جوان و شادکامی

انسان با ایمان، غم خویش را در دل و نشاط و خوشرویى را بر چهره دارد.»[۱] امام على (علیه السلام)

خوش‌رویى در چهره مومن، موجب بهشت براى شخص خوشرو مى شود.»[۲] حضرت زهرا (سلام الله علیها)

نیاز جوانان به شادکامى، یک نیاز اصیل روانى است. شادکامى از امید بر مى خیزد و موجب تحرک نسل جوان مى شود. در یک تجزیه و تحلیل روانى، آثار اجمالى شاد کامى معقول عبارتند از:

۱- افزایش نیروى روانى، به این مفهوم که انگیزه هاى درونى به وسیله شادکامى، تقویت شده و جوانان با تکیه بر آن ها، مى توانند به هدف هاى دراز مدت زندگى بیندیشند. و هدف هاى کوتاه مدت و میان مدت را همچون وسیله اى براى دستیابى به آرمان هاى دور دست ، تلقى نمایند.

۲- تقویت روحیه مقاومت پذیرى، با این توضیح که جوانان با نشاط، استقامت بیشترى در مقابله، با سختى ها از خود نشان مى دهند. دلیل عمده آن را مى توان در تفسیر منطقى و عقلانى بخشى از جوانان از زندگى یافت. شادکامى معقول، به نسل جوان، فرصت مطلوبى مى دهد تا روند حیات خویشتن را از زوایاى گوناگون ملاحظه نماید و اگر در یک جبهه زندگى، دچار شکست شد، خود را براى مبارزه در بخش هاى دیگر، مهیا کند.

۳- شاد کامى و مسرت باطنى به جوانان فرصت مى دهد تا مناسبات اجتماعى خویش را بهبود بخشند، زیرا آنان از روحیه اى برخوردارند که مى توانند، قضایاى زندگى را از زوایاى بهترى ببینند و در نتیجه، قدرت جلب اعتماد دیگران را به مراتب بیش از همسالانشان، دارند.

۴- شادکامى، جوانان را در مقابله با اختلالات عصبى و روحى، یارى مى کند.

معمولا چنین روحیه اى نه تنها از جنبه درمان مشکلات، مورد توجه است بلکه در موارد زیادى همچون عاملى پیش گیرنده، وارد عمل مى شود. زیرا سیستم دفاعى بدن به گونه اى است که عواطف مثبت موجب تقویت آن و عواطف منفى موجب تضعیف آن مى شود.

۵- شاد کامى، موجب توسعه دنیاى ارتباطى نسل جوان مى شود.

با این توضیح که حفظ چنین روحیه اى در جوانان، دیگران را مجذوب شخصیت آنان مى نماید و با انگیزه اى قوى طرح دوستى با آنان مى افکنند و حاصل این عمل، همانا گسترش دنیاى ارتباطى است.

توصیه هاى تربیتى

۱- اگر برخى از مخاطبان شما شخصا افرادى مثبت و کارآمد هستند، خواهید توانست با بروز نشاط و شادابى خویش، جهت هاى مطلوبى به این عده از جوانان ارائه دهید و عواطف مثبت خویش را گسترش بخشید.

۲- باید فلسفه مناسبى براى زندگى نسل جوان، تدارک دید. زیرا اگر کلیت زندگى این نسل، خود واجد معنا و مفهوم باشد، خواهند توانست. مسائل و مشکلات کوچکتر از آن را، تجزیه و تحلیل نموده و بر شادکامى خود و خانوادشان بیفزایند.

۳- باید به جوانان آموخت که حتى با تظاهر به شادکامى و نشاط و امید، به تدریج و عمیقا مى توانند بر شادابى درونشان بیفزایند و عواطف منفى و نامطلوب خویش را تحت کنترل در آورند.

۴- برخى از جوانان، دنیا را به دو منطقه تاریک و روشن، تقسیم مى کنند و خود را در منطقه تاریک آن قرار مى دهند. و دریچه هاى زندگیشان را به روى بخش هاى روشن و شفاف، مسدود مى کنند، و از غم و افسردگى به شدت استقبال مى نمایند. در قبال این گونه جوانان، روش «ایجاد بینش» از موثر ترین راه کارهایى است که از طریق گفت و گوها و مباحثات دوستانه، این امر، حاصل مى شود و تکیه بر چنین بینش هاى اصیلى مى تواند، تضمین کننده روحیه شادکامى تلقى شود.

پی‌نوشت‌ها

[۱]. اصول کافى، جلد اول، کتاب الایمان و الکفر، ص ۲۹

[۲]. انوار الزهراء، نوشته محمد رضا عباسى، ص ۴۳

منبع: محمد رضا شرفی؛ جوان و نیروی چهارم زندگی؛ ص ۱۰۷ – ۱۰۹