پس از بعثت پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله)، و افزایش مسلمانان؛ کفار قریش پیمان نامه ای نوشتند و طی آن قرار گذاشتند، که با بنی هاشم صحبت نکنند و با آنان هم سفره و همنشین نشوند و معامله نکنند، و آنان را به گونه ای در فشار و تحریم قرار دهند تا پیامبر (صلی الله علیه و آله) را به قریش تحویل دهند، و آنان حضرت را به قتل برسانند. حضرت ابوطالب (علیه السّلام) بنی هاشم را به دره ای که منتسب به آن حضرت بود برد، و اطراف آن را محکم کرد، و برای حفظ جان پیامبر (صلی الله علیه و آله) کمر همت بست، و شبانه روز از ایشان مراقبت می کرد. حضرت ابوطالب (علیه السّلام) شب ها با شمشیر، پروانه وار، گرد شمع وجود پیامبر (صلی الله علیه و آله) می گردید، و می فرمود: تا زنده ام دست از یاری او بر نمی دارم.

او در هر شب چند بار محل خواب پیامبر (صلی الله علیه و آله) را تغییر می داد، و عزیزترین فرزند خود؛ یعنی امیرالمؤمنین (علیه السّلام) را به جای آن حضرت می خوابانید، و روزها فرزندان خود و فرزندان برادرانش را جهت حفاظت از آن حضرت موظف می کرد. پس از دو سال و چند ماه خداوند موریانه ای را مأمور کرد، و تمام پیمان نامة آنان را بجز اسماء الهی که در آن بود از بین برد. حضرت ابوطالب (علیه السّلام) این خبر را به کفار داد و آنان با دیدن چنین معجزه ای دست از تصمیم خود برداشتند و بنی هاشم به خانه های خود بازگشتند. این محاصره در اول ماه محرم، سال هفتم بعثت اتفاق افتاد. و در سال دهم بعثت با از بین رفتن عهدنامه پایان پذیرفت.

محلاتی، ذبیحالله، قلائدالنحور، جلد محرم و صفر، ص 9 ، انتشارات کتابخانه صدر. ملبوبی، محمدباقر، الوقایع و الحوادث، ج 2 ، ص 7 ،کتابفروشی
فرد،قم 1341 ق.

در سال چهارم هجرت به تحریک کفار قریش، بین مسلمانان و قبائلی که اطراف مدینه زندگی می کردند و قصد محاصره مدینه را داشتند جنگی در گرفت. پیامبر (صلی الله علیه و آله) با 400 یا 790 نفر از سپاهیان اسلام از مدینه بیرون رفتند. در این غزوه حضرت نماز خوف خواندند، و جنگ تا سه روز طول کشید، تا شر آنان دفع گردید. و سپاه اسلام پیروز شد.

الوقایع والحوادث، ج 2 ، ص 45 . عاملی، شیخ بهاالدین،توضیح المقاصد،ص 2 – 3 ، مکتبة بصیرتی، قم 1396 . مجتهدبیرجندی، وقایع الشهور، ص 98 ، اخوان
کتابچی،تهران 1352

اولین روز از ماه حزن و اندوه آل محمد (علیهم السّلام) است، که نه تنها انبیاء، ملائکه، شیعیان و دوستان اهل بیت (علیهم السّلام)، بلکه تمام عالم محزون هستند.

ورود امام حسین (علیه السّلام) به کربلا

 سال 61 هجری قمری

بنابر مشهور، روز دوم محرم، سال 61 هجری قمری حضرت اباعبداللَّه الحسین (علیه السّلام) با اهل بیت و اصحابشان وارد کربلای معلی شدند. موقعی که به این مکان رسید، اسب آن حضرت حرکت نکرد. امام (ع) پرسید: نام این سرزمین چیست؟ گفتند: «غاضریه». نام دیگرش را پرسید، گفتند: «شاطی الفرات». فرمودند: اسم دیگری هم دارد؟ گفتند: «کربلا» هم می گویند. در این هنگام حضرت آهی از دل کشید و گریه شدیدی نمود و فرمود: «اللهم انی أعوذ بک من الکرب والبلاء، به خدا قسم زمین کربلاء همین است.  به خدا اینجا مردان ما را می کشند! به خدا قسم اینجا زنان و کودکان ما را به اسیری می برند! به خدا قسم اینجا پردة حرمت ما دریده می شود. ای جوانمردان فرود آئید که محل قبرهای ما اینجاست…».

مفید(شیخ مفید)، محمد، الارشاد،ج2، ص84. قلائدالنحور، جلدمحرم و صفر، ص24. الوقایع والحوادث، ج2، ص89.  مناقب ابن شهر آشوب، ج4، ص105. جلاءالعیون، ص379.  معالی السبطین، ج1، ص285. ذهنی تهرانی، سیدمحمدجواد، از مدینه تا مدینه، ص326، انتشارات پیام حق، تهران1379ش.  محدث قمی، فیض العالم، ص142،مرکز نشر کتاب،قم1375ش.

ورود عمر بن سعد به کربلا

سال 61 هجری قمری

در این روز عمر بن سعد با شش یا نه هزار سوار برای قتل پسر پیامبر (صلّی اللَّه علیه و آله) وارد کربلا شد و در مقابل آن حضرت لشکرگاه ساخت و خیمه برافراخت.

ورود ابن سعد به کربالا در روز چهارم هم نقل شده است

قلائدالنحور، ج محرم و صفر، ص40. فیض العالم، ص143.

فتوای شریح قاضی به قتل امام حسین (علیه السّلام)

سال 61 هجری قمری

روز چهارم، سال 61 هجری قمری ابن زیاد با استناد به فتوائی که از شریح قاضی گرفته بود، در مسجد کوفه خطبه خواند و مردم را به قتل امام حسین (علیه السّلام) تحریک کرد.

الوقایع و الحوادث، ج2، ص 124.

یاری طلبیدن حبیب بن مظاهر از بنی اسد

سال 61 هجری قمری

در شب ششم، حبیب بن مظاهر اسدی با اذن امام حسین (علیه السّلام) برای آوردن یاور و کمک، به قبیلة بنی اسد رفت.

اسدیان پذیرفتند و حرکت کردند، ولی جاسوسان به عمر سعد خبر دادند و او عده ای را فرستاد تا مانع آنها شوند.

لذا جنگی رخ داد که در این میان جمعی از بنی اسد شهید و زخمی و بقیه ناگزیر به فرار شدند و حبیب به خدمت حضرت آمد و جریان را عرض کرد.

عاملی، سیدمحسن امین،اعیان الشیعه، ج4، ص554، دارالتعارف، بیروت1403ق. الوقایع و الحوادث، ج2، ص 149.

تراکم لشکر یزید در کربالا

سال 61 هجری قمری

در این روز لشکر زیادی برای جنگ با حضرت اباعبداللَّه (علیه السلام) جمع شدند.

الوقایع و الحوادث، ج 2، ص 153 . عالمه مجلسی، محمدباقر، جلاء العیون، ج1، ص645، انتشارات علمیه اسالمیه.

ملاقات امام حسین (علیه السّلام) با ابن سعد

سال 61 هجری قمری

در شب هفتم امام حسین (علیه السّلام) با عمر سعد ملعون ملاقات و گفتگو کردند.

خولی بن یزید اصبحی چون عداوت شدیدی با امام (علیه السّلام) داشت، ماجرا را به ابن زیاد گزارش داد و آن ملعون نامه ای برای عمرسعد نوشت و او را از این ملاقات ها بر حذر داشت و دستور منع آب را صادر کرد.

بعد از رسیدن نامه ی ابن زیاد مبنی بر دستور او که نگذارید حتّی یک قطره آب هم به آنها برسد، در این روز آب را بر اهل بیت سیّدالشّهداء (علیه السلام) بستند و عمرو بن حجاج زبیدی با چهار هزار تیرانداز مأمور منع آب فرات شدند، که به هیچ وجه حتی قطره آبی به خیمه گاه پسر پیامبر (صلّی-اللَّه علیه و آله) برده نشود.

قحط آب در خیمه های حسینی

سال 61 هجری قمری

در این روز آب ذخیره شده در خیمه های سیّد الشّهداء (علیه السلام ) به اتمام رسیده و آب نایاب شد.

قلائدالنحور،ج محرم و صفر، ص81. الوقایع و الحوادث، ج2، ص154.

محاصره خیمه ها در کربلا

سال 61 هجری قمری

امام صادق (علیه السّلام) فرمودند: تاسوعا روزی بود که حسین (علیه السّلام) و اصحابش را در کربلا محاصره کردند و سپاه شام بر قتال آن حضرت اجتماع نمودند و پسر مرجانه و عمر سعد به خاطر کثرت سپاه و لشکری که برای آنها جمع شده بود، خوشحال شدند؛ و آن حضرت و اصحابش را ضعیف شمردند و یقین کردند که یاوری از برای او نخواهد آمد و اهل عراق حضرتش را مدد نخواهند نمود.

کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص147.

آمدن امان نامه برای فرزندان امّ البنین (علیه السّلام)

سال 61 هجری قمری

در این روز شمر ملعون برای حضرت عبّاس (علیه السّلام) و برادرانش امان نامه آورد.
آن لعین خود را نزدیک خیمه های امام حسین (علیه السّلام) رسانید و بانگ برآورد: «أین بنواختنا؟»: «پسران خواهر ما کجایند»؟ ولی آن بزرگواران جواب ندادند. امام حسین (علیه السّلام) فرمود: جواب او را بدهید اگرچه فاسق است.
حضرت عبّاس (علیه السّلام) در جواب فرمودند: چه می گوئی؟ شمر گفت: من از جانب امیر برای شما اماننامه آورده ام. شما خود را به خاطر حسین (علیه السّلام) به کشتن ندهید. حضرت عبّاس (علیه السلام) با صدای بلند فرمود: «لعنت خدا بر تو و بر امیر تو (و بر امان تو) باد. ما را امان می دهید، در حالی که پسر رسول خدا را امان نباشد»؟

طبرسی، امین الاسالم، اعالم الوری، ج1، ص405، موسسه آل البیت قم1408. محدث قمی، فیض العالم، ص146،مرکز نشر کتاب، تهران . مجلسی، محمدباقر،بحارالانوار، ج44، ص361.

همان، تاریخ الطبری، ج5، ص416.

در عصر تاسوعا امام (علیه السلام) برای به تعویق انداختن جنگ یک شب دیگر مهلت گرفتند.

چون عمرسعد، لشکر را آماده جنگ با امام (علیه السّلام) نمود و معلوم شد که قصد جنگ دارند، حضرت به برادرش عبّاس (علیه السّلام) فرمودند: تا یک شب دیگر، مهلت بگیرد. آنها در ابتدا قبول نکردند، ولی بعد قبول کردند که یک شب را صبر کنند.

مناقب ابن شهر آشوب، ج4، ص107. تاریخ الطبری، ج5، ص417. بحارالانوار، ج44، ص392.

در این روز لشکر مجهزی به دستور ابن زیاد از کوفه وارد کربلا شد، و شمر نامة ابن زیاد را آورد.

اعلام الوری، ج1، ص455. فیض العالم، ص146.

در عصر این روز امام حسین (علیه السّلام) در جمع یاران خطبه ای قرائت فرمودند، و اصحاب اعالم وفاداری نمودند.

مناقب ابن شهرآشوب، ج4، ص107.

میلاد حضرت مریم (س)، سال 20 قبل از میلاد در چنین روزی اتفاق افتاد.
قرآن در سوره مریم زندگی او را از تولد خودش تا تولد عیسی (علیه السلام) حکایت کرده است.

در روایات شیعه و اهل سنت، مریم در کنار فاطمة زهرا (سلام الله علیها)، خدیجه و آسیه، چهار زن برتر بهشتی معرفی شده اند. از تواریخ و اخبار اسلامی و گفته مفسران استفاده مى شود که «حنه» و «اشیاع» دو خواهر بودند، که اولى به همسرى «عمران» از شخصیت هاى برجسته بنى اسرائیل درآمد و دومى را، زکریا (علیه السلام) به همسرى انتخاب کرد. سالها گذشت که از همسر «عمران»، «حنه» فرزندى متولد نشد. روزى زیر درختى نشسته بود، پرنده اى را دید که به جوجه هاى خود غذا مى دهد،
مشاهده این محبت مادرانه آتش عشق فرزند را در دل او شعله ور ساخت و از صمیم دل از درگاه خدا تقاضاى فرزندى کرد و چیزى نگذشت که این دعاى خالصانه به هدف اجابت رسید و باردار شد و در روز نهم محرم، حضرت مریم (علیهاالسلام) به دنیا آمد.

مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ذیل آیه 35 آل عمران.

سخنان امام (علیه السّلام) با اهل بیت و اصحابش در شب عاشورا:

در این شب امام حسین (علیه السّلام) اصحاب و اهل بیت خود را جمع نمودند و کلماتی را به آنان فرمودند؛ خلاصة جملات حضرت این بود، که من بیعت خود را از شما برداشتم، و شما را به اختیار خود گذاشتم تا به هرجا که می خواهید کوچ کنید. پس از فرمایشات امام حسین (علیه السلام)، اهل بیت ایشان و اصحاب کلماتی در وفاداری و جان نثاری خود نسبت به آن حضرت ابراز داشتند.

سخنان زینب کبری (س) با امام حسین(ع) در این شب:

حضرت زینب کبری (س) اشعار «یا دهر افٍّ لک من خلیل…» را از زبان برادرش امام حسین(ع) شنید، هنگامی که متوجه شد، فردا روز شهادت حضرت است فرمود: «ای کاش مرگ مرا نابود ساخته بود و این روز را ندیده بودم». سیلی به صورت زد و بیهوش شد.

امام خواهر عزیز و مکرمه اش را به هوش آورد، و مطالبی فرمودند.

فیض العلام، ص147. محدث قمی، منتهی الامال، ص439، چاپ1386.

فیض العلام، ص149.

شهادت امام حسین (علیه السّلام)

سال 61 هجری قمری

1. شهادت امام حسین (علیه السّلام)

در روز دهم، سال 61 هجری قمری، آقا و مولایمان حضرت اباعبداللَّه الحسین (علیه السّلام) در سن57 سالگی بعد از نماز ظهر، مظلومانه و با حالت تشنگی و گرسنگی در زمین کربلا به شهادت رسیدند.

2. شهادت حر بن یزید ریاحی.
3. شهادت مسلم بن عوسجه.
4. شهادت حبیب بن مظاهر اسدی کوفی.
5. شهادت جون مولی ابی ذرالغفاری.
6. شهادت همسر وهب، به دست رستم غلام شمر.
7. شهادت شبیه ترین مردم به رسول خدا (صلّی اللَّه علیه و آله)، علی اکبر (علیه السّلام) فرزند بزرگ سیّدالشّهداء (علیه السّلام) عموی والامقام حضرت صاحب الامر (علیه السّلام).
8. شهادت قاسم بن الحسن (علیه السّلام).
9. شهادت عبداللَّه بن الحسن (علیه السّلام).

10. شهادت قمر منیر بنی هاشم حضرت عباس (علیه السّلام).
11. شهادت حضرت علی اصغر (علیه السّلام).
12. شهادت اصحاب امام حسین (علیه السلام).

13. غارت اموال از خیام امام حسین (علیه السّلام).
14. فرار فاطمیات و علویات در بیابان ها بعد از شهادت آقا و سرورشان اباعبداللَّه (علیه السّلام).
15. غارت کردن لباس و زره و. . . از بدن مطهر شهدای کربلا.
16. جدا شدن سرهای مطهر امام حسین (علیه السّلام) و اهل بیت و اصحاب آن حضرت.
17. به آتش کشیدن خیمه های آل اللَّه، فرزندان رسول خدا.
18. اسارت اهل بیت امام حسین (علیه السلام) و حرکت دادن اسرا به سمت شهر کوفه.

مفید، الارشاد، ج2، ص133. طبرسی، امین الاسلام، اعلام الوری، ج1، ص420. الاربلی، ابی الحسن، کشف الغمه، ج2، ص40، مکتبه بنی هاشمی، تبریز1381.

عاملی، شیخ بهاءالدین، توضیح المقاصد، ص3. شیخ مفید، مسارالشیعه، ص25، مکتبه بصیرتی قم1396. کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج2، ص484، اسلامیه

تهران. شیخ طوسی، ابوجعفر، تهذیب الاحکام، ج6، ص42،بیروت،دارالصعب1401ق. مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص306،چاپ سنگی، تهران. حائری

مازندرانی،محمدمهدی، معالی السبطین، ج2، ص5، شریف رضی1367ش. مصباح کفعمی، ج2، ص594. مصباح المتهجد، ص712. اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبین، ص78.

وفات امّ سلمه

محرم سال 62 یا 63 هجری قمری

هند دختر ابوامیة بن مغیرة مشهور به أُمّ سَلَمه از همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله) که ام المؤمنین خوانده شده اند.

وی با پذیرش اسلام، در سال های نخستین بعثت حضرت محمد (صلی الله علیه و آله)، در زمرة اولین مسلمانان در آمد و به دستور پیامبر همراه با عده ای از مسلمانان به سرپرستی جعفر بن ابی طالب به حبشه مهاجرت کرد. او که قبل از پیامبر ازدواج کرده بود، در سال چهارم هجری پس از وفات شوهرش به عقد پیامبر (صلی اهلل علیه و آله) در آمد. ام سلمه همواره در همراهی اهل بیت می کوشید و پس از رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله) نیز یکی از مدافعان اهل بیت (علیه السلام) به شمار می رفت، چنانکه از حضرت فاطمه (سلام الله علیها) در مسأله میراث پیامبر (صلی الله علیه وآله) دفاع کرد.

وی فضایلی دارد که او را از دیگر همسران پیامبر به جز خدیجه کبری(س) ممتاز کرده است.

در چنین روزی در سال 63 یا 62 هجری قمری امّ سلمه همسر پیامبر (صلّی اللَّه علیه و آله) از دنیا رحلت فرمود. دربارة سن ام سلمه، از پسرش عمر نقل شده، که وی هنگام رحلت 84 سال داشته است.

حرعاملی، محمدحسن، وسائل الشیعه، ج20،ص143، موسسه آل البیت قم . ابن سعد، ابوعبدالله بصری، الطبقات الکبری، ج8، ص96، دارصادر بیروت1388ق.

حرکت کاروان اسرا از کربلا

سال 61 هجری قمری

عمر سعد ملعون روز یازدهم تا وقت ظهر در کربلا ماند، و بر کشتگان سپاه خود نماز گذارد و آنان را به خاک سپرد. وقتی روز از نیمه گذشت فرمان داد، تا دختران پیامبر (صلّی اللَّه علیه و آله) را بر شتران بی جهاز سوار کردند و امام سجّاد (علیه السّلام) را نیز با غل و زنجیر بر شتر سوار کردند.

هنگامی که آنان را از قتلگاه عبور دادند و نظر بانوان بر جسم مبارک امام حسین (علیه السّلام) افتاد، به صورت های خود لطمه زدند و صدا به گریه و زاری بلند کردند.

– فیض العلام، ص156 . قلائدالنحور، ج محرم و صفر، ص184.

روز یازدهم عمر سعد به کوفه آمد.

ابن زیاد اذن عمومی داد تا مردم در مجلس حاضر شوند. سپس رأس مطهر امام حسین (علیه السلام) را نزد او گذاشتند و او نگاه می کرد و تبسّم می نمود و با چوب خیزران که در دست داشت جسارت می نمود.

اعلام الوری، ج1، ص471.

عصر روز یازدهم اهل بیت (علیهم السلام) را با حالت اسارت به کوفه بردند، نزدیک غروب حرکت کردند و شبانه به کوفه رسیدند.

لذا آن بزرگواران داغدار و مصیبت زده را تا صبح پشت دروازه های کوفه نگه داشتند. هنگام صبح عمر سعد ملعون از کوفه خارج شد، و مانند فرماندهی که از فتوحات خویش خوشحال است همراه اسرا وارد کوفه شد.

اعلام الوری، ج1، ص471. قلائدالنحور، ج محرم و صفر، ص204.

دفن شهدای کربلا

سال 61 هجری قمری

روز دفن بدن های مطهر سیّدالشّهداء (علیه السّلام) و اهل بیت و اصحاب آن حضرت، توسط امام-سجاد (علیه السّلام) به یاری جمعی از بنی اسد است.

اعلام الوری، ج1، ص470. ملبوبی، محمدباقر، الوقایع و الحوادث، ج محرم، ص61. وقایع الایام، تتمة محرم،ص132.

ورود اهل بیت (علیهم السّلام) به کوفه

سال 61 هجری قمری

در این روز ابن زیاد فرمان داد، که احدی حق ندارد با اسلحه از خانه بیرون آید و ده هزار سوار و پیاده بر تمام کوچه ها و بازارها موظف کرد، که احدی از شیعیان امیرالمؤمنین (علیه السّلام) حرکتی نکنند.

سپس فرمان داد سرهایی را که در کوفه بود، برگردانند و در پیشروی اهل بیت (علیهم السّلام) حرکت دهند، باهم وارد شهر کرده، و در شهر بگردانند.

مردم با دیدن این وضعیت ذریه ی پیامبر (صلّی اللَّه علیه و آله) و سرهای بر نیزه زده شده و بانوان و مخدرات در هودج های بدون پوشش، گریه و زاری کردند. زینب کبری (سلام الله علیها)، ام کلثوم، فاطمه بنت الحسین (علیهما السلام) و امام زین العابدین (علیه السّلام) به ترتیب با جگرهای سوزان و قلوب دردناک ایراد خطبه نمودند، که عده ای از لشکر، با دیدن این اوضاع از کرده خود پشیمان شدند، اما هنگامی که خیلی دیر شده بود.

قلائدالنحور، ج محرم و صفر، ص205.

روز شهادت حضرت سجّاد (علیه السّلام)

محرم سال 94 هجری قمری

شهادت امام زین العابدین (علیه السّلام) بنابر قولی در این روز در سال 94 هجری قمری در سن 57 سالگی واقع شده است. و قول دیگر شهادت امام سجاد(ع) در 25 محرم است.

توضیح المقاصد، ص3. اعلام الوری، ص256 چاپ1390ق.

اسراى اهل بیت (علیه السلام) در مجلس ابن زیاد

سال61 هجری قمری

پس از آنکه اسرا و سرهاى مقدس شهداء را در کوفه گردانیدند، ابن زیاد در کاخ خود نشست و دستور داد سر مطهر امام حسین (علیه السلام) را در برابرش گذاشتند. آنگاه زنان و کودکان آن حضرت را به همراه امام سجّاد (علیه السلام) در حالی که به طناب بسته بودند وارد مجلس نموده، در برابر تخت آن ملعون ایستاده نگه داشتند. در این حال درباریان آن ملعون به تماشا ایستاده بودند.

الوقایع و الحوادث، ج4، ص63. وقایع الایام، تتمه محرم، ص256.

پس از مجلس شوم ابن زیاد، اهل بیت (علیهم السلام) را با غل و زنجیر وارد زندان کوفه نمودند.

الوقایع و الحوادث، ج محرم، ص94. وقایع الایام، تتمه محرم، ص263.

فرستادن سرهای مطهر شهدا به سوی شام

محرم سال 61 هجری

بنابر بعضی اقوال، در این روز سرهای مطهر اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) را به سوی شام حرکت دادند. البته بعداً اهل بیت (علیهم السلام) سرهای مطهر را به بدن ها ملحق کردند.

وقایع الایام، تتمه محرم، ص281.

در این روز اهل بیت سیّدالشّهداء (علیه السّلام) را از کوفه به سوی شام حرکت دادند. زن های غیرهاشمیه از انصار امام حسین (علیه السّلام)، که در کربلا اسیر شدند، با شفاعت اقوام و قبایلشان نزد ابن زیاد از قید اسیری خلاص شدند، و فقط زن های هاشمیات برای اسارت به شام برده شدند.

الوقایع و الحوادث، ج4، ص114. سماوی، شیخ محمد، ابصارالعین فی انصارالحسین، ص133، مکتبه بصیرتی قم1408ق.

دفن بدن جون غلام امام حسین(علیه السلام)

محرم سال 61 هجری

بعد از ده روز از واقعه عاشورا، جمعى از بنى اسد بدن شریف جون غالم ابوذرغفارى را در حالى که صورتش نورانى و بدنش معطر بود، پیدا کرده و سپس او را دفن نمودند.

جون کسى بود که امیرالمؤمنین (علیه السلام) او را به 150 دینار خرید و به ابوذر بخشید.

هنگامى که ابوذر را به ربذه تبعید کردند این غلام در خدمت امیرالمؤمنین (علیه السلام) بوده و بعد از شهادت آن حضرت به خدمت امام مجتبى (علیه السلام) و سپس به خدمت امام حسین (علیه السلام) رسید و همراه آن حضرت از مدینه به مکه و از آنجا به کربلا آمد.

او در کربلا جنگ نمایانى کرد، تا اینکه اطراف او را گرفتند و زخم هاى فراوانى به او وارد نمودند، هنگامى که روى زمین افتاد، امام حسین (علیه السلام) سر او را به دامن گرفت و بلند بلند گریست، سپس دست مبارک را بر سر و صورت جون کشید و فرمود:

«اللّهُمِّ بَیِّض وَ جْهَهُ وَ طَیِّب ریحَهُ وَاحْشُرْهُ مَعَ مُحَمَّد وَ آل مُحَمَّد (علیهم السلام)

(بار الاها! رویش را سفید و بویش را خوش فرما و با خاندان عصمت (علیهم السلام) محشورش فرما»)

منتخب التواریخ، ص311

۲۳ محرم سال ١٤٢٧ هـ ق

تخریب بارگاه حرم امامین عسکریین (علیهم السلام) توسط وهابيان ساعت ٦ و ٤٥ دقیقه بامداد چهارشنبه سوم اسفندماه ۱۳۸٤ شمسی مصادف با بیست و سوم محرم – الحرام ١٤٢٧ هجری قمری انفجاری مهیب حرم مقدس امام هادی و امام حسن عسکری (عليهم- السلام ) در شهر سامراء را تخریب کرد حرم عسكريين محل دفن امام دهم و یازدهم شیعیان در شهر سامرا است.

نرجس خاتون همسر امام عسکری (ع) و مادر امام زمان (عج)، حکیمه خاتون دختر امام جواد(ع) و شمار دیگری از سادات علوی و عالمان شیعه در این حرم مدفونند. در کنار حرم، سرداب غیبت قرار دارد.

شهادت امام سجّاد (علیه السّلام)

محرم سال 94 هجری

بنابر نقل مشهور امام زین العابدین (علیه السّلام) در سن 57 سالگی با زهری که ولید بن عبدالملک یا هشام به آن حضرت دادند به شهادت رسیدند.

این در حالی بود که 43 یا 35 سال بعد از واقعه کربلا در مصائب جانسوز شهادت پدر و برادران و عمو و بستگان و اسارت عمه ها و خواهرانش، گریان بودند.
امام باقر (علیه السّلام) آن حضرت را تجهیز نمودند و در قبرستان بقیع کنار قبر عموی مظلومش حضرت امام حسن مجتبی (علیه السلام) به خاک سپردند. سال شهادت آن حضرت به دلیل کثرت فوت فقهاء و علماء به «سنة الفقهاء» مشهور است.

مسارالشیعه، ج1، ص45. قلائدالنحور، ج محرم وصفر، ص315. زادالمعاد، ص328. بحارالانوار، ج59، ص199. فیض العلام، ص165.

شهادت علی بن الحسن المثلث

محرم سال 146 هجری

درسال 146 هجری علی بن حسن بن حسن بن حسن بن علی (ع) در سن 45 سالگی در زندان منصور – که شب و روز در آن تشخیص داده نمی شد – در حال سجده و در حالی که غل و زنجیر بر دست و پایش بود، به شهادت رسید.

الوقایع و الحوادث، ج4، ص 289. محدث قمی، منتهی اآلمال، ج1، ص260-259

حذیفه از بزرگان اصحاب پیامبر (ص) و از خواص اصحاب امیرالمومنین (ع) بود.

پدر حذیفه در جنگ احد اشتباهاً به وسیله یکی از مسلمانان کشته شد.

حذیفه یکی از هفت نفری بود که بر بدن مبارک صدیقه طاهره (س) نماز خواند. او صحابه منافق را می شناخت. منافقینی که پس از غدیر خم توطئه قتل پیامبر (ص) را چیدند و می خواستند در بازگشت از غدیر خم در راهی که از کوه می گذشت شتر حضرت را بترسانند، تا بِرَمَد و حضرت به دره سقوط کند و به قتل برسد. اما پیامبر توسط جبرئیل از نقشه شوم آنان آگاه شد. وقتی پیامبر به محل مورد نظر رسید، منافقین با چهره های بسته سنگ ها را از بالای کوه رها نمودند، و خودشان هم شروع به داد و فریاد و نعره زدن کردند. اما عمار مهار ناقه را گرفته بود و حذیفه هم در کنار آن حضرت ایستاده بود، و سرانجام نقشه آن کوردلان نقش بر آب شد. پیامبر آن منافقین را به حذیفه معرفی نمود، که عبارت بودند: از اولی و دومی و سومی و ابوعبیده و معاذ بن جبل و سالم و معاویه و عمرعاص و طلحه و سعدبن ابی وقاص و عبدالرحمن بن عوف و ابوموسی اشعری و مغیرة بن شعبه و ابوهریره. به همین دلیل غاصبین خلافت بعد از آن واقعه ازحذیفه می ترسیدند که مبادا آنان را به مردم معرفی کند. لذا حذیفه بر جنازة هر کسی حاضر نمی شد دیگران می فهمیدند که میت از منافقین بوده است. این بزرگوار چهل روز پس از خلافت ظاهری امیرالمومنین (ع) در مدائن از دنیا رفت.

مستدرک سفینةالبحار، ج5، ص212. الوقایع و الحوادث، ج4، ص308. منتهی الامال، ج1، ص120.

در سال 220هجری امام جواد به دستور معتصم از مدینه به بغداد تبعید شدند.

الارشاد، مفید، ج2، ص295.

بنابر نقلی ورود اسرای اهل بیت(ع) به شهر بعلبک و استقبال مردم آن شهر از نیزه داران با شِکر و سویق و آذوقه و علف در این روز بوده است. که حضرت ام کلثوم با دیدن این منظره در حق آنان نفرین کردند.

قلائدالنحور، ج محرم و صفر، ص332.

در این روز اسرای اهل بیت (علیهم السلام) به حوالی شام رسیدند. ابراهیم بن طلحه بن عبداللَّه جلو آمد و به امام زین العابدین (علیه السّلام) نزدیک شد، و کینه هایی که از جراحت شمشیرهای جنگ جمل در سینه ذخیره کرده بود ظاهر ساخت و به حضرت گفت: دیدی غلبه با کیست؟ حضرت فرمود: اگر می خواهی بدانی غالب کیست، صبر کن تا هنگام نماز؛ اذان و اقامه بگو، آن وقت میدانی آوازة چه کسی تا قیامت باقی است.

قلائد النحور، ج محرم و صفر، ص336.