تفاوت های عقلی زنان و مردان از منظر روانشناختی

یکی از تفاوت های غیرقابل انکار میان زنان و مردان، تفاوت قوای عقلانی و عاطفی است.

مردان از نظر عقل تجریدی و به عبارت دیگر عقل نظری، از زنان قوی تر بوده یعنی عقل تئوریک، تحلیلگر و فرضیه باف و عقل سیاسی- اجتماعی در مردان، دامنه گسترده تری نسبت به زنان دارد و این برتری به علت وظیفه طبیعی مردان که تسخیر طبیعت و مبارزه با مشکلات اجتماعی برای ایجاد رفاه خانوادگی است، در مردان وجود دارد.

بنابراین اگرچه دنیای عقلی و شهودی با یکدیگر تفاوت دارند اما هیچ یک از این موارد، معیاری برای ارزشگذاری افراد نبوده و تنها وسیله ای برای جدا کردن راه های رسیدن به کمال انسانی است که این کمال نیز برای زن و مرد مساوی است.

همچنین مردان به جهت آن که کمتر تحت تاثیر ساختار عاطفه خویش قرار می گیرند از جهت عقلانی قوی تر از زنان هستند و تصمیمات جدی تر و قابل قبول تری می گیرند.

در واقع اگرچه فعالیت عقلی تجریدی و تعمیمی در مغز مردان بیشتر است اما بزرگتر بودن جمجمه و سنگین تر بودن مغز مردان و بیشتر بودن عقل نظری در آنان، به معنای نزدیک بودن به حقیقت متعالی و درک بهتری از واقعیت هستی نیست بلکه اگر مرد به وسیله حواس و عقل نظری خود به حیات می نگرد و به حقیقت نایل می شود، زن بیشتر نوعی علم حضوری و شهودی دارد و اگر مرد در آینه عقل به حقایق چشم می دوزد، زن نیز در آینه ذات خویش، به حقیقت می نگرد بنابراین برتری مرد در عقل تجریدی، فضلی است.

به هر صورت مردان، هوشیاری با دید متمرکز دارند و زنان، هوشیاری با حواس و دید باز و همین متمرکز بودن مردان و گسترده نگری زنان در تصمیم گیری های آنها، نقش بسیار موثری را ایفا می کند.

روانشناسان می گویند مردان در ابتدا خودشان تصمیم می گیرند و بعد آماده هستند که بر مبنای اطلاعات دیگران، تصمیم خویش را تغییر دهند.

بارها در زندگی نزدیکان و دوستان خود دیده ایم که مردان بدون در نظر گرفتن نظرات دیگر افراد خانواده تصمیم به انجام کاری می گیرند و آنگاه که در مقام مشورت بر می آیند، در صورتی که با دلیل منطقی و عقلانی برای ترک و یا انجام آن کار برخورد کردند تصمیم خود را تغییر می دهند.

جان گری روانشناس مشهور معتقد است: مرد ابتدا هدف را پیدا می کند، بعد حرف می زند و زن حرف می زند و بعد هدف را پیدا می کند.

گفتنی است که هوشیاری و درایت مرکزی موجود در مردان، باعث مصمم بودن و کارآمدتر بودن آنها می شود اما این صفت نوعی فراموشی نسبت به نیازهای دیگران ایجاد می کند و باعث می شود که نیازهای همسر و دیگر اعضای خانواده در لیست اولویت اهداف مردان قرار نگیرد و آزردگی روحی- روانی در همسر و فرزندان او ایجاد شود.

همچنین روانشناسان بر این باورند آنگاه که مردان همه چیز را نادیده گیرند و اگر همسر و فرزندانشان ناراحت شدند واکنش آنها به این صورت باشد که نباید آزرده شوند و این بی توجهی ها و انکار کردن ها تاثیر دردآوری روی سایرین می گذارد و بسیار اتفاق می افتد که وقتی پروژه های مهمی توسط مرد به پایان می رسد، روز بعد او مریض می شود زیرا نیازهای بدنش را نادیده گرفته و از نظر احساسی و عاطفی نیز به علت بی توجهی به نیازهای عاطفی خود دچار افسردگی می شود.

به گفته فردریک پرلز، فردی که امکانات و استعدادهایی که به آن نیاز دارد و در درون او وجود دارد را درنیافته و به آن اتکا نکند، نوروتیک است یعنی دچار اختلال روانی شده است. به عقیده او افراد باید از قسمت های تکه تکه شده خود آگاه شوند و آنها را قبول کرده و احیا و متحد کنند و از طریق این اتحاد، از وابستگی به خودکفایی رسیده و اعتماد به نفس یابند.

بنابراین چه مرد و چه زن اگر از استعدادها و سرمایه های فکری و عملی استفاده نکنند، ضعیف العقل بوده و شایستگی مشاوره را نخواهند داشت.

زنان احساس گرا مردان قدرت مدار

تحقیقات علمی نشان می دهد که ۷۵% عمر هر کدام از ما مردان و زنان، صرف ارتباط با دیگران می شود. ولی فقط ۱۰% انسان های کره زمین می دانند چگونه ارتباط برقرار کنند و ۹۰% ما بلد نیستیم و چون ارتباطهایمان مناسب نیست در خانواده، در دانشگاه، در محل کار و… دائم دچار مشکل هستیم و دائم از هم گله داریم.

زمانی که وارد زندگی مشترک می شویم، به هم لطمه می زنیم و بعد هم می گوییم ما به درد هم نمی خوریم. چرا ما برای شناخت یکدیگر سرمایه گذاری نمی کنیم؟

خودمان را به شناخت یکدیگر ملزم کنیم. هر چه اطلاعاتمان از یکدیگر بیشتر باشد به یکدیگر بهره می رسانیم در غیر این صورت به هم لطمه می زنیم.

طبق یک تحقیق در فرانسه در مورد مذکر یا مؤنث بودن کامپیوتر نتایج زیر به دست آمد: خانم ها گفتند، کامپیوتر مذکر است چون:

۱- وقتی بهش عادت می کنیم خیال می کنیم دیگر بدون آن از پس هیچ کاری برنمی آییم.

۲- داده هایش خیلی زیاد است ولی هوشمند نیست.

۳- قرار است مشکلات را حل کند ولی در اکثر مواقع مشکل اساسی خودش است.

۴- وقتی پایبندش می شوی تازه می فهمی اگه صبر کرده بودی بهترش گیرت می آمد.

آقایان گفتند، کامپیوتر مؤنث است چون:

۱- همین که پایبندش شدی، هرچی پول در میاری باید خرجش کنی و لوازم جانبی براش بخری.

۲- مؤنث است چون به غیر از کسی که خلقش کرده است هیچ کس از درونش سر در نمی آورد.

۳- کوچکترین اشتباهات را در حافظه دراز مدت خودش نگه داشته یک روز به خودت برمی گرداند.

این مطالب، گزیده ای از شناخت افراد از جنس مقابلشان است.

تفاوت زنان و مردان

زنان و مردان با هم تفاوت هایی دارند که اگر این تفاوت ها را بشناسیم، و به آنها احترام بگذاریم و آنها را مد نظر قرار بدهیم اتفاقات خوبی می افتد. دیوارهای رنجش و سوء ظنی که نسبت به هم داریم فرو می ریزد. سوء تفاهم ها و توقعات بیجا از بین می رود. به جای این که تلاش کنیم هم دیگر را عوض کنیم، باید تلاش کنیم با هم همکاری کنیم و همسو شویم و زندگی قشنگی را درست کنیم.

دوست داشتن مرد و زن متفاوت است. مرد دیگران را مردانه دوست دارد و ابزار این دوست داشتن هم مردانه است و زن زنانه. آقایان و خانم ها در ساختار با هم متفاوتند یعنی در ادراک، احساس، اندیشه، واکنش و ابراز عشق با هم متفاوتند تفاوت های جدی و عمیق.

مغز آقایان در آن واحد روی یک کار متمرکز می شود. ولی مغز خانم ها می تواند روی چند کار متمرکز شده یعنی می توانند چند کار را با هم انجام دهند.

آقایان در آن واحد می توانند از یک نیمکره مغزشان استفاده کنند ولی خانم ها از هر دو نیمکره استفاده می کنند. مغز آقایان تخصصی تر از خانمهاست ولی مغز خانم ها عمومی تر است. و اگر لازم باشد همه بخش های آن فعال می شود. نیمکره راست با ادراک و احساس کار دارد و نیمکره چپ با منطق و تحلیل و…. وقتی آقا در آن واحد در یک طرف مغزش است نمی تواند هم خیلی منطقی باشد هم رمانتیک یعنی طول می کشد تا اطلاعات از نیمکره راست به چپ منتقل شود.

۱-تفاوت در رنگ ها

در تشخیص رنگ ها آقایان چشمشان محدودتر از خانم ها عمل می کند. آقایان رنگ های اصلی را خوب تشخیص می دهند.( قرمز- آبی- زرد). خانم ها غیر از اینها شیری- نیلی- ارغوانی- سدری و بنفش را خیلی خوب تشخیص می دهند. بنابراین داروها با رنگ های خاص تأثیر بیشتری در خانم ها خواهد داشت.

۲-تفاوت در پوشش

لباسی که آقایان می پوشند بر اساس این است که چه شغلی دارند و می خواهند قدرتشان را با آن نشان دهند. ولی خانم ها با توجه به حالات و احساسات درونیشان لباس می پوشند.

۳-تفاوت در زبان بدن

ما وقتی صحبت می کنیم علاوه بر کلامی که بر زبان گفته می شود، عضلات صورت، ابرو، دست و… نیز حرکاتی انجام می دهند. خانم ها به زبان بدن آشنایی کامل دارند اما آقایان آشنایی ندارند. لذا بهتر است آقایان اگر خواستند به خانمشان دروغ بگویند رو در رو دروغ نگویند چون فرم بدن، دروغ آنها را آشکار می کند. هم چنین اگر آقا بیمار شود، خانم سریع می فهمد ولی آقایان بسیار دیر متوجه بیمار شدن خانمشان می شوند.

۴-تفاوت در شنوایی

آقایان در شنیدن صدای زیر، ضعیف‌تر عمل می کنند. مثلاً اگر شب هنگام نوزادتان گریه کند آقا واقعاً متوجه نمی شود و خواب است. می توانید آقا را صدا کنید و بگویید بچه گریه می کند و مراقب بچه باش.

۵-تفاوت در توجه

آقایان توجه دیداری دارند و خانم ها شنیداری. مثلاً هنگامی که با یک آقا صحبت می کنید اگر نگاهتان کرد، حرف شما را می شنود در غیر این صورت نه. اگر با خانمی صحبت می کنید و نگاهتان هم نکند می شنود. ولی بهتر است هر دو طرف، رعایت حال هم دیگر را بکنیم. مثلاً خانم ها به آقایان نگاه کنند و آقایان، به خانم ها توجه کنند. آقایان جزییات را نمی توانند ببینند چون جزئیات، با دید نزدیک درک می شود.

بهتر است خانم ها لیست کار آقایان را تهیه کنند و از آن ها کمک بخواهند. جزییات را به آقایان گوشزد کنید.

حساسیت لمسی خانم ها ۱۰ برابر بیشتر از آقایان است. ذائقه آقایان بیشتر روی شوری و تلخی حساس است ولی خانم ها نسبت به شیرینی حساس هستند و بیشترین مشتری قنادی های دنیا خانم ها هستند. آقایان وقتی جایی کار می کنند می خواهند با هم رقابت کنند ولی خانم ها می خواهند همکاری کنند.

آقایان هدفمدار یا هدفگرا هستند خانم ها رابطه مدار یا رابطه‌گرا. مثلاً خانم ها در رستوران همدیگر را با اسم کوچک صدا می کنند ولی آقایان به هم لقب می دهند. خانم ها از خرید کردن لذت می برند. اما آقایان تحمل کمی در این مورد دارند. بهتر است قبل از رفتن به خرید برای آقا مشخص کنید که کجا می خواهید بروید؟ چه چیزی می خواهید بخرید؟ و برای چه کسی؟ در این صورت بهتر است و راغب تر همراه شما می آیند.

۶-تفاوت در ابراز احساسات

آقایان برای اثبات علاقه شان به خانم ها حاضرند سه کار داشته باشند، از بلندترین کوه بالا بروند و چیزی برای خانمشان بخرند. ولی خانم ها این ها را نمی خواهند و دوست دارند بهشون ابراز احساسات کنید. توجه کنید و او را ببینید.

آقایان به دنبال اثبات قدرت خویش هستند. از توانمندیشان روی مسایل تکنیکی و فنی و در مورد دستگاه های جدید و مهارت های فردی صحبت می کنند. و در قبال پرسش ها پاسخ کوتاه می دهند. زمانی که خانم ها صحبت می کنند که شما گوش بدهید نه آن که راهکار ارایه دهید. آنها دوست ندارند جملاتشان قطع شود. خانم ها معمولاً بیان غیر صریح دارند.

منابع اقتباس: خانواده مطهر؛ روزنامه شرق