اسلام دین رحمت

برای دین اسلام صفات متعددی بیان شده است. برخلاف آنچه که از سوی دشمنان دین اسلام تبلیغ می شود و دین اسلام را به خشونت متهم می کنند، با دلایل متعددی قابل اثبات است که اسلام دین رحمت و مهربانی است. دین انسان دوست و ارزش های انسانی است.

در قرآن کریم  پیامبر این دین «رحمه للعالمین» معرفی شده است: «وَ ما أَرْسَلْناک إِلَّا رَحْمَهً لِلْعالَمِینَ [۱] ؛ ما تو را جز رحمت برای جهانیان نفرستادیم.»

شرایع و قوانین دین اسلام، آسان‌ترین قوانین بوده و اساساً تکالیف ما لایطاق و بیش از حد توان در این آیین ممنوع است: «لا یکلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها لَها ما کسَبَتْ وَ عَلَیها مَا اکتَسَبَتْ، رَبَّنا لا تُؤاخِذْنا إِنْ نَسِینا أَوْ أَخْطَأْنا رَبَّنا وَ لا تَحْمِلْ عَلَینا إِصْراً کما حَمَلْتَهُ عَلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِنا، رَبَّنا وَ لا تُحَمِّلْنا ما لا طاقَهَ لَنا بِهِ وَ اعْفُ عَنَّا وَ اغْفِرْ لَنا وَ ارْحَمْنا أَنْتَ مَوْلانا فَانْصُرْنا عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرِینَ [۲]؛خداوند هیچ کس را جز به قدر توانش تکلیف نمی کند، آدمی هر کار نیکی انجام دهد به نفع خود کرده و هر عمل بدی مرتکب شود به زیان خود کرده است، مؤمنین می گویند: پروردگارا اگر ما فراموش کردیم و یا خطایی مرتکب شدیم، ما را مؤاخذه نفرما، پروردگارا تکلیف سنگینی بر ما قرار مده، تکالیفی که به خاطر طغیان و گناه بر گذشتگان ما قرار دادی، پروردگارا آنچه که ما طاقت آن را نداریم بر ما مقرر مکن، و آثار گناه را از ما بشوی، ما را ببخش و در رحمت خود قرار ده، تو مولا و سرپرست ما هستی، پس ما را بر جمعیت کفار پیروز گردان».

کسانی که دین اسلام را دین سخت و دشوار معرفی می کنند، از عمق دیانت اسلام چیزی نفهمیده اند و به آموزه‌های قرآن و روایات معصومین مراجعه نکرده اند و به صورت غیر علمی و خصمانه علیه اسلام  قضاوت می کنند.

روایاتی از پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه و آله) نقل شده که خشونت و سخت بودن دین اسلام را نفی می کند. به چند روایت در این رابطه اشاره می شود:

پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) فرمود: «انَّ هذَا الدّینَ متینٌ فَاوْغِلُوا فیهِ بِرِفْقٍ وَ لا تُکرِّهُوا عِبادَهَ اللَّهِ الی عِبادِ اللَّهِ، فَتَکونُوا کالرَّاکبِ الْمُنْبَتِّ الَّذی لا سَفَراً قَطَعَ وَ لا ظَهْراً ابْقی [۳]؛این دین، دینی متین است، پس با ملایمت به آن وارد شوید، و عبادت خدا را به بندگان او با کراهت تحمیل نکنید، تا مبادا چون سوار درمانده ای شوید که نه راهی پیموده و نه مرکب را سالم گذاشته است».

همچنین در رروایت دیگری فرموده است:«ایاکمْ وَ التَّعَمُّقَ فِی الّدینِ، فَانَّ اللَّهَ قَدْ جَعَلَهُ سَهْلًا فَخُذُوا مِنْهُ ما تُطیقُون، فَان اللَّهَ یحِبُّ مادامَ مِنْ عَمَلٍ صالِحٍ وَ انْ کانَ یسیراً [۴]؛ از غور و دقت زیاد در دین بپرهیزید، که خداوند آن را آسان قرار داده است، پس به قدر توانتان از آن بگیرید، خدای متعال عمل نیک مداوم را هر چند اندک باشد، دوست دارد».

همچنین فرموده است: «بُعِثْتُ بِالحَنیفیهِ السَّمْحَهِ وَ مَنْ خالَفَ سُنَّتی فَلَیسَ مِنّی [۵]؛ به دین یکتاپرستی، حنیف و آسان برانگیخته شده ام و آنکه از سنت من اعراض کند از من نیست».

آری اسلام دین ملایمت و ملاطفت، ایثار و گذشت، حلم و بردباری، انفاق و دستگیری، و… می باشد؛ و با مکاتبی که درصدد ترویج خشونت و دشواری، قلدری و دیکتاتوری، تک روی و تک گرایی هستند به شدت مخالف است. از این رو عقاید نیچه که زور را به جای رأفت معرفی می کند، و مهربانی را ناشی از بندگی و ذلت می داند، در متون اسلامی هیچ جایگاهی ندارد.

ماکیاولی نیز سیاست را بر پایه استبداد ترویج کرده و می گوید، زمامدار برای رسیدن به قدرت و حفظ آن می بایست زور، حیله، جنایت، نقض قول و عهد و… را پیشه کند و غیر از این روش، هر رویه ای موجب انحطاط و زبونی است. این عقاید، دقیقاً بر خلاف همه مبناهای اخلاقی و دینی و مخصوصاً آیین اسلام است، دینی که ارکان خود را بر اساس سهولت و سادگی قرار داده است.

پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) علت برتری دین اسلام را یکتاپرستی و سادگی آن بیان داشته است: «احَبُّ الْادْیانِ الَی اللَّهِ الحْنیفیهِ السَّمْحَهِ [۶]؛ برترین ادیان نزد خداوند آیین حنیف و آسان است».

این اخبار همگی به عنوان مفسّری برای آیه شریفه‌ای است که می فرماید: «… یرِیدُ اللَّهُ بِکمُ الْیسْرَ وَ لا یرِیدُ بِکمُ الْعُسْرَ…[۷]؛خداوند راحتی شما می خواهد نه زحمت شما را» و قاعده «لا حرج» که از قواعد فقهی است نیز از آیه و احادیثی که بیان شد استنباط گردیده است.

پی نوشت:

[۱] سوره انبیاء، آیه ۱۰۷.

[۲] سوره بقره، آیه ۲۸۶.

[۳] بحارالأنوار، ج ۷۱، ص ۲۱۲.

[۴] کنزالعمال، ۵۳۴۸.

[۵] همان، ۹۰۰.

[۶] همان، ۲۸۹.

[۷] سوره بقره، آیه ۱۸۵.

منبع : غضنفری، علی؛ ره رستگاری، ج ۲، ص: ۸۴.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی حوزه با اصلاحات و تصرف.