شب نهر بلخ

اشاره:

بلخ شهری بوده است در سرزمین خراسان بزرگ که فعلا در افغانستان قرار دارد. این شهر در آن زمان آباد و از شهرهای معروف خراسان بوده. از این شهر شخصیت های معروف علمی و فرهنگی برخاسته است. این شهر در اثر جنگها تخریب شده و در حال حاضر فقط آثار خراب شده آن باقی مانده است. در این نوشته مطلبی بیان شده که امام صادق (علیه‌السلام) از عمل شخصی خبر داده که در کنار نهر این شهر انجام داده است.

هارون بن رئاب گفت:

«برادرى داشتم از پیروان زیاد بن منذر جارودى، بر ابى عبدالله (علیه السلام) وارد شدم ، ایشان از حال برادرم پرسید، گفتم: مردى است که نزد قاضى و همسایگان در تمامى حالاتش شایسته و پسندیده است، مگر این که اقرار به ولایت شما ندارد؛ حضرت از سبب آن پرسید، گفتم: گمان مى کند که این از ورع اوست، فرمود: کجا بود ورع او شب نهر بلخ.

چون نزد برادرم آمدم ماجرا را به برادرم گفتم،

گفت: آیا ابو عبدالله این خبر را به تو داد؟! گفتم: بلى، گفت: شهادت مى دهم که او حجت رب العالمین است، گفتم: قصه ات را بگو، گفت: از ماوراء نهر بلخ مى آمدم، مردى با من رفیق راه شد، و کنیزى صاحب جمال داشت. چون کنار نهر رسیدیم گفت: یا تو برو آتشى تهیه کن و من حافظ اموال تو باشم، یا من مى روم و تو نگهبان اموال من باش، گفتم: تو برو . چون رفت با آن کنیز هم بستر شدم؛ والله نه او به کسى گفت، و نه من؛ و جز خدا احدى این راز را نمى دانست.

سال بعد با برادرم نزد آن حضرت آمدیم، و او بیرون نیامد مگر این که به امامت آن حضرت قائل شد»

آن حضرت در مدینه بوده است و این واقعه در آن شب در کنار نهر شهر بلخ اتفاق مى افتد. اخبار آن حضرت حکایت از سیطره روح او بر آفاق و انفس و ارتباط خاص با خداوندى مى کند که یعلم خائنه الاعین وما تخفى الصدور(اشاره است به آیه شریفه ۱۹ از سوره غافر). « یَعْلَمُ خَآئِنَه الاْعْیُنِ وَ مَا تُخْفِى الصُّدُورُ؛ و خداوند به خیانت چشمِ خلق و اندیشه هاى نهانى دلهاى مردمان آگاه است).

منبع:

الخرائج والجرائح، ج ۲، ص ۶۱۷؛ بحارالانوار ، ج ۴۷ ، ص ۱۵۶.