یزید بن ثبیط عبدی بصری

 اشاره

جناب «یزید بن ثبیط» از شیعیان و از اصحاب «ابی‌الاسود» بود. او مردی شریف در بین قوم خویش بوده است(۱).

ابوجعفر طبری گزارش کرده: ماریه دختر «منقذ عبدی»، خود شیعه بود و برای احیای تشیع سعی بلیغ داشت. منزل او محل انس شیعیان بود. و در آن محل احادیث اهل بیت علیهم‌السلام بیان می‌شد. به ابن‌زیاد خبر رسیده بود که امام حسین علیه‌السلام روی به عراق نهاده و اهل عراق با امام نامه‌هایی رد و بدل کرده‌اند. او به استاندار خود دستور داد که دیدبان‌هایی بگمارد تا راه را ببندند. در این هنگام بود که یزید بن ثبیط همگان را جمع کرده بود تا به سوی امام به حرکت در آید. ایشان دارای ده فرزند پسر بود که آنها را به رفتن نزد امام دعوت کرد و گفت: کدام یک از شما با من به پیش می‌افتد؟ دو نفر از فرزندانش به نام «عبدالله» و «عبیدالله» او را پاسخ مثبت دادند. در همان خانه ماریه دوستان را چنین مورد خطاب قرار داد: من قصد خروج دارم، چه کسانی با من همراه می‌شوند؟ در پاسخ به او گفتند: ما از یاران ابن‌زیاد بیم داریم. آری او در پاسخ گفت: به خداوند سوگند اگر همگان سخت پایمردی کنند، در برابر همت و طلب من خار و بی‌مقدارند.

او از خانه خارج شد، پس از او دو فرزندش و اصحابش، «عامر» و غلامش، و نیز «سیف بن مالک» و «ادهم بن امیه» نیز خارج شدند. آنها بیابان خشک و بی‌آب و علف را پیمودند تا که در ابطح مکه به حضرت اباعبدالله الحسین علیه‌السلام ملحق شدند. خیمه‌ای در کنار امام برافراشتند. یزید بن ثبیط قدری استراحت کرد. سپس به خیمه امام علیه‌السلام رهسپار شد تا حضرت را ملاقات کند. همین زمان بود که به امام خبر رسیده بود که یزید بن ثبیط به منزلگاه امام فرود آمده است. حضرت از این و آن سراغ او را می‌گرفتند تا به خیمه‌گاهش فرود آمدند. به امام گفته شد او به سوی محل سکونت شما رفته است. امام در اردوگاه یزید به انتظارش نشستند. تا این که یزید بازگردد. به او که امام را نیافته بود، خبر داده شده بود که امام به دنبال او آمده‌اند. به خیمه‌گاه برگشت. همین که چشمش به سرور آزادگان عالم افتاد این آیه را تلاوت کرد: «قل بفضل الله، و برحمته، فبذلک فلیفرحوا»(۲)؛ بگو به فضل خدا و رحمتش، پس به آن دلشاد باشید». سپس عرض کرد: «السلام علیک یابن رسول الله؛ سلام بر شما، ای پسر رسول خدا»، امام او را جواب دادند و او نزد امام نشست و آن چه بر او اتفاق افتاده بود به امام خبر داد. امام علیه‌السلام او را دعای خیر فرمود و خیمه‌گاه او به خیام خود ملحق کرد(۳).

یزید بن ثبیط پیوسته از ابطح تا کربلا همراه امام بود تا این که در کربلا در برابر امام و در حال مبارزه به فوز شهادت نائل آمد(۴). هنگام شهادت او در حمله نخستین بوده است(۵).