روش گفتن خبر طلاق به دیگران

اگر دارای فرزند هستید، از هر تلاشی برای داشتن یک رابطه مثبت با همسر سابقتان فروگذار نکنید و خانواده‌تان را نیز به رابطه خوب با او ترغیب کنید. بچه‌هایتان از این روابط مثبت منافع زیادی را کسب می‌کنند. اگر برای گرفتن طلاق از همسر خود مصمم هستید احتمالا در مورد اطلاع دادن آن به بقیه دچار مشکلاتی خواهید شد! در این مقاله قصد داریم به این موضوع بپردازیم.

تردیدی وجود ندارد که تصمیم به طلاق موجب آشوب و پریشانی روانی می‌شود. در این زمان دشوار، شما به حمایت خانواده و دوستانتان بیش از هر زمان دیگری نیاز دارید. اما باید چگونه به آنها خبر دهید که زندگی مشترکتان به پایان رسیده است بدون آنکه استرس بیش از حدی به آنها یا خودتان وارد شود؟ چه موقع و چقدر باید به همکارانتان در این مورد اطلاعات دهید؟

می‌خواهید طلاق بگیرید. با همسرتان در این مورد صحبت کرده‌اید و به توافق رسیده‌اید. با یک روان‌شناس باتجربه نیز در این مورد مشورت کرده‌اید و او پس از چند جلسه مشاوره با شما و همسرتان به این نتیجه رسیده که باید از هم جدا شوید. اکنون چگونه باید به بچه‌ها، دوستان و خانواده‌تان اطلاع دهید؟ آیا باید به همکاران و رئیستان هم این خبر را بگویید؟

کنستانس آرونس، نویسنده کتاب «طلاق خوب»، ۵ مرحله را در فرایند طلاق مشخص کرده است. مراحل یک تا سه عبارتند از؛ تصمیم، اعلام تصمیم و جدایی که موجب بیشتری آشفتگی و ناآرامی می‌شود. او در این کتاب می‌نویسد: «تصمیم به طلاق، گفتن آن به همسر و خانواده و ترک زندگی مشترک، هسته هیجانی طلاق است. این سه مرحله با تردید، ابهام، جنگ قدرت، تعمق و استرس مشخص می‌شود.»

باید توجه داشته باشید که هیچ قاعده صریحی وجود ندارد که شما از آن تبعیت کنید در زمانی که می‌خواهید خبر طلاقتان را اعلام کنید. آنچه در زیر ارائه می‌شود، نکات بنیادی است که برای راهنمایی شما در این مرحله ارائه می‌شود.

خانواده و دوستان

هنگامی که قصدتان را برای ازدواج با فردی که دوستش دارید به خانواده و دوستانتان اعلام می‌کنید، احتمالاً تصور خوبی از نحوه واکنش آنها دارید: شادی، هیجان و تبریک. خانواده و دوستانتان احتمالاً منتظر آینده نیستند که از شکست در زندگی مشترکتان بشنوند و به همین دلیل واکنش‌شان به خبر طلاق احتمالاً غیرقابل پیش‌بینی خواهد بود، مگر اینکه همسرتان فردی نامطلوب و نامناسب باشد.

لاری نیسان، مدیر انستیتو روان‌درمانی تورنتو، اشاره می‌کند: «اگر جدایی‌تان غیرخصمانه است، شما و همسرتان با همدیگر به نزد خانواده‌هایتان بروید و به آنها در مورد طلاقتان بگویید. اما اگر اختلافتان شدید است، نباید با همدیگر این خبر را اطلاع دهید زیرا این می‌تواند به دعوای دیگری بین شما و همسرتان در جلوی خانواده‌هایتان منجر شود و آنها را از هر دوی شما دلخور و ناراحت کند.»

خواه شما به تنهایی این خبر را به خانواده‌تان اطلاع دهید یا همراه با همسرتان، این ایده خوبی است که قبلاً تمرین کنید که چه چیزی را باید بگویید و چگونه. تصمیم بگیرید چه میزان از جزئیات برای گفتن به آنها مناسب است، سپس سعی کنید که به ارائه اطلاعات اضافی نپردازید.

ارائه اطلاعات بیش از حد در مورد مشاجرات و پیمان‌شکنی‌های زندگی مشترک می تواند موجب شود شنوندگان‌تان خشمگین و افسرده رها شوند و اگر شما سرانجام با همسرتان آشتی کردید، همه این جزئیات شرم‌آور می‌تواند باور یا پذیرش این که به زندگی مشترکتان برگشته‌اید را برای آنها دشوار سازد.

هنگامی که می‌خواهید این خبر را به خانواده‌تان بگویید، آرام باشید اما با یک مقدمه طولانی شروع نکنید. اگر این خبر را بدون مقدمه طولانی بگویید و سپس موقعیت را تا آنجا که ممکن است با ظرافت برای آنها تبیین کنید، مقداری از اضطراب آنها کم خواهد شد.

دکتر نیسان معتقد است که با فردی که به شما نزدیک‌تر است شروع کنید، خواه این فرد برادرتان باشد یا مادرتان. او می‌گوید: «شروع با افرادی که بیشتر حمایت‌کننده هستند، به شما کمک خواهد کرد تا از این دوره دشوار عبور کنید. انتظار هیچ پاسخ مشخصی از آنها نداشته باشید؛ تضمینی وجود ندارد که افراد مختلف چگونه در مواجهه با این خبر واکنش نشان می‌دهند. در وهله اول، ممکن است شوکه و ناراحت شوند اما معمولاً بعد از این حالت شگفتی اولیه، با عشق و حمایت به فرد واکنش نشان می‌دهند.

اگر ازدواجتان از ابتدا با فرد مناسبی نبوده است، دوستان و خانواده‌تان ممکن است به صورتی مثبت به این خبر واکنش نشان دهند. اما مناسب بودن در این مورد واژه‌ای نسبی است. اگر آنها از همسرتان خوششان نیاید، فکر می‌کنند اتفاق بسیار خوبی در زندگی شما افتاده است. در این مواقع، شما که احتمالاً با این تردید دست و پنجه نرم می کنید که آیا کار درستی کرده‌اید یا نه، پذیرش آسان آنها ممکن است شوکه‌تان کند.

اگر خانواده‌تان رابطه خوبی با همسرتان داشته باشند، بین وفاداری‌شان به شما و ارتباط خوبشان با او سرگردان می‌مانند. سعی نکنید که از خانواده‌تان بخواهید که همه روابطشان با او را قطع کنند، مگر اینکه همسر سابقتان در زندگی مشترک به صورتی پنهان از خانواده‌تان از شما سوء‌استفاده کرده باشد.

اگر دارای فرزند هستید، از هر تلاشی برای داشتن یک رابطه مثبت با همسر سابقتان فروگذار نکنید و خانواده‌تان را نیز به رابطه خوب با او ترغیب کنید. بچه‌هایتان از این روابط مثبت منافع زیادی را کسب می‌کنند.

اگر به نظر می‌رسد که اعضای خانواده در برابر اتفاقی که برای شما افتاده است بی‌احساس هستند، به آنها بگویید که چه احساس ناگواری دارید و به آنها این امکان را بدهید که بر نگرششان دوباره تأمل کنند.

ممکن است قادر نباشید که واکنش دوستانتان را در هنگامی که خبر طلاقتان را اطلاع می‌دهید به درستی پیش‌بینی کنید. برخی از دوستان ممکن است از شما جدا شوند، برخی ممکن است دوستان وفادارای برای همسر سابقتان باقی بمانند و برخی ممکن است هر زمان که با شما صحبت می‌کنند احساس بدی داشته باشند که صحبت شما با آنها اغلب کمتر و کمتر خواهد شد.

دکتر مل کرانتزلر، روان‌شناس و نویسنده کتاب «مدیریت طلاق»، می‌گوید:

«اگر این اتفاق افتاد، سعی کنید آن را به این صورت حل کنید: نگاهی دقیق‌تر به ماهیت رابطه‌تان با افرادی داشته باشید که به عنوان دوست شما هستند و اکنون غیبشان زده است. این زمان مناسبی است که دوباره روابطتان با آنها را ارزیابی کنید. از خودتان بپرسید که چه تعداد از آنها تنها آشنایی معمولی هستند؛ اشخاصی که شما آنها را به این دلیل می‌شناسید که همسایه تان بوده‌اند و یا به دلیل متأهل بودن یا بچه‌دار‌بودنشان سبک زندگی شبیه به شما را داشته‌اند. اینها افرادی هستند که شما هرگز افکار درونی‌ترتان را به آنها نگفته‌اید یا احساس نمی‌کنید که عمیقاً نگرانتان هستند. از دست دادن آنها در واقع از دست دادن یک عادت قدیمی است به جای آنکه از دست دادن یک دوست واقعی باشد.»

در محل کار

طلاق، مسئله‌ای شخصی است و شما متعجب هستید که چرا نیاز است به رئیستان و همکارنتان در مورد آن اطلاع دهید. اما گفتن این خبر به افراد مناسبی همچون سرپرستتان مزایایی دارد؛ برنامه کاری شما ممکن است به دلیل قرارهایی که با وکیل یا مشاورتان دارید، تغییر کند و سرپرستتان اگر در مورد این موضوع اطلاع داشته باشد ممکن است حمایت بیشتری از شما کند.

همچنین اگر او در طول چند ماه با کاهش بهره‌وری شما به دلیل احساس پریشانی یا افسردگی ناشی از طلاق مواجه شود، شما را بیشتر درک خواهد کرد. این ایده خوبی است که به بخش مددکاری سازمان متبوعتان مراجعه کنید و آنها را از طلاقتان مطلع سازید یا در صورت فقدان چنین بخشی، به بخش نیروی انسانی مراجعه کنید. ممکن است برای برخی از کمک‌ها از سوی آنها واجد شرایط تشخیص داده شوید و این به عبور شما از این دوره دشوار کمک خواهد کرد.

ممکن است شما تمایل داشته باشید این خبر را به برخی از همکارانتان اطلاع دهید. در این باره دکتر اسکات فاگان، مشاور و مدیر مرکز مشاوره وارن شپل تورنتو، می‌گوید: «مراقب باشید که به چه فردی یا افرادی این خبر را اطلاع می‌دهید.» او می‌گوید: «برخی از دوستان نزدیک ممکن است از همکارانتان باشند، اما هر فردی که با شما در محل کار ارتباط دارد، نباید جزئیات زندگی شما را بشنود، بنابراین آنچه را می‌خواهید، اطلاع دهید محدود کنید. این یک مسئله کاری نیست بلکه مسئله‌ای شخصی است مگر اینکه بر کارتان تأثیر بگذارد.»

فاگان می‌گوید: «اگر برخی سخن چینی‌ها و شایعات در محل کار شما را آزار می‌دهد، با افرادی که این گونه شایعات را رواج می‌دهند صحبت کنید و مشکلتان را تا آنجا که ممکن است صریح بیان کنید. به آنها بگویید که طلاقتان مسئله‌ای شخصی است و به آنها مربوط نیست. از سوی دیگر، منتظر باشید که آنها نیز صحبت کنند. بر آنچه که برایتان مهم است تمرکز کنید و متوجه باشید که احساس شما حساس‌تر از زمان عادی است. اگر به کارتان یا آبرویتان آسیب نرساند، به این شایعات اهمیتی ندهید.»

گفتن به بچه‌ها

جان سینکلیر، مددکار اجتماعی و مشاور خانواده، معتقد است: «نحوه مطلع ساختن بچه‌ها بستگی به سن و میزان رشدشان دارد. برای مثال، بچه‌های کوچک بین سنین ۳ تا ۵ سال نیاز به اطلاعات واقعی و عینی دارند. آنها نیاز دارند بدانند که از آنها در هر صورتی مراقبت می‌شود و ایمن هستند، اسباب بازی‌هایشان با آنها هست و نیازهایشان مورد توجه قرار خواهد گرفت.

به یاد داشته باشید که این مسئله را برای آنها ساده نگه‌دارید. بچه‌های شما نیاز ندارند که میزان زیادی از جزئیات شخصی طلاقتان مطلع شوند و اگر هم به آنها این جزئیات را بگویید، متوجه نخواهند شد. بنابراین به آنها اطلاعات غیرضروری ندهید. این بدان معنا نیست که شما می‌خواهید چیز ی را از آنها پنهان کنید، بلکه تنها به آنها مواردی را خواهید گفت که نیاز دارند بدانند.»

نحوه مدیریت این بحث دشوار با بچه هایتان از سوی شما و همسرتان، نشانه‌ای مناسب از نحوه مشارکت والدینی است. سینکلر می‌گوید: «این موضوع ممکن است دشوار باشد، اما اگر شما بتوانید همچون یک تیم با همدیگر این خبر را به بچه‌ها بدهید، به آنها نشان می‌دهید که می‌توانید برای همیشه به عنوان والدین آنها باقی بمانید.»

گفتن خبر طلاق به بچه‌ها نیاز به میزان زیادی همکاری دارد. توجه بچه‌ها عمدتاً به مسائل عملی است: آنها تمایل دارند بدانند که کجا و با کدام یک از والدینشان زندگی خواهند کرد، آیا مدرسه‌شان تغییر خواهد کرد یا نه و غیره. قبل از اینکه به بچه‌ها اطلاع دهید که می‌خواهید از هم جدا شوید، محل زندگی آینده‌تان را انتخاب کنید. تا جایی که امکان دارد اتاقی برای بچه‌هایتان در مکان جدید آماده کنید که به آنها کمک می‌کند تا در تنظیم زندگی آینده‌شان راحت‌تر باشند.

استن بنر، روان‌شناس و مشاور خانواده، تاکید می‌کند: «به دفعات به بچه‌ها اطمینان بدهید که دوستشان دارید. این بهترین روشی است که خبر طلاق را برای آنها قابل هضم می‌کند. به بچه‌هایتان بگویید که علاقه‌تان به آنها تغییری نخواهد کرد.»

التیام زمان

این، یک دوره دشوار برای شما است. احساس می‌کنید که مجبور هستید یا همه‌چیز در مورد موقعیتتان را به همه بگویید یا به هیچ کس نگویید. به یاد داشته باشید که اطلاع خبر طلاق با روشی ملایم و آرام به افرادی که شما را دوست دارند سبب می شود از حمایت و علاقه مثبت آنها برخوردار شوید، نه اینکه با دیگران برای نزاع و مشاجره با همسر سابقتان متحد شوید.

طلاق یک مرحله گذار بزرگ است و دیگران برای شما نگران هستند، بنابراین به خودتان و آنها فرصت بدهید تا این خبر را پردازش کنند و با تغییراتی که اتفاق خواهد افتاد کنار بیایند. این آسان نیست اما صبر، حمایت و صداقت می‌تواند عبور از این مرحله را برای هر فردی آسان‌تر کند.

سپیده دانایی

منبع: میگنا(دانشنامه روانشناسی و علوم تربیتی)