تاثیر نماز بر احساس امنیت روانی

«پس کدامیک از دو دسته مردم، سزاوار به امنیت اند (بگویید) اگر می دانید! (بگو): کسانى که ایمان آورده اند و ایمان خود را به ستم نیامیخته اند».(سوره مبارکه انعام؛ آیه شریفه ۸۲)

هر چند که در پزشکى و زیست شناسى امروزى، واژه استرس به معنی هاى متفاوتى به کار می رود، اما بر اساس تعریف “ هانس سلیه ” (روانشناس مشهور) استرس در پزشکى و روانپزشکی معمولا اشاره به موقعیت هاى روانى و اجتماعى متنوعى دارد که قادر به ایجاد بیماری هاى جسمى و روانى و سایر اختلالات رفتارى است.

مطالعات “ هاروی برنر ” (محقق برجسته استرس) نشان می دهد که آمار مرگ و‌ میر، بیماری هاى جسمى، خودکشى و دیگرکشى، پذیرش به بیمارستان هاى روانى و زندان ها و… در میان افرادى که در معرض استرس هاى گوناگون بوده اند، به مراتب بیشتر از افراد عادى است.

از آنجا که زندگى انسان ها در عصر حاضر، با استرس هاى بسیار متعدد و گوناگونى همراه شده است و با توجه به این که لازمه زیستن و تداوم زندگى، سازش پذیرى و مقاومت در برابر استرس هاست، لزوم برخوردارى انسان از وسایلى که درجه مقاومت او را در مقابل استرس ها افزایش بخشند و احساس آرامش و امنیت روانى را در وجود او حکمفرما سازند، به وضوح احساس می شود.

چنانچه با دقت کافى و استناد به شواهد آمارى به مکان هایى که استرس هاى متعدد زندگى، کار افراد را بدانجا می کشاند (مکان هایى مثل مطب پزشکان، بیمارستان هاى جسمى و روانى، قبرستان  جوان مرگ ها؟!، زندان ها و…) سرى بزنیم متوجه می شویم که تعداد مذهبی ها، در مقایسه با غیر مذهبی هاى حاضر در این قبیل جاها، بسیار متفاوت است.

به عنوان مثال در کشور خودمان، ۹۰% محکومان زندان ها را افراد بى نماز تشکیل می دهند؛ یا مثلا آمار بیماران بسترى در بیمارستان ها که با نماز بیگانه اند به طرز باورنکردنى بیش از اشخاص مقید به نماز است.

این موضوع نه فقط در کشورهاى مسلمان، بلکه در سر تا سر جهان، عمومیت دارد. به عنوان مثال: بررسی جوامع “ هوتری‌” در آمریکاى شمالى، حاکى از آن بود که بروز اختلال روانى در آنها، کمتر از سایر افراد جامعه است. جوامع هوترى، نسبتا پایدار و منزوى هستند و در شرایط آرام کشاورزى و با عقاید دینى استوار زندگى می کنند.

بدین ترتیب می توان با فیلسوف بزرگ قرن اخیر “ لیمان ” هم عقیده بود، آنجا که گفته است: “ دین و مذهب در زندگى، به انسان اطمینان و تکیه گاه روحى می بخشد.” با این اوصاف “ نماز ” به عنوان برجسته ترین چهره ایمان، نقش بزرگى در ایجاد امنیت روانى و توانایی مقابله با استرس ها در انسان ایفا می کند و اگر به یاد آوریم که بیش از ۶۰% مراجعه کنندگان به بیمارستان هاى عمومى، در واقع از یک مشکل روانى رنج می برند و بیماری هاى (روان تنى) در طب نوین، روز به روز جایگاه مهمترى پیدا می کند، می توانیم از دریچه تازه اى از نقش نماز در بیماری هاى جسمى سخن بگوییم.

منبع: تبیان؛ نویسنده : دکتر مجید ملک محمدی