حضرت زهراعلیها السلام از منظر امام صادق (ع)

ولادت تا شهادت

ابراز عشق و ارادت به ساحت مقدس کوثر ولایت، دخت نبوت، همسر امامت، حضرت‏ صدیقه طاهره، فاطمه مرضیه – سلام الله‏ علیها نه تنها از ناحیه شیعیان و شیفتگانش ‏واجب است که هر کدام از معصومین‏ علیهم السلام باسخنان خویش درباره آن بزرگوار اظهار ارادت نموده و نقش به ‏سزایى را ایفا کرده‏ اند واز همه مهمتر، ابراز علاقه رسول الله ‏صلى الله علیه وآله‏ است به حضرت زهرا علیها السلام که فاطمه‏ علیها السلام را فرشته‏اى در سیماى انسان و پاره تن خودمى ‏دانست و هرگاه نگاهش به او مى ‏افتاد،شادمان و مسرور مى‏شد.

این محبت از محبتها جداست حب محبوب خدا، حب خداست.

در این‏جا اوج عشق و محبت ‏حضرت امام ‏صادق ‏علیه السلام به مادرش را در کلامش مى ‏خوانیم;

لازم به توضیح است که فقط به ترجمه‏ سخنان حضرت بسنده شده است و منابع ‏روایت آورده شده که در صورت نیاز،خوانندگان مراجعه کنند.

ولادت حضرت فاطمه‏ علیها السلام

مفضل بن عمر گوید: به امام صادق‏ علیه السلام‏ عرض کردم: ولادت فاطمه زهرا چگونه بوده ‏است؟ حضرت فرمود: آرى، وقتى خدیجه با پیامبر ازدواج کرد، زنان مکه او را ترک کردند.

هیچ فردى بر او وارد نمى ‏شد و بر او سلام‏ نمى‏ کرد و هیچ زنى اجازه نداشت تا با حضرت‏ خدیجه ملاقات داشته باشد.

همسر رسول الله‏ صلى الله علیه وآله از این وضعیت رنج‏ مى ‏برد تا زمانى که به فاطمه باردار شد.

حضرت زهرا علیها السلام در رحم مادر، شریک غم وغصه ‏هاى او بود و ایشان را به صبر و بردبارى‏ دعوت مى‏ کرد.

مونس تنهایى مادر بود و با اوسخن مى ‏گفت.

حضرت خدیجه، موضوع مکالمه با جنین‏ را با پیامبر اکرم ‏صلى الله علیه وآله ابراز نمى ‏کرد.

تا این که ‏روزى حضرت رسول‏ صلى الله علیه وآله وارد منزل شد وسخن گفتن حضرت فاطمه ‏علیها السلام با مادرش راشنید!

پیامبر پرسید: چه کسى با تو سخن‏ مى ‏گفت؟

حضرت خدیجه فرمودند: جنینى که دررحم دارم.

پیامبرصلى الله علیه وآله فرمودند: جبرئیل به من بشارت ‏داد که این جنین، دختر است و او دخترى‏ پاک و بسیار مبارک است. خداوند نسل مرا ازاو به وجود مى ‏آورد و از نسل او پیشوایانى ‏براى این امت‏ به وجود آمده و بعد از انقطاع‏ وحى، خلفاى خداوند در زمین خواهند بود. (۱)

هنگام ولادت

امام صادق‏ علیه السلام مى ‏فرماید: هنگامى که فاطمه ‏علیها السلام متولد شد و روى‏ زمین قرار گرفت، نورى از چهره ‏اش درخشید و وارد همه خانه‏ هاى مکه شد و در شرق وغرب زمین جایى نماند مگر آنکه آن نور بر او تابید. (۲)

اسامى ویژه فاطمه ‏علیها السلام

امام صادق‏ علیه السلام مى‏ فرماید:حضرت فاطمه در پیشگاه خداوند ۹ اسم (مخصوص) دارد:

فاطمه، صدیقه، مبارکه،طاهره، زکیه، راضیه، مرضیه، محدثه، و زهراسلام الله علیها. (۳)

انتخاب نام فاطمه ‏علیها السلام

امام صادق‏ علیه السلام مى‏ فرماید: فاطمه را براى آن فاطمه نامیدند که مردم‏ نمى‏ توانند حقیقت او را درک کنند. (۴)

چرا بتول؟ امام صادق‏ علیه السلام مى ‏فرماید: فاطمه را بتول نامیدند، زیرا بى ‏نظیراست. (۵)

چرا زهرا؟ امام صادق‏ علیه السلام مى ‏فرماید: براى آن که هرگاه در محراب عبادت‏ مى ‏ایستاد، نور او بر اهل آسمان‏ها مى ‏تابید;هم چنان که نورستارگان بر اهل زمین‏ مى‏ تابد. (۶)

باز فرمود: زیرا که خداوند او را از نور عظمتش بیافرید.

او چون طلوع کرد، آسمان و زمین به نورش‏ پرتو افکن شد و چشمان فرشتگان توانایى ‏دیدن نورش را نداشتند. آنان گفتند:پروردگارا! معبودا! این چه نورى است؟

خداوند به آنها وحى کرد: این نور از نور من‏است که در آسمان جاى دادم و از عظمتم‏ بیافریدم.

او را از صلب پیامبرى از پیامبرانم -که بر تمامى آنها برترى دارد.

– خارج مى ‏کنم.

ازاین نور رهبرانى به وجود مى ‏آید که امر مرا به ‏پاى مى ‏دارند و مردم را به سوى حق هدایت‏ مى ‏کنند.

من این پیشوایان را بعد از سپرى‏ شدن وحى، جانشینان خود بر روى زمین‏ مى‏ گردانم. (۷)

چرا محدثه؟ امام صادق‏ علیه السلام در مورد محدثه بودن‏ حضرت زهرا علیها السلام مى ‏فرماید:

از این جهت‏ یکى از نامهاى فاطمه ‏علیها السلام،محدثه بود که ملائکه به حضور او مى ‏آمدند ومانند مریم با وى سخن مى ‏گفتند.

از جمله به‏ او مى ‏گفتند: اى فاطمه! همانا خداوند تو رابرگزید و تو را پاکیزه گردانید و بر زنان دیگرجهان برترى داده است. (۸)

همچنین ملائکه به سخنان او گوش‏ مى‏ دادند و با وى سخن مى‏ گفتند.

فاطمه یکشب از ملائکه پرسید: مگر مریم‏ برترین زنان جهان نیست؟

ملائکه گفتند: مریم سرور زنان زمان خودبود ; ولى خداوند سبحان تو را سرور زنان‏ زمان خود، سرور زنان عصر مریم و حتى سرورزنان از اولین تا آخرین قرار داده است. (۹)

ازدواج حضرت زهراعلیها السلام

«امام صادق‏ علیه السلام درباره قول خداوند سبحان که دو دریاى ژرف را پیوست تا به هم ‏برسند.» (۱۰)

فرمودند: على و فاطمه دو دریایى ژرفند،هیچ کدام بردیگرى نمى‏ خروشند. از آن دو،لؤلؤ و مرجان یعنى حسن و حسین‏ علیهما السلام‏ بیرون آید. (۱۱)

فدک

حضرت صادق ‏علیه السلام فرمود: وقتى که آیه «و ات ذاالقربى حقه والمسکین‏» نازل شد، پیغمبر اکرم ‏صلى الله علیه وآله به‏ جبرئیل فرمود:

مسکین را مى‏ شناسم ولى ‏ذوالقربى چه کسانى هستند؟ عرض کرد:نزدیکان تو مى‏ باشند.

پس رسول خداصلى الله علیه وآله ‏حسن و حسین و فاطمه ‏علیهم السلام را نزد خویش فراخواند و فرمود:

خدا به من دستور داده که حق‏شما را بدهم.

بدین جهت فدک را به شما واگذار کردم. (۱۲)

نماز زهراعلیها السلام

هرکس چهار رکعت نماز بخواند (هردورکعت‏ به یک سلام) و در هر رکعت پس ازسوره حمد پنجاه مرتبه «قل هوالله احد» رابخواند، این نماز، نماز فاطمه ‏علیها السلام است. (۱۳)

سرور زنان بهشتیان

مفضل گوید: به امام صادق‏ علیه السلام عرض کردم : این که پیامبرصلى الله علیه وآله فرموده است، فاطمه سرور زنان بهشتیان است، آیا سرور زنان روزگارخود بود؟

حضرت فرمودند: آن مریم بود که سرورزنان روزگار خود بود; ولى فاطمه سرور زنان‏اهل‏بهشت از اولین و آخرین است. (۱۴)

تسبیح حضرت زهرا علیها السلام

امام صادق‏ علیه السلام مى ‏فرماید: تسبیح فاطمه زهراعلیها السلام در هر روز بعد از هرنمازى در نزد من محبوب‏تر است از هزاررکعت نماز (مستحبى) که در هر روز خوانده‏ شود و ما فرزندانمان را به گفتن تسبیح‏ فاطمه ‏علیها السلام امر مى‏ کنیم; چنان که آنان را به‏ نماز فرمان مى‏دهیم. (۱۵)

درجاى دیگر مى‏ فرماید: هرکس پس از نماز واجب با صدر بار تسبیح‏ فاطمه زهرا، خداوند را به پاکى یاد کند و به ‏دنبال آن «لااله الا الله‏» بگوید، خداوند او را مى‏ آمرزد. (۱۶)

باز فرموده است: هرکس تسبیح فاطمه ‏علیها السلام را بعد از نماز واجب و قبل از این که پاهایش را باز کند(برخیزد) به جا آورد، خدا بهشت را بر اوواجب مى‏کند. (۱۷)

مصحف فاطمه ‏علیها السلام

امام صادق‏ علیه السلام مى‏ فرماید: وقتى که خداى متعال روح پیامبرش راقبض کرد، فاطمه‏ علیها السلام به شدت محزون شد وجز خدا کسى از درد دل وى خبر نداشت.

بعداز آن فرشته‏اى را به سوى او فرستاد تا وى راتسلیت گفته و با او گفتگو کند.

حضرت‏ فاطمه ‏علیها السلام این موضوع را به اطلاع‏ امیرالمؤمنین ‏علیه السلام رسانید.

آن حضرت فرمود: هرگاه چنین احساسى کردى، مرا خبر کن.

بدین ترتیب على ‏علیه السلام گفتگوها را مى‏ نوشت و ازاین طریق، مصحف فاطمه‏ علیها السلام به وجودآمد. (۱۸)

باز در این خصوص امام صادق‏ علیه السلام فرموده ‏است: همانا مصحف فاطمه‏ علیها السلام نزد ماست و مردم‏ نمى ‏دانند که این مصحف چیست و آن از نظرحجم سه برابر قرآن است و یک کلمه از این ‏قرآن در آن مصحف نیست; بلکه مندرجات‏ آن عبارت است از امورى که پروردگار بزرگ برمادرمان املا و وحى فرموده است. (۱۹)

تولاى حضرت زهراعلیها السلام دوستى و قبول ولایت اولیاى خدا وبى ‏زارى از دشمنان آنها و از کسانى که به آل ‏محمدصلى الله علیه وآله ستم کردند و هتک حرمت آنان‏ نمودند، فدک را از فاطمه‏ علیها السلام گرفتند و ازمیراثش باز داشتند، حقوق او و همسرش راغصب کردند و به سوختن خانه ‏اش همت‏ گماشتند، واجب است. (۲۰)

چرا صدیقه؟ مفضل گوید به امام صادق‏ علیه السلام عرض کردم: چه کسى فاطمه‏ علیها السلام را غسل داد؟

فرمودند: غسل دهنده امیرالمؤمنین‏ علیه السلام‏ بود.

گویى از فرموده امام ششم مطلب بر من‏گران آمد. ایشان فرمودند: گویا آنچه به توگفتم، برتو گران آمد؟

عرض کردم: فدایتان شوم، چنین است.

حضرت فرمودند: پذیرش این مطلب برتو دشوار نیاید; زیرا که فاطمه صدیقه بود و کسى‏ جز صدیق را نشاید که صدیقه را غسل دهد.

مگر نمى‏ دانى که مریم را کسى جز عیسى ‏علیه السلام ‏غسل نداد. (۲۱)

شهادت حضرت زهراعلیها السلام

امام صادق ‏علیه السلام مى ‏فرماید: چون وفات فاطمه ‏علیها السلام نزدیک شد، شروع ‏به گریه کرد.

امیرالمؤمنین ‏علیه السلام به او گفت: همسر عزیزم! چرا گریه مى ‏کنى؟

حضرت فاطمه ‏علیها السلام فرمود: براى مظلومیت ‏تو گریه مى‏ کنم.

مولى على ‏علیه السلام فرمودند: گریه نکن، این‏ مسئله در راه خدا براى من آسان است.

امام صادق‏ علیه السلام مى ‏فرمایند: زهرا علیها السلام ‏وصیت کرد که على به آن دو خلیفه اجازه ‏ندهد که آن دو در تشییع فاطمه ‏علیها السلام شرکت‏ کنند و حضرت على‏ علیه السلام نیز چنین کرد. (۲۲)

پی نوشت ها: