میرزا ابو الحسن مشکینى (ره)

ولادت

میرزا ابو الحسن مشکینى در سال ۱۳۰۵ هجرى قمرى در یکى از روستاهاى اطراف مشکین شهر به نام  احمدآباد از استان اردبیل به دنیا آمد.

 تحصیلات

وى در ۱۵ سالگى به شهر اردبیل سفر کرد و به فراگیرى علوم اسلامى پرداخت. او در آن شهر دوره مقدمات و سطح را به پایان رساند و پس از هشت سال، در سال ۱۳۲۸ هجرى قمرى، براى خوشه چینى از خرمن علم و دانش علماى بزرگ اسلام در حوزه علمیّه نجف اشرف عازم آن شهر شد. حدود یک سال از درس مرحوم آخوند خراسانى را درک کرد و پس از وفات ایشان به درس یکى از برجسته‏ ترین شاگردان ایشان یعنى محقق بزرگ شیخ على قوچانى رفت.

او هشت سال از محضر آن عالم اندیشمند بهره برد و در سال ۱۳۳۷ هجرى قمرى به کربلا رفت تا از مجلس درس میرزا محمد تقى شیرازى نیز بهره ببرد. یک سال از محضر آن دانشمند بزرگ استفاده کرده، سپس به حوزه علمیّه نجف بازگشت و خود یکى از علماى برجسته آن حوزه گردید و به تدریس و تربیت شاگردان پرداخت و شخصیتهاى بزرگى را تحویل جهان اسلام داد که هر یک از چهره‏هاى سرشناس حوزه‏هاى علمیّه به شمار مى‏ آیند.

اساتید

میرزا ابو الحسن مشکینى از محضر علماى بزرگى بهره برده است مانند:

۱ – محقق بزرگ شیخ محمد کاظم آخوند خراسانى.

۲ – آیت الله سید محمد کاظم طباطبایى یزدى.

۳ – شیخ الشریعه اصفهانى.

۴ – محقق شیخ على قوچانى.

۵ – امام مجاهد آیت الله العظمى میرزا محمد تقى شیرازى.

 شاگردان

۱- آیت الله سید شهاب الدین مرعشى نجفى.

۲ – شیخ محمد طاهر بن شیخ عبد الله بن شیخ راضى.

۳ – سید مرتضى فرزند سید جواد خلخالى.

۴ – سید احمد بن سید على اصغر بن امیر محمد تقى مرعشى حائرى، معروف به شهرستانى.

۵ – سید محمد صادق بحر العلوم.

۶ – سید على نقى حیدرى.

۷ – سید نعمت الله جزائرى.

۸ – سید هادى حسینى تبریزى.

۹ – سید مرتضى بن سید محمد حسینى فیروزآبادى.

سخنان علما در مورد ایشان

علماى بزرگى به ستایش ایشان پرداخته‏اند که اینک به سخنى چند از آنان اشاره مى‏ کنیم:

۱- علامه شیخ آقا بزرگ تهرانى درباره ایشان مى‏فرماید: إنه عالم فاضل و فقیه نحریر و مدرس کبیر حسن التقریر.

۲ – علامه سید محسن امین در کتاب ارزشمند خود أعیان الشیعه  درباره ایشان مى‏ فرماید: إنه عالم فاضل مدرس مؤلف یعنى ایشان دانشمندى فاضل و مدرس و نویسنده است.

۳ – علامه امینى در کتاب معجم رجال الفکر و الأدب درباره ایشان مى‏ فرماید: إنه عالم فقیه أصولى من أساتذه الفقه و الأصول یعنى ایشان دانشمندى فقیه و اصولى و از اساتید فقه و اصول است.

 تألیفات

۱ – حاشیه بر کفایه

۲ – حاشیه بر عروه الوثقى

۳ – حاشیه بر مکاسب شیخ انصارى

۴ – حاشیه بر کتاب الطهاره شیخ انصارى

۵ – حاشیه بر رساله عملیّه

۶ – رساله فى الترتب

۷ – رساله فى الرضاع

۸ – کتاب الصلاه الکبیر

۹ – کتاب الزکاه

۱۰ – رساله فى المعنى الحرفی

۱۱ – رساله فى الکر

۱۲ – کتاب المناسک

۱۳ – الفوائد الرجالیه

 وفات

این عالم اندیشمند سرانجام پس از عمرى خدمت به اسلام و تألیف آثارى ارزشمند و تربیت شاگردانى بزرگ، در روز دوشنبه  ۲۷ جمادى الثانى سال ۱۳۵۸ هجرى قمرى در شهر کاظمین دیده از جهان فرو بست. بدن مطهرش را به نجف اشرف انتقال داده و در حرم امیرمؤمنان حضرت على علیه السّلام در حجره‏اى در سمت راست مقبره استادش حضرت آیت الله سید محمد کاظم طباطبایى یزدى به خاک سپردند.