محمدبن اسماعیل بن بزیع

از یاران سه امام معصوم: امام موسی بن جعفر، علی بن موسی الرضا و محمد بن علی الجواد علیهم السلام است.
وی فردی صالح، اهل عبادت، درستکار، پرکار وصاحب تألیفات است از جمله آثار او کتاب: ثواب الحج و کتاب الحج می باشد.
ایشان در عین حال یکی از وزرای دربار عباسی بود و در دیوان آنها کار می کرد در این رابطه از امام رضا علیه السلام وارد شده که فرمودند:
خداوند در دربار ستمگران بندگانی دارد که به وسیله‏ی آنان برهان خود را آشکار می سازد و آنان را در شهرها قدرت می بخشد تا بوسیله‏ی آنان دوستان و اولیای خود را از ستم ستمگران نگاه دارد و امور مسلمین را سر و سامان دهد آنها پناه مؤمنین در حوادث و خطرها هستند و شیعیان نیازمند ما و گرفتاران به آنان پناه می آورند و رفع گرفتاری خود را از آنان می خواهند.
خداوند بوسیله‏ ی اینان مؤمنان را از ترس ستمگران ایمن می کند. آنها مؤمنان راستین و امینان خدا در زمین هستند.
از نور آنان رستاخیز نورانی است به خدا قسم بهشت برای آنها و آنان برای بهشت آفریده شده اند؛ بهشت بر آنان گوارا باد. آنگاه فرمودند: هر یک از شما بخواهد می تواند به همه این مقامات برسد.
محمدبن اسماعیل سوال کرد: فدایت شوم با چه چیز؟
امام فرمود: اینکه با ستمگران باشد ولی با شاد کردن شیعیان ما، ما را خوشحال نماید.
در پایان خطاب به محمدبن اسماعیل که از وزرای دربار عباسی بود فرمود: ای محمد تو نیز از آنان باش.
علاوه بر آن امام رضا علیه السلام در مجلسی که از محمد بن اسماعیل سخن به میان آمد فرمودند: دوست دارم در میان شما مثل اویی باشد[۱] .
برقی محمد بن اسماعیل را از اصحاب امام رضا و امام جواد علیهماالسلام دانسته و شیخ وی را از اصحاب امام کاظم علیه السلام شمرده است.
کشی علیه الرحمه می گوید که او از امام جواد علیه السلام پیراهنی برای کفن خواست و امام هم پیراهن را به محمد بن اسماعیل بزیع اعطا فرمود و هم او را راجع به نحوه‏ی استفاده از پیراهن در کفن راهنمایی فرمود.
از طریق ایشان ۲۲۹ حدیث رسیده است.
وجود محمد بن اسماعیل بزیع نمونه ای از میزان تأثیر عمیق وجود سراپا لطف و رحمت امام جواد علیه السلام از یک سو و تأثیر ایمان و باور عمیق فرد در غلبه بر هاله های ناشی از محیط امید که افراد روشن و دارای وجدان بیدار با تأسی به امثال محمدبن اسماعیل بزیع زمینه را برای پذیرش بیش از پیش اهداف ارزشی و نجات بخش اسلام عزیز فراهم نمایند.

[۱] رجال نجاشی ص ۲۵۵٫
منبع: زندگانی امام جواد؛ مؤلف: حسین ایمانی یامچی؛ مؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل البیت (ع)