اعمال و رفتاری که انسان را از تشیع خارج می کند

اشاره:

شیعه بودن با ادعا قابل تحقق نیست. شیعه اهل بیت دارای اوصافی است که در کسب و حفظ آن باید کوشا باشد. برای ای شیعه ماند باید از اموری اجتناب کند برخی از کارها و اعمال و رفتارهای تکلیفی و اخلاقی است که یک شیعه باید آنها را رعایت کند. در این نوشته به برخی از این امور اشاره شده که انجامش شیعه بودن انسان را زیر سؤال می برد.

شهرت طلبی و افشای اسرار

امام جعفر صادق (علیه‌السلام) فرمود: عده ای در مساجد (و محافل) گرد یکدیگر جمع می شوند، برای آن که ما اهل بیت رسالت را مشهور کرده و خودشان نیز شهرت یابند، چنین افرادی از شیعیان و پیروان ما نیستند؛ و ما هم با آنها نخواهیم بود. من سعی می نمایم خود را مخفی و مستور گردانم؛ ولی آنها اسرار مرا فاش و پرده دری می نمایند،‌خداوند آنها را رسوا و اسرارشان را فاش گرداند. می گویند: من امام و پیشوای آنها هستم، به خدا سوگند! من امام و پیشوا نیستم، مگر برای اشخاصی که از من پیروی نمایند؛ اما آن دسته افرادی که معصیت و مخالفت مرا می کنند، من پیشوایشان نخواهم بود، چرا به نام من چسبیده و تمسک می جویند؛ چرا نام مرا از گفتارشان برنمی دارند ؟ به خدا سوگند! من با چنین افرادی جمع نمی شوم و کنار نخواهم آمد.

روزه اول و آخر ماه رمضان

امام رضا (علیه‌السلام) فرمود: روزه گرفتن (ماه مبارک رمضان) از هنگام دیدار و رؤیت هلال (در شب اول ماه) خواهد بود؛ و نیز عید فطر با رؤیت و دیدن ماه، ثابت می شود. و سپس افزود: از پیروان ما نیست، کسی که پیش از دیدن ماه روزه بگیرد؛ و یا قبل از رؤیت (هلال ما شوال به عنوان عید فطر) افطار نماید.

افزودن بر ماه رمضان ؟‌!

امام علی (علیه‌السلام) به نقل از حضرت رسول (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: کسی که یک روز از غیر ماه رمضان را عمدا داخل ماه رمضان گرداند و جزء آن قرار دهد، به خداوند متعال و به من ایمان نیاورده است.

بلند بودن سبیل

 و قال النبی (صلی‌الله علیه و آله): من لم یأخذ شاربه فلیس منا. و قال (صلی‌الله علیه و آله): ان المجوس جزوا لحاحهم و وفروا شواربهم.(۱) حضرت رسول (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: کسی که شارب و سبیل خود را کوتاه نگرداند، از دوستان و شیعیان ما نیست. و نیز فرمود: مجوسان و آتش پرستان، ریش و محاسن خود را از ته می زدند؛ و سبیل و شارب را بلند می گذاشتند.

رعایت نکردن اصول تلاوت قرآن

شخصی به نام عبدالرحمان بن سائب گوید: روزی عبور سعد بن ابی وقاص بر ما افتاد، نزد او رفته و سلام کردم، پس (صلی‌الله علیه و آله) شنیدم که فرمود: به درستی که قرآن با حالت حزن و اندوه نازل گشته است، هنگامی که آن را قرائت می نمائید، با حالت گریه و اندوه باشد؛ پس اگر گریه تان نگرفت، خود را به حالت گریه کنندگان در آورید؛ و خوش لحن و زیبا بخوانید؛ و هر کس قرآن را بدون لحن و صوت زیبا تلاوت نکند، از پیروان ما نخواهد بود.

 و قال النبی صلی الله علیه و اله وسلم:‌لیس منا من لم یتغن بالقرآن.(۲) حضرت رسول (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: از پیروان ما نیست، کسی که قرآن را با لحن و صوت صحیح و زیبا تلاوت ننماید.

گرفتن اجرت برای قرائت قرآن

حضرت رسول (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: شخصی که قرآن را بخواند و قصد ریاء و درخواست اجرت و چیزی را داشته باشد، او در روز قیامت در حالی خداوند متعال را ملاقات می نماید، که صورتش سیاه و بدون گوشت می باشد، و قرآن او را از پشت به سمت دوزخ هدایت نموده تا آن که وارد آتش گردد و با دیگر دوزخیان در آن می ماند. و کسی که قرآن را قرائت نماید و به احکام و دستورات آن عمل نکند، در صحرای قیامت نابینا محشور خواهد شد.

فخر و مباهات به وسیله قرآن

حضرت رسول (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: هر کس قرآن را فرا گیرد به قصد ریاء و خودنمائی، تا آن که با بی خردان مجادله و بر دانشمندان فخر نماید؛ و یا آن که قرآن را وسیله ی متاع دنیا قرار دهد، خداوند متعال در روز قیامت استخوانهای بدنش را جدا و متلاشی می گرداند؛ و انواع عذاب ها را بر او مسلط می نماید.

بی توجهی به امور

امام جعفر صادق (علیه‌السلام) فرمود: به طور دائم شیطان افرادی را در مجامع مربوط به ما اهل بیت رسالت وارد می گرداند، که آن افراد از دوستان و پیروان ما نیستند، پس از مدتی که مورد توجه مردم قرار گیرند با تحریک شیطان دروغ هائی را بر ما نسبت می دهند؛ و چون رسوا و نابود شوند، شیطان،‌دیگری را جای گزین آنها می گرداند.

بی تابی در مرگ عزیزان

 عن ابن مسعود، قال رسول الله صلی الله علیه و اله وسلم: لیس منا من ضرب الخدود، و شق الجیوب.(۳) حضرت رسول (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: از شیعیان و پیروان ما (اهل بیت رسالت) نیست، کسی که (در مصیبتها) بر صورت خود زند؛ و یقه ی پیراهن خود را چاک زده و پاره کند.

عن أبی أمامه أن رسول الله (صلی‌الله علیه و آله) لعن الخامشه وجهها، و الشاقه جیبها، و الداعیه بالویل و الثبور.(۴) یکی از اصحاب رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) – به نام ابوامامه – گوید: همانا خانم هائی را که بر صورت خود زنند تا سرخ شود؛ و یا صورت خود را بخراشند؛ همچنین کسانی که یقه ی پیراهن خود را چاک زنند؛ و کسانی که الفاظ و سخنان نامناسب همراه با داد و فریاد بر زبان جاری کنند، حضرت رسول الله (صلی‌الله علیه و آله) لعن نموده است. امام صادق به نقل از پدران بزرگوارش علیهم السلام فرمود: نهی نمود رسول اکرم صلی الله علیه و اله وسلم از فریاد کشیدن در عزا و مصیبت؛ و نیز نهی نمود از شعر خوانی (با سخنان باطل) همراه با ناله و گریه؛ و همچنین نهی نمود از زدن دست بر صورت (به طوری که کبود یا سرخ شود).

و قال النبی (صلی‌الله علیه و آله): أنا بریء ممن حلق و صلق. و قال فی النهایه عنه (صلی‌الله علیه و آله): لیس منا من سلق،أو حلق.(۵) حضرت رسول (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: من بریء و بی زار هستم از کسانی که (در مآتم و مصائب عزیزان خویش) موهای خود را می کنند؛ و با حالت داد و فریاد ناله می زنند. همچنین فرمود: کسی که هنگام مصیبت فریاد زند؛ و صورت خود را بخراشد، از (دوستان و پیروان) ما نیست.

نژاد پرستی و قومیت گرائی

یکی از اصحاب امام رضا (علیه‌السلام) – به نام حسن وشاء – گوید: روزی در محضر مبارک آن حضرت بودم و برادرش زید نیز حضور داشت، پس متوجه شدم که زید با عده ای مشغول سخن گفتن می باشد و بر ایشان (به جهت اجداد طاهرش) فخر و مباهات می کند. امام رضا (علیه‌السلام) در حالی که مشغول مباحثه و سخن گفتن با دیگران بود، ناگهان متوجه سخنان و حرکات زید شد؛ و او را مخاطب قرار داد و فرمود: همانا حضرت علی بن الحسین (امام سجاد (علیه‌السلام)) می فرمود: برای نیکوکاران خانواده و ذریه ی ما، دو برابر پاداش؛‌و نیز برای گنه کارانمان، دو چندان عذاب خواهد بود. بعد از آن، امام رضا (علیه‌السلام) مرا مخاطب قرار داد و فرمود: ای حسن وشاء! این آیه ی قرآن را چگونه تلاوت و قرائت می نمائید، که فرموده است: خداوند به حضرت نوح (علیه‌السلام) فرمود: پسرت از اهل تو نیست، بلکه او عملی ناصالح خواهد بود؟ و سپس افزود: هرگز چنین نیست که شما فکر می کنید، به درستی که او فرزند (واقعی) آن حضرت بود؛ و لیکن چون معصیت خداوند متعال را مرتکب شد، خداوند او از فرزندی شایسته بودن، بر کنارش نمود. بنابراین هر که از ما خانواده، (در همه ی امور) مطیع و فرمانبر خداوند متعال نباشد، از ما جدا خواهد بود؛ ونیز چنانچه تو تابع و مطیع دستورات الهی باشی، از شیعیان ما و با ما خواهی بود. ویکی دیگر از اصحاب امام رضا (علیه‌السلام) به نام حسن بن جهم – گوید: روزی در خدمت آن حضرت بودم و برادرش زید نیز حضور داشت؛ و امام (علیه‌السلام) به زید می فرمود: تقوای الهی را پیشه ی خود قرار ده؛ همانا ما اهل بیت رسالت اگر به مراحل کمال رسیده ایم، به وسیله ی رعایت تقوای الهی بوده است، پس هر کس تقوا نداشته باشد و مراقب احکام الهی نباشد، از دوستان و شیعیان ما نخواهد بود؛ و ما نیز جدای از او هستیم.

و منه الحدیث: لیس منا من دعا الی عصیبه، أو قاتل عصبیه.(۶) حضرت رسول (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: از پیروان و شیعیان ما نیست، کسی که دیگران را دعوت به حس ناسیونالیستی نماید؛ و یا (در جبهه ی جنگ) از روی عصیبت و ناسیولیستی مقاتله و مبارزه کند. دستورالعمل سازنده امام حسین (علیه‌السلام) فرمود: رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) برایم فرمود: ای فرزندم! بر پشت و کمر بخواب تا شکمت خالی (و کوچک) شود، آب را با حالت مکیدنی میل کن تا خوراکت گوارایت گردد، سورمه بر چشم بکش تا چشمانت روشن و نورانی باشد، با روغن بدن خود را ماساژ ده تا به سنت پیامبرت شبیه شوی، کفش متناسب (نه گشاد و نه تنگ) استفاده کن تا پاهایت راحت بماند، عمامه بر سر گذار که تاج عرب است، چناچه در دیگ غذا پختی آبش را زیاد کن که اگر از گوشت آن به همسایه نرسید، آبگوشت به او دهی که بخشی از آن می باشد. انگشتر یاقوت و عقیق بر دست کن که میمون ومبارک می باشد و هر گاه بر آن نگاه کنی بر نورانیت چشمانت افزوده می گردد؛ و نماز با آن هفتاد ثواب دارد، انگشتر را به دست راست کن که سنت من و سنت دیگر پیامبران الهی است و کسی که از سنت من روی گرداند از من نیست، انگشتر دردست چپ نکن و از غیر یاقوت و عقیق استفاده نکن (که این خواص را ندارد).

نوشیدن مسکرات و شبیه دشمنان شدن

یکی از اصحاب امام رضا (علیه‌السلام) – به نام عبد السلام هروی – گوید: از آن حضرت شنیدم که فرمود: اولین کسی که دراسلام شراب فقاع تهیه کرد، یزید بن معاویه (لعنه الله علیهما) در شهر شام بود؛ و در آن هنگامی که سفره ی غذا پهن شد، از آن شراب بر سر سفره حاضر کردند. و در حالی که سر مبارک و مقدس امام حسین صلوات الله علیه جلوی آنها قرار داشت، یزید (ملعون) مشغول آشامیدن از آن شراب گردید و به اطرافیان خود گفت: از این شراب فقاع بیاشامید که تبرک شده است؛ و در تبرک آن همین بس، که من در حالی از آن می آشامم که سر دشمن ما در جلوی ما و در وسط سفره قرار دارد و با آرامش خاطر و دلی آرام مشغول خوردن و آشامیدن هستیم. سپس امام رضا (علیه‌السلام) افزود: هر کس از شیعیان ما اهل بیت رسالت، می باشد باید از آشامیدن فقاع دوری و اجتناب نماید، چون که فقاع شربت دشمنان ما می باشد؛ و کسی که از آن اجتناب نکند، از شیعیان و دوستان ما نخواهد بود. به درستی که پدرم از پدران بزرگوارش علیهم السلام؛ به نقل از رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) نقل نمودند که آن حضرت فرمود: لباس دشمنان ما را نپوشید؛ و از نوع غذاهای آنها استفاده نکنید؛ و راه و روش آنها را نروید؛ در غیر این صورت شما نیز همانند آنها، دشمن ما خواهید بود.

توطئه با سلاح و زبان

عن النبی (صلی‌الله علیه و آله) قال: من حمل علینا السلاح فلیس منا.(۷) پیغمبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: هر کس سلاحی را بر علیه ما (و دوستان ما) حمل نماید، از پیروان و شیعیان ما نمی باشد.

 و قال (صلی‌الله علیه و آله): من انتهب نهبه فلیس منا.(۸) حضرت رسول (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: کسی که دیگران را با زبان مورد اذیت و آزار قرار دهد، از شیعیان و دوستان ما نخواهد بود. پرداخت زکات و خمس امام صادق (علیه‌السلام) فرمود: کسی که به اندازه ی قیراطی از زکات و خمس اموالش را پرداخت نکند، نه مسلمان است و نه مؤمن؛ و آیه ی قرآن شامل حال چنین کسانی می شود که فرمود: « پروردگارا! مرا به عالم دنیا باز گردان تا اعمال صالحه ای را که ترک کرده ام، انجام دهم ». شادی و ناراحتی ؟‌‌! امام موسی بن جعفر علیهماالسلام به نقل از رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: کسی که از انجام دادن کار نیکی شادمان و یا از کردار ناپسندی ناراحت شود، پس او مؤمن است. و کسی که از انجام گناه ناراحت و پشیمان نگردد، مؤمن نخواهد بود؛ و شفاعتی برای او نمی باشد؛ و او ظالم است، همان طوری که خداوند متعال فرموده است: «برای ظالمین وستمگران یاوری و شفاعتی نخواهد بود ».

تهدید چند دسته از متخلفان اجتماعی

عبدالله بن عباس گوید: رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) پیش از رحلت خود برای ما خطبه ای را خواند که آخرین خطبه حضرت در مدینه بود، موعظه ها و سفارشاتی را برای مردم بیان نمود که چشم ها خیره، دلها روشن و بدن ها را به لرزه درآورد؛ بلال را دستور داد تا ندای نماز جماعت دهد، موقعی که مردم اجتماع کردند رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) بالای منبر رفت و فرمود: ای مردم! نزدیک بیایید و محل را برای پشت سرتان باز کنید که جای دیگران هم بشود، این سخن را سه مرتبه تکرار نمود… سپس فرمود: توجه نمایید که خداوند نسبت به حقوق همسایه باز خواست می نماید، هر که حق همسایه را ضایع کند از (پیروان) من نیست. کسی که فقیر مسلمانی را به جهت تنگدستی او، توهین و سبکش نماید خدا را سبک شمرده است و همیشه در غضب و نقمت الهی قرار خواهد داشت تا آن فقیر از وی راضی گردد. و کسی که در خرید و فروش (جنس را) مغشوش کند از پیروان ما نمی باشد و در قیامت با یهودیان محشور می گردد، چون کسی که غش در معامله کند مسلمان نیست. و کسی که وسیله ای را که همسایه نیاز دارد از او منع کند و در دسترسش قرار ندهد، خداوند او را در قیامت از فضل خود محروم می نماید و او را به خودش رها می کند؛ و هر کسی به خود واگذار شود هلاک می گردد و نیز دیگر حسناتش پذیرفته نخواهد شد تا آنکه همسایه اش از او راضی شود. و کسی که قرآن را به جهت خودنمایی و گرفتن چیزی بخواند، روز قیامت در حالتی به ملاقات خدا وارد می شود که صورتش سیاه و بدون گوشت خواهد بود؛ و قرآن او را از پشت میراند تا وارد دوزخش کند و با دیگر دوزخیان وارد آتش می گردد. و کسی که قرآن را بخواند و به آن عمل نکند، روز قیامت نابینا وارد صحرای محشر می شود. و کسی که نسبت به مسلمانی خیانت کند از (پیروان) ما نمی باشد و ما دردنیا و آخرت از او بی زاریم… دستورات و روایاتی در دین ما وجود دارد که پیامبر صلی الله علیه واله وسلم و ائمه معصومین برای متخلفین از آن واژه فلیس منا (از ما نیست) را به کار می برند که این خود بیانگر خروج از شیعه می باشد.)

پی نوشت:

۱. بحارالأنوار: ۱۱۲/۷۶ ضمن ح ۱۴.

۲. بحارالأنوار: ۳۴۲/۷۶، س ۲۳، ۱۹۱/۹۲، ح ۵.

۳. بحارالأنوار: ۹۳/۸۲ ح ۴۵.

۴. بحارالأنوار: ۹۳/۸۲، ضمن ح ۴۵.

۵. بحارالأنوار: ۹۳/۸۲، ضمن ح ۴۵. 

۶. بحارالأنوار: ۲۸۳/۷۳، ضمن ح ۱.

۷. مستدرک الوسائل: ۱۳۴/۱۱ ح ۱۲۶۳۶، به نقل از عوالی اللئالی.

۸. نهج الحق: ۴۳۵.