وظایف مهم اخلاقی و عاطفی همسران در زندگی مشترک

خانواده، اولین و مهمترین نهاد اجتماعی در تاریخ، فرهنگ و تمدن انسانی است و کانونی است که باید برای حفظ حرمت و کرامت انسان و تامین سلامت جسمانی و روحانی و رشد معنوی او، نسبت به آن اهتمام فراوانی داشت. پر واضح است که قوام خانواده به منظور تداوم انسجام جامعه و تامین محیطی سالم برای زیستن انسان ها، ضرورتی انکارناپذیر است.

هر چند تعریف وظایف همسران در زندگی مشترک برای جوامع و فرهنگ های مختلف می تواند متفاوت باشد با این حال مهارت هایی وجود دارد که به مدد آن ها می توان به زندگی مشترک و رابطه متقابل همسران، دوام و پایداری بیشتری داد. اینک به پاره ای از این مهارت ها اشاره می شود:

وظایف متقابل همسران

۱- اظهار عشق و علاقه به همسر

ابراز عشق و محبت به همسر از جمله رفتارهایی است که می توان آن را در یک ازدواج موفق مشاهده کرد.نحوه ارتباط هر زوجی منحصر به فرد بوده و به روش های متفاوتی به یکدیگر محبت می کنند.

محبت و ابراز عشق به همسر در زندگی مشترک نقش بسیار مهمی در ایجاد صمیمیت دارد. ابراز محبت به همسر باعث افزایش حس اعتماد و رضایت بخشی در او و عامل آرامش روح و روانش می شود. فارغ از هر نوع ارتباطی که بین زوجین حاکم است، هر یک از آنها به لحاظ عاطفی و روانی، نیاز دارد که از طرف همسرش سیراب گردد؛ این یعنی برای بقا و دوام رابطه و برخورداری از یک خانواده سالم، ابراز عشق و محبت به همسر ضروری است.

۲- آراستگی ظاهر در هر سن و سال

یکی از مهمترین عناصر محرک برای آشنایی با یک نفر جذابیت ظاهری اوست. اصولا جذابیت در آغاز و گسترش آشنایی زن و مرد تاثیر به سزایی دارد. به عبارت دیگر همه ما دوست داریم با کسانی ارتباط پایدار برقرار کنیم که برای ما جذاب هستند. قطعا جذابیت ظاهری در کنار جذابیت های شخصیتی و اجتماعی در شکل گیری یک رابطه به ویژه رابطه همسری نقش تعیین کننده ای داشته و از موضوعات مهم و مطرح در زندگی مشترک است.

با این وجود، بسیاری از زوجین مدتی پس از ازدواج و یا بعد از فرزندآوری، نسبت به ظاهر و آراسته بودن خود توجه لازم را نمی کنند و همین امر موجب ایجاد نارضایتی شریک زندگی در رابطه زناشویی می شود. این در حالی است که آراستگی، به هیچ وجه مشمول زمان نشده و در ازدواج نیز همانند سایر روابط اجتماعی، جذابیت و رسیدگی به ظاهر، از عوامل مهم و تاثیرگذار تقویت و تحکیم رابطه محسوب می شود.

۳-رعایت اخلاق و احترام نسبت به همسر

بی تردید رفتار و گفتار اخلاق مدارانه و احترام گذاردن بی قید و شرط به همسر، به زندگی مشترک، ثبات و آرامش فراوانی می بخشد. اساسا احترام، یکی از نیازهای روحی و اساسی انسان است و آدمی به طور فطری از احترام و تکریم، ذهنیت مثبت و انرژی خوبی بدست آورده و دوست دارد، دیگران به شخصیت او احترام بگذارند.

در این راستا، احترام همسران به هم، آنان را برای کوشش و تلاش بیشتر، توانمندتر ساخته، باعث بهتر شدن روابط می شود و بدیهی است هرچه روابط اعضای خانواده بهتر و سالم تر باشد، زندگی شیرین تر و با صفاتر خواهد بود.

۴- پذیرش عذرخواهی همسر

زندگی مشترک هر انسانی غیر از معصومان (علیهم السلام) مملو از خطاست و عصمت از خطا، برای انسان های معمولی تقریباً غیر ممکن است؛ بنابراین قطعا همسرمان نیز همانند خود ما در طول زندگی مشترک، دچار اشتباه و خطا می شود و شایسته است وقتی اشتباه خود را پذیرفته و پوزش می طلبد، از او بپذیریم. فراموش نکنیم پذیرش عذرخواهی همسر، نشانه روح، اخلاق، منش و تربیت نیکو و والاست.

۵- اهتمام جدی به پرهیز از قهر و همسرآزاری

وقتی دو نفر با تربیت و شرایط فرهنگی و خانوادگی مختلف زیر یک سقف می روند، مطمئنا دچار اختلاف نظرهایی خواهند بود. نحوه برخورد با این اختلاف نظرها است که می تواند زوج را به سادگی از مراحل دشوار زندگی عبور دهد، یا موجب دعوا و بحث و ایجاد کشمکش های کوچک و بزرگ بین آنها شود. در این میان، واکنش برخی از زوجین در مواقع بروز بحث و کشمکش، قهر با همسر است.

این در حالی است که این دسته از زوج ها نمی دانند قهر کردن، یکی از عوامل مهم آسیب زا در ارتباط زناشویی آنها است و امکان دارد پیامدهای منفی زیادی نیز در پی داشته باشد. شاید با نگاهی سطحی این طور به نظر آید که قهرهای کوتاه مدت، ممکن است موجب قدردانی شود اما این در صورتی است که این کار بسیار کم و به صورت محدود انجام شود اما استفاده نا محدود از قهر می تواند زندگی مشترک را حتی وارد مرحله طلاق عاطفی هم بکند.

حقیقت این است که قهر کردن همانند انگلی است که از زیبایی های رابطه زوجین تغذیه می کند. هر چقدر مدت زمان قهر آنها طولانی تر باشد، به این انگل اجازه تنفس داده بیشتر از عشق و علاقه شان به همدیگر تغذیه خواهد کرد و موجب تخریب روابطشان خواهد شد.

علاوه بر قهر، ارتکاب رفتارهای همسرآزارانه نیز می تواند ضربات جدی بر پیکره زندگی مشترک همسران وارد کند. ممکن است خیلی از ما چنین تصور کنیم که دیگر زمانی که مردان همسرشان را کتک می زدند یا به آنها اجازه نمی دادند از منزل خارج شوند گذشته است؛ اما واقعیت این است که همسرآزاری هنوز هم وجود دارد. تنها اتفاقی که افتاده این است که چهره آزار و اذیت ها تغییر پیدا کرده و البته اخیراً گاهی هم این آقایان هستند که مورد آزار همسر قرار می گیرند!

به طور کلی در تعریفی جامع، هر چیزی که آرامش زندگی همسران را به هم می زند و اجازه نمی دهد در کنار هم لحظات خوب و خوشی داشته باشند را می توان نمونه ای از همسرآزاری دانست. همسرآزاری می تواند مشکلات بسیاری را در جریان زندگی‌ برای زوجین ایجاد کند و حتی آنها را به سمت طلاق پیش ببرد.

۶- اجتناب و پرهیز از منت نهادن

منت، احسان و نیکویی به دیگری، کاری اخلاقی و انسانی و دارای بار ارزشی مثبت است و آنچه آن را منفی می نماید به زبان آوردن آن احسان و نیکویی است. این که فرد به همسر خود خدمتی نماید، احسان و کار نیکی انجام دهد بسیار خوب است؛ اما این که کار خود را به زبان بیاورد و با این کار قصد تحقیر او را داشته باشد، موجب آزار او شده است.

در طرف مقابل اگر سعی کنیم از کارهای خوبی که همسرمان انجام می دهد به خوبی تشکر کرده و به آن ارج نهیم، باعث افزایش اعتماد به نفس همسرمان شده و زندگی ما رنگ و بوی عشق و محبت به خود می گیرد.

پس شایسته است که هرگز در زندگی زناشویی منت نگذاریم و هیچگاه این جملات را به کار نبریم: اگر من نبودم چه کسی بود که تو را بگیرد؟ اگر خانه من نبود کجا می خواستی زندگی کنی؟ این را من برای تو خریدم یا این کار را من برای تو کردم، خونه بابات اصلاً به تو نمی رسیدند و…

۷- انجام وظیفه زناشویی و رابطه جنسی

برقراری رابطه جنسی، سبب پایداری ازدواج می شود و برای سلامتی روحی و جسمی زوجین بسیار مفید است. در بحث وظایف زوجین در رابطه زناشویی موفق، تامین غرایز جنسی زن و مرد از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. مردی در این امر موفق است که بداند یک زن زمانی از همبستر شدن و زناشویی لذت می برد که از نظر حسی و عاطفی آماده شده باشد.

از طرف دیگر، رابطه جنسی برای مردان یک نیاز بسیار حیاتی است و هیچ وقت نباید آن را درگیر دعواها، کشمکش ها و یا انتقام های زناشویی کرد. از مهمترین وظایف زن نسبت به شوهر این است که نیازهای جنسی همسرش را تامین کند و به بهترین شکل به آنها پاسخ دهد.

منبع: بخش خانواده پایگاه الشیعه؛ فرآوری: حسین فاضلی