حضرت سید محمد فرزند امام هادى‏(ع)

 جلالت قدر و منزلت او به حدی بود که عده ای از شیعیان گمان می کردند بعد از امام هادی علیه السلام آن بزرگوار امام خواهد بود، ولی با رحلت ایشان در زمان پدر بزرگوارش بر همه معلوم شد که امام حسن عسکری علیه السلام امام پس از ایشان است.

 امام عسکری علیه السلام به جناب سید محمد علیه السلام علاقه وافری داشت، به حدی که هنگام رحلت او گریبان چاک کرد. بعد از رحلت، آن حضرت را در آبادی به نام بلد، در شش فرسخی سامراء دفن نمودند، که هم اکنون قبر او در آنجا معروف است.

فرزندان سید محمد فرزند امام هادی (علیه السلام)

سید محمد فرزند امام هادی علیه السلام شخصیت بلند مرتبه ای است که در زمان حیاتش امید می رفت جانشین پدرش باشد و امامت به ایشان برسد ولی تقدیر الهی بر این قرار گرفته بود که ایشان در زمان پدرشان (امام هادی علیه السلام) در حدود سال ۲۵۴ هجری قمری از دنیا رفتند و درروستایی به نام بلد در اطراف سامرا مدفون شدند. مزار سید محمد امروزه در عراق آباد بوده و بر روی قبر ایشان گنبد و بارگاه مجللی ساخته اند که مردم از دور و نزدیک به زیارت مزارش می شتابند .

در کتاب بحر الانساب نوشته شده که سید محمد نه فرزند داشته که از ترس مخالفین خود در سامرا به ایران مهاجرت کرده و در ایران به شهادت رسیده اند. در این کتاب می نویسد : که پنج فرزند وی به نام های لطف الله و ابوطالب و رحمه الله و عنایت الله و هدایت الله به شهر لار حرکت کردند و در آنجا به شهادت رسیدند .

چهار نفر دیگر از اولاد سید محمد به خوی و سلماس مهاجرت کرده و در آنجا به شهادت رسیده اند . نام این چهار برادر عبارتند از:

سید اسحاق ، سید محمود، سید جعفر و سید اسکندر درشهر خوی دو مزار به امامزاده معروف هستند یکی امامزاده سید بهلول واقع در محله امامزاده، دومی امامزاده ای واقع در اوایل یدیلر که به بالا امامزاده و به نام سید محمد معروف است . بقعه دیگری در داخل مسجد یدیلر واقع است که بقعه سید حسن نامیده می شود . گویا این سه مزار (دو امامزاده و مزار سید حسن) متعلق به سه تن ازنوادگان امام هادی علیه السلام است که به مرور زمان نامشان در بین مردم به سید بهلول و سید محمد و سید حسن تغییر یافته است .

کرامات زیادی از آن حضرت مشاهده شده، و هم اکنون دارای گنبد و صحن و غرفه های متعدد است، و دوستان اهل بیت علیهم السلام به زیارت آن بزرگوار مشرف می شوند. نسب سادات آل بعاج در عراق و خوزستان به علی و احمد فرزندان سید محمد بعاج منتهی می شود.

زیارت و جلالت سید محمد فرزند امام هادی(علیه السلام)

و همچنین امام زاده سید محمّد،فرزند حضرت هادی علیه السّلام را در نزدیکی قریه بلد،یک منزلی سامره،مزاری است مشهور و به جلالت مقام و بروز کرامات معروف،عموم مردم به زیارتش مشرّف می شوند و نذرها و هدایای بسیار به آنجا می برند،و حاجات می طلبند و تمامی اعراب آن حدود از او بیم دارند و حساب می برند،کرامات بسیار از آن بزرگوار نقل شده که این مختصر جای ذکرش نیست و در جلالت آن جناب بس است که قابلیت و صلاحیت مقام امامت داشت و فرزند بزرگتر حضرت هادی علیه السّلام بود،و حضرت عسگری علیه السّلام در مرگ او گربیان چاک زد!شیخ ما ثقه الاسلام نوری اعتقاد عظیمی به زیارت آن بزرگوار داشته و در تعمیر بقعه و ضریح مبارکش کوشش کرده است و صورت کتیبه ای که بر ضریح شریفش نوشته چنین است:

هذا مَرقَدُ السَّیّدُ الجَلیلِ أبی جَعفَر مُحَمَّد بنِ الإِمامِ أبِی الحَسَنِ عَلی الهادی عَلَیهِ السَّلام عَظیمِ الشَّأنِ جَلیلِ القَدرِ کانَتِ الشّیعَهُ تَزعُمُ أَنَّهُ الإمامُ بَعدَ أبیهِ عَلَیهِ السلام فَلما تُوفی نَصَّ أبُوهُ عَلی أخیهِ أبی مُحَمَّدٍ الّزکی عَلَیهِ السَّلامُ و قالَ لَهُ :أحِدث لله شُکراً فَقَد أحدَثَ فیکَ أمرًا خَلَّفَهُ أبُوهُ فی المَدینَهِ طِفلاً وَ قَدِمَ عَلَیهِ فی سامِراء مُشتَدا وَ نَهَضَ إلی الُّرجُوع إلَی الحجازِ وَ لَمّا بَلَغَ بَلَدَ عَلی تسعَهِ فَراسِخَ مَرِضَ و تُوُفّی وَ مَشهَدُهُ هُناکَ وَ لَمَّا تُوُفیَ شَقّ أبُو مُحَمَّدٍ عَلَیهِ ثَوبَهُ وَ قالَ فی جَوابِ مَن عابَهُ عَلَیهِ قَد شَقَّ موسی عَلی أخیهِ هارون و کانَت وَفاتُهُ فی حُدُود اثنَین و َخَمسینَ بَعدَ المِائَتَینِ.

این آرامگاه سیّد بزرگوار ابی جعفر محمد فرزند امام ابی الحسن علیّ هادی(درود بر او)است وی را شأنی عظیم و منزلتی والا است،شیعه گمان می کرده او پس از پدرش(درود بر او)امام می باشد،زمانی که از دنیا رفت،پدر او،بر امامت برادرش ابی محمد زکیّ(درود بر او)تصریح کرد و به او فرمودا:برای خدا شکری تازه کن،که دستورش را درباره تو تازه کرد،پدرش او را درحالی که کودک بود،در مدینه گذاشت و او پس از اینکه جوانی برومند شد در سامّرا به حضور پدررسید،آن گاه تصمیم به بازگشت به حجاز گرفت،زمانی که به منطقه«بلد»در نه فرسنگی سامرا رسید بیمار شد و از دنیا رفت،و زیارتگاهش در همان جاست همین که وفات یافت ابو محمد برای او گریبان چاک کرد،و در پاسخ کسانی که بر او عیب گرفتند فرمود:موسی هم برای برادرش هارون گریبان چاک زد،و سال وفاتش در حدود دویست و پنجاه و دو بود.

در هر صورت چون خواستی عسکرییّن را وداع کنی،نزد قبر مطهر بایست و بگو:

السَّلامُ عَلَیْکُمَا یَا وَلِیَّیِ اللَّهِ أَسْتَوْدِعُکُمَا اللَّهَ وَ أَقْرَأُ عَلَیْکُمَا السَّلامَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالرَّسُولِ وَ بِمَا جِئْتُمَا بِهِ وَ دَلَلْتُمَا عَلَیْهِ اللَّهُمَّ اکْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِینَ اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ زِیَارَتِی إِیَّاهُمَا وَ ارْزُقْنِی الْعَوْدَ إِلَیْهِمَا وَ احْشُرْنِی مَعَهُمَا وَ مَعَ آبَائِهِمَا الطَّاهِرِینَ وَ الْقَائِمِ الْحُجَّهِ مِنْ ذُرِّیَّتِهِمَا یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.

حضرت سید محمد (۱) فرزند امام هادی علیه السلام در سال ۲۵۲ هجری در سامراء از دنیا رفت.(۲) آن حضرت را ابوجعفر و ابوعلی و سید محمد بعاج نیز می گفتند.

پی نوشت:

۱) مراقد المعارف: ج ۲ ص ۲۶۲٫

۲) این تاریخ مشهور بین شیعیان سامرا است و در حرم آن حضرت نیز نوشته شده است.