تشیع در اتیوپی

اشاره:

کشور “حبشه” یا همان “جمهوری فدرال دموکراتیک اتیوپی” کشوری است در شرق قارۀ آفریقا به پایتختی “آدیس‌آبابا” ، با ۱,۱۰۴,۳۰۰ کیلومتر مربع وسعت و بیش از ۷۵ میلیون نفر جمعیت. سومالی در شرق، کنیا در جنوب، سودان در غرب، و اریتره در شمال این کشور، با آن مرز مشترک دارند. حدود نیمی از جمعیت این کشور، مسلمان و نیم دیگر مسیحی هستند که ارتدوکس‌ها اکثریت آنان را تشکیل می‌دهند. این کشور سابقه‌ای هزاران ساله دارد. در سال ۱۹۳۶ تحت اشغال ایتالیا درآمد و این اشغال تا ۱۹۴۱ و شکست این کشور در جنگ جانی دوم ادامه داشت. اتیوپی بالاخره توانست در سال ۱۹۴۴ از سیطره انگلستان خارج و مستقل شود.

تشیع در اتیوپی

اولین ریشه‌های تشیع در اتیوپی به اولین روزهایی بر می‌گردد که دعوت اسلامی وارد این سرزمین شد، یعنی در زمان مهاجرت مسلمانان صدر اسلام به حبشه.

این مهاجران که به دستور پیامبر اکرم(ص) و از شر فشارها و شکنجه های کفار قریش به سوی حبشه هجرت کردند تحت سرپرستی جناب «جعفر بن ابی‌طالب» برادر امیرالمؤمنین(ع) قرار داشتند. پس از واقعه معروفی که طی آن «اصحمه بن ابجر النجاشی» پادشاه وقت حبشه تحت تأثیر آیاتی از “سوره مریم” قرار گرفت، این مسلمانان توانستند از مکر کفار قریش رهایی یافته، در آنجا در آزادی کامل به زندگی و فعالیت بپردازند.

پس از قدرت گرفتن اسلام و فراتر رفتن آن از مرزهای حجاز، گروهی از اهالی یمن که شیعه شده بودند به حبشه هجرت کردند و با خود پیام مکتب اهل بیت علیهم السلام را به این سرزمین رساندند. این افراد بعد از شنیدن وصایای رسول الله(ص)، نسبت به خلافت حضرت علی(ع)، جزء شیعیان آن حضرت قرار گرفتند؛ چراکه یمن سرزمینی بود که پیامبر(ص) علی(ع) را برای تبلیغ به آن کشور فرستاده بود و اهالی این سرزمین از کسانی بودند که به دست ایشان اسلام آورده بودند.

حتی گفته می‏شود که پس از مرگ اصحمه النجاشی، هنگامی که نجاشی بعدی، خبر کنار زده شدن علی (ع) را از خلافت شنید، تشیع خود را علنی کرد و آنچه رخ داده بود را رد نمود.

موج دوم تشیع در حبشه به “عصر عباسی” بازمی‌گردد. در این دوران تاریک، گروه‌هایی از پیروان اهل‌بیت (ع) از فشارها و مظالم بنی‌عباس فرار و به حبشه هجرت کردند. آنان توانستند برخی از قبایل بت‌پرست اتیوپی را مسلمان نموده و به نزاع‌های قبیله‌ای در این منطقه پایان دهند. همچنین گفته می‌شود آغاز انفصال سرزمین‌های “ارتیره” و “سومالی” از کشور اتیوپی، به این دوران باز می‌گردد .

شیعیان فعلی اتیوپی نیز متشکل از دو گروه هستند: ۱٫ شیعیان قدیمی ۲٫مستبصرین .

تعداد زیادی از شیعیان بومی اثنی عشری این کشور در منطقه “نغلی‌بورنا” واقع در شمال شرق اتیوپی و ۶۱۰ کیلومتری پایتخت زندگی می‌کنند.

مردم این منطقه ـ که حدود ۳۶۰ کیلومتر از مرز حبشه با سومالی و ۱۷۰ کیلومتر از مرز این کشور با کنیا فاصله دارد ـ از قومیت‌های گوناگون تشکیل شده‌اند که دو قومیت “سومال” و “اورومو” اکثریت مسلمانان آن را تشکیل می‌دهند .

این منطقه ـ و بالتحدید شهر “شاکسو” ـ سرزمین ثروتمندی است که دارای معادن طلا و جنگل‌های انبوه می باشد. به همین دلیل ، مورد هدف حرکت‌های تبشیری مسیحیت و نیز تبلیغات بهاییت قرار داشته است.

شیعیان نغلی‌بورنا دارای مسجد، حسینیه، مدرسه و فعالیت‌های مذهبی هستند.

حرکت استبصار در این کشور بسان دیگر کشورهای جهان دارای رشد سریع بود. گرایش به تشیع در اتوپی، مرهون ارتباط اهالی این کشور با شیعیان و مستبصران کنیا و تانزانیا است.

در سال‏های ۱۹۹۹ و ۲۰۰۰  تعدادی از مدارس دینی این کشور، حرکتی را برای تصحیح تلقیات نادرست از شیعه آغاز کردند. این حرکت باعث تفاهم بیشتر مسلمانان این کشور و گرایش بیشتر مردم به سوی مذهب اهل بیت علیهم السلام گردید.

مطابق معمول، آمار دقیقی از تعداد شیعیان این کشور در دست نیست؛ ولی برخی شیعیان اتیوپی مدعی هستند که در حدود ۴۰ درصد از مسلمانان این کشور را طوایف گوناگون شیعه تشکیل می‌دهند. شیعیان در”آدیس‌آبابا” پایتخت و نیز در مناطق شمال و شرق اتیوپی سکونت دارند.

منبع : ابنا