فضائل رفتاری امام باقر علیه السلام

اشاره:

ائمه طاهرین (علیهم السلام) همانند رسول الله «صلی الله علیه وآله وسلم» افرادی الهی و خدای اند و از اعمال و رفتار و سخن و رفت و آمد و بالاخره هر فعل آنها باید درس گرفت و ما در این قسمت به نمونه های به ظاهر کوچک و در واقع عظیم، اشاره می کنیم. امام باقر (علیه السلام) بخششهای زیادی داشتند. بعضی از اصحاب می گفتند، خدمت آن حضرت نمی رسید یم مگر آنکه آن معدن جود و کرم به ماعطای وافری می کردند؛ و جالب آنکه هرگز از صله رحم و صله برادران و محتاجان و امیدواران روبرگردان نبودند و از نیکی به آنها خسته و ملول نمی شدند.

حلم و بردباری:

۲. یک شخص مسیحی به حضرت باقر (علیه السلام) جسارت کرد و گفت: « تو بقری!» (بقر به معنای گاو است.) حضرت با کمال ملایمت فرمودند: « نه من باقر هستم.» آن مرد که ملاطفت حضرت را دید دوباره گفت: « تو پسر زن آشپزی!»

حضرت فرمود : «آشپزی از هنرهای مادر من بود.» برای بار سوم آن مرد گفت: « تو پسر زنی سیاه چهره و بد دهنی هستی.» حضرت باز با کمال آرامش فرمود: « اگر راست می گویی خداوند او را بیامرزد و اگر دروغ می گویی، خدا تو را بیامرزد!» در این وقت آن مرد مسیحی که با یک دنیا نرمش و لطف روبرو شده بود و حضرت مسیح را در سیمای حضرت باقر (علیه السلام دید) مسلمان شد.

صدقه در روز جمعه:

۳. امام صادق (علیه السلام) می فرماید: « پدرم از همه اقوام خود کم ثروت تر و پرخرجتر بودند. در عین حال هر روز جمعه یک دینار طلا صدقه می دادند و می فرمودند: « صدقه در روز جمعه دو چندان ثواب دارد زیرا که جمعه از سایر روزها برتر است.»

دعا:

۴. امام صادق (علیه السلام) میفرماید: « هرگاه مسأله ای پدرم امام باقر (علیه السلام) را محزون میکرد، زنها و بچه ها را جمع میفرمود و سپس خودشان دعا میکردند تا آنها آمین بگویند. »

تعظیم حرم:

۵. ابوعبیده می گوید: « من با حضرت باقر (علیه السلام )هم کجاوه بودم در راه مدینه و مکه ما وقتی که به محدوده حرم رسیدیم، حضرت غسل کردند و سپس کفشهای خود را به دست گرفتند و ساعتی در حرم با پای برهنه راه پیمودند.

تشییع جنازه :

۶. امام باقر (علیه السلام) جنازه ای را تشییع کردند و بر آن نماز خواندند، ولی آن میّت از حضرت تشکّر کرد و خواهش نمود که دیگر برگردند، حضرت قبول نکردند و فرمودند ما طالب اجر و ثوابیم و به اندازه ای که تشییع می کنیم ثواب می بریم.

صدقات فراوان :

۷. امام صادق (علیه السلام) فرمود: « خدمت پدرم رسیدم. آن حضرت مشغول صدقه دادن به فقرا بود و هشت هزار دینار طلا به آنها صدقه داد و خانواده ای یازده نفری را خرید و آزاد کرد.

خنده و یاد خدا:

۸. افلح، غلام امام باقر (علیه السلام)می گوید: « هر گاه آن حضرت می خندید، عرض می کرد: « خداوند بر من خشم مکن!»

تکریم فقرا :

۹. اگر فقیری به خانه آن حضرت مراجعه می کرد، هرگز به او از روی خفّت و حقارت خطاب «ای سائل! یا ای فقیر!» گفته نمی شد. زیرا آن حضرت فرموده بود که آنها را با اسمهای نیکو صدا بزنید .

منبع:

بحار الانوار، ج ۴۶، ص ۲۸۶ تا ۳۰۵٫