۹ روش براى ایجاد اعتماد به نفس در کودکان

خیلى از محققین معتقدند که کمک به کودکان، در ایجاد احساس لیاقت و شایستگى، مهمتر از ایجاد اعتماد به نفس است. در ادامه بعضى از روش هاى موثر که به ایجاد شادى، خود ساختگى و موفقیت در کودکان منجر مى‌شود اشاره مى‌گردد:

۱- تمجید و تحسین خود را دست کم نگیرید

البته بچه ها به تشویق کاملا نیاز دارند،حتى به خاطر چهار دست و پا راه رفتن، پرتاب توپ یا کشیدن یک دایره. اما شنیدن واژه”آفرین” به طور مرتب از طرف کودک تبدیل به یک چیز عادى شده و دیگر تشخیص زمانی که موفقیت او واقعا قابل ستایش است از طرف کودک مشکل مى‌شود. فراموش نکنید ک کودکان متوجه غلو کردن شما مى‌شوند(و این بهترین مانع است)و دیگر تحسین هاى شما را نادیده مى‌گیرند.

کودک را به خاطر کارى که باید انجام مى‌داده و  در واقع وظیفه اش بوده، جایزه ندهید. براى مثال به خاطر مسواک زدن یا انداختن لباس کثیفش  در سبد رختشویى، گفتن یک تشکر کافى است. سعى کنید در مقابل اعمال او واکنش صحیح  و به جا نشان دهید. براى مثال به جاى اینکه بگویید نقاشى کودکتان فوق العاده زیباست مى‌توانید به استفاده صحیح  و قشنگ او از رنگ بنفش اشاره کنید.(اشاره به چیزى که واقعا جاى تحسین دارد)

۲- کودک خود را نجات ندهید

این احساس طبیعى است که بخواهید کودک خود را از آسیب، احساس ناامیدى و یا اشتباه کردن باز دارید. اما دخالت هاى بیجاى شما در زندگى کودک مثل وادار کردن او براى شرکت در جشن تولد دوستش یا تحت فشار قرار دادن مربى فوتبال براى اینکه زمان بیشترى را در بازى به کود کتان اختصاص دهد، لطف نیست. بچه ها باید بدانند شکست چیست و احساس ترس، اضطراب و یا ناراحتى را تجربه کنند و آن را واکنش طبیعى بدانند.

آنها با غلبه بر مشکلات، شیوه رسیدن به موفقیت را یاد میگیرند، نا با دخالت شما در دور کردن آنها از خطر یا مشکل و این خیلى مهم است که کودک شانس شرکت د ریک بازى و یا ریسک کردن را داشته باشد، بدون ترس از انتقاد والدین و یا تصحیح خطاى آنها. حتى بد نیست که خود شما به عمد اشتباه کنید تا به فرزندتان نشان دهید که اشتباه کردن خاص آنها نیست و این مسئله نباید چندان نگران کننده باشد.

۳- به کودک خود اجازه تصمیم گیرى دهید

اگر به کودک از همان ابتدا شانس تصمیم گیرى داده شود، به مرور زمان به قضاوت صحیح دست مى‌یابد. کنترل زیاد روى اعمال بچه ها را گیج مى‌کند. بهترین روش این است که به کودک خود دو یا سه حق انتخاب پیشنهاد کنید، تا از بین آنها یکى را انتخاب کند. مثلا از کودک ۳ ساله خود نپرسید که برا ى ناهار چه میل دارد، بلکه از بین دو یا سه نوع غذا بخواهید یکى را انتخاب کند. به کود ک خود یاد دهید که بداند بعضى از انتخاب ها و تصمیم گیرى ها باشماست.

۴-خوشبینى را به کودک القا کنید

اگر کودک شما احساس ناامیدى و شکست مى‌کند، به او کمک کنید تا خوش بین باشد. البته به جاى پیشنهاد دادن قوت قلب هاى توخالى و پوچ، او را تشویق کنید تا به  روش ها ى دیگرى که موجب  بهتر شدن شرایط و موفقیت او مى‌شود فکر کند. مثلا اگر کودک شما در بعضى از دروس ضعیف است به او کمک کنید تا روش صحیحى برا ى تقویت نقاط ضعف خود بیابد.

اگر کودک شما شانس شرکت در بازى تئاتر را از دست داد، نگویید که از نظر شما او یک بازیگر ستاره است بلکه مى‌توانید بگویید احساس تو را درک مى‌کنم، اما بهتر است با هم به دنبال راهى باشیم که امکان شرکت در بازى هاى بعدى را بدست آوری.

۵- علایق خاص کودکان را پرورش دهید

امکان انجام فعالیت هاى گوناگون را براى کودکتان میسر کنید و در صورت مشاهده علاقه و استعداد کودکتان در زمینه اى خاص، او را تشویق کنید. کودکانى که سرگرمى هاى خاص دارند به  خاطر این مسئله احساس غرور و افتخار مى‌کنند و این باعث موفقیت آنها مى‌شود.

سرگرمى هاى خاص برای  کودکانى که  با مسائل خاص مدرسه مشکل دارند مى‌تواند کمک کننده باشد. شما مى‌توانید که به گونه اى علائق کودکتان را با سایر کودکان مرتبط کنید. مثلا اگر پسر شما علاقه مند به نقاشى است و سایر بچه ها متمایل به ورزش، فرزند خود را تشویق کنید تا نقاشى هایى راجع به ورزش بکشد یا دفترى از آثار هنرى او تهیه کنید تا به سایر دوستانش نشان دهد.

۶- قدرت حل مسئله را در کودکتان افزایش دهید

کودکانى که بتوانند براى چیزهایى که مى‌خواهند، مذاکره کنند،  کودکانى بى باک هستند.  به فرزند خود روش هاى حل مسائل را به کمک خودشان آموزش دهید.

کلید این مهارت هم این است که زبان خود را گاز بگیرید!! اگر کودک شما حین بازى در پارک پیش شما آمد و راجع به اینکه یکى از بچه ها ماشین بازى او را به زور گرفته شکایت کرد، از او بپرسید که به نظر او بهترین روش براى برگرداندن ماشین بازى چیست؟ اگر پیشنهاد او غیر منطقى بود، مثلا قاپیدن ماشین، از او بپرسید که با این کار ممکن است چه اتفاقى بیفتد. به این ترتیب شما به کودک خود مهارت حل مسائل را به بهترین روش آموزش مى‌دهید.

۷- به کودک خود یاد دهید که به دیگران کمک کند

با این کار کودک، شما احساس بهترى خواهد داشت. انجام مسئولیت هاى مربوط به خانه دارى براى کودکان خوب است، اما اینکه بچه ها بتوانند در سایر پروژه ها نیز به شما کمک کند باعث توانمند کردن آنها مى‌شود.

۸- به او اجازه دهید که زمان بیشترى را در کنار بزرگسالان سپرى کند

به همان نسبت که بودن با همسالان براى کودکان مهم است سپرى کردن زمانى در کنار سایر بزرگسالان نیز مى‌تواند نقش تربیتى موثرى داشته باشد. به این ترتیب جهان کودک پهناور تر مى‌شود و به او کمک مى‌کند که به گونه اى دیگر بیندیشد. از کودک خود بخواهید که درجمع صحبت کند. داشتن ارتباط نزدیک با معلم، عمه، عمو و یا سایر دوستان والدین باعث مى‌شود کودک انعطاف پذیرتر شود.

۹- به کودک خود اجازه دهید راجع به آینده اش خیال پردازى کند

اگر بچه بتوانند راجع به اینکه ممکن است در آینده چه کاره شوند، دست به پیش بینى بزنند این کار سبب مى‌شود که احساس اعتماد به نفس بیشترى کنند. با کودک خود را جع به اینکه چگونه شما، همسرتان و یا سایر اطرافیان شغل خود را انتخاب کرده‌اید صحبت کنید. به این ترتیب کودک شما نیز راجع به آینده خود دست به پیش بینى و انتخاب مى‌زند. شما نباید انتظارات او را از خودش کم کنید یا بدلیل تغییر نظرش او را سرزنش کنید… مهم این است که او راجع به اهدافش فکر کند.

منبع: گروه ترجمه پایگاه سلامت نیوز؛ مترجم: فاطمه زرمهر