امام زاده عبدالله (ع) بافق

امامزاده عبدالله بافق مورخان بنای اولیه امامزاده عبدالله بافق را متعلق به قرن پنجم هجری می دانند و از زیبایی و شکوه گنبد آن ستایش می کنند این زیارتگاه بقعه ای بسیار زیبا و باشکوه و گنبدی عظیم دارد که کاشی کاری و نیز تزئینات داخلی آن قابل توجه است تزئینات داخلی از کارهای ملاحسن نقاش باشی بافقی می باشد.

نقاشی های داخل گنبد که بیانگر شیوه و تفکر میترائسیم در تزئین داخل گنبد بوده است متاسفانه به دلیل ایینه کاری از میان رفته است تقدیر این نقاشی ها درکتاب یادگارهای یزد به چاپ رسیده است.

گرد بودن گنبد امامزاده عبد الله بافق از نظر معماری در نیا کم نظیر است . از نظر معماری ساختمان مربوط به قرن ۵ هجری و با شواهد موجود تا قرن ۷ می باشد از نظر مکان در بهترین مرکز شهر واقع شده و شبهای جمعه محل رفت وآمد مومنینی است که به زیارت امامزاده و قبور شهدای شهرستان بافق می آیند .

ساختمان و نوع معماری این زیارتگاه ، تزئینات داخل و بیرون آن ، وجود سنگ قرهایی از بزرگان که برخی از آنها به قرن ششم هجری قمری میرسید حکایت از منزلت و جایگاه امامزاده نزد عامه مردم دارد.

وجود گنبد با شکوه آن و سایر بناهای وابسته به حرم اهمیت این بقعه متبرکه را در نظرها بیشتر می کند از حیث سبک بنا و گنبد و کاشی کاری و تزئینات داخلی هم از آثار تاریخی و دینی در پهنه میان یزد و کرمان به شمار میرود استاد ایرج افشار در یادگاهای یزد آثار در خور توجه امامزاده عبدالله به ترتیب ورود به امامزاده به شرح زیربیان کرده است .

۱- دو تخته آجر پخته که اندازه آن بین آجر خطایی و نظامی است و بر سر در نصب است و یک قطعه سنگ در میان آن دوتخته آجر قرار گرفته و براین دو سه آجر سه بیت شغر به خط نستعلیق حک شده است .

۲- در وسط دو تخته آجر معرفی شده در فوق یک سنگ تراشیده به خط نسخ که عباراتی برآن نوشته شده نصب است .

۳- طاسی مسی بزرگ سقا خانه امام زاده کنده کاری شده و بردور آن مطالبی نوشته شده است .

۴-سنگ تاریخ آب انبار امامزاده که از محل نصب شده خارج گردیده است و فعلاً درانبار امامزاده نگهداری میشود که اندازه آن ۴۵* ۳۲ سانتی متر است و با خط نستعلیق بران ابیاتی نوشته شده است این آب انبار به واسطه توسعه فضای اطراف صحن مطهر امازاده عبد الله و غفلت از تاریخی بودن آن خراب و اثری از آن باقی نماینده است و همان طور که بدان آشاره شد متعلق به زمان شاه عباس صفوی بوده است که تا بعد از انقلاب وجود داشت .

۵- اطراف بدنه اطاقی که مزار امامزاده در آن است با کاشی های مسدس لاجوردی و باحاشیه سیاه و سفیدی که کار قرن ۸٫ و ۹ که درمساجد یزد موسوم بوده پوشیده شده و لبه غرفه های مشرف به صحن اصلی مزار با همین کاشی ها مزین گشته است سقف گنبد در داخل نگ آمیزی و نقاشی شده است در بدنه دیوار سمت راست مرحاب گچ بری ظریفی دیده میشود که ایات قرانی و عبارات دعایی به خط حسین یزدی و عمل جعفر استاد معمار باشی است .

بر دیوار جنوبی اتاق ورودی قطعه سنگی مورخ ۱۲۹۵ که مطالبی با خط نسخ بران نوشته شده و نصب گردیده است .

۶- از آثار نفیس و ظریف امام زاده در بزرگ سیاه رنگی است که میان اتاق اصلی بقعه و اتاق مدخل نصب شده است .

روایت تاریخی: 

امامزاده عبدالله (ع) بافق در حومه شهرستان بافق قرار دارد و در قرن هفتم هـ. ق ساخته شده است. بنای این امامزاده شامل سردر، هشتی ورودی، اتاق مدخل و اتاق اصلی است.

بر سر در ورودی این امامزاده، دوکتیبه آجری هم اندازه (ابعادی بین آجر خطایی و نظامی) دیده می شود و در میان هر یک، یک قطعه سنگ تاریخی نصب شده و اشعاری به خط نستعلیق روی آن ها حک شده است. سنگ تراشیده شده وسط، دارای خط نسخ است و در آخر آن تاریخ رجب المرجب سنه ۱۲۲۴ هـ. ق دیده می شود.

از ویژگی های این بقعه، گنبد بلند، کاشیکاری های داخلی و خارجی آن و نیز چراغ های کوچک گلی با لعاب فیروزه ای است که از قدیم خارج گنبد را روشن می کرده است.

امامزاده عبدالله (ع) بافق محلی است که بسیار مورد احترام محل و اهالی یزد و کرمان است و دارای بقعه ای زیبا و با شکوه و گنبدی عظیم میباشد. بنای بقعه در سال ۲۲۴ هجری پایان یافته است.

تزئینات داخلی آن از آثار ملاحسن نقاش باشی بافق است. دو تخته آجر پخته نصب شده بر سردر و یک قطعه سنگ میان آن دو، طاس مسی بزرگ و کنده کاری شده سقاخانه، پوشش بدنه بنا با کاشی های مقدس لاجوردی و با حاشیه سیاه و سفید مربوط به قرون هشتم و نهم، سقف مقرنس گنبد و درب بزرگ و سیاه رنگ آلت سازی شده از آثار مهم این بنا میباشند.