خصلت های ناپسند از عوامل دین گریزی

اشاره:

خواسته ها و هواهای نفسانی انسان می تواند از مهم ترین عوامل برای لغزش آدمی و دین گریزی و دین ستیزی او محسوب شود(۱).انسانی می تواند به جاده هدایت راه یابد که در آزادی کامل از همه موانع و دام ها گذر کند و گرفتار جاذبه های نفسانی نگردد تا هیچ گاه صفات زشت – مانند کبر، غرور، شهوت و… – او را دگرگون نسازد و نلغزاند. این کمین گاهی است که بسیاری را در خود می گیرد و گردابی است که حتی شناگران ماهر را در خود فرو می برد. نوشته زیر به این مطلب اشاره دارد.

گاه بر سر راه شناخت و معرفت انسان نسبت به هستی، خداوند و دین، موانعی به وجود می آید که محصول و نتیجه رفتار خود شخص است؛ یعنی با وجود داشتن فطرت خداشناسی و پیامبر درونی (عقل) باز می بینیم که شخص از در انکار وارد شده، اقبال به دین و دین داری نمی نماید.

باید توجه داشت همه کسانی که از دین گریزانند بر اثر عوامل درونی -نظیر عمل کرد بد و ناشایست دین داران و یا تبلیغات ناصحیح و نقشه های دشمنان… به این ورطه کشانده نشده اند؛ با که می توان مدعی شد که عامل نیرومندی که نوعا این طیف گرفتارش می باشند، فقدان شناخت قلبی و عقلی است که همچون سدی محکم در راه گرایش به دین داری می باشد.اینان همانند کسی هستند که به دلیل بیماری جسمی احساس گرسنگی نمی کنند؛ همانگونه که احساس نکردن گرسنگی در انسان نیست، عدم احساس نیاز به خدا، دین و معنویات، در افرادی که مبتلا به بیماری های روحی هستند، نیز دلیل بر انکار وجود حس خداشناسی و فطرت توحید نمی تواند باشد.

نکته فوق بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا ما در طول تاریخ، پیامبران و اولیای الهی را می بینیم که با تحمل سختی ها و مشقت های بسیار، به انواع گوناگون و شیوه های متعدد همراه با رعایت همه اسلوی ها و روش های تبلیغ – که هیچ کاستی در آن راه نداشته – دین خداوند را به مردم خویش ابلاغ می نمودند و در این راه از هیچ کوششی فروگذار نبود.با وجود این، می بینیم که گروهی اندکی از مردم سخنان آنان را می پذیرفتند و اکثرت مردم با آنان در مخالفت و ستیز بودند.علت این امر، همان عوامل روانی، یعنی خصلت های زشت اخلاقی – مانند تکبر، غرور و جهل و… – و میل به گناه و بی بندوباری است(۲)؛ زیرا پیامبران هیچ نقصی در شیوه تبلیغی خویش نداشتند و ابلاغ حسن می نمودند.پس این مردم و مخاطبان بودند که دچار بیماری های باطنی و آلودگی های درونی گشته، قابلیت هدایت را از دست داده بودند.

از نظر قرآن، قلب و عقل انسان که از مهم ترین راه های شناخت است، گاهی بر اثر اعمال و صفات ناپسند، دچار بیماری های گوناگون و حالات متعددی – مانند: طبع، زیغ، رین، ختم و…- می شود که نتیجه اش سلب شناخت صحیح و تعقل درست از آدمی و بیراهه رفتن اوست.

پی نوشت:

۱. ر.ک: نمل (۲۷) آیه ۱۴؛ لقمان (۳۱) آیه ۳۲؛ عنکبوت (۲۹) آیات ۴۷ – ۴۹.

۲. ر.ک: بخش گناه و گریز از مسئولیت از عوامل و ریشه های دین گریزی.

منبع: عوامل و ریشه های دین گریزی

نویسنده : علی شکوهی