1. غسل

«علّامه مجلسی»­ گفته است بهتر است غسلِ شب­ های قدر را مقارن غروب آفتاب انجام دهند که نماز مغرب را با غسل بخوانند.[1]

2. نماز و ذکر استغفار 

دو رکعت نماز بخواند؛ که در هر رکعت بعد از حمد، هفت مرتبه سوره توحید را تلاوت کند و بعد از پایان نماز، هفتاد مرتبه بگوید: اسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ الَیْهِ[2]

3. دعا:

امام باقر­ (علیه­ السلام) فرمودند: در این شب قرآن را بگشاید و در برابر خود قرار دهد و بگوید:

اَللّهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ بِکِتابِکَ الْمُنْزَلِ وَ ما فیهِ وَ فیهِ اسْمُکَ الاْکْبَرُ وَاَسْماَّؤُکَ الْحُسْنی وَما یُخافُ وَ یُرْجی اَنْ تَجْعَلَنی مِنْ عُتَقاَّئِکَ مِنَ النّار.[3]

و قرآن کریم را بر سر گذاشته و بخواند:

اَللّهُمَّ بِحَقِّ هذَا الْقُرْآنِ وَ بِحَقِّ مَنْ اَرْسَلْتَهُ بِهِ وَ بِحَقِّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فیهِ وَ بِحَقِّکَ عَلَیْهِمْ فَلا اَحَدَ اَعْرَفُ بِحَقِّکَ مِنْکَ.

پس 10 مرتبه بگوید: «بِکَ یا اَللّهُ»

و 10 مرتبه «بِمُحَمَّدٍ»

و 10 مرتبه «بِعَلی»

و 10 مرتبه «بِفاطِمَةَ»

و 10 مرتبه «بِالْحَسَنِ»

و 10 مرتبه «بِالْحُسَیْنِ»

و 10 مرتبه «بِعَلِیّ بْنِ الْحُسَیْنِ»

و 10 مرتبه «بُمَحَمَّدِ بْنِ عَلِی»

و 10 مرتبه «بِجَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ»

و 10 مرتبه «بِمُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ»

و 10 مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ مُوسی»

و 10 مرتبه «بِمُحَمَّدِبْنِ عَلِی»

و 10 مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ»

و 10 مرتبه «بِالْحَسَنِ بْنِ عَلِی»

و 10 مرتبه «بِالْحُجَّةِ».

«پس هر حاجت که داری طلب کن»[4]

4. زیارت امام حسین (علیه­ السلام)

(چه دور و چه نزدیک).[5]

5. احیا داشتن شب­های قدر

یعنی این شب را تا صبح بیدار باشد و با عبادت و دعا و تلاوت قرآن و جلسات سخنرانی دینی و پرسش و پاسخ های مذهبی و یا مطالعه کتاب های تفسیر و عقاید و مواعظ سپری کند. در روایتی از امام باقر علیه السلام آمده است: هر کس شب قدر را احیا دارد، گناهان او آمرزیده شود، هرچند زیاد باشد.[6]

6. صد رکعت نماز

(پنجاه نماز دورکعتی) و بهتر است که اگر توانایی داشته باشد، درهر رکعت بعد از حمد، ده مرتبه سوره توحید را بخواند.[7]

7. دعای امام سجاد

مرحوم «شیخ کفعمی» در «مصباح» نقل کرده است که امام زین ­العابدین ­(علیه­ السلام) این دعا را در شب­ های نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم­، در حالت ایستاده و نشسته و در رکوع و سجود می­ خواندند:

اَللّهُمَّ اِنّی اَمْسَیْتُ لَکَ عَبْداً داخِراً لا اَمْلِکُ لِنَفْسی نَفْعاً وَلا ضَرّاً وَلا اَصْرِفُ عَنْها سُوَّءاً اَشْهَدُ بِذلِکَ عَلی نَفْسی وَاَعْتَرِفُ لَکَ بِضَعْفِ قُوَّتی وَقِلَّةِ حیلَتی فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاَنْجِزْ لی ما وَعَدْتَنی وَ جَمیعَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ مِنَ الْمَغْفِرَةِ فی هذِهِ اللَّیْلَةِ وَاَتْمِمْ عَلَیَّ ما اتَیْتَنی فَاِنّی عَبْدُکَ الْمِسْکینُ الْمُسْتَکینُ الضَّعیفُ الْفَقیرُ الْمَهینُ

اَللّهُمَّ لا تَجْعَلْنی ناسِیاً لِذِکْرِکَ فیما اَوْلَیْتَنی وَلا غافِلاً لِإِحْسانِکَ فیما اَعْطَیْتَنی وَلا ایِساً مِنْ اِجابَتِکَ وَاِنْ اَبْطَاَتْ عَنّی فی سَرّاَّءَ اَوْ ضَرّاَّءَ اَوْ شِدَّةٍ اَوْ رَخاَّءٍ اَوْ عافِیَةٍ اَوْ بَلاَّءٍ اَوْ بُؤْسٍ اَوْ نَعْماَّءَ اِنَّکَ سَمیعُ الدُّعاَّءِ.[8]

8. بهترین اعمال در شب های قدر

مرحوم «علّامه مجلسی» می­ فرماید: بهترین اعمال در این شب ها طلب آمرزش گناهان و دعا برای امور دنیوی و اخروی است، هم برای خود و هم برای پدر و مادر و خویشان و برادران مؤمن؛ چه زنده باشند و چه از دنیا رفته باشند و همچنین ذکرهای مختلف و صلوات بر محمّد وآلش، تا آن جا که مقدور است، انجام دهد و در بعضی از روایات وارد شده است که دعای «جوشن کبیر» را در این سه شب بخوانند.[9]

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص185.

[2] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص186.

[3] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 186. علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 185.

[4] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 187.

[5] – علامه مجلسی، محمدباقر، زاد المعاد، ص186.

[6] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 186.

[7] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 167.

[8] – کفعمی، البلدالامین، ص203.

[9] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص186(با اندکی تصرف).

1.­ سحری خوردن

که در روایتی از رسول خدا (صلی ­الله ­علیه ­و­ آله) آمده است که خوردن سحری را ترک نکنید؛ هرچند با یک عدد خرما باشد.

هم­چنین در روایت دیگری رسول خدا (صلی­ الله ­علیه و آله) فرمودند: فرشتگان برای کسانی که در سحرها، طلب آمرزش می کنند و سحری می ­خورند، استغفار می ­کنند.[1]

2. خواندن سوره قدر به هنگام خوردن سحری.[2]

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ * وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ ­* لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ * تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ * سَلَامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ *

3. خواندن دعای مختصر سحر

متن دعا:

یَا مَفْزَعِی عِنْدَ کُرْبَتِی، وَ یَا غَوْثِی عِنْدَ شِدَّتِی، إِلَیْکَ فَزِعْتُ، وَ بِکَ اسْتَغَثْتُ، وَ بِکَ لُذْتُ لا أَلُوذُ بِسِوَاکَ، وَ لا أَطْلُبُ الْفَرَجَ اِلّا مِنْکَ، فَأَغِثْنِی وَ فَرِّجْ عَنِّی یَا مَنْ یَقْبَلُ الْیَسِیرَ، وَ یَعْفُو عَنِ الْکَثِیرِ، اقْبَلْ مِنِّی الْیَسِیرَ، وَ اعْفُ عَنِّی الْکَثِیرَ، إِنَّکَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ،

اللهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ إِیمَانا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی، وَ یَقِینا حَتَّى أَعْلَمَ أَنَّهُ لَنْ یُصِیبَنِی اِلّا مَا کَتَبْتَ لِی، وَ رَضِّنِی مِنَ الْعَیْشِ بِمَا قَسَمْتَ لِی، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ یَا عُدَّتِی فِی کُرْبَتِی، وَ یَا صَاحِبِی فِی شِدَّتِی، وَ یَا وَلِیِّی فِی نِعْمَتِی، وَ یَا غَایَتِی فِی رَغْبَتِی، أَنْتَ السَّاتِرُ عَوْرَتِی، وَ الْآمِنُ رَوْعَتِی، وَ الْمُقِیلُ عَثْرَتِی، فَاغْفِرْ لِی خَطِیئَتِی، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.[3]

4. تسبیحات

خواندن این تسبیحات که  در کتاب اقبال الاعمال آمده است:

سُبْحانَ مَنْ یَعْلَمُ جَوارِحَ الْقُلُوبِ، سُبْحانَ مَنْ یُحْصی عَدَدَ الذُّنُوبِ، سُبْحانَ مَنْ لا یَخْفی عَلَیْهِ خافِیَهٌ فِی السَّماواتِ وَالْأَرَضینَ، سُبْحانَ الرَّبِّ الْوَدُودِ، سُبْحانَ الْفَرْدِ الْوِتْرِ، سُبْحانَ الْعَظیمِ الْأَعْظَمِ، سُبْحانَ مَنْ لا یَعْتَدی عَلی اهْلِ مَمْلَکَتِهِ، سُبْحانَ مَنْ لا یُؤاخِذُ اهْلَ الْأَرْضِ بِالْوانِ الْعَذابِ، سُبْحانَ الْحَنَّانِ الْمَنَّانِ، سُبْحانَ الرَّؤوفِ الرَّحیمِ، سُبْحانَ الْجَبَّارِ الْجَوادِ، سُبْحانَ الْکَریمِ الْحَلیمِ، سُبْحانَ الْبَصیرِ الْعَلیمِ، سُبْحانَ الْبَصیرِ الْواسِعِ، سُبْحانَ اللَّهِ عَلی اقْبالِ النَّهارِ، سُبْحانَ اللَّهِ عَلی ادْبارِ النَّهارِ، سُبْحانَ اللَّهِ عَلی ادْبارِ اللَّیْلِ وَاقْبالِ النَّهارِ[4]، وَلَهُ الْحَمْدُ وَالْمَجْدُ وَالْعَظَمَهُ وَالْکِبرِیآءُ، مَعَ کُلِّ نَفَسٍ وَکُلِّ طَرْفَهِ عَیْنٍ، وَکُلِّ لَمْحَهٍ سَبَقَ فی عِلْمِهِ، سُبْحانَکَ مِلْأَ ما احْصی کِتابُکَ، سُبْحانَکَ زِنَهَ عَرْشِکَ، سُبْحانَکَ سُبْحانَکَ سُبْحانَکَ.[5]

[1] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 82. من لایحضره الفقیه، ج2، ص474.

[2] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص83.

[3] – سید ابن طاووس، اقبال الاعمال، ص82 . علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج95، ص100.

[4] –  در اقبال الاعمال این جملات نیز آمده است: «سُبحان اللَّه علی اقبال النّهارِ و ادبار اللّیل، سبحان اللَّه علی اقبال النَّهارِ و اقبالِ اللّیل»

[5] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص82.

1. دعا:

دعایی را که شیخ طوسی و سیّد ابن طاووس روایت کرده­اند هر روز بخواند:

اللَّهُمَّ هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ، الَّذِي أَنْزَلْتَ فِيهِ الْقُرْآنَ، هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ، وَ هَذَا شَهْرُ الصِّيَامِ، وَ هَذَا شَهْرُ الْقِيَامِ، وَ هَذَا شَهْرُ الْإِنَابَةِ، وَ هَذَا شَهْرُ التَّوْبَةِ، وَ هَذَا شَهْرُ الْمَغْفِرَةِ وَ الرَّحْمَةِ، وَ هَذَا شَهْرُ الْعِتْقِ مِنَ النَّارِ وَ الْفَوْزِ بِالْجَنَّةِ، وَ هَذَا شَهْرٌ فِيهِ لَيْلَةُ الْقَدْرِ، الَّتِي هِيَ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ،

اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَعِنِّي عَلَى صِيَامِهِ وَ قِيَامِهِ، وَ سَلِّمْهُ لِي، وَ سَلِّمْنِي فِيهِ وَ أَعِنِّي عَلَيْهِ بِأَفْضَلِ عَوْنِكَ، وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِطَاعَتِكَ وَ طَاعَةِ رَسُولِكَ وَ أَوْلِيَائِكَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِمْ، وَ فَرِّغْنِي فِيهِ لِعِبَادَتِكَ، وَ دُعَائِكَ وَ تِلاوَةِ كِتَابِكَ، وَ أَعْظِمْ [عَظِّمْ‏] لِي فِيهِ الْبَرَكَةَ، [وَ أَحْرِزْ لِي فِيهِ التَّوْبَةَ] وَ أَحْسِنْ لِي فِيهِ الْعَافِيَةَ، [الْعَاقِبَةَ] وَ أَصِحَّ فِيهِ بَدَنِي، وَ أَوْسِعْ [لِي‏] فِيهِ رِزْقِي، وَ اكْفِنِي فِيهِ مَا أَهَمَّنِي، وَ اسْتَجِبْ فِيهِ دُعَائِي، وَ بَلِّغْنِي فِيهِ رَجَائِي،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَذْهِبْ عَنِّي فِيهِ النُّعَاسَ وَ الْكَسَلَ وَ السَّأْمَةَ وَ الْفَتْرَةَ، وَ الْقَسْوَةَ وَ الْغَفْلَةَ وَ الْغِرَّةَ، وَ جَنِّبْنِي فِيهِ الْعِلَلَ وَ الْأَسْقَامَ­، وَ الْهُمُومَ وَ الْأَحْزَانَ، وَ الْأَعْرَاضَ وَ الْأَمْرَاضَ وَ الْخَطَايَا وَ الذُّنُوبَ، وَ اصْرِفْ عَنِّي فِيهِ السُّوءَ [الْأَسْوَاءَ] وَ الْفَحْشَاءَ­، وَ الْجَهْدَ وَ الْبَلاءَ وَ التَّعَبَ وَ الْعَنَاءَ­، إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَعِذْنِي فِيهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ، وَ هَمْزِهِ وَ لَمْزِهِ، وَ نَفْثِهِ وَ نَفْخِهِ، وَ وَسْوَسَتِهِ وَ تَثْبِيطِهِ [وَ بَطْشِهِ‏] وَ كَيْدِهِ وَ مَكْرِهِ، وَ حَبَائِلِهِ وَ خُدَعِهِ، وَ أَمَانِيِّهِ وَ غُرُورِهِ، وَ فِتْنَتِهِ وَ شَرَكِهِ، وَ أَحْزَابِهِ وَ أَتْبَاعِهِ، وَ أَشْيَاعِهِ وَ أَوْلِيَائِهِ، وَ شُرَكَائِهِ وَ جَمِيعِ مَكَايِدِهِ،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ ارْزُقْنَا قِيَامَهُ وَ صِيَامَهُ، وَ بُلُوغَ الْأَمَلِ فِيهِ وَ فِي قِيَامِهِ، وَ اسْتِكْمَالَ مَا يُرْضِيكَ عَنِّي صَبْرا وَ احْتِسَابا، وَ إِيمَانا وَ يَقِينا، ثُمَّ تَقَبَّلْ ذَلِكَ مِنِّي بِالْأَضْعَافِ الْكَثِيرَةِ، وَ الْأَجْرِ الْعَظِيمِ، يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ ارْزُقْنِي [وَ ارْزُقْنَا] الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ، [وَ الْجِدَّ] وَ الاجْتِهَادَ وَ الْقُوَّةَ وَ النَّشَاطَ، وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ، [وَ التَّوْفِيقَ‏] وَ الْقُرْبَةَ وَ الْخَيْرَ [وَ] الْمَقْبُولَ، وَ الرَّغْبَةَ وَ الرَّهْبَةَ، وَ التَّضَرُّعَ وَ الْخُشُوعَ، وَ الرِّقَّةَ وَ النِّيَّةَ الصَّادِقَةَ، وَ صِدْقَ اللِّسَانِ، وَ الْوَجَلَ مِنْكَ، وَ الرَّجَاءَ لَكَ، وَ التَّوَكُّلَ عَلَيْكَ، وَ الثِّقَةَ بِكَ، وَ الْوَرَعَ عَنْ مَحَارِمِكَ مَعَ صَالِحِ الْقَوْلِ وَ مَقْبُولِ السَّعْيِ، وَ مَرْفُوعِ الْعَمَلِ وَ مُسْتَجَابِ الدَّعْوَةِ، وَ لا تَحُلْ بَيْنِي وَ بَيْنَ شَيْ‏ءٍ مِنْ ذَلِكَ بِعَرَضٍ وَ لا مَرَضٍ، وَ لا هَمٍّ وَ لا غَمٍّ وَ لا سُقْمٍ، وَ لا غَفْلَةٍ وَ لا نِسْيَانٍ، بَلْ بِالتَّعَاهُدِ وَ التَّحَفُّظِ لَكَ وَ فِيكَ، وَ الرِّعَايَةِ لِحَقِّكَ، وَ الْوَفَاءِ بِعَهْدِكَ وَ وَعْدِكَ، بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ اقْسِمْ لِي فِيهِ أَفْضَلَ مَا تَقْسِمُهُ لِعِبَادِكَ الصَّالِحِينَ وَ أَعْطِنِي فِيهِ أَفْضَلَ مَا تُعْطِي أَوْلِيَاءَكَ الْمُقَرَّبِينَ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ، وَ التَّحَنُّنِ وَ الْإِجَابَةِ، وَ الْعَفْوِ وَ الْمَغْفِرَةِ الدَّائِمَةِ وَ الْعَافِيَةِ وَ الْمُعَافَاةِ وَ الْعِتْقِ مِنَ النَّارِ وَ الْفَوْزِ بِالْجَنَّةِ وَ خَيْرِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ اجْعَلْ دُعَائِي فِيهِ إِلَيْكَ وَاصِلا وَ رَحْمَتَكَ وَ خَيْرَكَ إِلَيَّ فِيهِ نَازِلا، وَعَمَلِي فِيهِ مَقْبُولا، وَ سَعْيِي فِيهِ مَشْكُورا، وَ ذَنْبِي فِيهِ مَغْفُورا، حَتَّى يَكُونَ نَصِيبِي فِيهِ الْأَكْثَرَ، [الْأَكْبَرَ] وَ حَظِّي فِيهِ الْأَوْفَرَ،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِلَيْلَةِ الْقَدْرِ عَلَى أَفْضَلِ حَالٍ، تُحِبُّ أَنْ يَكُونَ عَلَيْهَا أَحَدٌ مِنْ أَوْلِيَائِكَ، وَ أَرْضَاهَا لَكَ، ثُمَّ اجْعَلْهَا لِي خَيْرا مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ، وَ ارْزُقْنِي فِيهَا أَفْضَلَ مَا رَزَقْتَ أَحَدا مِمَّنْ بَلَّغْتَهُ إِيَّاهَا، وَ أَكْرَمْتَهُ بِهَا، وَ اجْعَلْنِي فِيهَا مِنْ عُتَقَائِكَ مِنْ جَهَنَّمَ، وَ طُلَقَائِكَ مِنَ النَّارِ، وَ سُعَدَاءِ خَلْقِكَ بِمَغْفِرَتِكَ وَ رِضْوَانِكَ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ ارْزُقْنَا فِي شَهْرِنَا هَذَا الْجِدَّ وَ الاجْتِهَادَ، وَ الْقُوَّةَ وَ النَّشَاطَ، وَ مَا تُحِبُّ وَ تَرْضَى، اللَّهُمَّ رَبَّ الْفَجْرِ وَ لَيَالٍ عَشْرٍ، [وَ اللَّيَالِي الْعَشْرِ] وَ الشَّفْعِ وَ الْوَتْرِ، وَ رَبَّ شَهْرِ رَمَضَانَ، وَ مَا أَنْزَلْتَ فِيهِ مِنَ الْقُرْآنِ، وَ رَبَّ جَبْرَئِيلَ وَ مِيكَائِيلَ وَ إِسْرَافِيلَ وَ عِزْرَائِيلَ،وَ جَمِيعِ الْمَلائِكَةِ الْمُقَرَّبِينَ، وَ رَبَّ إِبْرَاهِيمَ وَ إِسْمَاعِيلَ وَ إِسْحَاقَ وَ يَعْقُوبَ، وَ رَبَّ مُوسَى وَ عِيسَى، وَ جَمِيعِ النَّبِيِّينَ وَ الْمُرْسَلِينَ، وَ رَبَّ مُحَمَّدٍ خَاتَمِ النَّبِيِّينَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ وَ أَسْأَلُكَ بِحَقِّكَ عَلَيْهِمْ وَ بِحَقِّهِمْ عَلَيْكَ وَ بِحَقِّكَ الْعَظِيمِ لَمَّا صَلَّيْتَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ، وَ نَظَرْتَ إِلَيَّ نَظْرَةً رَحِيمَةً تَرْضَى بِهَا عَنِّي، رِضًى لا سَخَطَ [تَسْخَطُ] عَلَيَّ بَعْدَهُ أَبَدا، وَ أَعْطَيْتَنِي جَمِيعَ سُؤْلِي وَ رَغْبَتِي وَ أُمْنِيَّتِي وَ إِرَادَتِي، وَ صَرَفْتَ عَنِّي مَا أَكْرَهُ وَ أَحْذَرُ، وَ أَخَافُ عَلَى نَفْسِي وَ مَا لا أَخَافُ، وَ عَنْ أَهْلِي وَ مَالِي وَ إِخْوَانِي وَ ذُرِّيَّتِي،

اللَّهُمَّ إِلَيْكَ فَرَرْنَا مِنْ ذُنُوبِنَا فَآوِنَا تَائِبِينَ، وَ تُبْ عَلَيْنَا مُسْتَغْفِرِينَ، وَ اغْفِرْ لَنَا مُتَعَوِّذِينَ، وَ أَعِذْنَا مُسْتَجِيرِينَ، وَ أَجِرْنَا مُسْتَسْلِمِينَ، وَ لا تَخْذُلْنَا رَاهِبِينَ، وَ آمِنَّا رَاغِبِينَ، وَ شَفِّعْنَا سَائِلِينَ، وَ أَعْطِنَا إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ قَرِيبٌ مُجِيبٌ ،

اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّي وَ أَنَا عَبْدُكَ، وَ أَحَقُّ مَنْ سَأَلَ الْعَبْدُ رَبَّهُ، وَ لَمْ يَسْأَلِ الْعِبَادُ مِثْلَكَ كَرَما وَ جُودا، يَا مَوْضِعَ شَكْوَى السَّائِلِينَ، وَ يَا مُنْتَهَى حَاجَةِ الرَّاغِبِينَ ،وَ يَا غِيَاثَ الْمُسْتَغِيثِينَ، وَ يَا مُجِيبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّينَ، وَ يَا مَلْجَأَ الْهَارِبِينَ، وَ يَا صَرِيخَ الْمُسْتَصْرِخِينَ، وَ يَا رَبَّ الْمُسْتَضْعَفِينَ، وَ يَا كَاشِفَ كَرْبِ الْمَكْرُوبِينَ، وَ يَا فَارِجَ هَمِّ الْمَهْمُومِينَ، وَ يَا كَاشِفَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ، يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ اغْفِرْ لِي ذُنُوبِي وَ عُيُوبِي وَ إِسَاءَتِي وَ ظُلْمِي وَ جُرْمِي وَ إِسْرَافِي عَلَى نَفْسِي، وَ ارْزُقْنِي مِنْ فَضْلِكَ وَ رَحْمَتِكَ، فَإِنَّهُ لا يَمْلِكُهَا [لا يَمْلِكُهُمَا] غَيْرُكَ، وَ اعْفُ عَنِّي، وَ اغْفِرْ لِي كُلَّ مَا سَلَفَ مِنْ ذُنُوبِي،وَ اعْصِمْنِي فِيمَا بَقِيَ مِنْ عُمُرِي، وَ اسْتُرْ عَلَيَّ وَ عَلَى وَالِدَيَّ وَ وَلَدِي وَ قَرَابَتِي وَ أَهْلِ حُزَانَتِي، وَ [كُلِ‏] مَنْ كَانَ مِنِّي بِسَبِيلٍ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ، فَإِنَّ ذَلِكَ كُلَّهُ بِيَدِكَ وَ أَنْتَ وَاسِعُ الْمَغْفِرَةِ، فَلا تُخَيِّبْنِي يَا سَيِّدِي، وَ لا تَرُدَّ دُعَائِي وَ لا يَدِي إِلَى نَحْرِي، حَتَّى تَفْعَلَ ذَلِكَ بِي، وَ تَسْتَجِيبَ لِي جَمِيعَ مَا سَأَلْتُكَ، وَ تَزِيدَنَي مِنْ فَضْلِكَ، فَإِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ، وَ نَحْنُ إِلَيْكَ رَاغِبُونَ،

اللَّهُمَّ لَكَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى، [كُلُّهَا] وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْيَا وَ الْكِبْرِيَاءُ وَ الْآلاءُ، أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، إِنْ كُنْتَ قَضَيْتَ فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ تَنَزُّلَ الْمَلائِكَةِ وَ الرُّوحِ فِيهَا أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِي فِي السُّعَدَاءِ وَ رُوحِي مَعَ الشُّهَدَاءِ­، وَ إِحْسَانِي فِي عِلِّيِّينَ، وَ إِسَاءَتِي مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِي يَقِينا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِي، وَ إِيمَانا لا يَشُوبُهُ شَكٌّ، وَ رِضًى بِمَا قَسَمْتَ لِي، وَ آتِنِي [تُؤْتِيَنِي‏] فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنِي عَذَابَ النَّارِ، وَ إِنْ لَمْ تَكُنْ قَضَيْتَ فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ تَنَزُّلَ الْمَلائِكَةِ وَ الرُّوحِ فِيهَا، فَأَخِّرْنِي إِلَى ذَلِكَ وَ ارْزُقْنِي فِيهَا ذِكْرَكَ وَ شُكْرَكَ، وَ طَاعَتَكَ وَ حُسْنَ عِبَادَتِكَ، وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ، يَا رَبَّ مُحَمَّدٍ اغْضَبِ الْيَوْمَ لِمُحَمَّدٍ وَ لِأَبْرَارِ عِتْرَتِهِ، وَ اقْتُلْ أَعْدَاءَهُمْ بَدَدا، وَ أَحْصِهِمْ عَدَدا، وَ لا تَدَعْ عَلَى ظَهْرِ الْأَرْضِ مِنْهُمْ أَحَدا، وَ لا تَغْفِرْ لَهُمْ أَبَدا­، يَا حَسَنَ الصُّحْبَةِ، يَا خَلِيفَةَ النَّبِيِّينَ، أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ الْبَدِي‏ءُ الْبَدِيعُ الَّذِي لَيْسَ كَمِثْلِكَ شَيْ‏ءٌ، وَ الدَّائِمُ غَيْرُ الْغَافِلِ، وَ الْحَيُّ الَّذِي لا يَمُوتُ، أَنْتَ كُلَّ يَوْمٍ فِي شَأْنٍ، أَنْتَ خَلِيفَةُ مُحَمَّدٍ، وَ نَاصِرُ مُحَمَّدٍ، وَ مُفَضِّلُ مُحَمَّدٍ، أَسْأَلُكَ أَنْ تَنْصُرَ وَصِيَّ مُحَمَّدٍ، وَ خَلِيفَةَ مُحَمَّدٍ وَ الْقَائِمَ بِالْقِسْطِ مِنْ أَوْصِيَاءِ مُحَمَّدٍ، صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ، اعْطِفْ عَلَيْهِمْ نَصْرَكَ، يَا لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ بِحَقِّ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ اجْعَلْنِي مَعَهُمْ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ، وَ اجْعَلْ عَاقِبَةَ أَمْرِي إِلَى غُفْرَانِكَ وَ رَحْمَتِكَ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ، وَ كَذَلِكَ نَسَبْتَ نَفْسَكَ يَا سَيِّدِي بِاللَّطِيفِ، [بِاللُّطْفِ‏] بَلَى إِنَّكَ لَطِيفٌ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ الْطُفْ [بِي إِنَّكَ لَطِيفٌ‏] لِمَا تَشَاءُ، اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ ارْزُقْنِي الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ فِي عَامِنَا هَذَا، وَ تَطَوَّلْ عَلَيَّ بِجَمِيعِ حَوَائِجِي لِلْآخِرَةِ وَ الدُّنْيَا.

سپس سه مرتبه بگويد:

أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّي وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ، إِنَّ رَبِّي قَرِيبٌ مُجِيبٌ، أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّي وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ، إِنَّ رَبِّي رَحِيمٌ وَدُودٌ، أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ رَبِّي وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ، إِنَّهُ كَانَ غَفَّارا، [غَفُورا] اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي إِنَّكَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ رَبِّ إِنِّي عَمِلْتُ سُوءا، وَ ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي إِنَّهُ لا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلا أَنْتَ، أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِي لا إِلَهَ إِلا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ، الْحَلِيمُ الْعَظِيمُ الْكَرِيمُ، الْغَفَّارُ لِلذَّنْبِ الْعَظِيمِ، وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ، أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ غَفُورا رَحِيما.

هم­چنین این دعا را بخواند­:

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْعَظِيمِ الْمَحْتُومِ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِي لا يُرَدُّ وَ لا يُبَدَّلُ أَنْ تَكْتُبَنِي مِنْ حُجَّاجِ بَيْتِكَ الْحَرَامِ، الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْكُورِ سَعْيُهُمْ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ، الْمُكَفَّرِ عَنْهُمْ سَيِّئَاتُهُمْ، وَ أَنْ تَجْعَلَ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِيلَ عُمُرِي، وَ تُوَسِّعَ رِزْقِي، وَ تُؤَدِّيَ عَنِّي أَمَانَتِي وَ دَيْنِي، آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ، اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِي مِنْ أَمْرِي فَرَجا وَ مَخْرَجا، وَ ارْزُقْنِي مِنْ حَيْثُ أَحْتَسِبُ، وَ مِنْ حَيْثُ لا أَحْتَسِبُ، وَ احْرُسْنِي مِنْ حَيْثُ أَحْتَرِسُ، وَ مِنْ حَيْثُ لا أَحْتَرِسُ، وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ سَلِّمْ كَثِيرا.[1]

2. تسبیحات:

در هر روز از ماه مبارک رمضان­، این تسبیحات را که از امام صادق ­(علیه ­السلام) نقل شده است بخواند­،  این تسبیحات ده بخش است و هر بخش از آن، مشتمل بر ده تسبیح است:

تسبیح اول:

سُبْحَانَ اللَّهِ بَارِئِ النَّسَمِ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْمُصَوِّرِ سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ الْأَزْوَاجِ كُلِّهَا، سُبْحَانَ اللَّهِ جَاعِلِ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورِ، سُبْحَانَ اللَّهِ فَالِقِ الْحَبِّ وَ النَّوَى، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ كُلِّ شَيْ‏ءٍ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ مَا يُرَى وَ مَا لاَ يُرَى، سُبْحَانَ اللَّهِ مِدَادَ كَلِمَاتِهِ‏، سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ، سُبْحَانَ اللَّهِ السَّمِيعِ الَّذِي لَيْسَ شَيْ‏ءٌ أَسْمَعَ مِنْهُ، يَسْمَعُ مِنْ فَوْقِ عَرْشِهِ مَا تَحْتَ سَبْعِ أَرَضِينَ‏، وَ يَسْمَعُ مَا فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ، وَ يَسْمَعُ الْأَنِينَ وَ الشَّكْوَى، وَ يَسْمَعُ السِّرَّ وَ أَخْفَى،‏ وَ يَسْمَعُ وَسَاوِسَ الصُّدُورِ، وَ يَعْلَمُ خَائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَ مَا تُخْفِي الصُّدُورُ، وَ لاَ يُصِمُّ سَمْعَهُ صَوْتٌ‏.

تسبیح دوم:

سُبْحَانَ اللَّهِ بَارِئِ النَّسَمِ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْمُصَوِّرِ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ الْأَزْوَاجِ كُلِّهَا، سُبْحَانَ اللَّهِ جَاعِلِ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورِ، سُبْحَانَ اللَّهِ فَالِقِ الْحَبِّ وَ النَّوَى، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ كُلِّ شَيْ‏ءٍ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ مَا يُرَى وَ مَا لاَ يُرَى، سُبْحَانَ اللَّهِ مِدَادَ كَلِمَاتِهِ، سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ‏، سُبْحَانَ اللَّهِ الْبَصِيرِ الَّذِي لَيْسَ شَيْ‏ءٌ أَبْصَرَ مِنْهُ‏، يُبْصِرُ مِنْ فَوْقِ عَرْشِهِ مَا تَحْتَ سَبْعِ أَرَضِينَ، وَ يُبْصِرُ مَا فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ لاَ تُدْرِكُهُ الْأَبْصَارُ وَ هُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصَارَ، وَ هُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ، (وَ)­لاَ تُغْشِي (تُغَشِّي) بَصَرَهُ الظُّلْمَةُ، وَ لاَ يُسْتَتَرُ مِنْهُ بِسِتْرٍ، وَ لاَ يُوَارِي مِنْهُ جِدَارٌ وَ لاَ يَغِيبُ عَنْهُ بَرٌّ وَ لاَ بَحْرٌ، وَ لاَ يُكِنُّ (يَكِنُّ) مِنْهُ جَبَلٌ مَا فِي أَصْلِهِ، وَ لاَ قَلْبٌ مَا فِيهِ‏، وَ لاَ جَنْبٌ مَا فِي قَلْبِهِ، وَ لاَ يَسْتَتِرُ مِنْهُ صَغِيرٌ وَ لاَ كَبِيرٌ، وَ لاَ يَسْتَخْفِي مِنْهُ صَغِيرٌ لِصِغَرِهِ، وَ لاَ يَخْفَى عَلَيْهِ شَيْ‏ءٌ فِي الْأَرْضِ وَ لاَ فِي السَّمَاءِ، هُوَ الَّذِي يُصَوِّرُكُمْ فِي الْأَرْحَامِ كَيْفَ يَشَاءُ، لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ‏.

تسبیح سوم:

سُبْحَانَ اللَّهِ بَارِئِ النَّسَمِ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْمُصَوِّر،ِ سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ الْأَزْوَاجِ كُلِّهَا، سُبْحَانَ اللَّهِ جَاعِلِ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورِ، سُبْحَانَ اللَّهِ فَالِقِ الْحَبِّ وَ النَّوَى، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ كُلِّ شَيْ‏ءٍ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ مَا يُرَى وَ مَا لاَ يُرَى،‏ سُبْحَانَ اللَّهِ مِدَادَ كَلِمَاتِهِ، سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ، سُبْحَانَ اللَّهِ الَّذِي يُنْشِئُ السَّحَابَ الثِّقَالَ‏، وَ يُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهِ، وَ الْمَلاَئِكَةُ مِنْ خِيفَتِهِ‏، وَ يُرْسِلُ الصَّوَاعِقَ فَيُصِيبُ بِهَا مَنْ يَشَاءُ، وَ يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْراً بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ‏، وَ يُنَزِّلُ الْمَاءَ مِنَ السَّمَاءِ بِكَلِمَتِهِ، وَ يُنْبِتُ النَّبَاتَ بِقُدْرَتِهِ، وَ يَسْقُطُ الْوَرَقُ (يُسْقِطُ الْوَرَقَ) بِعِلْمِهِ‏، سُبْحَانَ اللَّهِ الَّذِي لاَ يَعْزُبُ عَنْهُ مِثْقَالُ ذَرَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لاَ فِي السَّمَاءِ، وَ لاَ أَصْغَرُ مِنْ ذَلِكَ وَ لاَ أَكْبَرُ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُبِينٍ‏.

تسبیح چهارم:

سُبْحَانَ اللَّهِ بَارِئِ النَّسَمِ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْمُصَوِّرِ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ الْأَزْوَاجِ كُلِّهَا، سُبْحَانَ اللَّهِ جَاعِلِ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورِ، سُبْحَانَ اللَّهِ فَالِقِ الْحَبِّ وَ النَّوَى، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ كُلِّ شَيْ‏ءٍ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ مَا يُرَى وَ مَا لاَ يُرَى، سُبْحَانَ اللَّهِ مِدَادَ كَلِمَاتِهِ، سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ،‏ سُبْحَانَ اللَّهِ الَّذِي يَعْلَمُ مَا تَحْمِلُ كُلُّ أُنْثَى وَ مَا تَغِيضُ الْأَرْحَامُ وَ مَا تَزْدَادُ، وَ كُلُّ شَيْ‏ءٍ عِنْدَهُ بِمِقْدَارٍ، عَالِمُ الْغَيْبِ وَ الشَّهَادَةِ الْكَبِيرُ الْمُتَعَالِ، سَوَاءٌ مِنْكُمْ مَنْ أَسَرَّ الْقَوْلَ وَ مَنْ جَهَرَ بِهِ،‏ وَ مَنْ هُوَ مُسْتَخْفٍ بِاللَّيْلِ وَ سَارِبٌ بِالنَّهَارِ، لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ، يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ،‏ سُبْحَانَ اللَّهِ الَّذِي يُمِيتُ الْأَحْيَاءَ ،وَ يُحْيِي الْمَوْتَى‏، وَ يَعْلَمُ مَا تَنْقُصُ الْأَرْضُ مِنْهُمْ، وَ يُقِرُّ فِي الْأَرْحَامِ مَا يَشَاءُ إِلَى أَجْلٍ مُسَمًّى‏.

تسبیح پنجم:

سُبْحَانَ اللَّهِ بَارِئِ النَّسَمِ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْمُصَوِّرِ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ الْأَزْوَاجِ كُلِّهَا، سُبْحَانَ اللَّهِ جَاعِلِ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورِ، سُبْحَانَ اللَّهِ فَالِقِ الْحَبِّ وَ النَّوَى، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ كُلِّ شَيْ‏ءٍ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ مَا يُرَى وَ مَا لاَ يُرَى، سُبْحَانَ اللَّهِ مِدَادَ كَلِمَاتِهِ، سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ‏، سُبْحَانَ اللَّهِ مَالِكِ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ، وَ تَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ، وَ تُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ، وَ تُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ، بِيَدِكَ (بِيَدِهِ) الْخَيْرُ إِنَّكَ (وَ هُوَ) عَلَى كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ، تُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ، وَ تُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ‏، تُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ تُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ، وَ تَرْزُقُ مَنْ تَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ‏.

تسبیح ششم:

سُبْحَانَ اللَّهِ بَارِئِ النَّسَمِ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْمُصَوِّرِ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ الْأَزْوَاجِ كُلِّهَا، سُبْحَانَ اللَّهِ جَاعِلِ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورِ، سُبْحَانَ اللَّهِ فَالِقِ الْحَبِّ وَ النَّوَى، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ كُلِّ شَيْ‏ءٍ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ مَا يُرَى وَ مَا لاَ يُرَى، سُبْحَانَ اللَّهِ مِدَادَ كَلِمَاتِهِ، سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ‏، سُبْحَانَ اللَّهِ الَّذِي عِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ يَعْلَمُهَا إِلاَّ هُوَ وَ يَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ­، وَ مَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلاَّ يَعْلَمُهَا، وَ لاَ حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ وَ لاَ رَطْبٍ وَ لاَ يَابِسٍ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُبِينٍ‏.

تسبیح هفتم:

سُبْحَانَ اللَّهِ بَارِئِ النَّسَمِ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْمُصَوِّرِ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ الْأَزْوَاجِ كُلِّهَا، سُبْحَانَ اللَّهِ جَاعِلِ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورِ، سُبْحَانَ اللَّهِ فَالِقِ الْحَبِّ وَ النَّوَى، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ كُلِّ شَيْ‏ءٍ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ مَا يُرَى وَ مَا لاَ يُرَى، سُبْحَانَ اللَّهِ مِدَادَ كَلِمَاتِهِ، سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ‏، سُبْحَانَ اللَّهِ الَّذِي لاَ يُحْصِي مِدْحَتَهُ الْقَائِلُونَ، وَ لاَ يَجْزِي بِآلاَئِهِ الشَّاكِرُونَ الْعَابِدُونَ‏، وَ هُوَ كَمَا قَالَ وَ فَوْقَ مَا نَقُولُ (يَقُولُ الْقَائِلُونَ) وَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ كَمَا أَثْنَى عَلَى نَفْسِهِ‏، «وَ لاَ يُحِيطُونَ بِشَيْ‏ءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِمَا شَاءَ، وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ ،وَ لاَ يَئُودُهُ حِفْظُهُمَا وَ هُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ‏».

تسبیح هشتم:

سُبْحَانَ اللَّهِ بَارِئِ النَّسَمِ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْمُصَوِّرِ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ الْأَزْوَاجِ كُلِّهَا، سُبْحَانَ اللَّهِ جَاعِلِ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورِ، سُبْحَانَ اللَّهِ فَالِقِ الْحَبِّ وَ النَّوَى، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ كُلِّ شَيْ‏ءٍ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ مَا يُرَى وَ مَا لاَ يُرَى، سُبْحَانَ اللَّهِ مِدَادَ كَلِمَاتِهِ، سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ‏، سُبْحَانَ اللَّهِ الَّذِي يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَ مَا يَخْرُجُ مِنْهَا، وَ مَا يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَ مَا يَعْرُجُ فِيهَا، وَ لاَ يَشْغَلُهُ مَا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَ مَا يَخْرُجُ مِنْهَا، عَمَّا يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَ مَا يَعْرُجُ فِيهَا، وَ لاَ يَشْغَلُهُ مَا يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَ مَا يَعْرُجُ فِيهَا، عَمَّا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَ مَا يَخْرُجُ مِنْهَا، وَ لاَ يَشْغَلُهُ عِلْمُ شَيْ‏ءٍ عَنْ عِلْمِ شَيْ‏ءٍ، وَ لاَ يَشْغَلُهُ خَلْقُ شَيْ‏ءٍ عَنْ خَلْقِ شَيْ‏ءٍ، وَ لاَ حِفْظُ شَيْ‏ءٍ عَنْ حِفْظِ شَيْ‏ءٍ، وَ لاَ يُسَاوِيهِ شَيْ‏ءٌ، وَ لاَ يَعْدِلُهُ شَيْ‏ءٌ، لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْ‏ءٌ، وَ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ.

تسبیح نهم:

سُبْحَانَ اللَّهِ بَارِئِ النَّسَمِ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْمُصَوِّرِ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ الْأَزْوَاجِ كُلِّهَا، سُبْحَانَ اللَّهِ جَاعِلِ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورِ، سُبْحَانَ اللَّهِ فَالِقِ الْحَبِّ وَ النَّوَى، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ كُلِّ شَيْ‏ءٍ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ مَا يُرَى وَ مَا لاَ يُرَى،‏ سُبْحَانَ اللَّهِ مِدَادَ كَلِمَاتِهِ، سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ، سُبْحَانَ اللَّهِ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ،‏ جَاعِلِ الْمَلاَئِكَةِ رُسُلاً، أُولِي أَجْنِحَةٍ مَثْنَى وَ ثُلاَثَ وَ رُبَاعَ، يَزِيدَ فِي الْخَلْقِ مَا يَشَاءُ، إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ، مَا يَفْتَحِ اللَّهُ لِلنَّاسِ مِنْ رَحْمَةٍ فَلاَ مُمْسِكَ لَهَا، وَ مَا يُمْسِكْ فَلاَ مُرْسِلَ لَهُ مِنْ بَعْدِهِ، وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ‏.

تسبیح دهم:

سُبْحَانَ اللَّهِ بَارِئِ النَّسَمِ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْمُصَوِّرِ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ الْأَزْوَاجِ كُلِّهَا، سُبْحَانَ اللَّهِ جَاعِلِ الظُّلُمَاتِ وَ النُّورِ، سُبْحَانَ اللَّهِ فَالِقِ الْحَبِّ وَ النَّوَى، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ كُلِّ شَيْ‏ءٍ، سُبْحَانَ اللَّهِ خَالِقِ مَا يُرَى وَ مَا لاَ يُرَى، سُبْحَانَ اللَّهِ مِدَادَ كَلِمَاتِهِ، سُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ‏، سُبْحَانَ اللَّهِ الَّذِي يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِي الْأَرْضِ،‏ مَا يَكُونُ مِنْ نَجْوَى ثَلاَثَةٍ إِلاَّ هُوَ رَابِعُهُمْ، وَ لاَ خَمْسَةٍ إِلاَّ هُوَ سَادِسُهُمْ، وَ لاَ أَدْنَى مِنْ ذَلِكَ وَ لاَ أَكْثَرَ إِلاَّ هُوَ مَعَهُمْ‏ أَيْنَمَا كَانُوا، ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عَلِيمٌ‏.[2]

[1] – شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص610. سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص89. با اندکی تفاوت ( مرحوم سیّد بن طاووس در اقبال الاعمال نقل می­کند که این دعا را امام باقر (علیه­السلام) در هر روز از ماه رمضان می ­خواند).

[2] – شیخ طوسی، مصباح المتهجد،616. علامه مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج95، ص105. سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص93.

3. صلوات:

در هر روز از ماه مبارک رمضان، این صلوات خوانده شود که بسیار پرمحتوا و ارزشمند است:

إِنَّ اللَّهَ وَ مَلاَئِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ، يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيماً، لَبَّيْكَ يَا رَبِّ وَ سَعْدَيْكَ، وَ سُبْحَانَكَ

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا صَلَّيْتَ وَ بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَ آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ،

اللَّهُمَّ ارْحَمْ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ، كَمَا رَحِمْتَ إِبْرَاهِيمَ وَ آلَ إِبْرَاهِيمَ، إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ،

اللَّهُمَّ سَلِّمْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا سَلَّمْتَ عَلَى نُوحٍ فِي الْعَالَمِينَ‏،

اللَّهُمَّ امْنُنْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا مَنَنْتَ عَلَى مُوسَى وَ هَارُونَ‏،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا شَرَّفْتَنَا بِهِ‏،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا هَدَيْتَنَا بِهِ‏،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ­، وَ ابْعَثْهُ مَقَاماً مَحْمُوداً يَغْبِطُهُ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَ الْآخِرُونَ،

عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ السَّلاَمُ كُلَّمَا طَلَعَتْ شَمْسٌ أَوْ غَرَبَتْ‏،

عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ السَّلاَمُ كُلَّمَا طَرَفَتْ عَيْنٌ أَوْ بَرَقَتْ‏،

عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ السَّلاَمُ كُلَّمَا ذُكِرَ السَّلاَمُ،

عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ السَّلاَمُ كُلَّمَا سَبَّحَ اللَّهَ مَلَكٌ أَوْ قَدَّسَهُ‏،

السَّلاَمُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فِي الْأَوَّلِينَ، وَ

السَّلاَمُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فِي الْآخِرِينَ‏، وَ

السَّلاَمُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ،

اللَّهُمَّ رَبَّ الْبَلَدِ الْحَرَامِ، وَ رَبَّ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ، وَ رَبَّ الْحِلِّ وَ الْحَرَامِ‏، أَبْلِغْ مُحَمَّداً نَبِيَّكَ عَنَّا السَّلاَمَ، (وَ أَهْلَ بَيْتِهِ عَنَّا أَفْضَلَ التَّحِيَّةِ وَ السَّلاَمِ)،

اللَّهُمَّ أَعْطِ مُحَمَّداً مِنَ الْبَهَاءِ وَ النَّضْرَةِ وَ السُّرُورِ وَ الْكَرَامَةِ، وَ الْغِبْطَةِ وَ الْوَسِيلَةِ، وَ الْمَنْزِلَةِ وَ الْمَقَامِ‏، وَ الشَّرَفِ وَ الرِّفْعَةِ، وَ الشَّفَاعَةِ عِنْدَكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ­، أَفْضَلَ مَا تُعْطِي أَحَداً مِنْ خَلْقِكَ‏، وَ أَعْطِ مُحَمَّداً فَوْقَ مَا تُعْطِي الْخَلاَئِقَ مِنَ الْخَيْرِ أَضْعَافاً (مُضَاعَفَةً) كَثِيرَةً لاَ يُحْصِيهَا غَيْرُكَ‏،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، أَطْيَبَ وَ أَطْهَرَ وَ أَزْكَى وَ أَنْمَى وَ أَفْضَلَ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ،‏ وَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ‏،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيٍّ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ، وَ وَالِ مَنْ وَالاَهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ ضَاعِفِ الْعَذَابَ عَلَى مَنْ شَرِكَ فِي دَمِهِ‏،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى فَاطِمَةَ بِنْتِ نَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ وَ آلِهِ السَّلاَمُ‏، (وَ وَالِ مَنْ وَالاَهَا وَ عَادِ مَنْ عَادَاهَا، وَ ضَاعِفِ الْعَذَابَ عَلَى مَنْ ظَلَمَهَا) وَ الْعَنْ مَنْ آذَى نَبِيَّكَ فِيهَا،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ إِمَامَيِ الْمُسْلِمِينَ، وَ وَالِ مَنْ وَالاَهُمَا وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُمَا، وَ ضَاعِفِ الْعَذَابَ عَلَى مَنْ شَرِكَ فِي دِمَائِهِمَا، (دَمِهِمَا)

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ إِمَامِ الْمُسْلِمِينَ، وَ وَالِ مَنْ وَالاَهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ‏، وَ ضَاعِفِ الْعَذَابَ عَلَى مَنْ ظَلَمَهُ، (شَرِكَ فِي دَمِهِ)،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ إِمَامِ الْمُسْلِمِينَ، وَ وَالِ مَنْ وَالاَهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ،‏ وَ ضَاعِفِ الْعَذَابَ عَلَى مَنْ ظَلَمَهُ، (شَرِكَ فِي دَمِهِ)

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ إِمَامِ الْمُسْلِمِينَ، وَ وَالِ مَنْ وَالاَهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ‏، وَ ضَاعِفِ الْعَذَابَ عَلَى مَنْ ظَلَمَهُ، (شَرِكَ فِي دَمِهِ)

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ إِمَامِ الْمُسْلِمِينَ، وَ وَالِ مَنْ وَالاَهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ‏، وَ ضَاعِفِ الْعَذَابَ عَلَى مَنْ شَرِكَ فِي دَمِهِ، (ظَلَمَهُ)

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُوسَى إِمَامِ الْمُسْلِمِينَ، وَ وَالِ مَنْ وَالاَهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ‏، وَ ضَاعِفِ الْعَذَابَ عَلَى مَنْ شَرِكَ فِي دَمِهِ، (ظَلَمَهُ)

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ إِمَامِ الْمُسْلِمِينَ، وَ وَالِ مَنْ وَالاَهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ‏، وَ ضَاعِفِ الْعَذَابَ عَلَى مَنْ ظَلَمَهُ، (شَرِكَ فِي دَمِهِ)

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ إِمَامِ الْمُسْلِمِينَ، وَ وَالِ مَنْ وَالاَهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ، وَ ضَاعِفِ الْعَذَابَ عَلَى مَنْ ظَلَمَهُ، (شَرِكَ فِي دَمِهِ)

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ إِمَامِ الْمُسْلِمِينَ، وَ وَالِ مَنْ وَالاَهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ‏، وَ ضَاعِفِ الْعَذَابَ عَلَى مَنْ ظَلَمَهُ، (شَرِكَ فِي دَمِهِ)

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْخَلَفِ مِنْ بَعْدِهِ إِمَامِ الْمُسْلِمِينَ، وَ وَالِ مَنْ وَالاَهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ، وَ عَجِّلْ فَرَجَهُ‏،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْقَاسِمِ وَ الطَّاهِرِ ابْنَيْ نَبِيِّكَ، اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى رُقَيَّةَ بِنْتِ نَبِيِّكَ، وَ الْعَنْ مَنْ آذَى نَبِيَّكَ فِيهَا،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى أُمِّ كُلْثُومٍ بِنْتِ نَبِيِّكَ، وَ الْعَنْ مَنْ آذَى نَبِيَّكَ فِيهَا،

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى ذُرِّيَّةِ نَبِيِّكَ،‏ اللَّهُمَّ اخْلُفْ نَبِيَّكَ فِي أَهْلِ بَيْتِهِ، اللَّهُمَّ مَكِّنْ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ‏،

اللَّهُمَّ اجْعَلْنَا مِنْ عَدَدِهِمْ وَ مَدَدِهِمْ وَ أَنْصَارِهِمْ عَلَى الْحَقِّ فِي السِّرِّ وَ الْعَلاَنِيَةِ،

اللَّهُمَّ اطْلُبْ بِذَحْلِهِمْ وَ وِتْرِهِمْ وَ دِمَائِهِمْ‏، وَ كُفَّ عَنَّا وَ عَنْهُمْ وَ عَنْ كُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ بَأْسَ كُلِّ بَاغٍ وَ طَاغٍ‏، وَ كُلِّ دَابَّةٍ أَنْتَ آخِذٌ بِنَاصِيَتِهَا، إِنَّكَ أَشَدُّ بَأْساً وَ أَشَدُّ تَنْكِيلاً.[1]

«سیّد بن طاووس» فرموده، آنگاه می­گویی:

يَا عُدَّتِي فِي كُرْبَتِي، وَ يَا صَاحِبِي فِي شِدَّتِي، وَ يَا وَلِيِّي فِي نِعْمَتِي، وَ يَا غَايَتِي فِي رَغْبَتِي‏، أَنْتَ السَّاتِرُ عَوْرَتِي، وَ الْمُؤْمِنُ رَوْعَتِي، وَ الْمُقِيلُ عَثْرَتِي، فَاغْفِرْ لِي خَطِيئَتِي، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.

و می‌خوانی:

اللَّهُمَّ إِنِّي أَدْعُوكَ لِهَمٍّ لَا يُفَرِّجُهُ غَيْرُكَ وَ لِرَحْمَةٍ لَا تُنَالُ إِلَّا بِكَ، وَ لِكَرْبٍ لَا يَكْشِفُهُ إِلَّا أَنْتَ، وَ لِرَغْبَةٍ لَا تُبْلَغُ إِلَّا بِكَ، وَ لِحَاجَةٍ لَا يَقْضِيهَا إِلَّا أَنْتَ، [لَا تُقْضَى دُونَكَ‏]

اللَّهُمَّ فَكَمَا كَانَ مِنْ شَأْنِكَ مَا أَذِنْتَ لِي بِهِ مِنْ مَسْأَلَتِكَ، وَ رَحِمْتَنِي بِهِ مِنْ ذِكْرِكَ، فَلْيَكُنْ مِنْ شَأْنِكَ سَيِّدِي الِاسْتِجَابَةُ [الْإِجَابَةُ] لِي فِيمَا دَعَوْتُكَ، وَ عَوَائِدُ الْإِفْضَالِ فِيمَا رَجَوْتُكَ، وَ النَّجَاةُ مِمَّا فَزِعْتُ إِلَيْكَ فِيهِ فَإِنْ لَمْ أَكُنْ أَهْلًا أَنْ أَبْلُغَ رَحْمَتَكَ، فَإِنَّ رَحْمَتَكَ أَهْلٌ أَنْ تَبْلُغَنِي وَ تَسَعَنِي، وَ إِنْ لَا أَكُنْ لِلْإِجَابَةِ أَهْلًا، فَأَنْتَ أَهْلُ الْفَضْلِ وَ رَحْمَتُكَ وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‏ءٍ، فَلْتَسَعْنِي رَحْمَتُكَ، يَا إِلَهِي يَا كَرِيمُ أَسْأَلُكَ بِوَجْهِكَ الْكَرِيمِ، أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ، وَ أَنْ تُفَرِّجَ هَمِّي وَ تَكْشِفُ كَرْبِي وَ غَمِّي، وَ تَرْحَمَنِي بِرَحْمَتِكَ، وَ تَرْزُقَنِي مِنْ فَضْلِكَ الْوَاسِعِ،‏ (إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعاءِ) قَرِيبٌ مُجِيبٌ‏.[2]

4. دعا:

همچنین در کتب معتبر آمده است که در هر روز از ماه مبارک رمضان این دعا را  بخوانید:

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ فَضْلِكَ بِأَفْضَلِهِ وَ كُلُّ فَضْلِكَ فَاضِلٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِفَضْلِكَ كُلِّهِ‏،

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ رِزْقِكَ بِأَعَمِّهِ وَ كُلُّ رِزْقِكَ عَامٌّ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِرِزْقِكَ كُلِّهِ‏،

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ عَطَائِكَ بِأَهْنَئِهِ وَ كُلُّ عَطَائِكَ هَنِي‏ءٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِعَطَائِكَ كُلِّهِ‏،

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ خَيْرِكَ بِأَعْجَلِهِ وَ كُلُّ خَيْرِكَ عَاجِلٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِخَيْرِكَ كُلِّهِ‏،

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ إِحْسَانِكَ بِأَحْسَنِهِ وَ كُلُّ إِحْسَانِكَ حَسَنٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِإِحْسَانِكَ كُلِّهِ،‏

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَا تُجِيبُنِي بِهِ حِينَ أَسْأَلُكَ فَأَجِبْنِي يَا اللَّهُ،‏ وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ الْمُرْتَضَى، وَ رَسُولِكَ الْمُصْطَفَى،‏ وَ أَمِينِكَ وَ نَجِيِّكَ دُونَ خَلْقِكَ، وَ نَجِيبِكَ مِنْ عِبَادِكَ، وَ نَبِيِّكَ بِالصِّدْقِ وَ حَبِيبِكَ‏، وَ صَلِّ عَلَى رَسُولِكَ وَ خِيَرَتِكَ مِنَ الْعَالَمِينَ، الْبَشِيرِ النَّذِيرِ، السِّرَاجِ الْمُنِيرِ، وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ الْأَبْرَارِ الطَّاهِرِينَ، وَ عَلَى مَلاَئِكَتِكَ الَّذِينَ اسْتَخْلَصْتَهُمْ لِنَفْسِكَ، وَ حَجَبْتَهُمْ عَنْ خَلْقِكَ‏، وَ عَلَى أَنْبِيَائِكَ الَّذِينَ يُنْبِئُونَ عَنْكَ بِالصِّدْقِ، وَ عَلَى رُسُلِكَ الَّذِينَ خَصَصْتَهُمْ بِوَحْيِكَ، وَ فَضَّلْتَهُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ بِرِسَالاَتِكَ،‏ وَ عَلَى عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ الَّذِينَ أَدْخَلْتَهُمْ فِي رَحْمَتِكَ، الْأَئِمَّةِ الْمُهْتَدِينَ الرَّاشِدِينَ، وَ أَوْلِيَائِكَ الْمُطَهَّرِينَ‏، وَ عَلَى جَبْرَئِيلَ وَ مِيكَائِيلَ وَ إِسْرَافِيلَ وَ مَلَكِ الْمَوْتِ‏، وَ عَلَى رِضْوَانَ خَازِنِ الْجِنَانِ، وَ عَلَى مَالِكٍ خَازِنِ النَّارِ، وَ رُوحِ الْقُدُسِ‏ وَ الرُّوحِ الْأَمِينِ وَ حَمَلَةِ عَرْشِكَ الْمُقَرَّبِينَ، وَ عَلَى الْمَلَكَيْنِ الْحَافِظَيْنِ عَلَيَ‏، بِالصَّلاَةِ الَّتِي تُحِبُّ أَنْ يُصَلِّيَ بِهَا عَلَيْهِمْ أَهْلُ السَّمَاوَاتِ وَ أَهْلُ الْأَرَضِينَ‏، صَلاَةً طَيِّبَةً كَثِيرَةً مُبَارَكَةً، زَاكِيَةً نَامِيَةً ظَاهِرَةً بَاطِنَةً، شَرِيفَةً فَاضِلَةً تُبَيِّنُ (تُبِينُ) بِهَا فَضْلَهُمْ عَلَى الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ،‏

اللَّهُمَّ (وَ) أَعْطِ مُحَمَّداً الْوَسِيلَةَ، وَ الشَّرَفَ وَ الْفَضِيلَةَ، وَ اجْزِهِ (عَنَّا) خَيْرَ مَا جَزَيْتَ نَبِيّاً عَنْ أُمَّتِهِ‏،­

اللَّهُمَّ وَ أَعْطِ مُحَمَّداً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ مَعَ كُلِّ زُلْفَةٍ زُلْفَةً، وَ مَعَ كُلِّ وَسِيلَةٍ وَسِيلَةً، وَ مَعَ كُلِّ فَضِيلَةٍ فَضِيلَةً، وَ مَعَ كُلِّ شَرَفٍ شَرَفاً، تُعْطِي

(اللَّهُمَّ أَعْطِ) مُحَمَّداً وَ آلَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَفْضَلَ مَا أَعْطَيْتَ أَحَداً مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ‏،

اللَّهُمَّ وَ اجْعَلْ مُحَمَّداً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَدْنَى الْمُرْسَلِينَ مِنْكَ مَجْلِساً، وَ أَفْسَحَهُمْ فِي الْجَنَّةِ عِنْدَكَ مَنْزِلاً، وَ أَقْرَبَهُمْ إِلَيْكَ وَسِيلَةً، وَ اجْعَلْهُ أَوَّلَ شَافِعٍ وَ أَوَّلَ مُشَفَّعٍ، وَ أَوَّلَ قَائِلٍ، وَ أَنْجَحَ سَائِلٍ‏، وَ ابْعَثْهُ الْمَقَامَ الْمَحْمُودَ، الَّذِي يَغْبِطُهُ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَ الْآخِرُونَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ‏،

وَ أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ أَنْ تَسْمَعَ صَوْتِي، وَ تُجِيبَ دَعْوَتِي، وَ تَجَاوَزَ عَنْ خَطِيئَتِي‏، وَ تَصْفَحَ عَنْ ظُلْمِي، وَ تُنْجِحَ طَلِبَتِي، وَ تَقْضِيَ حَاجَتِي، وَ تُنْجِزَ لِي مَا وَعَدْتَنِي‏، وَ تُقِيلَ عَثْرَتِي، وَ تَغْفِرَ ذُنُوبِي، وَ تَعْفُوَ عَنْ جُرْمِي،‏ وَ تُقْبِلَ عَلَيَّ وَ لاَ تُعْرِضَ عَنِّي، وَ تَرْحَمَنِي وَ لاَ تُعَذِّبَنِي، وَ تُعَافِيَنِي وَ لاَ تَبْتَلِيَنِي،‏ وَ تَرْزُقَنِي مِنَ الرِّزْقِ أَطْيَبَهُ وَ أَوْسَعَهُ، وَ لاَ تَحْرِمَنِي يَا رَبِ‏، وَ اقْضِ عَنِّي دَيْنِي، وَ ضَعْ عَنِّي وِزْرِي، وَ لاَ تُحَمِّلْنِي مَا لاَ طَاقَةَ لِي بِهِ، يَا مَوْلاَيَ‏ وَ أَدْخِلْنِي فِي كُلِّ خَيْرٍ أَدْخَلْتَ فِيهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ، وَ أَخْرِجْنِي مِنْ كُلِّ سُوءٍ أَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ، صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ، وَ السَّلاَمُ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ‏،

پس سه مرتبه بگو: اللَّهُمَّ إِنِّي أَدْعُوكَ كَمَا أَمَرْتَنِي، فَاسْتَجِبْ لِي كَمَا وَعَدْتَنِي‏،

سپس بگو: اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ قَلِيلاً مِنْ كَثِيرٍ مَعَ حَاجَةٍ بِي إِلَيْهِ عَظِيمَةٍ، وَ غِنَاكَ عَنْهُ قَدِيمٌ، وَ هُوَ عِنْدِي كَثِيرٌ،­ وَ هُوَ عَلَيْكَ سَهْلٌ يَسِيرٌ، فَامْنُنْ عَلَيَّ بِهِ، إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ، آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ.[3]

[1] – شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص620. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج95، ص108. سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص96.

[2] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص89. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج95، ص110.

[3] – شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص623. سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص98. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج95، ص111.

5. دعا:

«شیخ مفید» در کتاب «مقنعه» از راوی موثّق و جلیل­ القدر علیّ بن مهزیار از امام محمّدتقی (علیه ­السلام) روایت کرده که مستحب است در هر وقت از شب و روز ماه رمضان، از اوّل ماه تا آخر آن، این دعا را بخوانی:

« يَا ذَا الَّذِي كَانَ قَبْلَ كُلِّ شَيْءٍ، ثُمَّ خَلَقَ كُلَّ شَيْ­ءٍ، ثُمَّ يَبْقَى وَ يَفْنَى كُلُّ شَيْ­ءٍ، يَا ذَا الَّذِي لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْ­ء،ٌ وَ يَا ذَا الَّذِي لَيْسَ فِي السَّمَاوَاتِ الْعُلَى، وَ لا فِي الْأَرَضِينَ السُّفْلَى، وَ لَا فَوْقَهُنَّ وَ لَا تَحْتَهُنَّ وَ لَا بَيْنَهُنَّ إِلَهٌ يُعْبَدُ غَيْرُهُ، لَكَ الْحَمْدُ حَمْداً لَا يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهِ إِلّا أَنْتَ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، صَلاةً لَا يَقْوَى عَلَى إِحْصَائِهَا إِلّا أَنْتَ.»[1]

6. دعا:

«شیخ کفعمی» در «بلدالامین» و «مصباح» از کتاب «اختیار» «سیّد بن باقی» نقل کرده است؛ که هر کس بخواند این دعا را در هر روز از ماه رمضان، خداوند متعال گناهان بسیاری را از او بیامرزد:

اللَّهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضَانَ، الَّذِی أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرآنَ، وَ افْتَرَضْتَ عَلَی عِبَادِکَ فِیهِ الصِّیَامَ، ارْزُقْنِی حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرَامِ، فِی هَذَا الْعَامِ وَ فِی کُلِّ عَامٍ، وَ­اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الْعِظَامَ، فَإِنَّهُ لَا یَغْفِرُهَا غَیْرُکَ، یَا ذَا الْجَلَالِ وَ الْإِکْرَام.[2]

7. ذکر صلوات:

«شیخ مفید» درکتاب «مقنعه» اینطور فرموده است که از مستحبات ماه رمضان  در هر روز، این است که صد مرتبه صلوات بر رسول خدا (صلی­ الله ­علیه ­و ­آله) فرستاده شود­، و اگر زیادتر بفرستد فضیلت بیشتری دارد.[3]

[1] – شیخ مفید، المقنعه، ص320.

[2] – کفعمی، مصباح، ص618. کفعمی، البلد الامین، ص223.

[3] – شیخ مفید، المقنعه، ص313.

اعمال مشترک شب­ های ماه مبارک رمضان

1. افطار کردن

افطار کردن به هنگام دخول وقت مغرب شرعی؛

و مستحبّ است که بعد از نماز مغرب افطار کند، مگر آن که ضعف و ناتوانی بر او غلبه کرده باشد که توجّه و حضور قلب از او سلب شود، و یا آن که جمعی منتظر او باشند.[1]

2. افطار با غذای پاک و طاهر

(حرام و شبهه ­ناک­ نباشد).[2]

3. دعاهای افطار

در وقت افطار دعاهای وارده خوانده شود، از جمله دعای:

الف. «اَللّهُمَّ لَکَ صُمْتُ، وَعَلی رِزْقِکَ اَفْطَرْتُ، وَعَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ».[3]

ب. «بِسْمِ اللّهِ اَللّهُمَّ لَکَ صُمْنا، وَعَلی رِزْقِکَ اَفْطَرْنا، فَتَقَبَّلْ مِنّا اِنَّکَ اَنْتَ السَّمیعُ الْعَلیمُ».[4]

4. قرائت سوره قدر هنگام افطار

در وقت افطار سوره «قدر» خوانده شود.[5]

5. هنگام افطار در لقمه اول بگوید: «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرّحَیمِ یا واسِعَ الْمَغْفِرَةِ اِغْفِرْلى».[6]

6. دعا کردن هنگام افطار سفارش شده است.[7]

7. صدقه و افطار دادن

به هنگام افطار، صدقه دهد و روزه داران را افطار دهد؛ هرچند در صورت عدم توانایی، به تعدادی خرما یا جرعه ای از آب باشد، و افطاری دادن از مستحبّات بسیار مؤکّد است، که سزاوار است مؤمنان آن را فراموش نکنند.[8]

وَ قَالَ: النَّبِیُّ (صلی ­الله ­علیه ­و ­آله): مَنْ فَطَّرَ فِی هَذَا الشَّهْرِ مُؤْمِناً صَائِماً، کَانَ لَهُ بِذَلِکَ عِنْدَ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ عِتْقُ رَقَبَةٍ وَ مَغْفِرَةٌ لِمَا مَضَى مِنْ ذُنُوبِهِ. فَقِیلَ: لَهُ یَا رَسُولَ اللهِ، لَیْسَ کُلُّنَا نَقْدِرُ عَلَى أَنْ نُفَطِّرَ صَائِماً، فَقَالَ: إِنَّ اللهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى کَرِیمٌ، یُعْطِی هَذَا الثَّوَابَ مِنْکُمْ مَنْ لَمْ یَقْدِرْ إِلَّا عَلَى مَذْقَةٍ مِنْ لَبَنٍ یُفَطِّرُ بِهَا صَائِماً أَوْ شَرْبَةٍ مِنْ مَاءِ عَذْبٍ أَوْ تُمَیْرَاتٍ لَا یَقْدِرُ عَلَى أَکْثَرَ مِنْ ذَلِک.

پیامبر خدا (صلی ­الله­ علیه و­آله) فرمودند: هر کس یک مؤمن روزه ‏دار را در این ماه افطارى دهد، پاداشى برابر با آزاد کردن یک بنده نزد خدا داشته، و مایه آمرزش گناهان گذشته وى نیز خواهد بود، پس گفتند: یا رسول الله، همگى ما قادر بر افطارى دادن به روزه دارى نیستیم، پس فرمود: خداى تبارک و تعالى چندان کریم است که به کسى از شما که نتواند جز با جرعه شیر آمیخته با آبى، یا شربت آب گوارایى، یا چند دانه خرما روزه‌دارى را افطارى دهد و بر انفاق چیزى بیش از این قادر نباشد، همین ثواب را عطا مى‏­ کند.[9]

8. هر شب بعد از مغرب، دعای حج را بخواند.

متن دعا:

«اَللّـهُمَّ ارْزُقْنی حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرامِ، فِی عامی هذا وَفی کُلِّ عامٍ ما اَبْقَیْتَنی فی یُسْرٍ مِنْکَ وَعافِیَةٍ، وَسَعَةِ رِزْقٍ، وَلا تُخْلِنی مِنْ تِلْکَ الْمواقِفِ الْکَریمَةِ، وَالْمَشاهِدِ الشَّریفَةِ، وَزِیارَةِ قَبْرِ نَبِیِّکَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَفی جَمیعِ حَوائِجِ الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ فَكُنْ لِي­،

اَللّـهُمَّ اِنّی اَساَلُکَ فیـما تَقْضی وَتُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ، مِنَ الْقَضاءِ الَّذی لا یُرَدُّ وَلا یُبَدَّلُ، اَنْ تَکْتُبَنی مِنْ حُجّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ، الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ، الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ، الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ، واجْعَلْ فیـما تَقْضی وَتُقَدِّرُ، اَنْ تُطیلَ عُمْری فی طاعتک، وَتُوَسِّعَ عَلَیَّ رِزْقی، وَتُؤدِّی عَنّی اَمانَتی وَدَیْنی آمینَ رَبَّ الْعالَمین».[10]

9. دعا:

«سیّد بن طاووس» در «اقبال» روایت کرده است: هر کس در هر شب از ماه رمضان این دعا را بخواند گناهان بسیاری از او آمرزیده می شود:

«اَللّهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضانَ، الَّذى اَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرْآنَ وَافْتَرَضْتَ على عِبادِکَ فیهِ الصِّیامَ، صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ ارْزُقْنى حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرامِ فى عامى هذا وَ فى کُلِّ عامٍ، وَ اغْفِرْ­لى تِلْکَ الذُّنُوبَ الْعِظامَ، فَاِنَّهُ لا­یَغْفِرُها غَیْرُکَ یا رَحْمنُ یا عَلاّمُ».[11]

10. دعای افتتاح

در هر شب از ماه رمضان دعای افتتاح را بخواند.

11. دعا:

در هر شب از ماه رمضان­، این دعا را بخواند.

اللَّهُمَّ بِرَحْمَتِكَ فِي الصَّالِحِينَ فَأَدْخِلْنَا،­ وَ فِي عِلِّيِّينَ فَارْفَعْنَا، وَ بِكَأْسٍ مِنْ مَعِينٍ مِنْ عَيْنٍ سَلْسَبِيلٍ فَاسْقِنَا، وَ مِنَ الْحُورِ الْعِينِ بِرَحْمَتِكَ فَزَوِّجْنَا، وَ مِنَ الْوِلْدَانِ الْمُخَلَّدِينَ كَأَنَّهُمْ لُؤْلُؤٌ مَكْنُونٌ فَأَخْدِمْنَا، وَ مِنْ ثِمَارِ الْجَنَّةِ وَ لُحُومِ الطَّيْرِ فَأَطْعِمْنَا، وَ مِنْ ثِيَابِ السُّنْدُسِ وَ الْحَرِيرِ وَ الْإِسْتَبْرَقِ فَأَلْبِسْنَا، وَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ وَ حَجَّ بَيْتِكَ­الْحَرَامِ وَ قَتْلاً فِي­سَبِيلِكَ فَوَفِّقْ لَنَا، وَ صَالِحَ الدُّعَاءِ، وَ الْمَسْأَلَةِ فَاسْتَجِبْ لَنَا، (يَا خَالِقَنَا اسْمَعْ وَ اسْتَجِبْ لَنَا) وَ إِذَا جَمَعْتَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَارْحَمْنَا، وَ بَرَاءَةً مِنَ النَّارِ فَاكْتُبْ­لَنَا، وَ فِي جَهَنَّمَ فَلاَ تَغُلَّنَا، وَ فِي عَذَابِكَ وَ هَوَانِكَ فَلاَ تَبْتَلِنَا، وَ مِنَ الزَّقُّومِ وَ الضَّرِيعِ فَلاَ تُطْعِمْنَا، وَ مَعَ الشَّيَاطِينِ فَلاَ تَجْعَلْنَا، وَ فِي النَّارِ عَلَى وُجُوهِنَا فَلاَ تَكْبُبْنَا (تَكُبَّنَا)، وَ مِنْ ثِيَابِ النَّارِ وَ سَرَابِيلِ الْقَطِرَانِ فَلاَ تُلْبِسْنَا، وَ مِنْ كُلِّ سُوءٍ يَا لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ بِحَقِّ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ فَنَجِّنَا.[12]

12. دعا:

از حضرت صادق (علیه ­السلام) روایت شده است که در هر شب ماه رمضان­، این دعا را بخوانید:

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ أَنْ تَجْعَلَ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ فِي الْأَمْرِ الْحَكِيمِ‏، مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِي لاَ يُرَدُّ وَ لاَ يُبَدَّلُ،‏ أَنْ تَكْتُبَنِي مِنْ حُجَّاجِ بَيْتِكَ الْحَرَامِ، الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ، الْمَشْكُورِ سَعْيُهُمْ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ، الْمُكَفَّرِ عَنْ سَيِّئَاتِهِمْ­ (عَنْهُمْ سَيِّئَاتُهُمْ)، وَ أَنْ تَجْعَلَ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ، أَنْ تُطِيلَ عُمُرِي فِي­خَيْرٍ وَ عَافِيَةٍ، وَ تُوَسِّعَ فِي­رِزْقِي، وَ­تَجْعَلَنِي مِمَّنْ تَنْتَصِرُ بِهِ لِدِينِكَ، وَ­لاَ­تَسْتَبْدِلْ بِي غَيْرِي‏.[13]

13. دعا:

مرحوم محدّث قمی نقل کرده است که: در «أنیس الصالحین» آمده است که در هر شب از شبهای ماه رمضان این دعا را بخوانید:

أَعُوذُ بِجَلالِ وَجْهِكَ الْكَرِيمِ، أَنْ يَنْقَضِيَ عَنِّي شَهْرُ رَمَضَان، أَوْ يَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَيْلَتِي هَذِهِ وَ لَكَ قِبَلِي ذَنْبٌ أَوْ تَبِعَةٌ، تُعَذِّبُنِي عَلَيْهِ.[14]

14. دو رکعت نماز

خواندن دو رکعت نماز، که در هرشب ماه مبارک رمضان خوانده شود؛ و­ در هر رکعت­، یک سوره حمد، و سه مرتبه سوره توحید، و بعد از نماز بگوید:

سُبْحانَ مَنْ هُوَ حَفيظٌ لايَغْفُلُ، سُبحانَ مَنْ هُوَ رَحيمٌ لايَعْجَلُ، سُبْحانَ مَنْ هُوَ قائِمٌ لايَسْهُو، سُبْحانَ مَنْ هُوَ دائِمٌ لايَلْهُو.

و بعد از هفت بار خواندن تسبیحات اربعه بگوید:

سُبْحانَكَ سُبْحانَكَ سُبْحانَكَ يا عَظيمُ اغْفِرْ لِىَ الذَّنْبَ الْعَظيمَ.

در پایان نیز ده مرتبه صلوات بفرستد، بر پیغمبر و آل او (علیهم ­السلام).

کسی که این دو رکعت نماز را بجا آورد خداوند متعال گناهان زیادی را از او بیامرزد.[15]

15. خواندن نماز مستحبی باسوره­ ی فتح.

در روایتی از امام صادق علیه­ السلام آمده است که هر کس در هر شب از ماه رمضان، سوره «إنّا فَتَحْنا» را در نماز مستحبّی بخواند، آن سال از بلاها محفوظ بماند.[16]

16. هزار رکعت نماز

 بجا آوردن هزار رکعت نماز در طول شب های ماه رمضان

کیفیت ادای نمازها:

در دهه اوّل و دهه دوم ماه رمضان، در هر شبی بیست رکعت نماز خوانده شود­ (ده نماز دو رکعتی) به این صورت که هر شب، هشت رکعتِ آن بعد از نماز مغرب و دوازده رکعتِ آن، بعد از نماز عشا و در دهه آخر، در هر شبی سی رکعت(پانزده نماز دو رکعتی) خوانده شود؛ هشت رکعت (چهار نماز دو رکعتی) بعد از نماز مغرب، و بیست و دو رکعت(یازده، نماز دو رکعتی)، بعد از نماز عشاء، که در مجموع هفتصد رکعت می­شود و باقیمانده آن که سیصد رکعت است؛ در شب­های قدر خوانده شود، یعنی در شب نوزدهم صد رکعت (به اضافه بیست رکعتی که قبلًا می­ خواند) و در شب بیست­و­یکم صد رکعت (به اضافه سی رکعت) و در شب بیست و سوم نیز صد رکعت (به علاوه سی رکعت) که در مجموع هزار رکعت می شود.[17]

مناسب است که مؤمنان از این نماز (تا آن جا که مقدور است) غفلت نورزند.

[1]– محدث قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، اعمال شب­های ماه رمضان، ص285، انتشارات سیمای ولایت،چاپ دوم، 1385.

[2] – سیدابن طاووس،  اقبال الاغمال، ص114.

[3] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص117.

[4] -کفعمی، مصباح ، ص ، 631. (همین روایت در اقبال، صفحه 116 با مختصری تفاوت، آمده است)

[5] -سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص114.

[6] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص116.

[7] -سیدابن طاووس،  اقبال الاعمال، ص116.

[8] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص7.

[9] – شیخ صدوق، ابی جعفر(ابن بابویه قمی)، من­لایحضره الفقیه، ج2، ص134.

[10] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص24.

[11] -سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص61.

[12] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 61. علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص116.

[13] -سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص61.

[14] – محدث قمی(شیخ عباس) مفاتیح الجنان، اعمال شبهای ماه رمضان، ص294.

[15] -محدث قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، اعمال شبهای ماه رمضان، ص294. نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، جلد 6، ص 215، حدیث6770.

[16] – محدث قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، اعمال شبهای ماه رمضان، ص294. علامه مجلسی، محمدباقر، زاد المعاد، ص100.

[17] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص11.

اعمال مشترک هرروز و شب ماه مبارک رمضان

اول­: دعاهای زیر بعد از هر فریضه و نماز واجب خوانده شود.

«سیّد بن طاووس» از امام صادق و امام کاظم (علیهما السلام) روایت کرده است که فرمودند: از اوّل ماه تا آخر ماه مبارک – بعد از هر فریضه – این دعا را می­ خوانی:

اللهُمَّ ارْزُقْنی حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرامِ، فی عامی هذا وَفی کُلِّ عامٍ، ما ابْقَیْتَنی فی یُسْرٍ مِنْکَ، وَعافِیَةٍ وَسَعَةِ رِزْقٍ، وَلا تُخْلِنی مِنْ تِلْکَ الْمواقِفِ الْکَریمَةِ، وَالْمَشاهِدِ الشَّریفَةِ، وَزِیارَةِ قَبْرِ نَبِیِّکَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، وَفی جَمیعِ حَوائِجِ الدُّنْیا وَالأخِرَةِ، فَکُنْ لی

اللَّهُمَّ انّی اسْئَلُکَ فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ، مِنَ الْقَضآءِ الَّذی لا یُرَدُّ وَلا یُبَدَّلُ، انْ تَکْتُبَنی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ، الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ، الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ، الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ، الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ، وَاجْعَلْ فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ انْ تُطیلَ عُمْری، وَتُوَسِّعَ عَلَیَّ رِزْقی، وَتُؤدِّیَ عَنّی امانَتی وَدَیْنی، آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ.

و هم­چنین بعد از هر نماز فریضه ­ای­، می ­گویی:

یا عَلِیُّ یا عَظیمُ، یا غَفُورُ یا رَحیمُ، أنْتَ الرَّبُّ الْعَظیمُ، الَّذی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْ­ءٌ، وَهُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ، وَهذا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ وَکَرَّمْتَهُ، وَشَرَّفْتَهُ وَفَضَّلْتَهُ عَلَی الشُّهُورِ، وَهُوَ الشَّهْرُ الَّذی فَرَضْتَ صِیامَهُ عَلَیَّ، وَهُوَ شَهْرُ رَمَضانَ، الَّذی انْزَلْتَ فیهِ الْقُرْآنَ، هُدًی لِلنَّاسِ وَبَیِّناتٍ مِنَ الْهُدی وَالْفُرْقانِ، وَجَعَلْتَ فیهِ لَیْلَة الْقَدْرِ، وَجَعَلْتَها خَیْراً مِنْ الْفِ شَهْرٍ، فَیا ذَا الْمَنِّ وَلا یُمَنُّ عَلَیْکَ، مُنَّ عَلَیَّ بِفَکاکِ رَقَبَتی مِنَ النَّارِ، فیمَنْ تَمُنُّ عَلَیْهِ، وَادْخِلْنِی الْجَنَّهَ، بِرَحْمَتِکَ یا ارْحَمَ الرَّاحِمینَ.[1]

«شیخ کفعمی» در کتاب «مصباح» و «بلدالامین» از حضرت رسول (صلی­ الله ­علیه­ و­ آله) نقل کرده که آن حضرت فرمودند: هر کس این دعا را در ماه رمضان و بعد از هر نماز واجب بخواند، خداوند متعال گناهان او را بیامرزد:

اللَّهُمَّ ادْخِلْ عَلی اهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ، اللَّهُمَّ اغْنِ کُلَّ فَقیرٍ، اللهُمَّ اشْبِعْ کُلَّ جائِعٍ، اللهُمَّ اکْسُ کُلَّ عُرْیانٍ، اللهُمَّ اقْضِ دَیْنَ کُلِّ مَدینٍ، اللهُمَ فَرِّجْ عَنْ کُلِّ مَکْرُوبٍ، اللهُمَّ رُدَّ کُلَّ غَریبٍ، اللهُمَّ فُکَّ کُلَّ اسیرٍ، اللهُمَّ اصْلِحْ کُلَّ فاسِدٍ مِنْ امُورِ الْمُسْلِمینَ، اللهُمَّ اشْفِ کُلَّ مَریضٍ، اللهُمَّ سُدَّ فَقْرَنا بِغِناکَ، اللهُمَّ غَیِّرْ سُوءَ حالِنا بِحُسْنِ حالِکَ، اللهُمَ اقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ، وَاغْنِنا مِنَ الْفَقْرِ، انَّکَ عَلی کُلِّ شَیْ­ءٍ قَدیرٌ.[2]

مرحوم «شیخ کلینی» در کتاب «کافی» از ابوبصیر روایت کرده که امام صادق (علیه ­السلام) در ماه رمضان این دعا را می­ خواند[3]

دوم: دعا، برای توفیق زیارت خانه خدا

«سیّد بن طاووس» در کتاب «اقبال» از ابوبصیر روایت کرده است که امام صادق (علیه­ السلام) فرمودند: در شب­ های ماه رمضان بعد از نماز مغرب، با این دعا، برای توفیق زیارت خانه خدا دعا کن.[4]

هم­چنین «کفعمی» در کتاب «بلدالامین» این­ طور بیان کرده است که مستحبّ است این دعا را در شب اوّل ماه رمضان و هر روز­،­ در ماه رمضان بخواند.[5]

متن دعا:

اللهُمَّ انّی بِکَ أَتَوَسَّلُ وَمِنْکَ اطْلُبُ حاجَتی، مَنْ طَلَبَ حاجَةً الیَ النَّاسِ فَانّی لا اطْلُبُ حاجَتی الَّا مِنْکَ، وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ، وَاسْئَلُکَ بِفَضْلِکَ وَرِضْوانِکَ، أنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَأهْلِ بَیْتِهِ، وَأنْ تَجْعَلَ لی فی عامی هذا الی بَیْتِکَ الْحَرامِ سَبیلًا، حَجَّةً مَبْرُورَةً، مُتَقَبَّلَةً زاکِیَةً خالِصَةً لَکَ، تَقِرُّ­بِها عَیْنی وَتَرْفَعُ بِها دَرَجَتی، وَتَرْزُقُنی أنْ اغُضَّ بَصَری، وَأنْ احْفَظَ فَرْجی، وَأنْ اکُفَّ بِها عَنْ جَمیعِ مَحارِمِکَ، حَتّی لایَکُونَ شَیْ­ءٌ آثَرَ عِنْدی مِنْ طاعَتِکَ وَخَشْیَتِکَ، وَالْعَمَلِ بِما احْبَبْتَ، وَالتَّرْکِ لِما کَرِهْتَ وَنَهَیْتَ عَنْهُ، وَاجْعَلْ ذلِکَ فی یُسْرٍ وَیَسارٍ وَعافِیَةٍ، وَ اوْزِعْنی شُکْرَ ما انْعَمْتَ بِهِ عَلَیَّ، وَاسْئَلُکَ أنْ تَجْعَلَ وَفاتی قَتْلًا فی سَبیلِکَ، تَحْتَ رایَةِ نَبِیِّکَ مَعَ اوْلِیآئِکَ، وَاسْئَلُکَ أنْ تَقْتُلَ بی اعْدآئَکَ وَاعْدآءَ رَسُولِکَ، وَاسْئَلُکَ أنْ تُکْرِمَنی بِهَوانِ مَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِکَ، وَلا تُهِنّی بِکَرامَهِ احَدٍ مِنْ اوْلِیآئِکَ، اللهُمَّ اجْعَلْ لی مَعَ الرَّسُولِ سَبیلًا، حَسْبِیَ اللَّهُ ما شآءَ اللَّهُ.

سوم: تلاوت قرآن کریم­

تلاوت قرآن از بهترین اعمال در شب ­ها و روزهای ماه مبارک رمضان­ است؛ زیرا قرآن در ماه مبارک رمضان نازل شده، و در حدیثی از امام باقر ­(علیه ­السلام) روایت شده است که: « لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ رَبِيعٌ وَ رَبِيعُ الْقُرْآنِ شَهْرُ رَمَضَانَ­» هر چیزی را بهاری است و بهار قرآن­، ماه رمضان است­.[6]

در ماههای دیگر، هر ماه یک بارختم قرآن سنّت است و اقلّ آن هر شش روز است؛ ولی در ماه رمضان، هر سه روز یک ختم قرآن­، سنّت است و اگر بتواند روزی یک قرآن ختم کند، خوب است.[7]

«علّامه مجلسی» می ­فرماید: اگر ثواب هر ختم قرآن­، به روح مقدّس پیامبر اکرم (صلی ­الله ­علیه ­و ­آله) و حضرت فاطمه زهرا (علیها­ السلام) و یا یکی از اهل ­بیت (علیهم­ السلام) هدیه شود، ثوابش بیشتر می­شود.[8]

و از روایت دیگری این مطلب برداشت می ­شود که پاداش چنین فردی  آن است­، که در روز قیامت در سایه اهل ­بیت (علیهم ­السلام) باشد.[9]

چهارم: 

ذکر صلوات­، استغفار از گناهان، و ذکر کلمه طیّبه «لا إلهَ الَّا اللَّه»­،  فراوان گفته شود.[10]

همچنین در روایتی می­ خوانیم:­ وقتی ماه مبارک رمضان شروع می­ شد، امام زین ­العابدین­ (علیه ­السلام) جز به دعا­، تسبیح، استغفار و تکبیر، سخن نمی­ گفت[11] همچنین باید به عبادت و نافله­ های شب و روز­، در این ماه، اهمّیّت فراوان داد.[12]

[1] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص24.

[2] – کفعمی، مصباح، ص617. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج95، ص120.

[3] – کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج4، ص 74، ح 6.

[4] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 24.

[5] – کفعمی، البلد الامین، ص 222.

[6] – کلینی، محمد­بن یعقوب، الکافی، ص630.

[7] – علامه مجلسی، محمدباقر، زاد المعاد، ص 109.

[8]–  علامه مجلسی، زاد المعاد، ص 109.

[9] – سید ابن طاووس، اقبال الاعمال، ص110.

[10] – علامه مجلسی، محمدباقر، زاد المعاد، ص 109.

[11] – کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص88، ح8.

[12] – علامه مجلسی، زاد المعاد، ص 109.

اعمال مشترک هر ماه

از اموری که بر آن تأکید شده است، سه روز روزه گرفتن در هر ماه است.

مرحوم «علّامه مجلسی» رحمه الله در «زاد المعاد» می­ گوید: مطابق مشهور، این سه روز، پنجشنبه اوّل ماه و پنجشنبه آخر ماه و چهارشنبه اوّل از دهه وسط ماه است.

سنّت است که همه ماه شعبان را روزه بدارد و در ده ماه دیگر، سه روز آن را، روزه بگیرد. و اگر این سنّت از او فوت شد، قضای آن را بجا آورد و حتّی اگر در تابستان انجام آن دشوار باشد، در زمستان قضا نماید.

در روایتی از امام صادق (علیه ­السلام) آمده است: «کسی که این سه روز را روزه می­ گیرد، مراقب باشد، با کسی جدال و تندخویی نکند، و اگر نسبت به او جسارتی شد، درگذرد. و اگر در این ایّام روزه باشد، و به منزل برادر مؤمنی رفت و از او خواسته شد که افطار کند، اجابت دعوت مؤمن و افطار کردن، هفتاد برابر برتر است از روزه داشتن»[1] به هر حال سه روز روزه گرفتن در هر ماه (به نحوی که گذشت) پاداش فراوانی دارد، و مورد تأکید قرار گرفته است.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص464.

1. غسل کردن[1]

2. خوشبو ساختن خود با گلاب[2]

3. دو رکعت نماز بخواند و در رکعت اوّل سوره حمد و سوره فتح و در رکعت دوم حمد و هر سوره­ ای که خواست، بخواند. در روایتی آمده است که هر کس این نماز را بخواند خداوند بدی­ ها را در آن سال از وی دفع کند و تا سال آینده در پناه حمایت خدا باشد.[3]

4. دو رکعت نماز اوّل ماه را بجا آورد و صدقه بپردازد.[4]

کیفیت نماز: دو رکعت نماز که در رکعت اول حمد و سی مرتبه توحید و در رکعت دوم حمد وسی مرتبه قدرخوانده شود.

5. بعد از طلوع فجر این دعا را بخواند:

اللَّهُمَّ قَدْ حَضَرَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ قَدِ افْتَرَضْتَ عَلَیْنَا صِیَامَهُ وَ أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ اللَّهُمَّ أَعِنَّا عَلَى صِیَامِهِ وَ تَقَبَّلْهُ مِنَّا وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا وَ سَلِّمْهُ لَنَا فِی یُسْرٍ مِنْکَ وَ عَافِیَةٍ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ .[5]

6. دعا:

«علّامه مجلسی» در «زادالمعاد» فرموده است: «شیخ کلینی» و «شیخ طوسی» و دیگران به سند صحیح روایت کرده ­اند که امام موسی کاظم ­(علیه ­السلام) فرمودند­:

در روز اوّل ماه مبارک رمضان این دعا را بخوان و فرمود: هر کس این دعا را برای رضای خدا و بدون شائبه اغراض فاسد و ریا، بخواند، در آن سال فتنه و گمراهی به او نرسد و آفتی که به دین، یا بدن او ضرر رساند، متوجّه او نخواهد شد و خداوند متعال او را از شرّ بلاهای آن سال حفظ کند، و آن دعا این است:

متن دعا­:

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي دَانَ لَهُ كُلُّ شَيْ‏ءٍ وَ بِرَحْمَتِكَ الَّتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‏ءٍ وَ بِعَظَمَتِكَ الَّتِي تَوَاضَعَ لَهَا كُلُّ شَيْ‏ءٍ وَ بِعِزَّتِكَ الَّتِي قَهَرَتْ كُلَّ شَيْ‏ءٍ وَ بِقُوَّتِكَ الَّتِي خَضَعَ لَهَا كُلُّ شَيْ‏ءٍ وَ بِجَبَرُوتِكَ الَّتِي غَلَبَتْ كُلَّ شَيْ‏ءٍ وَ بِعِلْمِكَ الَّذِي أَحَاطَ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ يَا نُورُ يَا قُدُّوسُ يَا أَوَّلاً قَبْلَ كُلِّ شَيْ‏ءٍ وَ يَا بَاقِياً بَعْدَ كُلِّ شَيْ‏ءٍ يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُغَيِّرُ النِّعَمَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُنْزِلُ النِّقَمَ‏ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَقْطَعُ الرَّجَاءَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُدِيلُ الْأَعْدَاءَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَرُدُّ الدُّعَاءَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي يُسْتَحَقُّ بِهَا نُزُولُ الْبَلاَءِ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَحْبِسُ غَيْثَ السَّمَاءِ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَكْشِفُ الْغِطَاءَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُعَجِّلُ الْفَنَاءَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُورِثُ النَّدَمَ وَ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَهْتِكُ الْعِصَمَ‏ وَ أَلْبِسْنِي دِرْعَكَ الْحَصِينَةَ الَّتِي لاَ تُرَامُ وَ عَافِنِي مِنْ شَرِّ مَا أُحَاذِرُ بِاللَّيْلِ وَ النَّهَارِ فِي مُسْتَقْبَلِ سَنَتِي هَذِهِ‏ اللَّهُمَّ رَبَّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَ رَبَّ الْأَرَضِينَ السَّبْعِ وَ مَا فِيهِنَّ وَ مَا بَيْنَهُنَ‏ وَ رَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ وَ رَبَّ السَّبْعِ الْمَثَانِي وَ الْقُرْآنِ الْعَظِيمِ‏ وَ رَبَّ إِسْرَافِيلَ وَ مِيكَائِيلَ وَ جَبْرَئِيلَ وَ رَبَّ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ سَيِّدِ الْمُرْسَلِينَ وَ خَاتَمِ النَّبِيِّينَ‏

أَسْأَلُكَ بِكَ وَ بِمَا سَمَّيْتَ بِهِ نَفْسَكَ يَا عَظِيمُ أَنْتَ الَّذِي تَمُنُّ بِالْعَظِيمِ‏ وَ تَدْفَعُ كُلَّ مَحْذُورٍ وَ تُعْطِي كُلَّ جَزِيلٍ وَ تُضَاعِفُ (مِنَ) الْحَسَنَاتِ بِالْقَلِيلِ وَ بِالْكَثِيرِ وَ تَفْعَلُ مَا تَشَاءُ يَا قَدِيرُ يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ‏ وَ أَلْبِسْنِي فِي مُسْتَقْبَلِ سَنَتِي هَذِهِ سِتْرَكَ وَ نَضِّرْ وَجْهِي بِنُورِكَ وَ أَحِبَّنِي بِمَحَبَّتِكَ‏ وَ بَلِّغْنِي رِضْوَانَكَ وَ شَرِيفَ كَرَامَتِكَ وَ جَسِيمَ عَطِيَّتِكَ‏ وَ أَعْطِنِي مِنْ خَيْرِ مَا عِنْدَكَ وَ مِنْ خَيْرِ مَا أَنْتَ مُعْطِيهِ أَحَداً مِنْ خَلْقِكَ وَ أَلْبِسْنِي مَعَ ذَلِكَ عَافِيَتَكَ‏ يَا مَوْضِعَ كُلِّ شَكْوَى وَ يَا شَاهِدَ كُلِّ نَجْوَى وَ يَا عَالِمَ كُلِّ خَفِيَّةٍ وَ يَا دَافِعَ مَا تَشَاءُ مِنْ بَلِيَّةٍ يَا كَرِيمَ الْعَفْوِ يَا حَسَنَ التَّجَاوُزِ تَوَفَّنِي عَلَى مِلَّةِ إِبْرَاهِيمَ وَ فِطْرَتِهِ‏ وَ عَلَى دِينِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سُنَّتِهِ وَ عَلَى خَيْرِ الْوَفَاةِ فَتَوَفَّنِي مُوَالِياً لِأَوْلِيَائِكَ وَ مُعَادِياً لِأَعْدَائِكَ

اللَّهُمَّ وَ جَنِّبْنِي فِي هَذِهِ السَّنَةِ كُلَّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ يُبَاعِدُنِي مِنْكَ‏ وَ اجْلِبْنِي إِلَى كُلِّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ يُقَرِّبُنِي مِنْكَ فِي هَذِهِ السَّنَةِ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ‏ وَ امْنَعْنِي مِنْ كُلِّ عَمَلٍ أَوْ قَوْلٍ أَوْ فِعْلٍ يَكُونُ مِنِّي أَخَافُ ضَرَرَ عَاقِبَتِهِ وَ أَخَافُ مَقْتَكَ إِيَّايَ عَلَيْهِ‏ حِذَارَ أَنْ تَصْرِفَ وَجْهَكَ الْكَرِيمَ عَنِّي فَأَسْتَوْجِبَ بِهِ نَقْصاً مِنْ حَظٍّ لِي عِنْدَكَ يَا رَءُوفُ يَا رَحِيمُ‏

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي فِي مُسْتَقْبَلِ سَنَتِي هَذِهِ فِي حِفْظِكَ وَ فِي جِوَارِكَ وَ فِي كَنَفِكَ‏ وَ جَلِّلْنِي سِتْرَ عَافِيَتِكَ وَ هَبْ لِي كَرَامَتَكَ عَزَّ جَارُكَ وَ جَلَّ ثَنَاؤُكَ وَ لاَ إِلَهَ غَيْرُكَ‏

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي تَابِعاً لِصَالِحِي مَنْ مَضَى مِنْ أَوْلِيَائِكَ‏ وَ أَلْحِقْنِي بِهِمْ وَ اجْعَلْنِي مُسَلِّماً لِمَنْ قَالَ بِالصِّدْقِ عَلَيْكَ مِنْهُمْ‏ وَ أَعُوذُ بِكَ اللَّهُمَّ (يَا إِلَهِي) أَنْ تُحِيطَ بِي خَطِيئَتِي وَ ظُلْمِي وَ إِسْرَافِي عَلَى نَفْسِي وَ اتِّبَاعِي لِهَوَايَ‏ وَ اشْتِغَالِي بِشَهَوَاتِي فَيَحُولُ ذَلِكَ بَيْنِي وَ بَيْنَ رَحْمَتِكَ وَ رِضْوَانِكَ فَأَكُونَ مَنْسِيّاً عِنْدَكَ مُتَعَرِّضاً لِسَخَطِكَ وَ نِقْمَتِكَ‏

اللَّهُمَّ وَفِّقْنِي لِكُلِّ عَمَلٍ صَالِحٍ تَرْضَى بِهِ عَنِّي وَ قَرِّبْنِي إِلَيْكَ زُلْفَى‏ اللَّهُمَّ كَمَا كَفَيْتَ نَبِيَّكَ مُحَمَّداً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ هَوْلَ عَدُوِّهِ وَ فَرَّجْتَ هَمَّهُ‏ وَ كَشَفْتَ غَمَّهُ (كَرْبَهُ) وَ صَدَقْتَهُ وَعْدَكَ وَ أَنْجَزْتَ لَهُ عَهْدَكَ‏ اللَّهُمَّ فَبِذَلِكَ فَاكْفِنِي هَوْلَ هَذِهِ السَّنَةِ وَ آفَاتِهَا وَ أَسْقَامَهَا وَ فِتْنَتَهَا وَ شُرُورَهَا وَ أَحْزَانَهَا وَ ضِيقَ الْمَعَاشِ فِيهَا وَ بَلِّغْنِي بِرَحْمَتِكَ كَمَالَ الْعَافِيَةِ بِتَمَامِ دَوَامِ النِّعْمَةِ عِنْدِي إِلَى مُنْتَهَى أَجَلِي‏ أَسْأَلُكَ سُؤَالَ مَنْ أَسَاءَ وَ ظَلَمَ وَ اسْتَكَانَ وَ اعْتَرَفَ‏ وَ أَسْأَلُكَ أَنْ تَغْفِرَ لِي مَا مَضَى مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِي حَصَرَتْهَا حَفَظَتوَ أَحْصَتْهَا كِرَامُ مَلاَئِكَتِكَ عَلَيَ‏ وَ أَنْ تَعْصِمَنِي إِلَهِي (اللَّهُمَّ) مِنَ الذُّنُوبِ فِيمَا بَقِيَ مِنْ عُمُرِي إِلَى مُنْتَهَى أَجَلِي يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا رَحِيمُ‏ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِ مُحَمَّدٍ وَ آتِنِي كُلَّ مَا سَأَلْتُكَ وَ رَغِبْتُ إِلَيْكَ فِيهِ فَإِنَّكَ أَمَرْتَنِي بِالدُّعَاءِ وَ تَكَفَّلْتَ لِي بِالْإِجَابَةِ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ‏

(ثواب آن به نقل از امام کاظم برابر است با محفوظ ماندن از شر بلایا).[6]

 مناسب است این دعا در اوّل سال قمری، و اوّل سال شمسی نیز به قصد قربت مطلقه خوانده شود.

[1] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص86.

[2] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص86.

[3] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص87.

[4] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص87

[5] – علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج94، ص354.م

[6] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 10-105. سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 45. با اندکی تفاوت.

از «ابن عبّاس» روایت شده است که رسول گرامی اسلام (صلی­ الله ­علیه ­و ­آله) برای روزه ی هر روز از ماه مبارک رمضان فضیلت بسیاری را بیان فرمودند، و هم­چنین برای هر روز دعای مخصوصی با فضیلت و پاداش فراوان ذکر کردند؛ که ما در این جا آن دعاها را ذکر می­ کنیم.[1]

دعای روز اول ماه مبارک رمضان

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِيَامِي فِيهِ صِيَامَ الصَّائِمِينَ، وَ قِيَامِي فِيهِ قِيَامَ الْقَائِمِينَ، وَ نَبِّهْنِي فِيهِ عَنْ نَوْمَةِ الْغَافِلِينَ، وَ هَبْ لِي جُرْمِي فِيهِ يَا إِلَهَ الْعَالَمِينَ، وَ اعْفُ عَنِّي يَا عَافِياً عَنِ الْمُجْرِمِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

خواندن نماز اوّل ماه در روز اوّل، و آن دو رکعت است، در رکعت اوّل بعد از «حمد»، سی مرتبه «قل هو اللَّه احد» می­ خواند (به عدد روزهای ماه) و در رکعت دوم سی مرتبه «انّا انزلناه»، و بعد از نماز صدقه­ ای در راه خدا می ­دهد؛ (و اگر مستحقّی حاضر نیست، برای او کنار بگذارد)

در بعضی از روایات اسلامی آمده است، هر کس چنین کند، سلامت خود را در آن ماه از خداوند متعال گرفته است.[1]

در بعضی از احادیث آمده است: بعد از نماز، این دعا را (که پرمعنا و پربرکت و مشتمل بر آیات گران بها و مناسبی از قرآن مجید است) بخواند:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، وَ ما مِنْ دابَّةٍ فِی الْأرْضِ إلَّاعَلَی اللَّهِ رِزْقُها،

به نام خداوند بخشنده مهربان، و هیچ جنبنده­ ای در زمین نیست، مگر این که روزیِ او بر خداست.

وَ یَعْلَمُ مُسْتَقَرَّها وَ مُسْتَوْدَعَها، کُلٌّ فِی کِتابٍ مُبینٍ، بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرحیم،

و او قرارگاه و محلّ نقل و انتقالشان را می­ داند، همه این ها در کتاب مبین (لوح محفوظ) ثبت است، به نام خداوند بخشنده مهربان.

وَ انْ یَمْسَسْکَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلا کاشِفَ لَهُ إلّاهُوَ، وَ انْ یُرِدْکَ بِخَیْرٍ فَلا رادَّ لِفَضْلِهِ، یُصیبُ بِهِ مَنْ یَشاءُ مِنْ عِبادِهِ، وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ.

و اگر خداوند (برای امتحان و مانند آن) زیانی به تو رساند هیچ کس جز او نمی ­تواند آن را برطرف کند، و اگر اراده خیری برای تو کند، هیچ کس مانع فضل او نخواهد شد، آن را به هر کس از بندگانش بخواهد می­رساند و او آمرزنده و مهربان است،

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، سَیَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ یُسْراً، ما شآءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إلَّا بِاللَّهِ، حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکیلُ، وَ اُفَوِّضُ امْری إِلَی اللَّهِ، إِنَّ اللَّهَ بَصیرٌ بِالْعِبادِ،

به نام خداوند بخشنده مهربان، خداوند به زودی بعد از سختی ­ها آسانی قرار می دهد، آنچه خدا بخواهد (همان خواهد شد و) توان و نیرویی جز برای خدا نیست، خدا ما را بس است و او بهترین حامی ماست، و من کار خود را به خدا وا می­ گذارم که خداوند نسبت به بندگانش بیناست،

لا الهَ إلَّاانْتَ، سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمینَ، رَبِّ إِنّی لِما انْزَلْتَ الَیَّ مِنْ خَیْرٍ فَقیرٌ، رَبِّ لا تَذَرْنِی فَرْداً، وَ انْتَ خَیْرُ الْوارِثینَ.[2]

جز تو معبودی نیست منزّهی تو، و من از ستمکاران بودم، پروردگارا به هر خیر و نیکی که تو بر من فرو فرستی نیازمندم، پروردگارا مرا تنها نگذار و تو بهترین وارثانی.

[1] علامه مجلسی، محمدباقر، زاد المعاد، ص463.

[2] علامه مجلسی، محمدباقر، زاد المعاد، ص463.

خواندن هفت بار سوره «حمد»[1]

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زاد المعاد، ص­462.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

نماز شب دوم: 

چهار ركعت، (دونماز دورکعتی) که در هر ركعت بعد از سوره حمد، بيست مرتبه سوره قدر خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعای روز دوم: 

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ قَرِّبْنِي فِيهِ إِلَى مَرْضَاتِكَ، وَ جَنِّبْنِي فِيهِ مِنْ سَخَطِكَ وَ نَقِمَاتِكَ، وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِقِرَاءَةِ آيَاتِكَ، بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

نماز شب سوم:

ده ركعت، (پنج نماز دورکعتی) که در هر ركعت بعد از سوره حمد، پنجاه مرتبه سوره توحيد خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعای روز سوم: 

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي فِيهِ الذِّهْنَ وَ التَّنْبِيهَ، وَ بَاعِدْنِي فِيهِ مِنَ السَّفَاهَةِ وَ التَّمْوِيهِ، وَ اجْعَلْ لِي نَصِيبا مِنْ كُلِّ خَيْرٍ تُنْزِلُ فِيهِ، بِجُودِكَ يَا أَجْوَدَ الْأَجْوَدِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب ­های ماه مبارک رمضان

نمازشب چهارم:

هشت ركعت، (چهار نماز دورکعتی) که در هر ركعت بعد از سوره حمد، بيست مرتبه سوره قدر خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعای روز چهارم:

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ قَوِّنِي فِيهِ عَلَى إِقَامَةِ أَمْرِكَ، وَ أَذِقْنِي فِيهِ حَلاوَةَ ذِكْرِكَ، وَ أَوْزِعْنِي فِيهِ لِأَدَاءِ شُكْرِكَ بِكَرَمِكَ، وَ احْفَظْنِي فِيهِ بِحِفْظِكَ وَ سِتْرِكَ، يَا أَبْصَرَ النَّاظِرِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

نمازشب پنجم:  

دو ركعت، که در هر ركعت، سوره حمد و پنجاه مرتبه سوره توحيد؛ و بعد از سلامِ نماز، صد مرتبه بگويد: اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعای روز پنجم:

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي فِيهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِينَ، وَ اجْعَلْنِي فِيهِ مِنْ عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ الْقَانِتِينَ، وَ اجْعَلْنِي فِيهِ مِنْ أَوْلِيَائِكَ الْمُقَرَّبِينَ، بِرَأْفَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

نمازشب ششم:

چهار ركعت، (دونماز دورکعتی) که در هر ركعت، سوره حمد و سوره ملك خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعای روز ششم 

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ لا تَخْذُلْنِي فِيهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِيَتِكَ، وَ لا تَضْرِبْنِي بِسِيَاطِ نَقِمَتِكَ، وَ زَحْزِحْنِي فِيهِ مِنْ مُوجِبَاتِ سَخَطِكَ، بِمَنِّكَ وَ أَيَادِيكَ، يَا مُنْتَهَى رَغْبَةِ الرَّاغِبِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

نمازشب هفتم:

چهار ركعت، (دونماز دو رکعتی) که  در هر ركعت، سوره حمد و سيزده مرتبه سوره قدر خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعای روز هفتم

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ أَعِنِّي فِيهِ عَلَى صِيَامِهِ وَ قِيَامِهِ، وَ جَنِّبْنِي فِيهِ مِنْ هَفَوَاتِهِ وَ آثَامِهِ، وَ ارْزُقْنِي فِيهِ ذِكْرَكَ بِدَوَامِهِ، بِتَوْفِيقِكَ يَا هَادِيَ الْمُضِلِّينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

نمازشب هشتم:

دو ركعت، که در هر ركعت، سوره حمد و ده مرتبه سوره توحيد و پس از سلام نماز، هزار مرتبه بگويد: سبحان اللّه.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعای روز هشتم 

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي فِيهِ رَحْمَةَ الْأَيْتَامِ، وَ إِطْعَامَ الطَّعَامِ، وَ إِفْشَاءَ السَّلامِ، وَ صُحْبَةَ الْكِرَامِ، بِطَوْلِكَ يَا مَلْجَأَ الْآمِلِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب ­های ماه مبارک رمضان

نمازشب نهم:

شش ركعت، (سه نماز دو رکعتی) که ميان نماز مغرب و عشا خوانده شود و در هر ركعت، سوره حمد و هفت مرتبه آية الكرسى و پس از اتمام نماز، پنجاه مرتبه بگويد: اَللّهمّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعای روز نهم 

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِي فِيهِ نَصِيبا مِنْ رَحْمَتِكَ الْوَاسِعَةِ، وَ اهْدِنِي فِيهِ لِبَرَاهِينِكَ السَّاطِعَةِ، وَ خُذْ بِنَاصِيَتِي إِلَى مَرْضَاتِكَ الْجَامِعَةِ، بِمَحَبَّتِكَ يَا أَمَلَ الْمُشْتَاقِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

نمازشب دهم:

بيست ركعت، (ده نماز دورکعتی) که در هر ركعت سوره حمد، و سى مرتبه سوره توحيد خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعای روز دهم

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي فِيهِ مِنَ الْمُتَوَكِّلِينَ عَلَيْكَ، وَ اجْعَلْنِي فِيهِ مِنَ الْفَائِزِينَ لَدَيْكَ، وَ اجْعَلْنِي فِيهِ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ إِلَيْكَ، بِإِحْسَانِكَ يَا غَايَةَ الطَّالِبِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

نمازشب يازدهم:

دو ركعت، که در هر ركعت سوره حمد، و بيست مرتبه سوره كوثر خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ حَبِّبْ إِلَيَّ فِيهِ الْإِحْسَانَ، وَ كَرِّهْ إِلَيَّ فِيهِ الْفُسُوقَ وَ الْعِصْيَانَ، وَ حَرِّمْ عَلَيَّ فِيهِ السَّخَطَ وَ النِّيرَانَ، بِعَوْنِكَ يَا غِيَاثَ الْمُسْتَغِيثِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نمازشب دوازدهم: 

هشت ركعت، (چهارنماز دو رکعتی) که در هر ركعت سوره حمد، و سى مرتبه سوره قدر خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

شب سیزدهم ماه این شب، نخستین شب از لیالی بیض ­(یعنی شب های روشن) است که انجام سه عمل در آن وارد شده است:

1. غسل[1]

­2. چهار رکعت نماز (دو نماز دو رکعتی) که در هر رکعت یک مرتبه حمد و بیست و پنج مرتبه سوره توحید خوانده شود.[2]

3. دو رکعت نماز که در شب سیزدهم ماه رجب و شعبان نیز خوانده می­شود؛ و در هر رکعت، بعد از سوره حمد سوره­ های یس، ملک، و توحید خوانده شود.[3]

4. خواندن دعای «مجیر» در شب های سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زاد المعاد، ص142.

[2] – کفعمی، شیخ تقی الدین، مصباح، ص563.

[3] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد،ص178.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهُمَّ زَیِّنّی فیهِ بِالسَّتْرِ وَالْعَفافِ، وَاسْتُرْنی فیهِ بِلِباسِ الْقُنُوعِ وَالْکَفافِ، وَاحْمِلْنی فیهِ علی العَدْلِ وَالْإِنْصافِ، وَ آمِنّی فیهِ مِنْ کُلِّ ما أخافُ، بِعِصْمَتِکَ یا عِصْمَهَ الْخآئِفینَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ها و دعای روز­های ماه مبارک رمضان

چهار ركعت، (دونماز دورکعتی) که در هر ركعت سوره حمد، و بيست و پنج مرتبه سوره توحيد خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

چهار رکعت نماز (دو نماز دورکعتی) که در هر رکعت حمد و بیست و پنج مرتبه توحید خوانده شود.[1]

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص179.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ طَهِّرْنِي فِيهِ مِنَ الدَّنَسِ وَ الْأَقْذَارِ، وَ صَبِّرْنِي فِيهِ عَلَى كَائِنَاتِ الْأَقْذَارِ، وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِلتُّقَى وَ صُحْبَةِ الْأَبْرَارِ، بِعَوْنِكَ يَا قُرَّةَ عَيْنِ الْمَسَاكِينِ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نمازشب چهاردهم: 

شش ركعت، (سه نماز دورکعتی) که در هر ركعت سوره حمد، و سى مرتبه سوره زلزال خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

شب پانزدهم این شب، از شب های با فضیلت و ارزشمندی است که برای آن اعمالی وارد شده است:

1. غسل.[1]
2. شش رکعت نماز (سه نماز دورکعتی) که هر رکعت سوره ­های حمد، یس، ملک و توحید خوانده شود.[2]
3. صد رکعت نماز که در هر رکعت بعد از حمد ده مرتبه سوره توحید خوانده شود.[3]
4. زیارت امام حسین (علیه­ السلام)

هرکس به زیارت ایشان نائل شد در کنار قبر مبارک بعد از نماز عشا ده رکعت نماز بخواند که در هر رکعت بعد حمد ده مرتبه سوره توحید خوانده شود.[4]

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص179.

[2] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص179.

[3] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 150.

[4] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص151.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ لا تُؤَاخِذْنِي فِيهِ بِالْعَثَرَاتِ، وَ أَقِلْنِي فِيهِ مِنَ الْخَطَايَا وَ الْهَفَوَاتِ، وَ لا تَجْعَلْنِي فِيهِ غَرَضاً لِلْبَلايَا وَ الْآفَاتِ، بِعِزَّتِكَ يَا عِزَّ الْمُسْلِمِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

نمازشب پانزدهم:

چهار ركعت، (دو نماز دورکعتی) که در دو ركعت اوّل بعد از سوره حمد، صد مرتبه سوره توحيد، و در دو ركعت ديگر، بعد از سوره حمد، پنجاه مرتبه سوره توحيد خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

روز ولادت امام حسن مجتبی­ (علیه ­السلام) روز بسیار با فضیلتی است که صدقه دادن و کمک به دیگران در آن پاداش دارد.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي فِيهِ طَاعَةَ الْخَاشِعِينَ، وَ اشْرَحْ فِيهِ صَدْرِي بِإِنَابَةِ الْمُخْبِتِينَ، بِأَمَانِكَ يَا أَمَانَ الْخَائِفِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

دوازده ركعت، (شش نماز دو رکعتی) که در هر ركعت سوره حمد، و دوازده مرتبه سوره تكاثر خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

شب بسیار مبارکی است که پس از برخورد رسول خدا (ص) بالشکر کفار در روز هفدهم رمضان با نفرات محدود و امکانات اندک خداوند لشکریان اسلام را بر مشرکین پیروز گرداند.

به گفته علما در این روز غسل، صدقه و شکر بجا آوردن مستحب است و عبادت فضیلت بسیار دارد.[1]

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص179.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ وَفِّقْنِي فِيهِ لِمُوَافَقَةِ الْأَبْرَارِ، وَ جَنِّبْنِي فِيهِ مُرَافَقَةَ الْأَشْرَارِ، وَ آوِنِي فِيهِ بِرَحْمَتِكَ إِلَى [فِي] دَارِ الْقَرَارِ، بِإِلَهِيَّتِكَ يَا إِلَهَ الْعَالَمِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

دو ركعت، که در ركعت اوّل، سوره حمد و هر سوره­اى كه خواست بخواند و در ركعت دوم، سوره حمد و صد مرتبه سوره توحيد و بعد از سلام نيز صد مرتبه بگويد: لا إلهَ اِلاَّ اللّهُ.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ اهْدِنِي فِيهِ لِصَالِحِ الْأَعْمَالِ، وَ اقْضِ لِي فِيهِ الْحَوَائِجَ وَ الْآمَالَ، يَا مَنْ لا يَحْتَاجُ إِلَى التَّفْسِيرِ وَ السُّؤَالِ، يَا عَالِماً بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَمِينَ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

چهار ركعت، (دو نماز دورکعتی) که در هر ركعت سوره حمد، و بيست و پنج مرتبه سوره كوثر خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

اعمال مخصوص شب های قدر

1. صدمرتبه بخواند: «اَسْتَغْفِرُاللّهَ رَبّی وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ»[1]

2. صد مرتبه بخواند: «اَللّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ»[2]

3. این دعا خوانده شود:

یا ذَاالَّذی کانَ قَبْلَ کُلِّشَیْءٍ، ثُمَّ خَلَقَ کُلَّشَیْءٍ ثُمَّ یَبْقی وَیَفْنی کُلُّشَیْءٍ، یا ذَا­الَّذی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیءٌ، وَیا ذَاالَّذی لَیْسَ فِی السَّماواتِ الْعُلی وَلا فِی الاْرَضینَ السُفْلی وَلا فَوقَهُنَّ وَلا تَحْتَهُنَّ وَلا بَیْنَهُنَّ اِلهٌ یُعْبَدُ غَیْرُهُ، لَکَ الْحَمْدُ حَمْداً لا یَقْوی عَلی اِحْصاَّئِهِ اِلاّ اَنْتَ فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمِّدٍ، صَلوةً لا یَقْوی عَلی اِحْصاَّئِها اِلاّ اَنْتَ.[3]

4. این دعا­، خوانده شود:

اَللّهُمَّ اْجْعَلْ فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ مِنَ الاْمْرِ الْمَحْتُومِ وَفیما تَفْرُقُ مِنَ الاْمْرِ الحَکیمِ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَفِی الْقَضاَّءِ الَّذی لا یُرَدُّ وَلا یُبَدَّلُ اَنْ تَکْتُبَنی مِنْ حُجّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمُ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ وَاجْعَلْ فیما تَقْضی وَتُقَدِّرُ اَنْ تُطیلَ عُمْری وَتُوَسِّعَ عَلَیَّ فی رِزْقی وَتَفْعَلَ بی کَذا وَکَذا

بجای بی کذا وکذا ، حاجت خود را طلب نماید.[4]

[1] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص186. علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد،ص186.

[2] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص186. علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد،ص186.

[3] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص187.

[4] – علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج95، ص147.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ نَبِّهْنِي فِيهِ لِبَرَكَاتِ أَسْحَارِهِ، وَ نَوِّرْ فِيهِ قَلْبِي بِضِيَاءِ أَنْوَارِهِ، وَ خُذْ بِكُلِّ أَعْضَائِي إِلَى اتِّبَاعِ آثَارِهِ، بِنُورِكَ يَا مُنَوِّرَ قُلُوبِ الْعَارِفِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

پنجاه ركعت، (بیست و پنج نماز دورکعتی) با سوره حمد، و پنجاه مرتبه سوره زلزال (هر رکعت یک سوره زلزال) خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ وَفِّرْ فِيهِ حَظِّي مِنْ بَرَكَاتِهِ، وَ سَهِّلْ سَبِيلِي إِلَى خَيْرَاتِهِ، وَ لا تَحْرِمْنِي قَبُولَ حَسَنَاتِهِ، يَا هَادِيا إِلَى الْحَقِّ الْمُبِينِ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

هشت ركعت، (چهار نماز دورکعتی) پس از حمد، هر سوره ­اى خواست مى­ خواند.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ افْتَحْ لِي فِيهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ، وَ أَغْلِقْ عَنِّي فِيهِ أَبْوَابَ النِّيرَانِ، وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِتِلاوَةِ الْقُرْآنِ، يَا مُنْزِلَ السَّكِينَةِ فِي قُلُوبِ الْمُؤْمِنِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

هشت ركعت، (چهار نماز دورکعتی) پس از حمد، هر سوره­اى خواست مى­ خواند.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

1. اعمال مشترک شب های قدر

این شب فضیلتش از شب نوزدهم بیشتر است. فلذا اعمال مشترک شب­ های قدر را با توجّه بیشتری انجام دهد.

در روایات درباره غسل­، احیا­، تلاش و عبادت، در این شب و شب بیست و سوم تأکید شده و آمده است که شب قدر در میان یکی از این دو شب است[1]

و در چند روایت وقتی که از معصوم (علیه­ السلام) خواستند، تا معیّن کنند که شب قدر، در میان کدام یک از این دو شب است، معیّن نکردند، بلکه فرمودند: ما ایْسَرَ لَیْلَتَیْنِ فیما تَطْلُبُ (احیای هر دو شب برای آنچه می­ خواهی مشکل نیست).[2]

2. گفتگوی علمی

هم­چنین «مرحوم صدوق» در «امالی» می­ گوید:­ «مِنْ دینِ الإمامِیَّةِ … مَنْ احْیی هاتَیْنِ اللَّیْلَتَیْنِ بِمُذاکَرَةِ الْعِلْمِ فَهُوَ افْضَلُ».

ترجمه­: از­دستورات مذهب امامیه است که … اگر کسی این دو شب را به گفتگوی علمی بپردازد، از هر عبادتی برتر است».

3. دعا

هم­چنین این دعا را  که در «مصباح المتهجّد» و «کافی» نقل شده است را در شب بیست و یکم بخواند:

يا مُولِجَ اللَّيْلِ فِى النَّهارِ وَ مُولِجَ النَّهارِ فِى اللَّيْلِ وَ مُخْرِجَ الْحَىِّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ مُخْرِجَ الْمَيِّتِ مِنْ الْحَىِّ يا رازِقَ مَنْ يَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ، يا اَللّهُ يا رَحْمنُ يا اَللّهُ يا رَحيمُ، يا اَللّهُ اَللّهُ يا اَللّهُ لَكَ الاْسْماءُ الْحُسْنى وَالاْمْثالُ الْعُلْيا وَالْكِبْرِياءُ وَالا لآءُ اَسْئَلُكَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ، وَاَنْ تَجْعَلَ اسْمى فى هذِهِ اللَّيْلَةِ فِى السُّعَداءِ وَ رُوحى مَعَ الشُّهَداءِ وَاِحْسانى فى عِلِّيّينَ وَاِساَّئَتى مَغْفُورَةً وَاَنْ تَهَبَ لى يَقينَاً تُباشِرُ بِهِ قَلْبى وَاِيماناً يُذْهِبُ الشَّكَّ عَنّى وَتُرْضِيَنى بِما قَسَمْتَ لى وَآتِنا فِى الدُّنْيا حَسَنَةً وَفِى الاْخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنا عَذابَ النّارِ الْحَريقِ، وَارْزُقْنى فيها ذِكْرَكَ وَشُكْرَكَ وَالرَّغْبَةَ اِلَيْكَ وَالاِنابَةَ وَالتَّوْفيقَ لِما وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّداً وَ الِ مُحَمَّدٍ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمُ السَّلامُ.[3]

مرحوم «شیخ کفعمی» از «سیّد بن باقی» نقل کرده است که در شب بیست و یکم می  ­خوانی:

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَاقْسِمْ لى حِلْماً يَسُدُّ عَنّى بابَ الْجَهْلِ وَهُدىً تَمُنُّ بِهِ عَلَىَّ مِنْ كُلِّ ضَلالَةٍ وَغِنىً تَسُدُّ بِهِ عَنّى بابَ كُلِّ فَقْرٍ وَقُوَّةً تَرُدُّ بِها عَنّى كُلَّ ضَعْفٍ وَعِزّاً تُكْرِمُنى بِهِ عَنْ كُلِّ ذُلٍّ وَرِفْعَةً تَرْفَعُنى بِها عَنْ كُلِّ ضَعَةٍ وَاَمْناً تَرُدُّ بِهِ عَنّى كُلَّ خَوْفٍ وَعافِيَةً تَسْتُرُنى بِها عَنْ كُلِّ بلاءٍ وَعِلْماً تَفْتَحُ لى بِهِ كُلَّ يَقينٍ وَيَقيناً تُذْهِبُ بِهِ عَنّى كُلَّ شَكٍّ وَدُعاءً تَبْسُطُ لى بِهِ الاِجابَةَ فى هذِهِ اللَّيْلَةِ هذِهِ السّاعَةِ السّاعَةِ السّاعَةِ السّاعَةِ يا كَريمُ وَخَوْفاً تَنْشُرُ لى بِهِ كُلَّ رَحْمَةٍ وَعِصْمَةً تَحُولُ بِها بَيْنى وَبَيْنَ الذُّنُوبِ حَتّى اُفْلِحَ بِها عِنْدَ الْمَعْصُومينَ عِنْدَكَ بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ.[4]

4. ذکر صلوات و لعن

به فرموده «شیخ مفید»، در این شب صلوات بسیار، فرستاده شود و بر ظالمان و غاصبان حقوق آل محمّد (صلی ­الله ­علیه ­و ­آله) و هم­چنین بر قاتل امیرمؤمنان (علیه­ السلام) بسیار لعن و نفرین فرستد و برای خویش و پدر و مادرش و سایر مؤمنان دعا کند.[5]

5. دعا براي وجود مبارك امام زمان (علیه­ السلام) و فرج آن حضرت

و خواندن دعای:

وَ أسْألُکَ بِجَميعِ ما سَأَلْتُکَ وَ ما لَمْ أَسْأَلْکَ، مِنْ عَظيمِ جَلالِکَ ما لَوْ عَلِمْتُهُ لَسَأَلْتُکَ بِهِ، أَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد وَ أَهْلِ بَيتِهِ، وَ أَنْ تَأْذَنَ لِفَرَجِ مَنْ بِفَرَجِهِ فَرَجُ أَوْلِيائِکَ وَ أَصْفِيائِکَ مِنْ خَلْقِکَ،وَ بِهِ تُبيدُ الظّالِمينَ وَتُهْلِکُهُمْ،عَجِّلْ ذلِکَ يا رَبَّ الْعالَمينَ.­[6]

[1] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص194.

[2] – علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج94، ص2، حدیث4.

[3] – شیخ طوسی، مصباح المتهجّد، ص­628. کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج­4، ص160. ( با اندکی تفاوت)

[4] – کفعمی، شیخ تقی الدین، مصباح ، ص584.

[5] – مفید، محمدبن محمد، المقنعه، ص167، باب صلوه شهر رمضان.

[6] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص200.

ازشب بیست و یکم­، دهه آخر ماه رمضان شروع می­ شود، که اعمالی دارد از جمله:

1. غسل[1]

2. اعتکاف درمساجد[2]

3. شب زنده داری؛

رسول خدا (صلی­ الله ­علیه ­و ­آله) در دهه آخر ماه رمضان در مسجد معتکف می شد،[3] بسترش را جمع می کرد و آماده و مهیّا و بانشاط به شب زنده­ داری و عبادت می پرداخت (بسیاری از مسلمانان نیز در این امر به آن حضرت اقتدا می کردند)[4]

4. دعاهای مشترک شب‌های آخر ماه مبارک رمضان

مرحوم «شیخ کلینی» در کتاب شریف «کافی» از امام صادق (علیه ­السلام) روایت کرده است که فرمودند: در دهه آخر ماه رمضان، هر شب این دعا را می­ خوانی:

«أَعُوذُ بِجَلالِ وَجْهِکَ الْکَرِیمِ أَنْ یَنْقَضِیَ عَنِّی شَهْرُ رَمَضَانَ أَوْ یَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَیْلَتِی هَذِهِ وَ لَکَ قِبَلِی ذَنْبٌ أَوْ تَبِعَةٌ تُعَذِّبُنِی عَلَیْهِ.[11]

همچنین خواندن این دعا در هر شب از دهه آخر ماه رمضان بعد از هر فریضه و نافله:

اللَّهُمَّ أَدِّ عَنَّا حَقَّ مَا مَضَى مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ اغْفِرْ لَنَا تَقْصِیرَنَا فِیهِ وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا مَقْبُولا وَ لا تُؤَاخِذْنَا بِإِسْرَافِنَا عَلَى أَنْفُسِنَا وَ اجْعَلْنَا مِنَ الْمَرْحُومِینَ وَ لا تَجْعَلْنَا مِنَ الْمَحْرُومِینَ. اللَّهُمَّ إِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتَابِکَ الْمُنْزَلِ شَهْرُ رَمَضَانَ، الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْءَانُ. هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ فَعَظَّمْتَ حُرْمَةَ شَهْرِ رَمَضَانَ بِمَا أَنْزَلْتَ فِیهِ مِنَ الْقُرْآنِ وَ خَصَصْتَهُ بِلَیْلَةِ الْقَدْرِ وَ جَعَلْتَهَا خَیْرا مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ اللَّهُمَّ وَ هَذِهِ أَیَّامُ شَهْرِ رَمَضَانَ قَدِ انْقَضَتْ وَ لَیَالِیهِ قَدْ تَصَرَّمَتْ وَ قَدْ صِرْتُ یَا إِلَهِی مِنْهُ إِلَى مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّی وَ أَحْصَى لِعَدَدِهِ مِنَ الْخَلْقِ أَجْمَعِینَ. فَأَسْأَلُکَ بِمَا سَأَلَکَ بِهِ مَلائِکَتُکَ الْمُقَرَّبُونَ وَ أَنْبِیَاؤُکَ الْمُرْسَلُونَ وَ عِبَادُکَ الصَّالِحُونَ. أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَفُکَّ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ وَ تُدْخِلَنِی الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ، وَ أَنْ تَتَفَضَّلَ عَلَیَّ بِعَفْوِکَ وَ کَرَمِکَ وَ تَتَقَبَّلَ تَقَرُّبِی وَ تَسْتَجِیبَ دُعَائِی وَ تَمُنَّ عَلَیَّ [إِلَیَ‏] بِالْأَمْنِ یَوْمَ الْخَوْفِ مِنْ کُلِّ هَوْلٍ أَعْدَدْتَهُ لِیَوْمِ الْقِیَامَةِ.

إِلَهِی وَ أَعُوذُ بِوَجْهِکَ الْکَرِیمِ وَ بِجَلالِکَ الْعَظِیمِ أَنْ یَنْقَضِیَ أَیَّامُ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَیَالِیهِ وَ لَکَ قِبَلِی تَبِعَةٌ أَوْ ذَنْبٌ تُؤَاخِذُنِی بِهِ أَوْ خَطِیئَةٌ تُرِیدُ أَنْ تَقْتَصَّهَا مِنِّی لَمْ تَغْفِرْهَا لِی سَیِّدِی سَیِّدِی سَیِّدِی. أَسْأَلُکَ یَا لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ إِذْ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ إِنْ کُنْتَ رَضِیتَ عَنِّی فِی هَذَا الشَّهْر،ِ فَازْدَدْ عَنِّی رِضًا وَ إِنْ لَمْ تَکُنْ رَضِیتَ عَنِّی فَمِنَ الْآنَ فَارْضَ عَنِّی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ، یَا اللَّهُ یَا أَحَدُ یَا صَمَدُ یَا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدٌ.

و بسیار بگو:

یَا مُلَیِّنَ الْحَدِیدِ لِدَاوُدَ عَلَیْهِ السَّلامُ یَا کَاشِفَ الضُّرِّ وَ الْکُرَبِ الْعِظَامِ عَنْ أَیُّوبَ عَلَیْهِ السَّلامُ أَیْ مُفَرِّجَ هَمِّ یَعْقُوبَ عَلَیْهِ السَّلامُ أَیْ مُنَفِّسَ غَمِّ یُوسُفَ عَلَیْهِ السَّلامُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا أَنْتَ أَهْلُهُ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ وَ افْعَلْ بِی مَا أَنْتَ أَهْلُهُ وَ لا تَفْعَلْ بِی مَا أَنَا أَهْلُهُ.

[1] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص195.

[2] – علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج94، ص129، حدیث 7.

[3] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص195.

[4] – علامه مجلسی، محمدباقر،بحارالانوار، ج94، ص130، حدیث 7.

یَا مُولِجَ اللَّیْلِ فِی النَّهَارِ وَ مُولِجَ النَّهَارِ فِی اللَّیْلِ وَ مُخْرِجَ الْحَیِّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ مُخْرِجَ الْمَیِّتِ مِنَ الْحَیِّ یَا رَازِقَ مَنْ یَشَاءُ بِغَیْرِ حِسَابٍ، یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا اللَّهُ یَا رَحِیمُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ، لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ، أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یُذْهِبُ الشَّکَّ عَنِّی وَ تُرْضِیَنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِي فِيهِ إِلَى مَرْضَاتِكَ دَلِيلاً، وَ لا تَجْعَلْ لِلشَّيْطَانِ فِيهِ عَلَيَّ سَبِيلاً، وَ اجْعَلِ الْجَنَّةَ لِي مَنْزِلاً وَ مَقِيلاً، يَا قَاضِيَ حَوَائِجِ الطَّالِبِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

هشت ركعت، (چهار نماز دورکعتی) پس از حمد، هر سوره­اى خواست مى­خواند.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

یَا سَالِخَ النَّهَارِ مِنَ اللَّیْلِ فَإِذَا نَحْنُ مُظْلِمُونَ وَ مُجْرِیَ الشَّمْسِ لِمُسْتَقَرِّهَا بِتَقْدِیرِکَ یَا عَزِیزُ یَا عَلِیمُ وَ مُقَدِّرَ الْقَمَرِ مَنَازِلَ حَتَّى عَادَ کَالْعُرْجُونِ الْقَدِیمِ یَا نُورَ کُلِّ نُورٍ وَ مُنْتَهَى کُلِّ رَغْبَةٍ وَ وَلِیَّ کُلِّ نِعْمَةٍ یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا اللَّهُ یَا قُدُّوسُ یَا أَحَدُ یَا وَاحِدُ یَا فَرْدُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ [عَلَى‏] أَهْلِ بَیْتِهِ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یُذْهِبُ الشَّکَّ عَنِّی وَ تُرْضِیَنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ[1] الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِمُ السَّلامُ.[2]

[1] – کلمه «النّار» در دعای این شب و دعای شب های دیگر در مصباح آمده است.

[2] – کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص161. شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص629.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ افْتَحْ لِي فِيهِ أَبْوَابَ فَضْلِكَ، وَ أَنْزِلْ عَلَيَّ فِيهِ بَرَكَاتِكَ، وَ وَفِّقْنِي فِيهِ لِمُوجِبَاتِ مَرْضَاتِكَ، وَ أَسْكِنِّي فِيهِ بُحْبُوحَاتِ جَنَّاتِكَ، يَا مُجِيبَ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

هشت ركعت، (چهار نماز دورکعتی) پس از حمد، هر سوره ­اى خواست مى ­خواند.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

1. خواندن سوره عنکبوت و روم

سوره عنکبوت و سوره روم را بخواند که امام صادق­ (علیه ­السلام) فرمود: «هر کس در شب بیست و سوم، سوره های عنکبوت و روم را بخواند، به خدا سوگند اهل بهشت است».[1]

2. خواندن سوره حم دخان[2]

3. خواندن سوره قدر (هزار مرتبه)[3]

4. این دعا خوانده شود­:

اللَّهُمَّ امْدُدْ لِی فِی عُمُرِی وَ أَوْسِعْ لِی فِی رِزْقِی وَ أَصِحَّ لِی جِسْمِی وَ بَلِّغْنِی أَمَلِی وَ إِنْ کُنْتُ مِنَ الْأَشْقِیَاءِ فَامْحُنِی مِنَ الْأَشْقِیَاءِ وَ اکْتُبْنِی مِنَ السُّعَدَاءِ فَإِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتَابِکَ الْمُنْزَلِ عَلَى نَبِیِّکَ الْمُرْسَلِ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ یَمْحُو اللَّهُ مَا یَشَاءُ وَ یُثْبِتُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْکِتَابِ.[4]

5. خواندن دعای مخصوص شب بیست و سوم

یَا رَبَّ لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَ جَاعِلَهَا خَیْراً مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ وَ رَبَّ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ وَ الْجِبَالِ وَ الْبِحَارِ وَ الظُّلَمِ وَ الْأَنْوَارِ وَ الْأَرْضِ وَ السَّمَاءِ یَا بَارِئُ یَا مُصَوِّرُ یَا حَنَّانُ یَا مَنَّانُ یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا اللَّهُ یَا قَیُّومُ یَا اللَّهُ یَا بَدِیعُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِیناً تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَاناً یُذْهِبُ الشَّکَّ عَنِّی وَ تُرْضِیَنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّار(کلمه« النّار» در مصباح آمده است) الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِمُ السَّلامُ.[5]

6. این دعا را که از امام صادق (علیه ­السلام) نقل شده است را بخواند:

اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ فِیمَا تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَ فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکِیمِ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِی لا یُرَدُّ وَ لا یُبَدَّلُ أَنْ تَکْتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیْتِکَ الْحَرَامِ فِی عَامِی هَذَا الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمْ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ عُمْرِی وَ تُوَسِّعَ لِی فِی رِزْقِی.[6]

7. این دعا را که از امام حسن (علیه ­السلام) نقل شده است را بخواند:

یَا بَاطِناً فِی ظُهُورِهِ وَ یَا ظَاهِراً فِی بُطُونِهِ وَ یَا بَاطِناً لَیْسَ یَخْفَى وَ یَا ظَاهِراً لَیْسَ یُرَى یَا مَوْصُوفا لا یَبْلُغُ بِکَیْنُونَتِهِ مَوْصُوفٌ وَ لا حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ یَا غَائِبا [غَائِبُ] غَیْرَ مَفْقُودٍ وَ یَا شَاهِدا [شَاهِدُ] غَیْرَ مَشْهُودٍ یُطْلَبُ فَیُصَابُ وَ لا یَخْلُو [لَمْ یَخْلُ] مِنْهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ وَ مَا بَیْنَهُمَا طُرْفَةَ [طَرْفَةَ] عَیْنٍ لا یُدْرَکُ بِکَیْفٍ [بِکَیْفَ] وَ لا یُؤَیَّنُ بِأَیْنٍ [بِأَیْنَ] وَ لا بِحَیْثٍ [بِحَیْثُ] أَنْتَ نُورُ النُّورِ وَ رَبُّ الْأَرْبَابِ أَحَطْتَ بِجَمِیعِ الْأُمُورِ سُبْحَانَ مَنْ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْ ءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ سُبْحَانَ مَنْ هُوَ هَکَذَا وَ لا هَکَذَا غَیْرُهُ.[7]

8. دعای سلامتی امام زمان

از معصومین (علیهم السلام) روایت شده است که در شب بیست و سوم ماه رمضان، در سجود و ایستاده و نشسته دعای ذیل را می خواندند، همچنین مناسب است در تمام ماه رمضان، و در زمان های دیگر پس از تمجید و ستایش خداوند و صلوات بر محمّد و آلش (مثلًا حدّاقل با گفتن الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ الصَّلاةُ عَلی رَسُولِ اللَّهِ وَ آلِهِ الطَّاهِرینَ)، این دعا خوانده شود:

اَللهمَّ کُن لولیَّک الحُجةِ بنِ الحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیهِ و عَلی ابائهِ فی هذهِ السّاعةِ، و فی کُلّ ساعَة وَلیّا و حافظاً وقائِداً وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیناً حَتّی تُسکِنَهُ اَرضَکَ طَوعاً و تُمَتّعَهُ فیها طَویلاً.

9. دعا

هم­چنین این دعا را در حالی که دستان خود را به سوی آسمان بلند می­ کند، بخواند:

یَا مُدَبِّرَ الْأَمُورِ یَا بَاعِثَ مَنْ فِی الْقُبُورِ یَا مُجْرِیَ الْبُحُورِ یَا مُلَیِّنَ الْحَدِیدِ لِدَاوُدَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْعَلْ بِی کَذَا وَ کَذَا

و بجاى این کلمه (کَذَا وَ کَذَا)حاجات خود را بخواهد: اللَّیْلَةَ اللَّیْلَةَ الساعة الساعة

این دعا را در حال رکوع، سجده، ایستاده و نشسته به طور مکرّر بخواند.[8]

10. غسل­

11. احیاء

12. زیارت امام حسین ­(علیه­ السلام) 

13. خواندن صد رکعت نماز مشترک شب‌های قدر

کیفیت نماز­: پنجاه نماز دو رکعتی که در هر رکعت یک حمد و صدمرتبه توحید خوانده شود.

«شیخ طوسی» در «تهذیب»، از ابوبصیر روایت کرده است که امام صادق­(علیه ­السلام) فرمود: در آن شبی که امید می ­رود شب قدر باشد، صد رکعت نماز بخوان؛ در هر رکعت (پس از حمد) ده مرتبه سوره قل هو اللَّه (سوره توحید) را بخوان. ابوبصیر عرض کرد: اگر نتوانستم ایستاده بخوانم، چه کنم؟ فرمود: نشسته بجا آور گفتم: اگر نتوانم نشسته بخوانم؟ فرمودند: در همان حال که در بستر خود دراز کشیده­ای، بجا آور.[9]

14. تلاوت قرآن و دعاهای صحیفه سجادیه

مرحوم «علّامه مجلسی»، در «زاد المعاد» فرموده است: در این شب هر مقدار که ممکن باشد، قرآن بخواند، و از دعاهای «صحیفه کامله سجّادیّه» نیز استفاده کند؛ مخصوصاً دعای مکارم الاخلاق و دعای توبه.

روزهای شب قدر را نیز باید حرمت داشت و به عبادت و دعا به سر برد و در احادیث فراوانی آمده است که روز قدر نیز در فضیلت مثل شب قدر است.[10]

[1] – شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص628. سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص211.

[2] – شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص628. سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص211.

[3] – شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص628 سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص211.

[4] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص209. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج95، ص162.

[5] – کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص161. شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص629.

[6] سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص211.

[7] – شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص630. کفعمی، شیخ تقی الدین، مصباح، ص586.

[8] – علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج95، ص70.

[9] – شیخ طوسی، التهذیب، ج3، ص64. حدیث 19.

[10] –  علامه مجلسی، زادالمعاد، ص190.

یَا رَبَّ لَیْلَةِ الْقَدْرِ وَ جَاعِلَهَا خَیْرا مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ وَ رَبَّ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ وَ الْجِبَالِ وَ الْبِحَارِ وَ الظُّلَمِ وَ الْأَنْوَارِ وَ الْأَرْضِ وَ السَّمَاءِ یَا بَارِئُ یَا مُصَوِّرُ یَا حَنَّانُ یَا مَنَّانُ یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا اللَّهُ یَا قَیُّومُ یَا اللَّهُ یَا بَدِیعُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ، لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یُذْهِبُ الشَّکَّ عَنِّی وَ تُرْضِیَنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِمُ السَّلامُ.

و روایت کرده محمد بن عیسى به سند خود از صالحین­ (علیهم ­السلام) که فرمودند: مکرر می­ خوانی در شب بیست و سوم از ماه رمضان این دعا را­، در حال سجود و قیام و قعود و بر هر حالى که هستى در تمام ماه و هر چه ممکن شود و هر زمانى که یادت آید ، این دعا را در زمان  حیاتت مى­ خوانی و بعد از ستایش کردن حق تعالى به بزرگوارى و فرستادن صلوات بر پیغمبر (صلى ­الله ­علیه ­و ­آله) این دعا را بخوان­:

اللَّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ فُلانِ بْنِ فُلانٍ و بجاى فلان بن فلان بگو الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَى آبَائِهِ فِی هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِی کُلِّ سَاعَةٍ وَلِیّا وَ حَافِظا وَ قَائِدا وَ نَاصِرا وَ دَلِیلا وَ عَیْنا حَتَّى تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعا وَ تُمَتِّعَهُ فِیهَا طَوِیلا

و همچنین مى ‏خوانى : یَا مُدَبِّرَ الْأَمُورِ یَا بَاعِثَ مَنْ فِی الْقُبُورِ یَا مُجْرِیَ الْبُحُورِ یَا مُلَیِّنَ الْحَدِیدِ لِدَاوُدَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْعَلْ بِی کَذَا وَ کَذَا

و بجاى این کلمه (کَذَا وَ کَذَا) حاجات خود را بخواهد

اللَّیْلَةَ اللَّیْلَةَ و بلند کن دستهاى خود را به سوى آسمان یعنى در وقت گفتن یا مدبر الامور تا آخر

و بگو این دعا را در حال رکوع و سجود و ایستاده و نشسته و مکرر کن آن را و بگو آن را نیز در شب آخر ماه رمضان

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ اغْسِلْنِي فِيهِ مِنَ الذُّنُوبِ، وَ طَهِّرْنِي فِيهِ مِنَ الْعُيُوبِ، وَ امْتَحِنْ قَلْبِي فِيهِ بِتَقْوَى الْقُلُوبِ، يَا مُقِيلَ عَثَرَاتِ الْمُذْنِبِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب ­های ماه مبارک رمضان

هشت ركعت، (چهار نماز دورکعتی) پس از حمد، هر سوره­اى خواست مى­ خواند.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعاى شب بیست و چهارم

یَا فَالِقَ الْإِصْبَاحِ وَ جَاعِلَ اللَّیْلِ سَکَنا وَ الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ حُسْبَانا یَا عَزِیزُ یَا عَلِیمُ یَا ذَا الْمَنِّ وَ الطَّوْلِ وَ الْقُوَّةِ وَ الْحَوْلِ وَ الْفَضْلِ وَ الْإِنْعَامِ وَ الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِ یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا اللَّهُ یَا فَرْدُ یَا وِتْرُ یَا اللَّهُ یَا ظَاهِرُ یَا بَاطِنُ یَا حَیُّ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یَذْهَبُ بِالشَّکِّ عَنِّی وَ رِضًى بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ.[1]

[1] – کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص162. شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص631.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ فِيهِ مَا يُرْضِيكَ، وَ أَعُوذُ بِكَ مِمَّا يُؤْذِيكَ، وَ أَسْأَلُكَ التَّوْفِيقَ فِيهِ لِأَنْ أُطِيعَكَ وَ لا أَعْصِيَكَ، يَا جَوَادَ السَّائِلِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

هشت ركعت نماز، (چهار نماز دو رکعتی) که در هر ركعت سوره حمد، و ده مرتبه سوره توحيد خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعای مخصوص هرشب از دهه آخر ماه

دعاى شب بیست و پنجم

یَا جَاعِلَ اللَّیْلِ لِبَاسا وَ النَّهَارِ مَعَاشا وَ الْأَرْضِ مِهَادا وَ الْجِبَالِ أَوْتَادا یَا اللَّهُ یَا قَاهِرُ یَا اللَّهُ یَا جَبَّارُ یَا اللَّهُ یَا سَمِیعُ یَا اللَّهُ یَا قَرِیبُ یَا اللَّهُ یَا مُجِیبُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى و الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یُذْهِبُ الشَّکَّ عَنِّی وَ رِضًى بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِمُ السَّلامُ.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي فِيهِ مُحِبّاً لِأَوْلِيَائِكَ، وَ مُعَادِيا لِأَعْدَائِكَ، مُسْتَنّاً بِسُنَّةِ خَاتَمِ أَنْبِيَائِكَ، يَا عَاصِمَ قُلُوبِ النَّبِيِّينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

هشت ركعت (چهار نماز دو رکعتی) که در هر ركعت سوره حمد، و صد مرتبه سوره توحيد خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

یَا جَاعِلَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ آیَتَیْنِ یَا مَنْ مَحَا آیَةَ اللَّیْلِ وَ جَعَلَ آیَةَ النَّهَارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُوا فَضْلا مِنْهُ وَ رِضْوَانا یَا مُفَصِّلَ کُلِّ شَیْ‏ءٍ تَفْصِیلا یَا مَاجِدُ یَا وَهَّابُ یَا اللَّهُ یَا جَوَادُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یُذْهِبُ الشَّکَّ عَنِّی وَ تُرْضِیَنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ.[1]

[1] – کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص162. شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص631.

دعاهای مخصوص روزهای ماه رمضان

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهمّ اجْعَل سَعْیی فیهِ مَشْکوراً وذَنْبی فیهِ مَغْفوراً وعَملی فیهِ مَقْبولاً وعَیْبی فیهِ مَسْتوراً یا أسْمَعِ السّامعین.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

چهار ركعت (دو نماز دورکعتی) در هر ركعت سوره حمد، و سوره ملك را بخواند.

و اگر نتوانست، بيست و پنج مرتبه سوره توحيد خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

این شب، شب مبارکی است و بزرگان اعمال زیر را برای آن ذکر کرده ­اند:

1. غسل کردن[1]

2. سی رکعت نماز

کیفیت نماز: هشت رکعت (چهارنماز دورکعتی) بعد از نماز مغرب؛ و بیست و دو رکعت (یازده نماز دورکعتی) بعد از نماز عشا.

3. خواندن دعایی که امام سجاد (علیه ­السلام) می‌خواند:

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی التَّجَافِیَ عَنْ دَارِالْغُرُورِ­ وَ الْإِنَابَةَ إِلَی دَارِ­الْخُلُودِ وَ الاسْتِعْدَادَ لِلْمَوْتِ قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْتِ.[2]

4. خواندن دعایی از پیامبر (صلی­ الله­ علیه ­و­ آله) که مجموعه­ ای از آیات قرآن است:

رَبَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ کَفِّرْ عَنَّا سَیِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرارِ، رَبَّنا وَ آتِنا ما وَعَدْتَنا عَلى‌ رُسُلِکَ وَ لا تُخْزِنا یَوْمَ الْقِیامَةِ إِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمِیعادَ* رَبَّنا أَمَتَّنَا اثْنَتَیْنِ وَ أَحْیَیْتَنَا اثْنَتَیْنِ فَاعْتَرَفْنا بِذُنُوبِنا فَهَلْ إِلى‌ خُرُوجٍ مِنْ سَبِیلٍ* رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذابَها کانَ غَراماً* رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِینَ إِماماً* رَبَّنا عَلَیْکَ تَوَکَّلْنا وَ إِلَیْکَ أَنَبْنا وَ إِلَیْکَ الْمَصِیرُ* رَبَّنا لا تَجْعَلْنا فِتْنَةً لِلَّذِینَ کَفَرُوا* رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنَا وَ لِإِخْوانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونا بِالْإِیمانِ وَ لا تَجْعَلْ فِی قُلُوبِنا غِلًّا لِلَّذِینَ آمَنُوا رَبَّنا إِنَّکَ رَؤُفٌ رَحِیمٌ.[3]

[1] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 226.

[2] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 228. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 95، ص 63.

[3] – علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 95، ص 63.

دعاى شب بیست و هفتم

یَا مَادَّ الظِّلِّ وَ لَوْ شِئْتَ لَجَعَلْتَهُ سَاکِنا وَ جَعَلْتَ الشَّمْسَ عَلَیْهِ دَلِیلا ثُمَّ قَبَضْتَهُ [إِلَیْکَ‏] قَبْضا یَسِیرا یَا ذَا الْجُودِ وَ الطَّوْلِ وَ الْکِبْرِیَاءِ وَ الْآلاءِ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ عَالِمُ الْغَیْبِ وَ الشَّهَادَةِ الرَّحْمَنُ الرَّحِیمُ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ یَا قُدُّوسُ یَا سَلامُ یَا مُؤْمِنُ یَا مُهَیْمِنُ یَا عَزِیزُ یَا جَبَّارُ یَا مُتَکَبِّرُ یَا اللَّهُ یَا خَالِقُ یَا بَارِئُ یَا مُصَوِّرُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یُذْهِبُ الشَّکَّ عَنِّی وَ تُرْضِیَنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ.[1]

[1] – کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص163. شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص632.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي فِيهِ فَضْلَ لَيْلَةِ الْقَدْرِ، وَ صَيِّرْ أُمُورِي فِيهِ مِنَ الْعُسْرِ إِلَى الْيُسْرِ، وَ اقْبَلْ مَعَاذِيرِي، وَ حُطَّ عَنِّيَ الذَّنْبَ وَ الْوِزْرَ، يَا رَءُوفاً بِعِبَادِهِ الصَّالِحِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نمازشب بيست و هشتم: 

شش ركعت، (سه نماز دو رکعتی) که در هر ركعت سوره حمد، وده مرتبه آية الكرسى، ده مرتبه سوره توحيد وده مرتبه سوره كوثر را بخواند و پس از پايان نماز، صد مرتبه صلوات بفرستد.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعای مخصوص هرشب از دهه آخر ماه

یَا خَازِنَ اللَّیْلِ فِی الْهَوَاءِ وَ خَازِنَ النُّورِ فِی السَّمَاءِ وَ مَانِعَ السَّمَاءِ أَنْ تَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ إِلا بِإِذْنِهِ وَ حَابِسَهُمَا أَنْ تَزُولا یَا عَلِیمُ یَا عَظِیمُ یَا غَفُورُ یَا دَائِمُ یَا اللَّهُ یَا وَارِثُ یَا بَاعِثَ مَنْ فِی الْقُبُورِ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یُذْهِبُ الشَّکَّ عَنِّی وَ تُرْضِیَنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ.[1]

[1] – کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص163. شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص633.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ وَفِّرْ حَظِّي فِيهِ مِنَ النَّوَافِلِ، وَ أَكْرِمْنِي فِيهِ بِإِحْضَارِ الْمَسَائِلِ، وَ قَرِّبْ فِيهِ وَسِيلَتِي إِلَيْكَ مِنْ بَيْنِ الْوَسَائِلِ، يَا مَنْ لا يَشْغَلُهُ إِلْحَاحُ الْمُلِحِّينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

دو ركعت که در هر ركعت سوره حمد، و بيست مرتبه سوره توحيد خوانده شود.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

دعای مخصوص هرشب از دهه آخر ماه

یَا مُکَوِّرَ اللَّیْلِ عَلَى النَّهَارِ وَ مُکَوِّرَ النَّهَارِ عَلَى اللَّیْلِ یَا عَلِیمُ یَا حَکِیمُ یَا رَبَّ الْأَرْبَابِ وَ سَیِّدَ السَّادَاتِ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ یَا أَقْرَبَ إِلَیَّ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یُذْهِبُ الشَّکَّ عَنِّی وَ تُرْضِیَنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ.[1]

[1] – کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص163. شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص633.

اعمال آخرین شب ماه رمضان

آخرین شب ماه رمضان شب بسیار مبارکی است و برای این شب چند عمل وارد شده است:

1. غسل[1]

2. زیارت امام حسین (علیه­ السّلام)[2]

3. خواندن سوره های «انعام» و «کهف» و «یس».[3]

4. گفتن صد مرتبه: أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ.[4]

5. خواندن این دعا که «شیخ کلینی» از امام صادق (علیه ­السلام) نقل کرده است:

اللَّهُمَّ هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أَنْزَلْتَ فِیهِ الْقُرْآنَ وَ قَدْ تَصَرَّمَ وَ أَعُوذُ بِوَجْهِکَ الْکَرِیمِ یَا رَبِّ أَنْ یَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَیْلَتِی هَذِهِ أَوْ یَتَصَرَّمَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ لَکَ قِبَلِی تَبِعَةٌ أَوْ ذَنْبٌ تُرِیدُ أَنْ تُعَذِّبَنِی بِهِ یَوْمَ أَلْقَاکَ[5]

6. دعای «یا مدبّر الامور» خوانده شود:[6]

یَا مُدَبِّرَ الْأَمُورِ یَا بَاعِثَ مَنْ فِی الْقُبُورِ یَا مُجْرِیَ الْبُحُورِ یَا مُلَیِّنَ الْحَدِیدِ لِدَاوُدَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْعَلْ بِی کَذَا وَ کَذَا

و بجاى این کلمه حاجات خود را بخواهد. اللَّیْلَةَ اللَّیْلةَ الساعة الساعة.

7. دعای وداع

با ماه رمضان وداع کند و دعاهای وداع را که علمای بزرگ در کتب خویش نقل کرده ­اند را بخواند و از بهترین آن دعاها، دعای چهل و پنجم «صحیفه کامله سجّادیّه» است.

«سیّد بن طاووس» از امام صادق (علیه ­السلام) روایت کرده است، که هر کس در شب آخر ماه رمضان، با آن ماه وداع کند و این دعا را بخواند، خداوند او را پیش از طلوع صبح بیامرزد و توفیق توبه و انابه را به او مرحمت فرماید.

متن دعا: اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ صِیَامِی لِشَهْرِ رَمَضَانَ وَ أَعُوذُ بِکَ أَنْ یَطْلُعَ فَجْرُ هَذِهِ اللَّیْلَةِ إِلا وَ قَدْ غَفَرْتَ لِی.[7]

در روایت دیگری از جابر بن عبداللَّه انصاری نقل شده است که، در جمعه آخر ماه رمضان به محضر رسول خدا (صلی­ الله ­علیه­ و­ آله) شرفیاب شدم؛ رسول خدا (صلی­ الله­ علیه ­و ­آله) به من فرمودند: این روز، جمعه آخر ماه رمضان است، با آن وداع کن و بگو:

اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنْ صِیَامِنَا إِیَّاهُ فَإِنْ جَعَلْتَهُ فَاجْعَلْنِی مَرْحُوما وَ لا تَجْعَلْنِی مَحْرُوما.

رسول خدا (صلی­ الله ­علیه­ و­ آله) در ادامه فرمودند: هر کس در این روز این دعا را بخواند، به یکی از دو خصلت نیکو دست یابد، یا آن که ماه رمضان آینده را درک می کند و یا به آمرزش و رحمت بی انتهای خداوند می رسد.[8]

8. خواندن هشت رکعت نماز

­(چهار نماز دورکعتی) که در هر رکعت حمد و ده مرتبه توحید و در رکوع و سجده ده مرتبه تسبیحات اربعه و بعد از اتمام نمازها صد مرتبه استغفرالله بگوید و سپس سر به سجده گذاشته و بگوید:

«یَا حَیُّ یَا قَیُّومُ یَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِ یَا رَحْمَانَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ رَحِیمَهُمَا یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ یَا إِلَهَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَ تَقَبَّلْ مِنَّا صَلاتَنَا وَ صِیَامَنَا وَ قِیَامَنَا».

پیامبر­(صلی­ الله ­علیه­ و­ آله) فرمودند: هر کس چنین کند، سوگند به حقّ آن کس که مرا به نبوّت مبعوث کرد، که جبرئیل مرا خبر داد از اسرافیل و اسرافیل از پروردگار خود، که هنوز این شخص سر از سجده برنداشته است، که خداوند او را بیامرزد و ماه رمضان را از او قبول فرماید، و از گناهانش بگذرد.[9]

این نماز و اعمال برای شب عید فطر هم نقل شده است و در آن روایت آمده است: تسبیحات اربعه را در رکوع و سجود، به جای ذکر رکوع و سجود بخواند و به جای «اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَ تَقَبَّلْ مِنَّا صَلاتَنَا وَ صِیَامَنَا وَ قِیَامَنَا».

بگوید: «إغْفِرْ­لی ذُنُوبِی، وَ تَقَبَّلْ صَوْمِی وَ صَلاتِی وَ قِیامِی».[10]

[1] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 237.

[2] سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 237.

[3] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 242.

[4] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 242.

[5] – کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص164، حدیث 5.

[6] – شیخ صدوق، ابوجعفر (ابن­بابویه)، من لایحضره الفقیه، ج2، ص162.

[7] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص 256. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج95، ص181.

[8] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص243. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج95، ص172.

[9] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص241. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج95، ص73.

[10] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص272. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج88، ص130.

[11] – کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص160، حدیث 1.

دعاهای مخصوص روزهای ماه رمضان

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ غَشِّنِي فِيهِ بِالرَّحْمَةِ، وَ ارْزُقْنِي فِيهِ التَّوْفِيقَ وَ الْعِصْمَةَ، وَ طَهِّرْ قَلْبِي مِنْ غَيَاهِبِ التُّهَمَةِ، يَا رَحِيماً بِعِبَادِهِ الْمُؤْمِنِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

نماز شب­ های ماه مبارک رمضان

دوازده ركعت، (شش نماز دورکعتی) که در هر ركعت سوره حمد، و بيست مرتبه سوره توحيد را بخواند و پس از پايان نماز، صد مرتبه صلوات بفرستد.

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص 213-214.

متن دعا:

اللّهُمّ إِنّکَ أَعَنْتَنِی عَلَى خَتْمِ کِتَابِکَ الّذِی أَنْزَلْتَهُ نُوراً، وَ جَعَلْتَهُ مُهَیْمِناً عَلَى کُلّ کِتَابٍ أَنْزَلْتَهُ، وَ فَضّلْتَهُ عَلَى کُلّ حَدِیثٍ قَصَصْتَهُ وَ فُرْقَاناً فَرَقْتَ بِهِ بَیْنَ حَلَالِکَ وَ حَرَامِکَ، وَ قُرْآناً أَعْرَبْتَ بِهِ عَنْ شَرَائِعِ أَحْکَامِکَ وَ کِتَاباً فَصّلْتَهُ لِعِبَادِکَ تَفْصِیلًا، وَ وَحْیاً أَنْزَلْتَهُ عَلَى نَبِیّکَ مُحَمّدٍ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ تَنْزِیلًا وَ جَعَلْتَهُ نُوراً نَهْتَدِی مِنْ ظُلَمِ الضّلَالَةِ وَ الْجَهَالَةِ بِاتّبَاعِهِ، وَ شِفَاءً لِمَنْ أَنْصَتَ بِفَهَمِ التّصْدِیقِ إِلَى اسْتِمَاعِهِ، وَ مِیزَانَ قِسْطٍ لَا یَحِیفُ عَنِ الْحَقّ لِسَانُهُ، وَ نُورَ هُدًى لَا یَطْفَأُ عَنِ الشّاهِدِینَ بُرْهَانُهُ، وَ عَلَمَ نَجَاةٍ لَا یَضِلّ مَنْ أَمّ قَصْدَ سُنّتِهِ، وَ لا تَنَالُ أَیْدِی الْهَلَکَاتِ مَنْ تَعَلّقَ بِعُرْوَةِ عِصْمَتِهِ.

اللّهُمّ فَإِذْ أَفَدْتَنَا الْمَعُونَةَ عَلَى تِلَاوَتِهِ، وَ سَهّلْتَ جَوَاسِیَ أَلْسِنَتِنَا بِحُسْنِ عِبَارَتِهِ، فَاجْعَلْنَا مِمّنْ یَرْعَاهُ حَقّ رِعَایَتِهِ، وَ یَدِینُ لَکَ بِاعْتِقَادِ التّسْلِیمِ لِمُحْکَمِ آیَاتِهِ، وَ یَفْزَعُ إِلَى الْإِقْرَارِ بِمُتَشَابِهِهِ، وَ مُوضَحَاتِ بَیّنَاتِهِ

اللّهُمّ إِنّکَ أَنْزَلْتَهُ عَلَى نَبِیّکَ مُحَمّدٍ صَلّى اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ مُجْمَلًا، وَ أَلْهَمْتَهُ عِلْمَ عَجَائِبِهِ مُکَمّلًا، وَ وَرّثْتَنَا عِلْمَهُ مُفَسّراً، وَ فَضّلْتَنَا عَلَى مَنْ جَهِلَ عِلْمَهُ، وَ قَوّیْتَنَا عَلَیْهِ لِتَرْفَعَنَا فَوْقَ مَنْ لَمْ یُطِقْ حَمْلَهُ

اللّهُمّ فَکَمَا جَعَلْتَ قُلُوبَنَا لَهُ حَمَلَةً، وَ عَرّفْتَنَا بِرَحْمَتِکَ شَرَفَهُ وَ فَضْلَهُ، فَصَلّ عَلَى مُحَمّدٍ الْخَطِیبِ بِهِ، وَ عَلَى آلِهِ الْخُزّانِ لَهُ، وَ اجْعَلْنَا مِمّنْ یَعْتَرِفُ بِأَنّهُ مِنْ عِنْدِکَ حَتّى لَا یُعَارِضَنَإ الشّکّ فِی تَصْدِیقِهِ، وَ لَا یَخْتَلِجَنَا الزّیْغُ عَنْ قَصْدِ طَرِیقِهِ

اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْنَا مِمّنْ یَعْتَصِمُ بِحَبْلِهِ، وَ یَأْوِی مِنَ الْمُتَشَابِهَاتِ إِلَى حِرْزِ مَعْقِلِهِ، وَ یَسْکُنُ فِی ظِلّ جَنَاحِهِ، وَ یَهْتَدِی بِضَوْءِ صَبَاحِهِ، وَ یَقْتَدِی بِتَبَلّجِ أَسْفَارِهِ، وَ یَسْتَصْبِحُ بِمِصْبَاحِهِ، وَ لَا یَلْتَمِسُ الْهُدَى فِی غَیْرِهِ

اللّهُمّ وَ کَمَا نَصَبْتَ بِهِ مُحَمّداً عَلَماً لِلدّلَالَةِ عَلَیْکَ، وَ أَنْهَجْتَ بِ‌آلِهِ سُبُلَ الرّضَا إِلَیْکَ، فَصَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلِ الْقُرْآنَ وَسِیلَةً لَنَا إِلَى أَشْرَفِ مَنَازِلِ الْکَرَامَةِ، وَ سُلّماً نَعْرُجُ فِیهِ إِلَى مَحَلّ السّلَامَةِ، وَ سَبَباً نُجْزَى بِهِ النّجَاةَ فِی عَرْصَةِ الْقِیَامَةِ، وَ ذَرِیعَةً نَقْدَمُ بِهَا عَلَى نَعِیمِ دَارِ الْمُقَامَةِ

اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ احْطُطْ بِالْقُرْآنِ عَنّا ثِقْلَ الْأَوْزَارِ، وَ هَبْ لَنَا حُسْنَ شَمَائِلِ الْأَبْرَارِ، وَ اقْفُ بِنَا آثَارَ الّذِینَ قَامُوا لَکَ بِهِ آنَاءَ اللّیْلِ وَ أَطْرَافَ النّهَارِ حَتّى تُطَهّرَنَا مِنْ کُلّ دَنَسٍ بِتَطْهِیرِهِ، وَ تَقْفُوَ بِنَا آثَارَ الّذِینَ اسْتَضَاءُوا بِنُورِهِ، وَ لَمْ یُلْهِهِمُ الْأَمَلُ عَنِ الْعَمَلِ فَیَقْطَعَهُمْ بِخُدَعِ غُرُورِهِ.

اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلِ الْقُرْآنَ لَنَا فِی ظُلَمِ اللّیَالِی مُونِساً، وَ مِنْ نَزَغَاتِ الشّیْطَانِ وَ خَطَرَاتِ الْوَسَاوِسِ حَارِساً، وَ لِأَقْدَامِنَا عَنْ نَقْلِهَا إِلَى الْمَعَاصِی حَابِساً، وَ لِأَلْسِنَتِنَا عَنِ الْخَوْضِ فِی الْبَاطِلِ مِنْ غَیْرِ مَا آفَةٍ مُخْرِساً، وَ لِجَوَارِحِنَا عَنِ اقْتِرَافِ الْ‌آثَامِ زَاجِراً، وَ لِمَا طَوَتِ الْغَفْلَةُ عَنّا مِنْ تَصَفّحِ الِاعْتِبَارِ نَاشِراً، حَتّى تُوصِلَ إِلَى قُلُوبِنَا فَهْمَ عَجَائِبِهِ، وَ زَوَاجِرَ أَمْثَالِهِ الّتِی ضَعُفَتِ الْجِبَالُ الرّوَاسِی عَلَى صَلَابَتِهَا عَنِ احْتِمَالِهِ.

اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَدِمْ بِالْقُرْآنِ صَلَاحَ ظَاهِرِنَا، وَ احْجُبْ بِهِ خَطَرَاتِ الْوَسَاوِسِ عَنْ صِحّةِ ضَمَائِرِنَا، وَ اغْسِلْ بِهِ دَرَنَ قُلُوبِنَا وَ عَلَائِقَ أَوْزَارِنَا، وَ اجْمَعْ بِهِ مُنْتَشَرَ أُمُورِنَا، وَ أَرْوِ بِهِ فِی مَوْقِفِ الْعَرْضِ عَلَیْکَ ظَمَأَ هَوَاجِرِنَا، وَ اکْسُنَا بِهِ حُلَلَ الْأَمَانِ یَوْمَ الْفَزَعِ الْأَکْبَرِ فِی نُشُورِنَا اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْبُرْ بِالْقُرْآنِ خَلّتَنَا مِنْ عَدَمِ الْإِمْلَاقِ، وَ سُقْ إِلَیْنَا بِهِ رَغَدَ الْعَیْشِ وَ خِصْبَ سَعَةِ الْأَرْزَاقِ، وَ جَنّبْنَا بِهِ الضّرَائِبَ الْمَذْمُومَةَ وَ مَدَانِیَ الْأَخْلَاقِ، وَ اعْصِمْنَا بِهِ مِنْ هُوّةِ الْکُفْرِ وَ دَوَاعِی النّفَاقِ حَتّى یَکُونَ لَنَا فِی الْقِیَامَةِ إِلَى رِضْوَانِکَ وَ جِنَانِکَ قَائِداً، وَ لَنَا فِی الدّنْیَا عَنْ سُخْطِکَ وَ تَعَدّی حُدُودِکَ ذَائِداً، وَ لِمَا عِنْدَکَ بِتَحْلِیلِ حَلَالِهِ وَ تَحْرِیمِ حَرَامِهِ شَاهِداً

اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ هَوّنْ بِالْقُرْآنِ عِنْدَ الْمَوْتِ عَلَى أَنْفُسِنَا کَرْبَ السّیَاقِ، وَ جَهْدَ الْأَنِینِ، وَ تَرَادُفَ الْحَشَارِجِ إِذَا بَلَغَتِ النّفُوسُ التّرَاقِیَ، وَ قِیلَ مَنْ رَاقٍ وَ تَجَلّى مَلَکُ الْمَوْتِ لِقَبْضِهَا مِنْ حُجُبِ الْغُیُوبِ، وَ رَمَاهَا عَنْ قَوْسِ الْمَنَایَا بِأَسْهُمِ وَحْشَةِ الْفِرَاقِ، وَ دَافَ لَهَا مِنْ ذُعَافِ الْمَوْتِ کَأْساً مَسْمُومَةَ الْمَذَاقِ، وَ دَنَا مِنّا إِلَى الْ‌آخِرَةِ رَحِیلٌ وَ انْطِلَاقٌ، وَ صَارَتِ الْأَعْمَالُ قَلَائِدَ فِی الْأَعْنَاقِ، وَ کَانَتِ الْقُبُورُ هِیَ الْمَأْوَى إِلَى مِیقَاتِ یَوْمِ التّلَاقِ‌

اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ بَارِکْ لَنَا فِی حُلُولِ دَارِ الْبِلَى، وَ طُولِ الْمُقَامَةِ بَیْنَ أَطْبَاقِ الثّرَى، وَ اجْعَلِ الْقُبُورَ بَعْدَ فِرَاقِ الدّنْیَا خَیْرَ مَنَازِلِنَا، وَ افْسَحْ لَنَا بِرَحْمَتِکَ فِی ضِیقِ مَلَاحِدِنَا، وَ لَا تَفْضَحْنَا فِی حَاضِرِی الْقِیَامَةِ بِمُوبِقَاتِ آثَامِنَا. وَ ارْحَمْ بِالْقُرْآنِ فِی مَوْقِفِ الْعَرْضِ عَلَیْکَ ذُلّ مَقَامِنَا، وَ ثَبّتْ بِهِ عِنْدَ اضْطِرَابِ جِسْرِ جَهَنّمَ یَوْمَ الْمَجَازِ عَلَیْهَا زَلَلَ أَقْدَامِنَا، وَ نَوّرْ بِهِ قَبْلَ الْبَعْثِ سُدَفَ قُبُورِنَا، وَ نَجّنَا بِهِ مِنْ کُلّ کَرْبٍ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ شَدَائِدِ أَهْوَالِ یَوْمِ الطّامّةِ وَ بَیّضْ وُجُوهَنَا یَوْمَ تَسْوَدّ وُجُوهُ الظّلَمَةِ فِی یَوْمِ الْحَسْرَةِ وَ النّدَامَةِ، وَ اجْعَلْ لَنَا فِی صُدُورِ الْمُؤْمِنِینَ وُدّاً، وَ لَا تَجْعَلِ الْحَیَاةَ عَلَیْنَا نَکَداً.

اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ عَبْدِکَ وَ رَسُولِکَ کَمَا بَلّغَ رِسَالَتَکَ، وَ صَدَعَ بِأَمْرِکَ، وَ نَصَحَ لِعِبَادِکَ. اللّهُمّ اجْعَلْ نَبِیّنَا صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَى آلِهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَقْرَبَ الْنّبِیّینَ مِنْکَ مَجْلِساً، وَ أَمْکَنَهُمْ مِنْکَ شَفَاعَةً، وَ أَجَلّهُمْ عِنْدَکَ قَدْراً، وَ أَوْجَهَهُمْ عِنْدَکَ جَاهاً.

اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِ مُحَمّدٍ، وَ شَرّفْ بُنْیَانَهُ، وَ عَظّمْ بُرْهَانَهُ، وَ ثَقّلْ مِیزَانَهُ، وَ تَقَبّلْ شَفَاعَتَهُ، وَ قَرّبْ وَسِیلَتَهُ، وَ بَیّضْ وَجْهَهُ، وَ أَتِمّ نُورَهُ، وَ ارْفَعْ دَرَجَتَهُ‌ وَ أَحْیِنَا عَلَى سُنّتِهِ، وَ تَوَفّنَا عَلَى مِلّتِهِ وَ خُذْ بِنَا مِنْهَاجَهُ، وَ اسْلُکْ بِنَا سَبِیلَهُ، وَ اجْعَلْنَا مِنْ أَهْلِ طَاعَتِهِ، وَ احْشُرْنَا فِی زُمْرَتِهِ، وَ أَوْرِدْنَا حَوْضَهُ، وَ اسْقِنَا بِکَأْسِهِ.‌ وَ صَلّ اللّهُمّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، صَلَاةً تُبَلّغُهُ بِهَا أَفْضَلَ مَا یَأْمُلُ مِنْ خَیْرِکَ وَ فَضْلِکَ وَ کَرَامَتِکَ، إِنّکَ ذُو رَحْمَةٍ وَاسِعَةٍ، وَ فَضْلٍ کَرِیمٍ.

اللّهُمّ اجْزِهِ بِمَا بَلّغَ مِنْ رِسَالَاتِکَ، وَ أَدّى مِنْ آیَاتِکَ، وَ نَصَحَ لِعِبَادِکَ، وَ جَاهَدَ فِی سَبِیلِکَ، أَفْضَلَ مَا جَزَیْتَ أَحَداً مِنْ مَلَائِکَتِکَ الْمُقَرّبِینَ، وَ أَنْبِیَائِکَ الْمُرْسَلِینَ الْمُصْطَفَیْنَ، وَ السّلَامُ عَلَیْهِ وَ عَلَى آلِهِ الطّیّبِینَ الطّاهِرِینَ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَکَاتُهُ.

2. خواندن دعایی از پیامبر (صلی­ الله­ علیه­ و­ آله)

متن دعا

اَللّهمَّ إنّي اَسئلُكَ اِخْباتَ المُخبتينَ، وَ اِخلاصَ المُوقنينَ، وَ مُرافَقَة الابرارِ، وَ اِستحقاقَ حقائقِ الايمانِ، وَ الغَنيمَةَ مِن كُلّ بِرّ، وَ السَّلامَةَ مِن كُلِ اِثمٍ وَ وُجُوبَ رَحمَتِكَ، وَ عَزائمَ مَغفَرَتِكَ، وَ الفُوزَ بِالجَنَّة وَ النَّجاةَ مِنَ النّار.[1]

3. خواندن دعای نقل شده از امیرالمومنین­(علیه ­السلام)

«اللّهُمَّ اشرَح بِالقُرانَ صَدري، وَ استَعمِل بِاالقُرآنِ بَدَني، وَ نَوّر بِالقُرآنِ بَصَري، وَ اَطلِق بِالقُرآنِ لِساني، وَ اَعِنّي عَلَيه ما اَبقَيتَني، فَاِنّهُ لا حَولَ وَ لا قُوَّة اِلاّ بِكَ».[2]

[1] – علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج89، ص206.

[2] – علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج89، ص209. شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص323.

دعای مخصوص هرشب از دهه آخر ماه

دعاى شب سی ام

الْحَمْدُ لِلَّهِ لا شَرِیکَ لَهُ الْحَمْدُ لِلَّهِ کَمَا یَنْبَغِی لِکَرَمِ وَجْهِهِ وَ عِزِّ جَلالِهِ وَ کَمَا هُوَ أَهْلُهُ یَا قُدُّوسُ یَا نُورُ یَا نُورَ الْقُدْسِ یَا سُبُّوحُ یَا مُنْتَهَى التَّسْبِیحِ یَا رَحْمَانُ یَا فَاعِلَ الرَّحْمَةِ یَا اللَّهُ یَا عَلِیمُ یَا کَبِیرُ یَا اللَّهُ یَا لَطِیفُ یَا جَلِیلُ یَا اللَّهُ یَا سَمِیعُ یَا بَصِیرُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یُذْهِبُ الشَّکَّ عَنِّی وَ تُرْضِیَنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ.[1]

[1] – کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص164. شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص634.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ اجْعَلْ صِيَامِي فِيهِ بِالشُّكْرِ وَ الْقَبُولِ، عَلَى مَا تَرْضَاهُ وَ يَرْضَاهُ الرَّسُولُ، مُحْكَمَةً فُرُوعُهُ بِالْأُصُولِ، بِحَقِّ سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ، وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ.

[1] – کفعمی، البلدالامین، ص219.

از شب هاى بسیار مبارک است و در فضیلت و اهمّیّت آن، همین بس که در بعضى از روایات آمده است، اهمّیّت آن کمتر از شب قدر نیست، و در روایات توصیه به عبادت و احیاى این شب شده است.[1]

براى این شب چند عمل ذکر شده است:

اوّل: غسل است به هنگامى که آفتاب غروب کند.[2]

دوم: این شب را به نماز و دعا و استغفار زنده نگه دارد و در مسجد بیتوته کند، یعنى شب را در آن جا سپرى نماید و به عبادت مشغول باشد، همانگونه که امام على بن الحسین (علیهما السلام) چنین مى­ کرد.[3]

سوم: امام صادق (علیه ­السلام) فرمود: پس از نماز مغرب و نماز عشا و نماز صبح و نماز عید، این ذکرها را بگوید:

اَللهُ اَکْبَرُ، اَللهُ اَکْبَرُ، لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ، وَ اللهُ اَکْبَرُ، اَللهُ اَکْبَرُ، و وَلِلَّهِ الْحَمْدُ، اَللهُ اَکْبَـرُ عَلى ما هَـدانـا، وَ لَهُ الشُّکْرُ عَلى ما أَوْلانا.[4]

چهارم: طبق روایتى از امام صادق (علیه­ السلام) پس از خواندن نماز مغرب و نافله آن، دست­ها را به سوى آسمان بلند کند و بگوید:

یا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، یا ذَا الْجُودِ، یا مُصْطَفِىَ مُحَمَّد وَناصِرَهُ، صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاغْفِرْ لى کُلَّ ذَنْب اَحْصَیْتَهُ، وَهُوَ عِنْدَکَ فى کِتاب مُبین.

آنگاه به سجده برود و صد مرتبه بگوید: أتُوبُ إلَى اللّهِ. سپس هر حاجتى که دارد از خداوند طلب کند، که ان شاء اللّه برآورده خواهد شد.[5]

پنجم: زیارت امام حسین (علیه ­السلام) در این شب فضیلت بسیار دارد (زیارت مخصوصه آن حضرت در شب عید فطر)

ششم: ده رکعت نماز بخواند:

ده رکعت نماز (پنج نماز دورکعتی)­، که در هر رکعت سوره «حمد» را یک بار، و «قل هو اللّه احد» را ده بار، و در هر یک از رکوع و سجود ده مرتبه بگوید:

سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ.

و هنگامی که از ده رکعت فراغت یافت هزار مرتبه استغفار کند و پس از استغفار سر به سجده گذارد و در حال سجده بگوید:

یَا حَیُّ یَا قَیُّومُ یَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِ یَا رَحْمَانَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ رَحِیمَهُمَا یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ یَا إِلَهَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی وَ تَقَبَّلْ صَوْمِی وَ صَلاتِی وَ قِیَامِی.

هفتم: این ذکر را که در شب جمعه نیز گفتنش مستحب است، ده بار بگوید:

یا دائِمَ الْفَضْلِ عَلَى الْبَرِیَّةِ، یا باسِطَ الْیَدَیْنِ بِالْعَطِیَّةِ، یا صاحِبَ الْمَواهِبِ السَّنیَّةِ، صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ آلِهِ خَیْرِ الْوَرى سَجِیَّةً، وَ اغْفِرْ لَنا یا ذَالْعُلى فی هذِهِ الْعَشِیَّةِ.[6]

هشتم: دو رکعت نماز معروف شب عید را بخواند.

در رکعت اوّل بعد از سوره حمد، هزار مرتبه سوره قل هو اللّه و در رکعت دوم، پس از سوره حمد، یک مرتبه سوره قل هو اللّه را بخواند، پس از سلام سر به سجده بگذارد و صد مرتبه بگوید: أَتُوبُ إِلَى اللّهِ، آنگاه بگوید:

یا ذَا الْمَنِّ وَالْجُودِ، یا ذَا الْمَنِّ وَالطَّوْلِ، یا مُصْطَفِىَ مُحَمَّد صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ آلِهِ، وَ افْعَلْ بى کَذا وَ کَذا

بجاى افعل بى کذا و کذا حاجات خود را ذکر کند.

در روایت است که امیر­مؤمنان (علیه ­السلام) این نماز را به همین کیفیّت که ذکر شد، انجام مى­ داد، و سر از سجده برمى­ داشت.

و مى فرمود: «به حقّ آن خدایى که جانم به دست اوست، هر کس این نماز را بجا آورد، هر حاجتى که از خداوند طلب کند، به وى عنایت خواهد شد و گناهان زیادى را از او بیامرزد.[7]

در روایت دیگرى از امیرمؤمنان (علیه ­السلام) به جاى خواندن هزار مرتبه سوره قل هو اللّه، صد مرتبه آمده است. ولى در این روایت آمده است که این نماز را باید بعد از نماز مغرب و نافله آن بجا آورد.[8] (هر دو نماز خوب است).

مرحوم «شیخ طوسى» و «سیّد بن طاووس»، این دعاى نورانى را بعد از خواندن این نماز نقل کرده ­اند:

یا اَللهُ یا اَللهُ یا اَللهُ، یا رَحْمنُ یا اَللهُ، یا رَحیمُ یا اَللهُ، یا مَلِکُ یا اَللهُ، یا قُدُّوسُ یا اَللهُ، یا سَلامُ یا اَللهُ، یا مُؤْمِنُ یا اَللهُ، یا مُهَیْمِنُ یا اَللهُ، یا عَزیزُ یا اَللهُ، یا جَبّارُ یا اَللهُ، یا مُتَکَبِّرُ یا اَللهُ، یا خالِقُ یا اَللهُ، یا بارِئُ یا اَللهُ، یا مُصَوِّرُ یا اَللهُ، یا عالِمُ یا اَللهُ، یا عَظیمُ یا اَللهُ، یا عَلیمُ یا اَللهُ، یا کَریمُ یا اَللهُ،یا حَلیمُ یا اَللهُ، یا حَکیمُ یا اَللهُ، یا سَمیعُ یا اَللهُ، یا بَصیرُ یا اَللهُ، یا قَریبُ یااَللهُ، یا مُجیبُ یا اَللهُ، یا جَوادُ یا اَللهُ، یا ماجِدُ یا اَللهُ، یا مَلِىُّ یا اَللهُ، یاوَفِىُّ یا اَللهُ،یا مَوْلى یا اَللهُ،یا قاضى یا اَللهُ، یا سَریعُ یا اَللهُ، یا شَدیدُ یا اَللهُ،یا رَؤُوفُ یا اَللهُ، یا رَقیبُ یا اَللهُ،یا مَجیدُ یا اَللهُ،یا حَفیظُ یا اَللهُ، یا مُحیطُ یا اَللهُ، یا سَیِّدَ السّادَةِ

یا اَللهُ، یا اَوَّلُ یا اَللهُ،یا اخِرُ یا اَللهُ،یا ظاهِرُ یا اَللهُ،یا باطِنُ یا اَللهُ،یا فاخِرُ یا اَللهُ، یا قاهِرُ یا اَللهُ، یا رَبّاهُ یا اَللهُ،یا رَبّاهُ یا اَللهُ،یا رَبّاهُ یا اَللهُ، یا وَدُودُ یا اَللهُ، یا نُورُ یا اَللهُ، یا رافِعُ یا اَللهُ، یا مانِعُ یااَللهُ، یادافِعُ یا اَللهُ، یا فاتِحُ یااَللهُ، یا نَفّاعُ یا اَللهُ، یا جَلیلُ یا اَللهُ، یا جَمیلُ یا اَللهُ،یا شَهیدُ یا اَللهُ، یا شاهِدُ یا اَللهُ، یا مُغیثُ یا اَللهُ، یا حَبیبُ یا اَللهُ، یا فاطِرُ یااَللهُ، یا مُطَهِّرُ یا اَللهُ، یا مَلِکُ یا اَللهُ، یا مُقْتَدِرُ یا اَللهُ، یا قابِضُ یا اَللهُ، یا باسِطُ یا اَللهُ، یا مُحْیى یا اَللهُ، یا مُمیتُ یا اَللهُ، یا باعِثُ یا اَللهُ، یا وارِثُ یا اَللهُ، یا مُعْطى یا اَللهُ، یا مُفْضِلُ یا اَللهُ، یا مُنْعِمُ یا اَللهُ، یا حَقُّ یا اَللهُ، یا مُبینُ یا اَللهُ، یا طَیِّبُ یا اَللهُ، یا مُحْسِنُ یا اَللهُ، یا مُجْمِلُ یا اَللهُ،یا مُبْدِئُ یا اَللهُ،یا مُعیدُ یا اَللهُ،یا بارِئُ یا اَللهُ،یا بَدیعُ یا اَللهُ، یا هادى یا اَللهُ، یا کافى یا اَللهُ،یاشافى یا اَللهُ، یا عَلِىُّ یا اَللهُ، یا عَظیمُ یا اَللهُ، یا حَنّانُ یا اَللهُ، یا مَنّانُ یا اَللهُ،یا ذَاالْطَّوْلِ یا اَللهُ،یا مُتَعالى یا اَللهُ، یا عَدْلُ یا اَللهُ، یا ذَا الْمَعارِجِ یا اَللهُ، یاصِدْقُ یااَللهُ، یا دَیّانُ یا اَللهُ، یا باقى یا اَللهُ، یا واقى یا اَللهُ، یا ذَا الْجَلالِ یا اَللهُ، یا ذَا الا کْرامِ یا اَللهُ، یا مَحْمُودُ یا اَللهُ، یا مَعْبُودُ یا اَللهُ، یا صانِعُ یا اَللهُ، یا مُعینُ یا اَللهُ، یا مُکَوِّنُ یا اَللهُ، یا فَعّالُ یا اَللهُ، یا لَطیفُ یا اَللهُ، یا جَلیلُ یا اَللهُ، یا غَفُورُ یااَللهُ، یا شَکُورُ یااَللهُ، یا نُورُ یا اَللهُ، یا قَدیرُ یااَللهُ، یا رَبّاهُ یا اَللهُ، یا رَبّاهُ یا اَللهُ، یا رَبّاهُ یا اَللهُ، یا رَبّاهُ یا اَللهُ، یا رَبّاهُ یا اَللهُ، یا رَبّاهُ یا اَللهُ، یا رَبّاهُ یا اَللهُ،یا رَبّاهُ یا اَللهُ، یا رَبّاهُ یا اَللهُ، یا رَبّاهُ یا اَللهُ،

اَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، وَتَمُنَّ عَلَىَّ بِرِضاکَ، وَتَعْفُوَ عَنّى بِـحِلْمِکَ، وَتُـوَسِّعَ عَلَىَّ مِـنْ رِزْقِکَ الْحَلالِ الطَّیِّبِ، وَمِنْ حَیْثُ اَحْتَسِبُ وَمِنْ حَیْثُ لا اَحْتَسِبُ، فَاِنّى عَبْدُکَ لَیْسَ لى اَحَدٌ سِواکَ، وَلا اَحَدٌ اَسْئَلُهُ غَیْرُکَ، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ، ما شآءَ اللهُ لا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ­، سپس به سجده مى­ روى و مى­ گویى: یااَللهُ یااَللهُ،یا رَبِّ یا اَللهُ، یا رَبِّ یا اَللهُ، یا رَبِّ یا اَللهُ، یا اَللهُ یا اَللهُ، یا رَبِّ یا رَبِّ یا رَبِّ، یا مُنْزِلَ الْبَرَکاتِ،بِکَ تُنْزَلُ کُلُّ حاجَة، اَسْئَلُکَ بِکُلِّ اسْم فى مَخْزُونِ الْغَیْبِ عِنْدَکَ، وَالْأَسْمآءِ الْمَشْهُوراتِ عِنْدَکَ، اَلْمَکْتُوبَةِ عَلى سُرادِقِ عَرْشِکَ، اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، وَاَنْ تَقْبَلَ مِنّى شَهْرَ رَمَضانَ، وَتَکْتُبَنى مِنَ الْوافِدینَ اِلى بَیْتِکَ الْحَرامِ، وَتَصْفَحَ لى عَنِ الذُّنُوبِ الْعِظامِ، وَتَسْتَخْرِجَ یا رَبِّ کُنُـوزَکَ یا رَحْمـنُ.[9]

نهم: چهارده رکعت نماز بخواند (هفت نماز دو رکعتی) و در هر رکعتى، سوره حمد و آیة الکرسى و سه مرتبه سوره قل هو الله را بخواند. در روایت است هر کس چنین کند، خداوند در برابر هر رکعتى ثواب هاى بسیار زیادى به او مى دهد.[10]

دهم: مرحوم «شیخ طوسى» در «مصباح المتهجّد» فرموده است: در پایان شب نیز غسل کن و تا طلوع صبح در مصلاّیت (محل خواندن نماز) بنشین، و ذکر خدا بگو.[11]

[1] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص274. علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص220.

[2] -علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص220. کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، ج4، ص167، حدیث3.

[3] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص274.

[4] – شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص 648.

[5] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص271.

[6] – کفعمی، مصباح، ص647.

[7] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص272. علامه مجلسی، محمدباقر، زادالمعاد، ص221.

[8] – سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص272.

[9] – شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص649. سیدابن طاووس، اقبال الاعمال، ص272. علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج88، ص120.(با اندکی تفاوت)

[10] – علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج88، ص122.

[11] – شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ص651.

ایُّهَا الْخَلْقُ الْمُطیعُ، الدَّائِبُ السَّریعُ، الْمُتَرَدِّدُ فی مَنازِلِ التَّقْدیرِ،

ای مخلوق فرمانبردار، و خستگی ناپذیر شتابان، که در منزلگاه­ های معین در حرکتی،

الْمُتَصَرِّفُ فی فَلَکِ التَّدْبیرِ، امَنْتُ بِمَنْ نَوَّرَ بِکَ الظُّلَمَ، وَاوْضَحَ بِکَ الْبُهَمَ،

و در مدار حساب شده­ ای در چرخشی، ایمان دارم به آن که تاریکی­ها را به وسیله تو روشن کرد، و تیرگی ها را به تو آشکار ساخت.

وجَعَلَکَ ایَةً مِنْ ایاتِ مُلْکِهِ، وَعَلامَةً مِنْ عَلاماتِ سُلْطانِهِ، فَحَدَّ بِکَ الزَّمانَ،

و تو را نشانه ای از نشانه های فرمانرواییش و علامتی از علائم حکومتش قرار داده، و زمان را به وسیله تو معیّن کرد،

وَامْتَهَنَکَ بِالزِّیادَةِ وَالنُّقْصانِ، وَالطُّلُوعِ والْأُفُولِ، وَالْإِنارَةِ، وَالْکُسُوفِ، فی کُلِّ ذلِکَ انْتَ لَهُ مُطیعٌ، وَالی ارادَتِهِ سَریعٌ، سُبْحانَهُ­،

و بزرگی و کوچکی، و طلوع و غروب و آشکاری و پنهانی را پیشینه تو ساخت، در تمام این امور تو فرمانبردار او هستی و به خواسته ­اش به سرعت پاسخگویی، پاک و منزّه است او.

ما اعْجَبَ ما دَبَّرَ فی امْرِکَ، وَ الْطَفَ ما صَنَعَ فی شَاْنِکَ، جَعَلَک مِفْتاحَ شَهْرٍ حادِثٍ لِأَمْرٍ حادِثٍ،

و چه تدبیر اعجاب آوری در کار تو دارد، و چه دقیق است آنچه در مورد تو انجام داده است، تو را کلید آغاز ماه جدید برای کاری جدید قرار داده است.

فَاسْئَلُ اللَّهَ رَبِّی وَ رَبَّکَ، وَ خالِقی وَ خالِقَکَ­،

پس از خداوندی که پروردگار و آفریننده

وَمُقَدِّری وَ مُقَدِّرَکَ، وَ مُصَوِّری وَ مُصَوِّرَکَ، انْ یُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ،

و تقدیر کننده، و صورت بخش من و توست می ­خواهم که بر محمّد و خاندان پاکش درود فرستد،

وَانْ یَجْعَلَکَ هِلالَ بَرَکةٍ لا تَمْحَقُهَا الْأَیَّامُ، وَ طَهارَةٍ لا تُدَنِّسُهَا الْأثامُ،

و تو را قرار دهد هلال با برکتی که روزگار، آن را نابود نکند، و هلال پاکی که پلیدی ها آن را آلوده نسازد،

هِلالَ امْنٍ مِنَ الأفاتِ، وَ سَلامَةٍ مِنَ السَّیِّئاتِ، هِلالَ سَعْدٍ لا نَحْسَ فیهِ،

و هلال ایمنی از آفات و سلامت از گناهان و هلال با سعادتی که در آن نحوستی نباشد،

وَ یُمْنٍ لا نَکَدَ مَعَهُ، وَ یُسْرٍ لا یُمازِجُهُ عُسْرٌ، وَ خَیْرٍ لا یَشُوبُهُ شَرٌّ، هِلالَ

و هلال با برکتی که بداقبالی نیاورد و هلال آسایشی که سختی با او نباشد، و هلال خیری که شری با آن همراه نشود، (و تو را) هلال

امْنٍ وَ ایمانٍ، وَ نِعْمَةٍ وَ احْسانٍ، وَ سَلامَةٍ وَ اسْلامٍ، اللهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْنا مِنْ ارْضی مَنْ طَلَعَ عَلَیْهِ، وَ ازْکی مَنْ نَظَرَ الَیْهِ،

امنیّت و ایمان و نعمت و لطف و سلامت و اسلام (قرار دهد)، خدایا بر محمّد و خاندان پاکش درود فرست، و مرا از خوشنودترین افرادی که ماه بر آنان طلوع کرده، و پاک ترین کسی که به آن نگاه کرده،

وَاسْعَدَ مَنْ تَعَبَّدَ لَکَ فیهِ، وَ وَفِّقْنَا فیهِ لِلتَّوْبَهِ وَ اعْصِمْنا فیهِ مِنَ الْحَوْبَهِ،

و از با سعادت ترین کسانی که تو را در آن ماه عبادت کرده­اند قرار ده، و ما را در این ماه برای توبه موفّق بدار، و از لغزش بازدار،

وَاحْفِظْنا فیهِ مِنْ مُباشِرَةِ مَعْصِیَتِکَ، وَ اوْزِعْنا فیهِ شُکْرَ نِعْمَتِکَ، وَالْبِسْنا فیهِ جُنَنَ الْعافِیَةِ،

و از ارتکاب گناهان حفظ کن، و در این ماه شکر نعمت ­هایت را قسمت­مان کن، و لباس، عافیت بر انداممان بپوشان،

وَ اتْمِمْ عَلَیْنا بِاسْتِکْمالِ طاعَتِکَ فیهِ الْمِنَّةَ، انَّکَ انْتَ الْمَنَّانُ الْحَمیدُ، وَ صَلَّی اللَّهُ عَلی مُحَمَّدٍ و الِهِ الطَیِّبینَ الطَّاهِرینَ.

و با نهایت بندگی برای تو نعمتت را بر ما در این ماه تمام کن، زیرا که تو بسیار نعمت بخش و ستوده ­ای، و درود خدا بر محمّد و خاندان پاک و پاکیزه اش باد.

صحیفه سجادیه، دعای 43