- زمان مطالعه : 9 دقیقه
- توسط : رحمت الله ضیایی
- 0 نظر
خدمت
«دژی محکم»
- قال الامام علی – علیه السلام – : صَیرِ الدّینَ حِصنَ دَولَتِکَ وَ الشُّکرَ حِزرَ نِعمَتِکَ فَکُلَّ دَولَهً یحوطُهَا الدّینُ لا تُغلَبُ وَ کُلُّ نِعمَهٍ یحرُزُهَا الشُّکرَ لا تُسلَبُ.
«غرر الحکم، ص ۳۴۳»
امام علی – علیه السلام – فرمود: دین را دژ و حصار محکم حکومت خود قرار ده و با شکر گزاری، نعمت ها را حفظ کن؛ زیرا هر قدرتی که دین او را احاطه کرده باشد (عامل به دین باشد)، هرگز شکست نمی خورد و هر نعمتی که با سپاسگزاری همراه باشد، گرفته نمی شود.
«برخورد با مردم ستمدیده»
- قال الباقر – علیه السلام – إلی عمر بن عبد العزیز: اِفتَحِ البابَ وَ سَهِّلِ الحِجابَ وَ اُنصُرِ المُظلومَ وَ رَدِّ المَظالِمَ.
«بحار الأنوار، ج ۴۶، ص ۳۴۶»
امام باقر – علیه السلام – به عمر بن عبد العزیز فرمود: در را به روی مردم باز کن و دسترسی مردم را به خودت آسان گردان و ستمدیده را یاری کن و حق ستمدیدگان را به آنان برگردان.
«خصوصیات رهبر»
- قال الامام علی – علیه السلام – : یحتاجُ الاِمامُ اَلی قَلبٍ عَقولٍ وَ لِسانٍ قَئُولٍ وَ جَنانٍ عَلی اِقامَهِ الحَقِّ صَئُولٍ.
«غرر الحکم، ص ۳۴۰»
امام علی – علیه السلام – فرمود: رهبر نیازمند سه چیز است: قلب اندیشمند و متفکر، زبان گویا و دل پر جرئت و قاطع در برابر اجرای حق.
«ضرر ریاست طلبی»
- قال الامام الصادق – علیه السلام – : اِیاکَ وَ الرّیاسَهَ فَما طَلَبَهَا اَحَدٌ اِلاّ هَلَکَ.
«بحار الأنوار، ج ۱۴، ص ۴۷»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: از ریاست طلبی دوری کن که هر که آن را طلب کند، نابود می شود.
«ضرر به دین»
- قال امام الرضا – علیه السلام – : ما ذِئبانِ ضارِیانِ فی غَنَمٍ قَد تَفَرَّّقَ رُعاتُها بِاَضَرَّ فی دینِ المُسلِمٍ مِن طَلَبِ الرّیاسَه.
«بحار الأنوار، ج ۷۳، ص ۱۴۵»
امام رضا – علیه السلام – فرمود: زیانی که دو گرگ گرسنه به گله گوسفندی بی چوپان می زنند از زیان ریاست طلبی در دین
مسلمانان بیش تر نیست.
«شش گناه»
- قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اَوَّلُ ما عُصِی بِهِ الله تَبارَکَ وَ تَعالی سِتُّ خِصالٍ: حُبُّ الدُّنیا وَ حُبُّ الرّیاسَه وَ حُبُّ الطَّعامِ وَ حُبُّ النِّساءِ وَ حُبُّ النُّومِ وَ حُبُّ الرّاحَه.
«بحار الأنوار، ج ۷۳، ص ۱۵۳»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: نخستین چیزی که موجب عصیان پروردگار گردید، شش گناه بود: دنیا طلبی، ریاست طلبی، شکم پرستی، شهوت پرستی، علاقه به خواب و راحت طلبی.
«غرور وتکبر»
- قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَن اَحَبَّ اَن یتَمَثَّلَ لَهُ الرِّجالُ قِیاماً فَلیتَبَّوأ قعَدُهُ مِنَ النّار.
«بحار الأنوار، ج ۷۳، ص ۱۵۰»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: کسی که دوست دارد مردم جلوی پای او بایستند، جایگاهش پر از آتش خواهد شد.
«ریاست طلبی دنیوی»
- قال الامام الصادق – علیه السلام – : اِیاکُم وَ هؤُلاءِ الرُّؤَساءِ الَّذینَ یتَرئَّسونَ فَوَ اللهِ ما خَفَقَتِ النِّعالُ خَلفَ رَجُلٍ اِلاّ هَلَکَ وَ اَهلَکَ.
«بحار الأنوار، ج ۷۳، ص ۱۵۰»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: از رئیس هایی که دوست دارند ریاست کنند، پرهیز کنید. سوگند به خدا، هر مردی کفش ها پشت سر او به صدا در آیند هم خودش هلاک شود و هم آنان که به دنبال او راه می روند (و او را به ریاست قبول دارند).
«حرمت ناحقی»
- قال الامام علی – علیه السلام – : مَن طَلَبَ الرّئاسَه بِغَیرِ حَقٍ حُرِمَ الطّاعَه لَهُ.
«تحف العقول، ص ۳۲۱»
امام علی – علیه السلام – فرمود: هر که ناحق به دنبال ریاست باشد، اطاعت از او حرام است.
«شرط رهبری»
- قال الامام علی – علیه السلام – : مَنِ اتَّخَذَ الحَقَّ لُجاماً اِتَّخَذَهُ النّاسُ اِماماً.
«غرر الحکم، ص ۳۳۱»
امام علی – علیه السلام – فرمود: هر که حق را پیش روی خود قرار دهد و بر محور حق حرکت کند، مردم او را به ریاست و زعامت می پذیرند.
«عدالت شرط ولایت»
- قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَن وَلّی شَیئاً مِن اُمُورِ المُسلِمینَ اِلاّ اُتِی بِهِ یومَ القِیامَه وَ یداهُ مَغلُولَتانِ اِلی عُنُقِهِ لا یفُکُّهُما اِلاّ عَدلٌ.
«عوالی اللآلی، ج ۱، ص ۳۶۶»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: هر که ولایت و مسئولیت کاری از امور مسلمانان به او واگذار شود، روز قیامت او را در حالی که دستان او را به گردنش بسته اند می آورند و چیزی جز عدالت او را از غل و زنجیر آزاد نمی سازد.
«قدرت »
- قال الامام علی – علیه السلام – : زَکاهُ القُدرَهِ الاِنصافُ.
«غرر الحکم، ص ۳۴۲»
امام علی – علیه السلام – فرمود: زکات قدرت، انصاف است.
«حق مردم بر حاکم»
- قال الامام علی – علیه السلام – : «مِن حَقِّ الرّاعی اَن یختارَ لِرَّعیتِهِ ما یختارَهُ لِنَفسِهِ.
«غرر الحکم، ص ۳۴۴»
امام علی – علیه السلام – فرمود: از حقوق مردم بر حاکمشان این است که حاکم هر امری را که برای خود صلاح می داند، برای جامعه و مردم خود نیز همان را بخواهد.
«مقام وقدرت»
- قال الامام علی – علیه السلام – : مَن جَعَلَ مُلکَهُ خادِماً لِدینِهِ اِنقادَ لَهُ کُلُّ سُلطانٍ، وَ مَن جَعَلَ دینَهُ خادِمَاً لِمُلکِهِ طَمَعَ لَهُ کُلُّ اِنسانٍ.
«غرر الحکم، ص ۳۴۴»
امام علی – علیه السلام – فرمود: هر کسی که مقام و قدرت خود را در خدمت دین قرار دهد، همه قدرت ها تسلیم او خواهند شد و هر که دین را در خدمت مقام خود قرار دهد، همه در او طمع کنند.
«عمل صالح»
- قال الامام علی – علیه السلام – : فَلیکُن اَحَبَّ الذَّخائِرِ اِلَیکَ ذَخیرهُ العَمَلِ الصّالِحِ فَاَملِک هَواکَ وَ شُحَّ بِنَفسِکَ.
«نهج البلاغه، نامه ۵۳»
امام علی – علیه السلام – (در نامه ای به مالک اشتر) فرمود: … بیش ترین چیزی که برای خود ذخیره می کنی، عمل صالح باشد. پس بر نفس خود مالک باش و بخل بورز بر خودت (خود را به آسانی مفروش).
«محبت به مردم»
- قال الامام علی – علیه السلام – : وَ اَشعِر قَلبَکَ الرَّحمَهَ لِلرَّعِیهِ وَ المَحَبَّهَ لَهُم وَ اللُّطفَ بِهِم وَ لا تَکونَنَّ عَلَیهِم سَبُعاً ضارِیاً تَغتَنِمُ اَکلَهُم.
«نهج البلاغه، نامه ۵۳»
امام علی – علیه السلام – (در نامه ای به مالک اشتر) فرمود: دلت را از محبت به مردم و مهربانی و لطف در حق آنها پر گردان. مبادا مانند حیوان درنده در فکر دریدن آنان باشی.
«زکات حکمرانی»
- قال الامام علی – علیه السلام – : زَکاهُ السُّلطانِ اِغاثَهُ المَلهُوفِ.
«مستدرک الوسائل، ج ۷، ص ۴۶»
امام علی – علیه السلام – فرمود: زکات فرمانروایی، فریادرسی گرفتاران است.
«پدر مهربان»
- قال موسی بن جعفر – علیه السلام – : اِنَّ السُلطانَ العادِلَ بِمَنزِلَهِ الوالِدِ الرَّحیمِ.
«وسائل الشیعه، ج ۱۸، ص ۴۷۲»
امام کاظم – علیه السلام – فرمود: فرمانروای عادل، به منزله پدر مهربان است.
«گشایش درامور مردم»
- قال الامام الصادق – علیه السلام – : مَن تَوَلّی اَمراً مِن اُمُورِ النّاسِ وَ فَتَحَ بابَهُ وَ رَفَعَ سِترَهُ وَ نَظَرَ فی اُمُورِ النّاسِ کانَ حَقًّا عَلَی اللهِ اَن یؤمِنَ رَوعَتَهُ یومَ القِیامَهِ وَ یدخِلَهُ الجَنّهَ.
«بحار الأنوار، ج ۷۵، ص ۳۴۰»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: کسی که کاری از کارهای مردم به عهده اش گذاشته شود و او درِ محل کار خود را روی مردم باز کند، پرده ها و موانع را کنار بزند و با دقت به فکر اصلاح امور مردم باشد، بر خداوند است که روز قیامت او را در امان قرار دهد و به بهشت برد.
«همدلی وهمزبانی با مردم»
- قال الامام علی – علیه السلام – : وَ اَمّا بَعدُ فَلا تُطَوِّلُنَّ اِحتِجابَکَ عَن رَعِیتِکَ فَاِنَّ احتِجابَ الوُلاهِ عَنِ الرَّعِیهِ شُعبَهٌ مِنَ الضّیقِ وَ قِلَّهُ عِلمٍ بِالاُمُورِ.
«نهج البلاغه، نامه ۵۳»
امام علی – علیه السلام – (در نامه ای به مالک اشتر) فرمود: و اما بعد، فاصله ات را از مردم طولانی نکن، زیرا جدایی حاکمان از مردم باعث می شود حاکمان در تنگنا قرار بگیرند و به بسیاری از مسائل و امور آگاه نشوند.
«رسیدگی بر امورات مردم»
- قال الامام علی – علیه السلام – إلی قثم بن عباس: اَجلِس لَهُمُ العَصرَینِ وَ اَفتِ مُستَفتی وَ عَلِمِ الجاهِلَ وَ ذاکِرِ العالِمَ وَ لا یکُن لَکَ اِلَی النّاسِ سَفیرٌ اِلاّ لِسانُکَ وَ لا حاجِبٌ الاّ وَجهُکَ وَلا تَحجُبَنَّ ذا حاجَهٍ عَن لِقائِکَ بِها.
«مستدرک الوسائل، ج ۹، ص ۳۵۸»
امام علی – علیه السلام – به قثم بن عباس فرمود: عصرها بین مردم بنشین، به سؤالات شرعی آنان پاسخ ده و به نادانان بیاموز و با دانشمندان سخن بگو. نباشد سفیری بین تو و مردم جز زبانت و نیز حاجبی میان تو و آنان جز چهره خودت نباشد و هیچ صاحب حاجتی را از ملاقات با خودت محروم نساز.
«سعه صدر»
- قال الامام علی – علیه السلام – : آلَهُ الرِّیاسَهِ سَعَهُ الصَّدرِ.
«بحار الأنوار، ج ۸۲، ص ۳۵۷»
امام علی – علیه السلام – فرمود: ابزار ریاست، داشتن سعه صدر است.
«شایسته سالاری»
- قال الامام علی – علیه السلام – : مَن رُفِعَ بِلا کِفاتِهِ وُضِعَ بِلا جِنایهِ.
«غرر الحکم، ص ۳۴۴»
امام علی – علیه السلام – فرمود: کسی که بدون شایستگی (مقامش) بالا رود، بدون جرم پایین کشیده شود.
«انتخاب رهبر»
- قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَنِ استَعمَلَ عامِلاً مِنَ المُسلِمینَ وَ هُوَ یعلَمُ اَنَّ فیهِم اَولَی بِذلِکَ مِنهُ وَ اَعلَمُ بِکِتابِ اللهِ وَ سُنَّهِ نَبِیهِ فَقَد خانَ اللهَ وَ رَسولَه وَ جَمیعَ المُسلِمینَ.
«جامع الصغیر، ج ۱، ص ۴۵۵»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: هر که در میان چند مسلمان یک نفرشان را رئیس قرار دهد و بداند در میان آن چند نفر کسی بهتر و لایق تر و عالم تر به کتاب خدا و سنت نبیش است، به خدا و رسولش و همه مسلمانان خیانت کرده است.
«اصول ۴ گانه شکست»
- قال الامام علی – علیه السلام – : یستَدَلَّ عَلَی ادبارِ الدُّوَلِ بِاَربَعٍ: تَضییعِ الاُصولِ وَ التَّمَسُّکِ بِالفُرُوعِ وَ تَقدیمِ الاَراذِلِ وَ تَاخیرِ الاَفاضِلِ.
«غرر الحکم، ص ۳۴۲»
امام علی – علیه السلام – فرمود: چهار چیز باعث شکست دولت ها می شود: ضایع کردن اصول (مسائل مهم) و سرگرم شدن به فروع (امور کم اهمیت) و و به کار گماردن آدم های پست و کنار گذاردن انسان های فاضل.
«نشانه شکست دولت»
- قال الامام علی – علیه السلام – : تَوَلِّی ألاَراذِلِ وَ الاَحداثِ الدُّوَلَ دَلیلٌ عَلی اِنحلالِها و اِدبارِها.
«غرر الحکم، ص ۳۴۵»
امام علی – علیه السلام – فرمود: هرگاه آدم های پست و کم تجربه دولت ها را به دست گیرند، نشان انحلال و شکست آن دولت ها خواهد بود.
«بدترین وزیر»
- قال الامام علی – علیه السلام – : اِنَّ شَرَّ وُزَرائِکَ مَن کانَ لِلأشرارِ قَبلَکَ وَزیراً وَ مَن شَرِکَهُم فِی الآثامِ.
«نهج البلاغه، نامه ۵۳»
امام علی – علیه السلام – (در نامه ای به مالک اشتر) فرمود: بدترین وزیران و کارگزاران تو کسانی اند که در نظام باطل گذشته وزیر (و مسئول) بوده اند و در گناهان آنان دست داشتند.
«وزیر صالح»
- قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اَصلِح وَزیرَکَ فَاِنَّهُ الَّذی یقُودُکَ اِلَی الجَنَّهِ اَوِ النّارِ.
«بحار الأنوار، ج ۷۴، ص ۱۶۶»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: وزیر خود را صالح گردان، زیرا همانا او کسی است که تو را به بهشت یا جهنم می برد.
«دولت لایق»
- قال الامام علی – علیه السلام – : مِن اَماراتِ الدَّولَهِ الیقظَهُ لِحَراسَهِ الاُمُورِ.
«غرر الحکم، ص ۳۴۱»
امام علی – علیه السلام – فرمود: از نشانه های (لیاقت و شایستگی) دولت، بیداری و هوشیاری برای حفظ و حراست امور است.
«ستاندن حق مظلوم»
- قال الامام علی – علیه السلام – : مَن لَم ینصِفِ المَظلوُمَ مِنَ الظّالِمِ سَلَبَهُ اللهُ قُدرَتَهُ.
«غرر الحکم، ص ۳۴۱»
امام علی – علیه السلام – فرمود: هر صاحب قدرتی که داد مظلوم را از ظالم نگیرد و به یاری مظلوم نشتابد، خداوند قدرتش را از او می گیرد.
«تحمل ضرر وزیان»
- قال الامام علی – علیه السلام – : اَدِقُّوا اَقلامَکُم قارِبُوا بَینَ سُطُورِکُم وَ احذِفُوا عنّی فُضُولَکُم وَاقصُدُ واقصد المَعانی وَ اِیاکُم وَ الاِکثارَ فَاِنَّ اَموالَ المُسلِمینَ لا تَحتَمِلُ الاَضرارَ.
«وسائل الشیعه، ج ۱۷، ص ۴۰۴»
امام علی – علیه السلام – (به کارگزاران خود) فرمود: نوک قلم ها را تیز کنید، سطرها را نزدیک هم قرار دهید، مطالب اضافی را از متن حذف کنید، فقط مسائل لازم را بنویسید و از زیاده روی در نوشتن بپرهیزید، زیرا اموال مسلمانان تحمل ضرر و زیان را ندارد.
«بذل وببخشش»
- قال الامام علی – علیه السلام – : جُودُ الوُلاهِ بِقیء المُسلِمینَ جَورٌ وَ خَتَرٌ.
«غرر الحکم، ص ۳۴۳»
امام علی – علیه السلام – فرمود: بذل و بخشش کارگزاران از بیت المال، ظلم و خیانت است.
«دقت دربیت المال»
- قال الامام علی – علیه السلام – : دَخَلتُ بِلادَکُم بِاَشمالی هذِهِ وَ رِحلَتی وَ راحِلَتی هاهِی فَاِن اَنَا خَرَجتُ مِن بِلادِکُم بِغَیرِ ما دَخَلتُ فَاَنَا مِنَ الخائِنینَ.
«بحار الأنوار، ج ۴۰، ص ۳۲۶۵»
امام علی – علیه السلام – فرمود: آن روز که به شهر شما آمدم، با این لباس پشمی و مرکب سواری و کوله بارم آمدم. اگر روزی که خواستم از شهر شما بروم، بیش تر از آن چه با خود داشتم بردم از خیانت کارانم.
«دقت در امور مردم»
- قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَن وَلّی شَیئاً مِن اَمرِ اُمَّتی فَلَم ینصَح لَهُم وَ یجتَهِد لَهُم کَنَصیحَتِهِ لِنَفسِهِ کَبَّهُ اللهُ عَلی وَجهِهِ یومَ القِیامَهِ فِی النّارِ.
«تاریخ بغداد، ج ۸، ص ۴۷۲»
رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمود: کسی که متولی کاری از کارهای امت من شود و همان طور که برای خود دل می سوزاند برای امت من دل نسوزاند و خیر خواهانه و با تلاش برای آنان قدم بر ندارد، خداوند در قیامت او را با صورت در آتش می اندازد.
«وصیت امام به اشعث»
- قال الامام علی – علیه السلام – : وَ اِنَّ عَمَلَکَ لَیسَ لَکَ بِطُعمَهِ وَ لکِنَّهُ فی عُنُقِکَ اَمانَهٌ.
«بحار الأنوار، ج ۳۲، ص ۳۶۱»
امام علی – علیه السلام – (به اشعث) فرمود: این مقام برای تو طعمه نیست بلکه امانتی است در گردن تو.
«غرور در مقام»
- قال الامام علی – علیه السلام – : مَنِ اختالَ فی وِلایتِهِ اَبانَ عَن حِماقَتِهِ.
«غرر الحکم، ص ۳۴۶»
امام علی – علیه السلام – فرمود: کسی که به مقام خود مغرور شود پرده از حماقت خود برداشته است.
«هدف از حکومت»
- قال الامام علی – علیه السلام – : اَمّا لا یکُن حَظُّکَ فی وِلایتِکَ ما لا تَستَفیدُهُ وَ لا غَیضاً تَشتَفیهِ وَلکِن اَمانَهُ باطِلٍ وَ اِحیاءُ حَقٍّ.
«مناقب، ج ۲، ص ۱۰۱»
امام علی – علیه السلام – (به ابن عباس) فرمود: مبادا هدف تو از فرمانروایی، سودجویی و جمع مال، یا خنک کردن خشمی باشد. بلکه باید هدف تو از بین بردن باطل و احیای حق باشد.
«اولویت در امور»
- قال الامام علی – علیه السلام – : اِعلَم اِنَّ الشّاغِلَ بِالصَّغیرِ یخِلُّ بِالمُهِمِّ وَ اِفرادُ المُهِمُّ بِالشُّغلِ یاتی عَلَی الصَّغیرِ و یلحِقُهُ بِالکَبیرِ فابدَا بِالمُهِمِّ وَ لا تَنسَ النَّظَرَ فِی الصَّغیرِ وَ اجعَلِ الاُموُرِ الصِّغارَ مَن یجمَعُها وَ یعِرَّ مِنها عَلَیکَ.
«بحار الأنوار، ج ۱۷، ص ۴۲۴»
امام علی – علیه السلام – فرمود: بدان که اگر فقط به کارهای کوچک و کم اهمیت بپردازی از کارهای مهم و حیاتی باز خواهی ماند؛ چنان که پرداختن به کارهای مهم، امور کوچک را از یاد می برد و آنها نیز به مشکل و کار مهم تبدیل می شوند. پس ضمن اولویت دادن و پرداختن به امور مهم، از مسائل جزئی نیز به کلی غافل مشو و کارهای کوچک را واگذار به کسی که تو را کفایت کند.
«نشانه برتری»
- قال الامام علی – علیه السلام – : تَجاوَز مَعَ القُدرَهِ وَ اَحسِن مَعَ الدَّولَهِ تَکمُلُ لَکَ السِّیادَهَ.
«مستدرک الوسائل، ج ۱۲، ص ۳۴۷»
امام علی – علیه السلام – فرمود: در موقع اقتدار گذشت کن و زمانی که به مقام رسیدی، نیکی کن تا ریاست و آقایی تو کامل شود.
«رشوه گیری»
- قال الامام علی – علیه السلام – : اَلرِّشا فِی الحُکمِ الکُفرُ بِاللهِ العَظیمِ.
«الکافی، ج ۵، ص ۱۲۷»
امام علی – علیه السلام – فرمود: رشوه گرفتن در حکم کفر به خدای بزرگ است.
لطفا نظرتان را درباره این محتوا بنویسید
فایل تصویری در سایت شما
فایل صوتی در سایت شما
به اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی