پازل زندگی کودک مسئولیت پذیر

مسئولیت‌پذیری، رفتاری است که آموخته می شود. بخشی از وظیفه والدین، آموزش دادن مسئولیت و مسئول بودن به فرزندان است. تعیین مسئولیت برای آنها و این که از آنها بخواهید که در قبال مسئولیت هایشان، پاسخگو باشند، از کودکان افراد مسئولیت پذیری می سازد.

به منظور آموزش مسئولیت پذیری، والدین باید اجازه انتخاب کردن به کودکان بدهند و زمانی در کنار فرزندانشان قرار گیرند که این انتخاب ها، زندگی فرزندانشان را دچار مخاطره کرده باشد. این بهترین راه برای کمک به آنها در یادگیری و درک موقعیت زندگی شان است، این موضوع به آنها آگاهی می دهد، در انتخاب های خود منتظر عواقب مثبت و منفی باشند و آنها را بپذیرند.

گام اول- درک تعریف مسئولیت، می تواند کمک حال ما باشد. به طور کلی مسئولیت، چیزی است که باید در قبال آن پاسخگو باشیم. درک این واژه، کمک می کند تا کودکان در مورد کارهای عادی روزمره و حتی تکالیف خود، مسئولیت پذیر شوند. ممکن است کودکان از عهده دار شدن مسئولیت ها، اجتناب کنند. با بررسی کارهای روزمره آنها و یا تعیین مسئولیتی جدید، می توان آنها را در مسیر مسئولیت پذیری کمک کرد.

گام دوم- شما باید مواردی را پیدا کنید که فرزندتان برای آن پاسخگو باشد. این روش می تواند در سنین پایین آغاز شود. با توجه به سن کودک علی الخصوص اگر بتوانیم از سنین پایین مسئولیت های مناسب برای او تعیین کنیم؛ به عنوان مثال، سپردن کارهای عادی و روزمره به کودک ۴ ساله ای که توانایی انجام آنها را بدون دستپاچگی و یا سرخوردگی به اتمام می رساند.

مطمئن باشید وظیفه تعیین شده، مناسب سن فرزندتان است. ممکن است در ابتدا لازم باشد نکاتی را به او یادآوری کنید، اما پس از موفقیت آنها در انجام کار، تشویق شما پاداش خوبی است برای آن که فرزتدتان بداند شما، به مسئولیت پذیری او افتخار می کنید.

با بالا رفتن سن کودک، کارها و وظایف بیشتری را به او واگذار کنید. در ابتدا تکالیف، یا آماده کردن لوازم مدرسه و با افزایش سن فعالیتهایی از قبیل تهیه مواد غذایی مورد نیاز خانه، کمک در نظافت خانه، شست و شو ماشین و… را بر عهده او بگذارید.

گام سوم- به فرزندتان در مورد اهمیت مسئولیت پذیری، توضیح دهید و به او بگویید که چگونه انتخاب ها و رفتارهای ما، ممکن است آینده ما و اطرافیانمان را تحت تاثیر قرار دهد.

زمانی که می بینید فرزندان شما برای انجام مسئولیت های خود، سعی و تلاش می کنند، آنها را تشویق کنید. این تشویق لازم نیست که به صورت مادی باشد. شما می توانید با آنها پارک بروید، به آنها کتاب هدیه بدهید، اجازه بدهید نیم ساعت، بیشتر تلویزیون ببیند، هر چیزی که به طور معمول انجام می دهید، اما در حال حاضر این تشویق به دلیل مسئول بودن او است.

عکس این مسئله هم صادق است؛ می توانید او را برای مسئول نبودنش، تنبیه کنید مثلا می توانید زمان بازی را کوتاه کنید، یا زمان دیدن تلویزیون را… او باید بداند و یاد بگیرد که در مقابل اعمال خود، پاسخگو باشد. اجازه دهید تا عواقب طبیعی که به دلیل مسئول نبودن او بوجود می آید، درک کند. هیچگاه تکالیف یا کفش ورزشی را که فراموش کرده است، به مدرسه نبرید مسئولیت آنها با خود اوست.

با عشق تمرین کنید و صبور باشید و فرزندتان را درک کنید این موارد، به او کمک کی کند که بهترین انتخاب ها را انجام دهد و مسئول باشد. کودکان از بهترین معلمان خود که آن هم کسی جز پدر و مادر نیست، بسیار می آموزند؛ پس سعی کنیم که زنبور بی عسل نباشیم!

منبع: بخش خانواده ایرانی تبیان؛ هانیه ورشوچی