- اسلام
- قرآن
- پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)
- شیعه
- خانواده
- ادیان و مذاهب
- پرسش ها و پاسخ ها
- کتابشناسی
- کتابخانه
- چندرسانه ای
- زمان مطالعه : 4 دقیقه
- توسط : حمید الله رفیعی
- 0 نظر
ولادت
در چهارم ربیع الاول۱۳۲۹ ق. صداى نوزادى در فضاى خانه ساده آیه الله سید ابوالحسن طالقانى پیچید که نامش را محمود گذاشتند و پدرش پشت جلد قرآن نوشت: سید محمود. نوشتار کوتاه . سید محمود دوران کودکى را تا ده سالگى در روستاى گلیرد طالقان سپرى نمود و همانجا خواندن ، نوشتن و مقدمات علوم اسلامى را فراگرفت و در مکتب پدر – که عالمى سیاستمدار بود - مبارزه با استبداد در ذهن او نقش بست . او سپس همراه خانواده بهتهران رفت که همزمان بود با دوران دیکتاتورى رضاخان و مبارزه روحانیون علیه وى و این نقشى بسزا در شکل گیرى فکر سیاسى اش داشت و از همان هنگام او را وارد میدان مبارزه با ستم کرد.
تحصیلات
سید محمود در نوزده سالگى براى فراگیرى بیشتر علوم اسلامى به قم رفت و از درس استادانى بزرگ چون آیه الله حجت و آیه الله خوانسارى بهره فراوان برد.
دانش پژوه جوان ، مدتى براى بهره گیرى از درسعلماى برجسته نجف ، راهى آن مرکز بزرگ علمى شد؛ اما دوباره به قم و مدرسه فیضیه برگشت.
سیر به سوى خلق
آیت الله طالقانى پس از سالها تحصیل در قم ، از آیهالله جائرى یزدى ، بنیانگذار حوزه علمیه قم ، اجازه اجتهاد گرفتو با عزمى راسخ و گامى استوار، راهى تهران شد و در مدرسه عالى شهید مطهرى (سپهسالار سابق ) به آموزش علوم اسلامى پرداخت. او که مدتها پیش درد جامعه و مردم را حس کرده بود وتنها راه نجات را در بازگشت به اسلام و قرآن مى دانست ، با برقرارى جلسات تفسیر قرآن در راه گام نهاد.
مجاهدى نستوه
روزى در چهار راه گلوبندک تهران ، بین زنى مسلمان و ماءمورى مزدور درگیرى بوجود آمد کهماءمور فرومایه سعى داشت چادر را از سر زن مسلمان برگیرد؛ ولى او مقاومت مى کرد.
آیت الله طالقانى که از آنجا درحال عبور بود با صحنه کشمکش آنان روبرو گشت ؛ از این رو با ماءمور گلاویز شد و آن زن را از چنگش رها ساخت. به دنبال این درگیرى ، بیگانه پرستان ، آقاى طالقانى را بهجرم اهانت به مقامات بلند پایه کشورى بازداشت و به شش ماه زندان محکوم کردند. با سقوط رضا خان و بر سر کار آمدن شاه جوان وبى تجربه ، فضاى فعالیتهاى فرهنگى و سیاسىتا اندازه اى باز شد؛ در این هنگام آیه الله طالقانى برى آشنایى هر چه بیشتر نوجوانان و جوانان با معارف اسلامى ، به تشکیل کانون اسلام دست زد و براى فراگیر کردن فعالیت زیر بنایى اش به انتشار مجله دانش آموز از طرف کانون ، همت گماشت.
به دنبال پایه گذارى نهضت ملى نفت به رهبرى آیه الله کاشانى و حرکت یکپارچه مردم در پشت سر او، براى ستاندن حق خویش از انگلیس غارتگر، آیه الله طالقانى همگام با قهرمان مبارزه ، علیه استعمار بهقیام پیوست و یکى از یاران نزدیک آقاى کاشانى در این راه شد و با زبان گویا و برنده خود به افشاگرى و روشنگرى پرداخت .
آرزوى دیرینه
آیه الله طالقانى از زمره متفکرانى بود که گامهایى براى اتحاد جهان اسلام برداشت . او در کنفرانسهاى متعددى ، گاه به عنوان نماینده شخصیتهاى بزرگى چون آیه الله کاشانى و بروجردى و گاه به طور مستقل ، شرکت نمود. وى در حمایت از تاءسیس دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه که توسط آیه الله بروجردى با همکارى اندیشمندان الازهر مصر بود بویژه شیخ محمد شلتوت ایجاد شده بود، نوشت : راه تقریب ، که جمعى از علماى بیدار و مجاهد پیش گرفتهاند همین است که با نور تفکر، محیط ارتباط اسلامى را روشن سازند و با نوک قلم ، باقیمانده ابرهاى تاریک را از افق فکرى مسلمانان زایل گردانند تا وحدت واقعى پایه گیرد، نه اتحاد صورى و قرار دادى .
خنجرى در قلب جهان اسلام
در ۲۵/۲/۱۳۲۷ ش . همزمان با خروج آخرین سربازانگلیس از خاک فلسطین، بن گورین رئیس یکى از سازمانهاى صهیونیستى ، خبر شوم تاءسیس دولت اشغالگر اسرائیل را اعلام کرد. از آن تاریخ به بعد، تلاشهاى گسترده اى در ابعاد مختلف براى حمایت از حقوق مردم فلسطین صورت گرفته است. آیت الله طالقانى نیز ازمبارزانى بود که هرگز دربرابر این تجاوز، سکوت نکرد و در کنفرانسهاى متعدد از حق ملت فلسطین دفاع کرد.
وى در خطبه نماز عید فطر سال ۱۳۴۸ ش . به مسئله فلسطین پرداخت و ضمن آگاه کردن مردم از وضعیت مسلمانان فلسطین یادآورى مسؤولیت آنان در این مبارزه ، از آنها خواست تا فطریه خود را براى کمک به مبارزان مسلمان هدیه کنند.
با گسترش این حرکت نو، در سال بعد همگام با نمازگزاران مسجد هدایت ، نمازگزاران حسینیه ارشاد و تعدادى از مساجد با راهنمائیهاى آیه الله مطهرى و عده اى دیگر، فطریه خود را به مبارزان فلسطینى هدیه کردند
تالیفات
اگر چه زندگانى آیه الله طالقانى سراسر مبارزه بود و بارها
زندانى و تبعید گردید، امام با این حال آثار ارزشمندى از خود بجا گذاشت:
۱. پرتوى از قرآن که شامل تفسیر سوره هاى فاتحه ، بقره ، آل عمران ، ۲۲ آیه ابتداى سوره نساء و تمامى سوره هاى جزء سى ام قرآن
است و در شش جلد منتشر گردید.
۲. مقدمه ، توضیح و تعلیق برکتاب تنبیه الامه و تنزیه المله آیه الله نائینى
۳. اسلام و مالکیت.
۴. ترجمه جلد اول کتاب امام على بن ابى طالب، نوشته عبدالفتاح عبدالمقصود.
۵. به سوى خدا مى رویم که سفر نامه حج است.
۶. پرتوى از نهج البلاغه.
۷. آینده بشریت از نظر مکتب ما.
۸. آزادى و استبداد.
۹. آیه حجاب .
۱۰. مرجعیت و فتوا.
۱۱. درسى از قرآن.
۱۲. درس وحدت .
وفات
او پس از سالها مبارزه ، در ساعت ۴۵/۱ بامداد روزدوشنبه ۹/۶/۱۳۵۸ به سوى حق شتافت و ملتى در غم فراقش غرق ماتم شدند. انبوه جمعیت پیکرش را براى خاک سپارى به بهشت زهرا بردند و صبح سه شنبه در میان شیون و ناله مردم ، آن پیکر عزیز در خاک پنهان گشت و دولت یک روز تعطیل و سه روز عزادارى عمومى اعلام کرد.