سید مصطفى صفائى خوانسارى (ره)

اشاره:

درماه ربیع الاول مولود سال ۱۳۲۱ قمرى (۱۲۸۱ شمسى) در این خاندان بزرگ در شهرستان خوانسار، پسرى چشم به جهان گشود که او را سید مصطفى نامیدند. خاندان پدرى آیت الله سید مصطفى صفائى خوانسارى (ره) از سادات حسینى و از بزرگان علم وسیادت در عصر خود بودند و به سادات مدینه انتساب داشتند. آیت الله العظمى مرعشی درتجلیل از وى مى نویسد: آیت الله سید احمد صفائی داراى فرزندانى بود که عالم جلیل تشیع آیت الله حاج سید مصطفى حسینى صفائى خوانسارى از مشهورترین و افضل و ارجمندترین است که در قم سکونت دارد.

تحصیلات

سیدمصطفى وقتى به سن تحصیل رسید به مکتب رفت سپس به تحصیل مقدمات علوم حوزوى روى آوردو باحافظه قوى و هوش سرشار در نوجوانى روانه مدرسه علمیه (مریم بیگم) خوانسار شد.

اساتید

مقدمات را درمحضر دایى بزرگواش مرحوم حجه الاسلام و المسلمین حاج سید على رضوى خوانسارى آموخت، سپس سطوح عالى را در محضر والد بزرگوارش آیت الله سید احمد صفایى خوانسارى و شخصیت هاى علمى آن زمان خوانسار هم چون آیات آخوند محمد بیدهندى ، مرحوم سید على اکبر بیدهندى و مرحوم آقا میرزا محمود ابن الرضا خوانسارى به پایان رسانید.درشعبان المعظم ۱۳۴۰ ق که آیت الله العظمى حائرى به قم مهاجرت نمود آیت الله سیدمصطفى صفایى خوانسارى نیز درهمین سال براى کسب فیض از محضر آیت الله حائرى به قم هجرت کرد و چندین دوره در حوزه درس اصول و فقه ایشان شرکت جست. به طور که در شمارخواص اصحاب مرحوم آیت الله حائرى در آمد.آیت الله سید مصطفى صفایى خوانسارى براى استفاده از محضردرس اساتید بزرگ نجف اشرف به حوزه نجف مسافرت کرد و در آن جا از محضر اساتیدى چون سید ابوالحسن اصفهانى و میرزاحسین نائینى ، حاج شیخ محمد حسین قمى، آقازاده خراسانى، آقا رضا مسجد شاهى اصفهانى نیز بهره مند شد. سپس به قم بازگشت و تا آخر عمر آیت الله حائرى در محضر درس ایشان به تحصیل پرداخت.

تدریس

آیت الله خوانسارى در کنار تحصیل به تدریس، مباحثه و تألیف پرداخت و هم چنین براى تحصیل معارف عقلى و علم کلام، فلسفه و عرفان، مدتى در حوزه درس عارف بزرگ آیت الله العظمى میزرا محمد على شاه آبادى و آیت الله العظمى رفیعى قزوینى شرکت کرد. درمجموع مى توان گفت وى پس از رحلت آیت الله بروجردى در ردیف مراجع تقلید قرار داشت.

اوبسیار «حاضرالذهن» بود به طورى که بعضى او را کتابخانه سیار مى خواندند. آیت الله صفائى خوانسارى در طول مدت اقامت ۱۵ ساله آیت الله العظمى بروجردى در قم همواره باایشان محشور بود و در خانه و محل درس و رفت و آمد و در جلسه استفتا و… از یاران خصوصى ایشان به شمار مى آمد.مرحوم آیت الله صفایى خوانسارى از معدود شخصیت هاى علمى حوزه علمیه قم بود که در زمینه
علوم مختلف اسلامى صاحب نظر بود. در زمان مرحوم آیت الله العظمى بروجردى دانشمندان و نویسندگان بسیارى از حوزه هاى علمیه جهان تشیع اقدام به نوشتن کتاب هایى درزمینه علوم مختلف اسلامى مى کردند و به محضر آیت الله بروجردى مى فرستادند.آیت الله بروجردى این نوع کتاب ها را در اختیار مرحوم آیت الله خوانسارى قرار مى دادتا بعد از مطالعه در مورد مطالب کتاب نظر دهد.مرحوم خوانسارى از بدو ورود به قم در جرگه علاقه مندان به حضرت امام خمینى (ره) قرارگرفت و ارتباط زیادى با ایشان داشت.علاوه بر این مرحوم خوانسارى دربسیاری از دروس همراه و هم درس امام بود. خداوند این توفیق را به آیت الله. خوانسارى عنایت فرموده بود که منیت خویش را زیر پا بگذارد. او درنهایت سادگى، زندگى بسیار فقیرانه اى داشت و از ابتدایى ترین امکانات محروم بود.دینارى پس انداز نمی کرد به صورت پیاده جهت اقامه نماز جماعت به مسجد و مدرسه و یامجالس دیگر مى رفت و براى تامین حوائج روزمره اش شخصا به نانوایى ،قصابى و بقالى مراجعه مى کرد.

اگرمدتى هم درصف مى ماند اصلا گلایه اى نداشت.از دیگر ویژگی هاى آیت الله خوانسارى مى توان به نکات زیر اشاره نمود: اهل مطالعه بودـ در علم درایه، حدیث،رجال و کتاب شناسى مهارت فوق العاده اى داشت – کتابخانه بسیار نفیسى داشت که از بهترین کتابخانه هاى موجود بود و علاوه بر کتاب هاى مختلف چاپى، کتاب هاى نفیس خطى منحصربه فرد داشت.پس ازرحلت او تمام کتب ایشان از طرف مقام معظم رهبرى «مدظله خریدارى و وقف آستان قدس رضوى شد. مرحوم خوانسارى در گسترش کتابخانه ها از جمله کتابخانه هاى مدرسه فیضیه ومسجد اعظم نقش ارزنده اى داشت.

تالیفات

الدیانه الاسلامیه ـ بقریرات درس فقه و اصول آیت الله العظمى حائرى الجواهرالمودعه حواشى بر «درر الفوائد» آیت الله حائرى .

وفات

درنهایت در شامگاه روز پنج شنبه ۲۳/۷/۷۱ شمسى روح بلند آیت الله سید مصطفى صفائى خوانسارى به ملکوت اعلى پیوست. پیکر پاک این عالم ربانى از مسجد امام حسن عسکرى(ع) به طرف حرم مطهر حضرت معصومه(س) تشییع و در مسجد بالاسر بارگاه ملکوتى حضرت معصومه (سلام الله علیها) در کنار دیوار بین مسجد طباطبایى و مسجد بالاسر به خاک سپرده شد.