معرفی کتاب نقش مادر در تربیت

شناسنامه کتاب نقش مادر در تربیت

عنوان کتاب: نقش مادر در تربیت

نویسنده: علی قائمی

موضوع: مادر و کودک

گروه مخاطب: والدین

تعداد جلد: ۱

تعداد صفحه: ۲۶۴

زبان: فارسی

ناشر: دفتر تبلیغات اسلامی

سال انتشار: ۱۳۵۶

آشنایی مختصر با علی قائمی نویسنده کتاب نقش مادر در تربیت

علی قائمی (متولد ۱۳۱۶ش، بابل) از دوران کودکی مسیر طلبگی را پیش گرفت و خود را وقف اسلام و فرهنگ ناب اهل بیت (علیهم السلام) کرد.

ایشان پس از اخذ دکترای علوم تربیتی از دانشگاه سوربن فرانسه و گذراندن دوره دکترای جامعه‌ شناسی مذهبی، در کنار فعالیت های علمی خود در عرصه خدمت به انقلاب اسلامی ایران، قدم نهاد و در دوره های اول مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس شورای اسلامی به نمایندگی درآمد.

اما به دلیل مسئولیت‌ های فرهنگی متعدد همچون شورای عالی جوانان، شورای فرهنگ عمومی کل کشور و تدریس در حوزه و دانشگاه و همچنین تالیفات گسترده علمی خود، از سیاست فاصله گرفت و به تربیت و تعلیم نسل جوان این سرزمین پرداخت. وی تاکنون بالغ بر ۲۱۳ اثر علمی در زمینه های گوناگون تربیتی و دینی، از جمله کتاب نقش مادر در تربیت را به رشته تحریر درآورده است.

تالیفات علی قائمی نویسنده کتاب نقش مادر در تربیت

او تاکنون بیش از دویست عنوان کتاب نگاشته و منتشر نموده که برخی از آن ها چنین است:

• اخلاق و معاشرت در اسلام
• تشکیل خانواده در اسلام
• نظام حیات خانواده در اسلام
• آسیب شناسی خانواده
• فاطمه (علیها السلام) برترین بانوی اسلام
• نقش پدر در تربیت
• اقامه نماز در دوران کودکی و نوجوانی
• پرورش مذهبی و اخلاقی کودکان
• در مکتب فاطمه علیها السلام: مجموعه‌ای از مقالات و سخنرانی ها
• اسلام و امنیت جهانی
• خانواده و مسائل جنسی کودکان
• خانواده و تربیت کودک
• در مکتب امیرالمومنین علی (علیه ‌السلام)
• هدایت نوجوان به سوی نماز
• زمینه تربیت
• برای فرزندانمان چگونه الگو باشیم؟
• دنیای نوجوانی
• دنیای جوانی
• تکوین الأسره فی الإسلام
• تربیه الطفل دینیا و اخلاقیا
• الوسواس و الهواجس النفسیه
• الأسره و الطفل المشاکس

اهمیت موضوع کتاب نقش مادر در تربیت

خانواده نهادی مقدس و هسته نخستین جامعه و از عوامل اصلی انتقال فرهنگ، اندیشه، اخلاق، سنت و عواطف از نسلی به نسل دیگر است و ثمره این نهاد فرزند است. فرزند ستاره درخشنده ای است که در کارنامه هر زندگی می درخشد و برای به ثمر رسیدن آن هر یک از پدر و مادر وظایفی را بر عهده دارند.

در این میان بیشترین سهم تربیت و تاثیر پذیری بر فرزندان از آن مادران است؛ زیرا مادر از ابتدایی ترین مراحل پیدایش به عنوان مربی همراه انسان است. مادر مظهر عشق و فداکاری و ایثار است. او زیباترین کلمه در عالم خلقت است که تمام سختی ها و مشقت ها را بدون چشم داشتی تحمل می کند.

مادر بودن لطفی است که خداوند به جنس زن نموده و در پرتو این لطف، مادر بار سنگینی از مسئولیت را بر دوش می کشد. در حقیقت مادر، اصل، ریشه و سرچشمه کودک است و کودک انعکاسی از وجود اوست که سرمایه اصلی شخصیت خویش را از او دریافت می کند.

پس با توجه به جایگاه مادر در تربیت فرزند، برای جلوگیری از آسیب های ناخواسته تربیتی که از عوامل کنترل ناپذیر برونی در مراحل دیگر رشد به ویژه دوره نوجوانی و جوانی برمی خیزند و ایمن سازی شخصیت کودک در برابر این آسیب ها و افزون بر آن، دوام یافتن نقش مادر را در فرآیند تربیت فرزند، نیاز است مادران عزیز با درک اهمیت نقش خود و مطالعه و شناخت مسائل و راهکار های تربیتی، رسالت حیاتی خود را به بهترین وجه تکمیل کنند.

گزارشی از محتوای کتاب نقش مادر در تربیت

این کتاب به ۱۵ بخش و هر بخش دارای چند فصل تقسیم شده است. در بخش های ابتدایی کتاب نویسنده تلاش دارد به اهمیت نقش مادر و تاثیر او در تربیت کودک بپردازد.

در ادامه کتاب نقش مادر در تربیت کودک، به برخی از وظایف و اقدامات مادر پرداخته شده است.

در پایان کتاب به آسیب های برخی از اشتباهات مادران و خلا های تربیتی ایجاد شده توسط مادر اشاره شده است.

در کتاب نقش مادر در تربیت کودک به برخی از مسائل مورد نیاز امروزه مانند اشتغال مادر،خودداری از تولید نسل، نقش مادر در مواجهه با فقر خانواده و… پرداخته شده است.

فهرست کتاب نقش مادر در تربیت

مقدمه

بخش ۱ نقش های متعدد زن در زندگی اسلامی

فصل ۱_ زن در نقش همسری

فصل ۲_ زن در نقش مادری

فصل ۳_ زن در نقش مدیر خانه

بخش ۲_ اهمیت مادر

فصل ۱_ مادری چیست؟

فصل ۲_ مادر از دیدگاه مذهب

فصل ۳_ مادر از دیدگاه علم

فصل ۴_ مادر و سازندگی جامعه

بخش ۳_ خصایص یک مادر خوب

فصل ۱_ مادر در جنبه خودشناسی و خودسازی

فصل ۲_ در جنبه تقوی و هدفداری

فصل ۳_ در جنبه آگاهی

بخش ۴_ در طریق مادر شدن

فصل ۱_ در انتخاب همسر

فصل ۲_ زناشویی و زندگی

فصل ۳_ بارداری و زایمان

بخش ۵- وظایف اولیه مادر

فصل ۱_ پذیرش کودک

فصل ۲_ تغذیه کودک

فصل ۳_ مراقبت و حمایت از کودک

فصل ۴_ محبت به کودک

بخش ۶_ مادر تکیه گاه کودک

فصل ١_ مادر از دیدگاه کودک

فصل ۲_ مادر تکیه گاه عاطفی کودک

فصل ۳_ مادر تکیه گاه امنیتی کودک

فصل ۴_ مادر برآورنده نیازهای کودک

بخش ۷_ مادر و سازندگی کودک

فصل ١_ مادر دنیای کودک

فصل ۲_ مادر الگوی کودک

فصل ۳_ مادر رهبر کودک

فصل ۴_ مادر سازنده شخصیت کودک

بخش ۸_ نقش فرهنگی مادر

فصل ۱_ مادر و سخن آموزی

فصل ۲_ مادر در نقش معرفی جهان خارج

فصل ۳_ مادر و آموزش اصول زندگی فردی و اجتماعی

بخش ۹_ نقش معنوی مادر

فصل ۱_ تاثیر تقوای مادر

فصل ۲_ عبادت مادر

فصل ۳_ مادر و اخلاق و رفتار کودک

فصل ۴_ مادر و تربیت دینی کودک

بخش ۱۰_ مادر در طریق اصلاح کودک

فصل ۱_ اصلاح از طریق تشویق و مهرورزی

فصل ۲- مادر و بازی

فصل ٣_ القائات و تذکرات مادر

فصل ۴_ مادر و داستان سرایی ها

فصل ۵_ مادر و تنبیه کودک

بخش ۱۱_ نقش های ثانوی مادر

فصل ۱- مادر در نقش پدر

فصل ۲_ مادر در نقش معلم

فصل ۳_ مادر در نقش همسالان

فصل ۴_ آموزش کار و فعالیت

بخش ۱۲_ گذشت های مادر

فصل ۱_ گذشت از تفننات و تفریحات بیجا

فصل ۲_ مادر در مواجهه با فقر خانواده

فصل ۳_ گذشت مادر در برابر شوهر ناسازگار

بخش ۱۳_ اشتباهات مادر

فصل ۱_ افراط و تفریط ها

فصل ۲_ خودداری از تولید نسل

فصل ۳_ بدآموزی های مادر

فصل ۴_ خطاهای مادر

بخش ١۴_ مادران گنهکار

فصل ۱_ مادران خوشگذران

فصل ۲_ مادران مستعفی

فصل ۳_ مادران کارمند

بخش ۱۵_ فقدان مادر

فصل ۱_ غیبت مادر

فصل ۲_ طلاق و جدایی

فصل ۳_ مرگ مادر

برش هایی از متن کتاب نقش مادر در تربیت

مادر مظهر تسلی و مهرورزی

دنیای گرم و پر محبت ما در دنیایی است که در آن همه دشواری ها حل می شود، هر گونه کجروی و انحراف به آسانی تبدیل به اصلاح و سازش می گردد. تشویق و محبت مادر الهام بخش و سازنده است، زندگی بخش و هم چون دارویی برای اصلاح کج روی هاست، از طریق آن لجاجت و مقاومت کودک را می توان خواباند و به بازسازی شخصیت، ایجاد خلاقیت و احیای روان او می توان پرداخت.

وقتی مادر با احساس و عاطفه خود، با تضرع و الحاحش کودک را پند می دهد، به هنگامی که با تبسم و لبخند خویش او را متوجه خطایش می کند، زندگی شرورانه از کودک رخت بر میبندد و تسلیم امر و نهی مادر می شود. همه برخوردها، اصلاحات با تبسمی از او، با ابراز عشق به او، با تشویق از او، با در آغوش گرفتن او کودکش را و حتی گاهی با یک نگاه ساده از بین می رود.

این امر در سال های اول زندگی کودک بیشتر و بهتر عیان است؛ زیرا در این سنین مادر کاملا مظهر تسلى طفل است و البته به تدریج مهر و علاقه اش رنگ و صورت عقلی می گیرد و از جنبه عاطفی بیرون می آید.

فایده دیگری که در این مهرورزی و تشویق وجود دارد، اینست که طفل در سایه آن احساس می کند به دنیای مادر راه دارد و در نزد او پذیرفته شده است و بدین علت نظم و آرامشی بر جان او حاکم می شود و تمام جنبه های وجودی او را تحت الشعاع قرار می دهد. مهرورزی ها و تشویقات مادر در جنبه اصلاحی کودک بیشتر از آن جهت موثر است که طفل بیشتر با او مانوس است و در جنبه های حمایتی او دخالت و کوشش بیشتری دارد.

جمع بندی

امروز قلمروهای تربیت و عوامل اثرگذار بر آن از مرزهای سنتی فراتر رفته است و افزون بر خانواده، عناصر دیگری از جمله رسانه، مدرسه، روابط اجتماعی و مانند آن بر فرزندان اثر فراوانی بر جا می گذارند. با این حال، میزان اثرگذاری خانواده به ویژه مادر بر فرزند بر هیچ کس پوشیده نیست.

مادر، یگانه نقش اساسی را در شکل دهی به شخصیت فرزند ایفا می کند. این نقش چنان گسترده و حیاتی است که حتی پیش از تولد کودک را نیز در بر می گیرد.

کتاب نقش مادر در تربیت به صورت ساده و روان، میزان اهمیت نقش مادران را در تربیت فرزند را به یک مادر منتقل کرده و می کوشد با بیان برخی از مشکلات و آسیب های  اقدامات غیرتربیتی و ارائه راهکار های مناسب، قدمی در راستای تعلیم و تربیت کودکان بردارد.