انکار عصمت انبیا (علیهم السلام) از سوی شیوخ وهابیت

وهابیها عصمت انبیا را منکر شده و برای پیامبران الهی هیچ گونه تقدس و مقام فوق انسان های عادی را نمی  پذیرند. آنان در جهت سست نمودن پایه های نبوت و مبانی اعتقادی مسلمانان، با کمال جسارت و اهانت پیامبران بزرگ را در معرض اتهام های ناروای خود قرار داده و اوصافی را از آنان نفی نموده اند که خداوند برای آن ها قرار داده و به جای آن صفات و خصایص نا پسندی را که سزاوار یک انسان عادی هم نمی باشد به آنها نسبت داده اند.

عقاید وهابیت مبتنی بر انکار عصمت انبیا است . وهابی ها معتقداند که پیامبران الهی نه تنها هیچ مصونیتی در برابر معصیت و نافرمانی خدا ندارند، بلکه گناه و معصیت را برای آنان  لازم دانسته و آن را  مایه کمال و علت دسترسی آنها به مقامات بالا تر معنوی می شمارند.

ابن تیمیه در دفاع از کسانی که عصمت انبیا را قبول ندارند و صدور گناهان صغیره و کبیره را از آنها جایز می دانند می گوید: درست است که این گونه گناهان از انبیا سر می زند و لکن بر این گناهان استقرار پیدا نمی کنند و با توبه به مقام بالاتر از مقام قبل از ارتکاب معصیت خود شان نایل می گردند.^[۱]

چند سوال از این سخنان وهابیان به وجود می آید:

1. آیا لازمه این باور وهابیان این نیست که خداوند نمی تواند عصمت انبیا را تضمین کند؟
2. آیا با پذیرش این عقیده وهابیت در مورد انبیاء، تفاوتی بین پیامبران الهی و سایر انسان ها باقی می ماند؟ وقتی پیامبران مانند دیگران مرتکب گناه می شوند چگونه ممکن است که مردم از آنان پیروی کنند؟
3. آیا لازمه نفص عصمت انبیا و عدم مصونیت پیامبران از گناه و نافرمانی خدا، این نیست که پیامبران هیچ تقدسی نخواهند داشت و به همان علتی که بندگان غیر معصوم مرتکب گناه می شوند، پیامبران نیز تحت تاثیر این عوامل قرار گرفته و مرتکب گناه خواهند گردید!
4. چگونه ممکن است که انسان با مرتکب شدن گناه به درجات و مقامات بالاتر معنوی می رسد؟

انکار عصمت انبیا و نسبت دادن گناه به حضرت سلیمان (علیه‌ السلام)

ابن تیمیه و ابن قیم جوزی در راستای نفی عصمت انبیا به حضرت سلیمان (علیه‌ السلام) تهمتی می زنند که از مصادیق گناه و نفی عصمت او است. آنان گفته اند که حضرت سلیمان گفت: امشب با صد (یا نودو نه و هفتاد) زن همبستر خواهم شد تا از آنان فرزندی جنگجو به دنیا آورد و همه این فرزندان در راه خدا جهاد کنند. کسی که در کنار حضرت سلیمان بود به او گفت بگو ان شاالله، ولی حضرت سلیمان از گفتن این جمله خود داری نمود و در نتیجه از تمام همسرانش فقط یکی آبستن گردید و آن هم تکه گوشتی که انسان کامل نبود  به دنیا آمد.^[۲]

در این باره از وهابیان سوالاتی می شود که باید پاسخ بگویند:

1. آیا این داستان را از کجا به دست آورده اند که به حضرت سلیمان نسبت می دهند؟
2. آیا همبستر شدن در یک شب با صد زن هم از نظر زمانی و هم از نظر فعالیت بدنی یک انسان ممکن است؟
3. این گونه سخن گفتن از یک انسان معمولی سر نمی زند اما چگونه ممکن است از یک پیامبر خدا به راحتی چنین سخنی که بر خلاف عفت و اخلاق است صادر گردد؟
4. آیا سران وهابیت که انسان های معمولی هستند مرتکب چنین گناهان بزرگی می شوند؟
5. ایا کسی که چنین گناهی مرتکب می شود صلاحیت نبوت و رهبری مردم را دارد؟
6. خداوند در قرآن کریم از حضرت سلیمان (علیه‌ السلام) به بزرگواری یاد کرده و به او علم و حکمت عطا نموده است. خداوند می فرماید: وَ لَقَدْ آتَینا داوُدَ وَ سُلَیمانَ عِلْماً وَ قالاَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذی فَضَّلَنا عَلى‏ کَثیرٍ مِنْ عِبادِهِ الْمُؤْمِنینَ؛^[۳]و ما به داوود و سلیمان، دانشى عظیم دادیم؛ و آنان گفتند: «ستایش از آن خداوندى است که ما را بر بسیارى از بندگان مؤمنش برترى بخشید.»

باداشتن چنین سرمایه علمی که از سوی خداوند به حضرت سلیمان اعطا شده است چگونه ممکن است که این دو خطای بزرگ (یکی اینکه با صد زن همبستر شود و دیگر اینکه از گفتن ان شاالله ابا می ورزد) از او صادر گردد؟

7. خداوند متعال حضرت سلیمان و سایر پیامبران را، خود هدایت فرموده است و آنان را از محسنین قرار داده و در این رابطه می فرماید:

«وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ یعْقُوبَ کُلاًّ هَدَینا وَ نُوحاً هَدَینا مِنْ قَبْلُ وَ مِنْ ذُرِّیتِهِ داوُدَ وَ سُلَیمانَ وَ أَیوبَ وَ یوسُفَ وَ مُوسى‏ وَ هارُونَ وَ کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنینَ^[۴]؛ و اسحاق و یعقوب را به او [ابراهیم‏] بخشیدیم؛ و هر دو را هدایت کردیم؛ و نوح را (نیز) پیش از آن هدایت نمودیم؛ و از فرزندان او، داوود و سلیمان و ایوب و یوسف و موسى و هارون را (هدایت کردیم)؛ این گونه نیکوکاران را پاداش مى ‏دهیم»!

این آیه شریفه که بر عصمت انبیا دلالت دارد و با وجود اینکه پیامبران و حضرت سلیمان (علیهم السلام) از سوی خداوند هدایت شده آیا باز هم مرتکب گناه می شوند؟ خداوند چگونه پیامبران را هدایت کرده که نتوانسته جلو گناه آنان را بگیرد؟

نویسنده: حمیدالله رفیعی

پی نوشت ها

[۱] . ابن تیمیه، منهاج السنه النبویه، ج ۲،  ص۸۳، (بولاق مصر).

[۲] . ابن تیمیه، مجموع الفتاوی، ج۸، ص ۴۲۶؛ ج۷، ص ۴۵۶، ج ۳۵، ص ۳۰۸؛ ابن قیم جوزی، شفاءالعلیل، ص۴۶.

[۳]. سوره نمل، آیه ۱۵.

[۴]. سوره انعام، آیه ۸۴.