مغالطه عجیب در طرح برخی از روایات توسط یمانی

احمدالحسن برای اثبات مدّعای خود به چند دلیل استناد می کند: دلیل اول: خواب هایی که اشخاصی درباره او دیده اند! و این علاوه بر خواب هایی که خود دیده بود! دلیل دوم: اخبار از حوادث آینده مثل سقوط صدام! دلیل سوم: آمادگی برای مناظره با علمای اسلام ، یهود و مسیحت! دلیل چهارم: آمادگی برای مباهله با علمای شیعه و سنی و یهودی و نصرانی! بدیهی است که به اصطلاح ادلّه فوق صرف ادّعا است . در این مقاله این مطالب مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

احمد الحسن در پایان پیام خطاب به مردم عراق ، این‌چنین می گوید: پدرم امام زمان (عج) را برای اهل زمین فرستاد و من دعوتم را در بین شما آغاز کردم، در حالی که جبرئیل و میکائیل مرا تأیید و نصرت می دهند، من از شما طلب نصرت می کنم. اگر نصرتم دادید فبها ، و الّا سابقه پدران شما روشن است. اگر مرا خذلان کنید، صبر خواهم کرد همان گونه که مسلم بن عقیل صبر نمود . من به زودی از میان شما خواهم رفت، ای باقیمانده های قاتلان حسین! اگر می خواستم، شمر و شبت این زمان را معرفی می کردم.

من اخبار شما را به پدرم محمد بن الحسن خواهم رساند؛ در آینده به همراه او، که جز شمشیر ، چیزی را به شما ارائه نخواهد داد، باز خواهم گشت .

وی در سایت اش با امضای سید احمد حسن وصی و رسول امام مهدی (عج) ، در مورخه ۲۱ / ربیع الثانی ۱۴۲۶ هجری قمری مصادف با ۹ / ۳ / ۱۳۸۴ شمسی به صورت سؤال و جواب پیامی را منتشر می کند . در آن پیام با این که مدعی فرزندی امام زمان (عج) و هاشمی بودن شده است ، یمانی بودن خود را این گونه توجیه می کند که : مکه از تهامه است وتهامه از یمن ، پس محمد و آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) همگی یمانی هستند!

از این رهگذر احادیثی را که درباره مدح یمانی و این که پرچم او پرچم هدایت است وارد شده ، بر خود تطبیق می کند . در آن مصاحبه ادّعای عصمت هم می کند.

مدّعی جریان یمانی به احادیثی که علامه مجلسی در باب «خلفاء المهدی صلوات الله علیه و اولاده و ما یکون بعده» در ج ۵۳ بحار الانوار آورده است ، تمسّک می کند . طبق یکی از آن احادیث ، پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به دوازده امام معصوم شیعه وصیت می کند و بعد از ذکر امام زمان (عج) می فرماید : « ثم یکون من بعده اثنا عشر مهدیّاً فاذا حضرته الوفاه فلیسلّمها الی ابنه اول المهدییّن … ».

مدّعی ادعا می کند که او مصداق همان اوّل المهدیین و فرزند امام زمان (عج) است! در حالی که امام زمان هنوز نیامده و فوت نشده ، وصیّ او ظهور کرده است!

در پیام دیگری که طرفداران وی با امضای انصار المهدی، در مورخه ۱۱ ماه رمضان ۱۴۲۷ ق، از نجف خطاب به مقام معظم رهبری فرستاده اند، چنین آمده است: « الی السید علی الخامنه ای! السلام علیکم و رحمه الله و برکاته … » در آن پیام از مقام معظم رهبری تقاضای قرائت این پیام و دادن جواب به آن را کرده و ادلّه حجیّت ادّعایی احمد بن الحسن را مطرح می‌سازند. از جمله همان حدیث وصیّت و خواب ها و مناظره ها و مباهله را مطرح می کنند.

لازم است تک تک احادیثی را که مدعی از آنها به نفع خود استفاده کرده است از نظر سند و دلالت بررسی نموده ، و در نهایت ارتباط مدّعای جریان یمانی را با‌ آن احادیث کشف کنیم . در اینجا این احادیث را مورد بررسی قرار می دهیم:

روایات مورد تمسک احمدالحسن 

۱. شیخ صدوق در کتاب کمال الدین و تمام النعمه می نویسد:

 «حدّثنا علیّ بن أحمد بن محمد بن عمران الدّقاق قال : حدّثنا محمد بن أبی عبدالله الکوفیّ قال : حدثنا موسی بن عمران النّخعی ، عن عمّه الحسین بن یزید النوفلیّ ، عن علیّ بن أبی حمزه ، عن أبی بصیر قال : قلت للصّادق جعفر بن محمد یا ابن رسول الله إنّی سمعت من ابیک (علیه السلام) انّه قال : یکون بعد القائم اثنا عشر مهدیّاً فقال : انّما قال : اثنا عشر مهدیّاً و لم یقل : اثنا عشر اماماً ، ولکنهم قوم من شیعتنا یدعون النّاس الی موالاتنا و معرفه حقّنا ».

حدیث فوق از نظر سند ضعیف است . زیرا در طریق آن اوّلاً : علی بن أحمد بن محمد بن عمران الدقاق است، که از نظر علمای رجال مجهول می باشد . و ثانیاً علی ابن ابی حمزه است ، که به عنوان کذاب ( دروغگو ) و متهم توصیف شده ، و کسی بود که مذهب انحرافی واقفیه را تأسیس نمود . طریق شیخ طوسی و شیخ صدوق به او هم ضعیف است .

از نظر دلالت ، خلاصه حدیث مزبور این است ، که بعد از شهادت امام زمان (عج) دوازده نفر از شیعیان که به خاطر هدایتی که دارند مهدی نامیده می شوند، و نه از ائمه هستند ، و نه از اولاد آنان ، مردم را به سوی ولایت و معرفت حق اهل بیت دعوت می کنند. و این چه ارتباطی با امروز دارد که هنوز امام زمان (عج) ظهور نکرده است ؟!

۲. شیخ طوسی در کتاب الغیبه می نویسد :

« أخبرنا جماعه ، عن أبی عبدالله الحسین بن علیّ بن سفیان البزوفریّ ، عن علیّ بن سنان الموصلیّ العدل ، عن علیّ بن الحسین ، عن أحمد بن محمّد بن خلیل ، عن جعفر بن أحمد المصریّ ، عن عمّه الحسن بن علیّ ، عن ابیه ، عن أبی عبدالله جعفر بن محمّد ، عن أبیه الحسین الزّکی الشهید ، عن ابیه امیرالمؤمنین (علیه السلام) قال : قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) فی اللیله التی کانت فیها وفاته ـ لعلیّ (علیه السلام) یا أبا الحسن احضر صحیفهً و دواه ، فأملا رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) وصیته حتّی انتهی إلی هذا الموضع فقال : یا علیّ سیکون بعدی اثنا عشر اماماً و من بعدهم اثنا عشر مهدیّاً ، فأنت یا علیّ اوّل الاثنی عشر الإمام . سمّاک الله تعالی فی سمائه علیّاً المرتضی و امیرالمؤمنین و الصّدیق الاکبر و الفاروق الاعظم و المأمون و المهدی ، فلا تصح هذه الأسماء لأحد غیرک ، یا علیّ أنت وصییّ علی اهل بیتی حیّهم و میّتهم ، و علی نسائی فمن ثبّتها لقیتنی غداً ، و من طلّقتها فأنا برئ منها ، لم ترنی و لم أرها فی عرصه القیامه ، و أنت خلیفتی علی أمتّی من بعدی ، فاذا حضرتک الوفاه فسلّمها الی ابنی الحسن البرّ الوصول ، فاذا حضرته الوفاه فلیسلّمها الی ابنی الحسین الشهید الزکیّ المقتول ، فاذا حضرته الوفاه فلیسلّمها الی ابنه سیّد العابدین ذی الثفنات علیّ ، فاذا حضرته الوفاه فلیسلّمها الی ابنه محمد الباقر ، فاذا حضرته الوفاه فلیسلّمها الی ابنه جعفر الصّادق فاذا حضرته الوفاه فلیسلّمها الی ابنه موسی الکاظم ، فاذا حضرته الوفاه فلیسلّمها الی ابنه علیّ الرضا ، فاذا حضرته الوفاه فلیسلّمها الی ابنه محمد الثقه التقی ، فاذا حضرته الوفاه فلیسلّمها الی ابنه علیّ النّاصح ، فاذا حضرته الوفاه فلیسلّمها إلی ابنه الحسن الفاضل ، فاذا حضرته الوفاه فلیسلّمها الی ابنه محمد المستحفظ من آل محمد ، فذلک اثنا عشر اماماً ، ثم یکون من بعده اثنا عشر مهدیّاً ، فاذا حضرته الوفاه فلیسلّمها الی ابنه اوّل المقربّین . له ثلاثه اسامی اسم کاسمی واسم أبی و هو عبدالله و أحمد و الأسم الثالث المهدیّ هو اول المؤمنین».

این حدیث نیز از نظر سند ضعیف است زیرا علیّ بن سنان الموصلیّ العدل در طریق حدیث است که او مجهول می باشد . درباره برخی از راویان دیگر این حدیث هم جای اشکال است . از نظر دلالت آشکارا دلالت می کند که بعد از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) دوازده امام معصوم می آیند . اولین آنها امیرالمؤمنین (علیه السلام) و آخرین آنها امام زمان (عج) است . بعد از وفات امام زمان (عج) دوازده نفر آدم هدایت یافته (مهدی) می‌آیند که اولین آنها ، بنا بر تعبیر روایت ( اوّل مقرّبین ) ، فرزند امام زمان خواهد بود . وی دارای سه نام خواهد بود . یکی احمد ( هم نام پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، دیگری عبدالله ( نام پدر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)) و سومی مهدیّ است .

این حدیث با حدیث قبلی از نظر انتساب مهدیین تعارض دارد . زیرا حدیث شیخ صدوق بر این مسأله تأکید دارد که آنها از شیعیان اند که ظاهر آن این است که از خود اهل بیت و اولاد آنها نیستند در حالی که حدیث کتاب الغیبه بر این معنی صراحت دارد که اولین آنها فرزند امام زمان است ولی در هر حال ، دو حدیث بر این معنی دلالت می کنند که این دوازده نفر بعد از شهادت امام زمان خواهند آمد نه قبل از او ! پس هیچ ارتباطی با مدعیان زمان ما ندارند .

۳. شیخ طوسی در جای دیگر کتاب الغیبه آورده است:

« محمد بن عبدالله بن جعفر الحمیریّ عن ابیه ، عن محمد بن عبدالحمید ومحمّد بن عیسی ، عن محمّد بن الفضیل ، عن أبی حمزه ، عن أبی عبدالله (علیه السلام) فی حدیث طویل ـ « أنه قال : یا أبا حمزه إنّ منّا بعد القائم أحد عشر مهدیّاً من ولد الحسین  .

حدیث فوق هم نیز از نظر سند ضعیف است . زیرا برخی از راویان آن از نظر علمای رجال از این قرار است : محمد بن عبدالحمید مجهول است . محمد بن عیسی مشترک بین ثقه و مجهول و تشخیص آن دو مشکل است . محمد بن فضیل هم مجهول است. ابن حمزه مشترک بین ابی حمزه ثمالی که ثقه ، و ابی حمزه بطائنی که ضعیف و کذاب و فتنه گر می باشد.

از نظر دلالت هم بر این معنی دلالت می کند که بعد از امام زمان (عج) یازده انسان هدایت یافته ( مهدی ) که همگی از فرزندان امام حسین (علیه السلام) می باشند ، می آیند . این حدیث با دو حدیث قبلی از نظر تعداد آنها تعارض دارد زیرا آن دو بر دوازده نفر ، اما این یکی بر یازده نفر تأکید دارد . و به هر صورت ارتباط با زمان کنونی ندارد زیرا به دوران پس از ظهور امام و وفات او ناظر است.

۴. شیخ حسن بن سلیمان ( متوفای ۸۰۲ ) در کتاب مختصر بصائر الدّرجات ( سعد بن عبدالله اشعری ) آورده است:

« ممّا رواه السید علیّ بن عبدالحمید باسناده عن الصّادق (علیه السلام) أنّ منّا بعد القائم (عج) اثنا عشر مهدیّاً من ولد الحسین (ع)»

سند این حدیث معلوم نیست . زیرا مؤلف مختصر البصائر آن را از سیّد علی بن عبدالحمید متوفای ۷۶۰ ﻫ به اسنادی که آن سید نقل کرده ، روایت نموده است . اسناد مذکور که در دسترس ما نیست ، تا بدانیم همه آنها ثقه هستند یا غیر ثقه . بنابراین سخن قطعی درباره سند حدیث ممکن نیست . از نظر دلالت همانند حدیث قبلی است ، الّا این که این حدیث بر دوازده مهدی تأکید می کند در حالی که قبلی بر یازده مهدی ! و در هر صورت سخن از دوران پس از ظهور امام زمان و وفات آن حضرت به میان آورده و هیچ ربطی به امروز که هنوز امام زمان ظهور نفرموده است، ندارد.

بررسی کلّی همه احادیث مزبور

احادیث مزبور ، صرف نظر از وضعیت سندی آن ها که نوعاً ضعیف وغیر معتبر است ، از جهت دلالت به عنوان احادیثی شاذ و غیر قابل قبول تلقّی می شود . زیرا بنا بر احادیث مشهور ، بعد از شهادت امام زمان (عج) زمانی برای حکومت معمولی ومتعارف صالحان نمی ماند . طبق احادیث مسلّم شیعه ، بعد از شهادت امام زمان (عج) دوره رجعت است . پس از آن قیامت کبری اتفاق می افتد . لذا برخی از علمای شیعه احادیث مزبور را بر فرض صحّت بر دوران رجعت حمل نموده اند . پس مقصود از دوازده یا یازده مهدی همان ائمه هدی می‌باشد که بعد از ظهور امام زمان و شهادت آن حضرت ، جهت انتقام گرفتن از قاتلانشان ، آن هم به مدت کوتاه ( چهل روز ) قیام می کنند.

شیخ مفید در آخر کتاب الارشاد ، پیرامون احادیث مذکور می فرماید : « ولیس بعد دوله القائم (عج) لأحد دوله إلّا ما جاءت به الروایه من قیام ولده إن شاء الله ذلک ، و لم یرد به علی القطع و الثبات، و اکثر الروایات انّه لن یمضی مهدی الأمه الّا قبل القیامه بأربعین یوماً ، یکون فیها الفرج ( الهرج ) و علامات خروج الاموات و قیام السّاعه للحساب و الجزاء»؛ بعد از دولت حضرت قائم (عج) برای کسی دولتی تشکیل نمی شود مگر آنچه این روایت بر آن دلالت می کند که فرزند ( فرزندان ) او اگر خدا بخواهد قیام می کند . البته این روایت به صورت قطعی ثابت نیست.

اکثر روایات بر این معنی دلالت می کند که حضرت مهدی (عج) نمی رود مگر چهل روز قبل از قیام قیامت که در آن فرج ( و بنا بر روایت بحار هرج و مرج ) صورت می گیرد و علائم خروج اموات و قیام قیامت برای حساب و کتاب آشکار می شود.

علّامه مجلسی پس از نقل اخبار مذکور در بحار الانوار ، «باب خلفاء المهدی و اولاده» ، درباره دلالت و تأویل آن احادیث می نویسد: هذه الاخبار مخالفه للمشهور . و طریق التأویل أحد وجهین: الاوّل : ان یکون المراد بالاثنی عشر مهدیّاً النبی (صلی الله علیه و آله و سلم) و سائر الائمه سوی القائم (عج) ، بان یکون ملکهم بعد القائم (عج).

و قد سبق ان الحسن بن سلیمان أوّلها بجمیع الأئمه ، و قال برجعه القائم بعد موته . و به ایضاً یمکن الجمع بین بعض الأخبار المختلفه الّتی وردت فی مدّه ملکه. و الثانی : أن یکون هؤلاء المهدیّون من اوصیاء القائم هادین للخلق فی زمن سائر الائمه الذین رجعوا لئلا یخلو الزّمان من حجّه ، و إن کان اوصیاء الانبیاء و الائمه ایضاً حججاً و الله تعالی أعلم » ؛ یعنی: « این اخبار مخالف مشهور است .

دو راه وجه جمع و تأویل روایات فوق

راه اوّل: این که مراد از دوازده مهدی « هدایت شده » همان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و سایر امامان به استثنای امام زمان (عج) است . به این معنی که ملک آنها ( در هنگام رجعت ) بعد از امام زمان خواهد بود . قبل از این گذشت ، که جناب حسن بن سلیمان ( مؤلف مختصر البصائر ) آن حدیث را به همه ائمه ( دوازده گانه ) تأویل نموده و قائل به رجعت امام زمان بعد از وفات شده است . با این تأویل می توان بین برخی از اخبار مختلف که درباره مدّت ملک آن حضرت وارد شده است ، جمع کرد.

راه دوم : این است که آن دوازده مهدی از اوصیاء امام زمان (عج) ، هدایت گران خلق در زمان ائمه در هنگامه رجعتند زیرا زمان نمی تواند خالی از حجّت باشد ، اگر چه اوصیاء انبیاء نیز حجج هستند و الله اعلم ».

جریان یمانی با احادیث مزبور چه ارتباطی دارد؟

احادیث مذکور ، چه این که صحیح باشند و چه ضعیف ، چه قابل قبول از نظر دلالت و چه غیر قابل قبول ، چه قابل تأویل به رجعت باشد ، چه غیر قابل تأویل ، هیچ ارتباطی با مدّعای جریان یمانی ندارد زیرا همه آن احادیث بر این مطلب اجماع دارند که قیام مهدییّن دوازده‌ گانه یا یازده گانه بعد از ظهور و وفات امام زمان (عج) خواهد بود.

هیچ یک از احادیث بر این معنی دلالت نمی کند که آنها یا برخی از آنها قبل از ظهور امام زمان (عج) می آیند . در حالی که احمد اسماعیل گاطع الصیمری که به دروغ مدّعی فرزندی و وصایت امام زمان (عج) است در حال حاضر که هنوز امام زمان ظهور نفرموده ، ادعای قیام کرده و خود را اوّلین نفر از مهدییّن می نامد!

بنابراین ، مدّعای نامبرده هیچ پایه و مستندی از جهت احادیث ندارد . علاوه بر آن ، نام وصی خود ، فریاد می زند که بعد از مرگ مُوصی قیام به وظیفه می کند ، نه قبل از مرگ او . پس مدّعی جریان یمانی چه وصییّ است که قبل از ظهور و مرگ موصی مشغول به کار شده است !؟

منیع: تلویزیون اینترنتی شیعیان