلوک روحانی علاقه نشان می داد و همت می گماشت.

شیخ اسماعیل از همان کودکی به نماز ، مسجد ، درس و فراگیری و آموزش علاقه مند بود. از سن هفت سالگی به همراه مادر بزرگش که بانویی عابده و متهجده بود، اغلب شب ها برای اقامه ی نماز شب به مسجد جامع اصفهان می رفت و از خردسالی شروع به خواندن نماز شب کرد و تا پایان عمر پربرکت خویش نماز شب را ترک نکرد.

در حوزه علمیه اصفهان

شیخ اسماعیل معزی (معزالدین) علوم مقدماتی و ادبیات عرب را نزد ملا عبد الرزاق جزی اصفهانی  و میرزا احمد اصفهانی می گذراند و علوم بلاغی را از ملا محمد کاشانی (کاشی) و فقه و اصول  و دروس سطح  را نزد حاج میرزا بدیع درب امامی ، سید محمد شوشتری و آقا سید محمد مهدی درچه ای فرا می گیرد.پس از گذراندن دوره مقدمات و سطح و عالی به درس خارج فقه و اصول آیت الله شیخ مرتضی ریزی و آیت الله حاج سید محمد باقر درچه ای راه یافت و خود صاحب نظر می گردد.

در نجف اشرف

در آن زمان حوزه علمیه نجف اشرف سرآمد حوزه های درسی و از رونق ویژه ای برخورداد بود. از این روی شیخ اسماعیل برای کسب علم و معرفت بیشتر راهی نجف اشرف می شود تا در جوار بارگاه علوی از محافل علمی و درسی و معرفتی آن سامان بهره گیرد و توشه علمی و اخلاقی و عرفانی اندوزد.

شیخ اسماعیل معزالدین(معزی) در تاریخ بیست و سوم رجب سال ۱۳۲۱ هجری قمری در نجف اشرف به درس آیت الله العظمی آخوند سید محمد کاظم خراسانی که بسیاری از مجتهدان در درسش حاضر می شدند راه می یابد و به تلمذ می پردازد و توشه های فراوانی از خوشه های درخت پربار علمی و عرفانی این عالم بزرگ برمی گیرد.

اساتید ایشان در حوزه علمیه نجف اشرف

وی افزون بر آیت الله آخوند سید محمد کاظم خراسانی از دیگر استادان حوزه ی مقدس علوی بهره می برد.

از جمله این بزرگان :

سید محمد کاظم طباطبایی یزدی (صاحب کتاب گرانسنگ عروه الوثقی)؛

شیخ الشریعه اصفهانی؛

شیخ محمد حسین قمشه ای اصفهانی؛

آقا شیخ هادی تهرانی

گر در سرت هوای وصال است حافظا باید که خاک درگه اهل هنر شوی

آیت الله معزالدین (معزی) مدت دوازده سال در نجف اشرف از این استادان بزرگ و کم نظیر و دیگر علمای طراز اول، کسب کمالات عالیه و علوم متعالیه می نماید. و خود نیز ضمن تحصیل به تدریس و تزکیه ی نفس و ریاضات شرعیه می پردازد.

مشایخ روایی

از جمله کسانی که به آیت الله معزالدین اجازه روایت دادند می توان از آیت الله العظمی آخوند خراسانی (صاجب کتاب ارزشمند کفایه الاصول) و آیت الله آقا شیخ محمد حسین قمشه ای و آیت الله شیخ الشریعه اصفهانی نام برد.

مساجد و حوزه های درسی

آیت الله آقا شیخ اسماعیل معزی در مسجد کمر زرین و مسجد سلام به اقامه ی نماز جماعت می پردازد و در مدرسه علمیه نوریّه  و مدرسه علمیه کاسه گران. حکیمیه.  و مدرسه علمیه جدّه بزرگ تدریس می کند.

اهتمام او در پرورش طلاب مثال زدنی است به گونه ای که افزون بر دلسوزی فراوان که نسبت به تربیت علمی،اخلاقی و معرفتی طلاب نشان می دهد، برای حل مشکلات آنان به ویژه مشکلات مالی و معیشتی و خانوادگی و اجتماعی طلاب از هیچ کوشش و اقدام و فداکاری دریغ نمی نماید.

مدرسه علمیه نوریه شاهد زحمات و تلاش های بی دریغ وی می باشد به گونه ای که آیت الله معزی این نهاد آموزشی را از حالت رکود خارج کرده و احیا می سازد و اهل علم و طلاب را در آن اسکان می دهد و حوزه درسی آن را فعال نموده و چنان با تدبیر  و ظرافت خاص عمل می کند تا این مرکز علمی را از شر غاصبان  و بداندیشان (و هم فکران رضاشاه) حفظ و مصون نماید.

این مرکز آموزشی به همت آیت الله معزالدین چنان رونق می یابد که خاستگاه پرورش و رشد و شکوفایی طلاب و فاضلان و عالمان می گردد.

در محضر قرآن و در مکتب اهل بیت(ع)

ایشان افزون بر کرسی تدریس در حوزه علمیه، در مسجد سلام به تبلیغ اسلام و  تفسیر قرآن و تبیین فرهنگ و معارف نبوی (ص) و علوی می پردازد و دوستداران اهل بیت (ع) را با سیره و سخن آن بزرگواران آشنا می سازد و شهد گوارای دعا و نیایش را در کام تشنه کامان وادی حیرت می چکاند و قلوب آنان را با آیات الهی منور می کند؛ به گونه ای که جمعی از خواص عالمان دینی و طلاب و مؤمنان و شاگردان ممتازش گرد او آمده و به راهنمایی و پیشاهنگی آیت الله شیخ اسماعیل معزالدین که ملهم از قرآن و روایات است به مشارطه و مراقبه و محاسبه النفس روی می آورند و خویشتن خویش را در زمزم زلال قرآن و معارف اسلامی و اذکار و ادعیه و زیارات شستشو می دهند.

تالیفات

۱. رساله در اجتهاد و تقلید

۲.رساله در حجیّت ظنّ (مشتمل بر سه بخش)

۳.رساله در استصحاب

۴.رساله در قاعده لاضرر و لاضرار

۵.رساله در تجزی در اجتهاد

۶.رساله در برائت

۷.رساله در انسداد

۸. رساله در تعادل و تراجیح

۹. رساله در خمس

۱۰. رساله در طهارت

۱۱.رساله در رهن

۱۲.رساله در قضاء و شهادت

۱۳.رساله در وقف

۱۴.اجزاء متفرقه در اصول

۱۵.شرح کفایه الاصول آخوند خراسانی

۱۶.تقریرات درس اصول آخوند خراسانی

۱۷.تقریرات مباحث فقهی آخوند خراسانی آیت الله سید محمد رضا خراسانی

۱۸. اصول الایمان (در کلام و اعتقادات)

۱۹. مجالس الموحدین

۲۰.قضایای غریبه و عجیبه

اجازه روایتی آیت الله مرعشی نجفی از آیت الله شیخ اسماعیل معزالدین (معزی)

از جمله کسانی که موفق به کسب اجازه روایتی از آیت الله معزالدین(معزی) می شود، آیت الله العظمی سید شهاب الدین حسینی مرعشی نجفی است

آیت الله مرعشی نجفی، آیت الله شیخ اسماعیل معزالدین (معزی) را که از مشایخ او به شمار می آید با عناوینی والا ستوده است.

در کتاب المسلسلات فی الاجازات، تصویر متن اجازه روایتی آیت الله شیخ اسماعیل معزالدین به آیت الله مرعشی آمده است.

وفات

سرانجام این عالم و فقیه زاهد و مدرس مکتب اهل بیت(ع) در سن ۷۵ سالگی،در شب جمعه بیست و سوم ذی القعده سال ۱۳۶۳ هجری قمری به ملکوت اعلی پیوست و در تکیه کازرونی اصفهان به خاک سپرده شد.