در دعوا و اختلافات دوران نامزدی و عقد چه کار کنیم؟

دوران نامزدی، فقط دوره خوشگذرانی و تفریح نیست و گاهی اوقات بسیاری از اختلافات دوران نامزدی و مشکلات عاطفی پیش آمده باعث می شوند تا خاطراتی تلخ از این دوره برای نامزدها باقی بماند.

داشتن مهارت کافی در هنگام بروز تنش ها در دوران عقد و کنترل اوضاع به منظور بهبود بخشیدن به روابط عاطفی، یکی از اساسی ترین روش هایی است که باید قبل از ازدواج یاد بگیریم.

تعارض ها و کشمکش ها به طور طبیعی در هر رابطه به وجود می آیند اما آنچه دوام رابطه شما را تضمین می کند این است که بدانید با چه روشی با آنها رو به رو شوید.

اختلافات دوران نامزدی و حل تعارض ها

گاهی اوقات، نامزدی با همه شیرینی اش، دوران پر تنشی است و اگر شما روش سازنده ای برای مقابله با اختلافات دوران نامزدی و تعارض هایتان به کار نبرید، به مرور از یکدیگر فاصله می گیرید و چه بسا عطای این ازدواج را به لقایش خواهید بخشید.

اگر تعارض حل نشود، به رشد خود ادامه می دهد و کم کم رابطه را از هم می پاشد. افرادی که با اختلافات دوران نامزدی و تعارض های آن دوره، با بی مهارتی برخورد می کنند، وضعیت را بدتر می کنند.

وقتی در مورد اختلافات دوران نامزدی خود صحبت می کنند، مدام احساسات و هیجانات منفی را بیان می کنند و به جای این که اطلاعات را به صورت کامل بررسی کنند، کاملا گزینشی عمل می کنند و از همه بدتر، به جای این که روی مسئله و مشکل پیش آمده تمرکز کنند، روی افراد متمرکز می شوند.

مدام دنبال مقصر می گردند و در نهایت یک نفر می شود بازنده و طرف مقابل برنده و این گونه آرام آرام، از عشق و صمیمیت زندگی خود می کاهند.

نامزدهای موفق در حل اختلافات دوران نامزدی

اما دسته دیگر، افرادی هستند که مهارت حل تعارض را بلدند و می دانند در اختلافات دوران نامزدی، چه کاری باید انجام داد. برای مثال آنها بر مسائل حال به جای مسائل گذشته، متمرکز می شوند. هم احساسات منفی و هم احساسات مثبت را با یکدیگر در میان می گذارند.

اطلاعات را به شیوه ای عنوان می کنند که هر کس مسئولیت خودش را نسبت به مشکل می پذیرید و در جستجوی شباهت ها هستند. هر دو همسر، برنده اند و در نتیجه، صمیمیت زیاد می شود و اعتماد در رابطه رشد و پرورش پیدا می کند.

موانع زمینه ساز اختلافات دوران نامزدی

پس از عقد، زوجی که در دو محیط مختلف بزرگ شده و انتظارات متفاوتی از زندگی دارند و همچنین ممکن است تصویر متفاوتی از همسر رویایی نسبت به سیمای واقعی همسر خود داشته باشند، زندگی را آغاز می کنند.

در این دوران، به دلیل عدم استقلال زوجین و همچنین وابستگی و مراودات زیاد زوجین با خانواده های خود، ممکن است انعطاف پذیری کمتری در زوجین دیده شود. هر فرد، تحت تاثیر فرهنگ خانواده خود قرار دارد و وقتی این فرهنگ ها منطبق نباشد تعارض ها و اختلافات دوران نامزدی آغاز می شود.

هر کدام از زوجین برای غلبه هنجار فرهنگی خود تلاش می کند و به دلیل ارتباطات توام زوجین با همدیگر از یک سو و با خانواده های خود از سوی دیگر، انعطاف زوجین کم می شود.

در این دوران، خانواده ها مستقیم یا غیرمستقیم برای غلبه هنجار فرهنگی مورد تایید خود در خانواده تازه شکل گرفته، تلاش می کنند. در بسیاری اوقات حتی تشویق و توصیه های مستقیم در انعطاف ناپذیری فرزند خود ارائه می دهند و اضافه می کنند اگر این هنجار در این مرحله غلبه نکند دیگر فرصتی برای ظهور ندارد.

در هر خانواده ای سال ها طول کشیده است تا طی چند نسل هنجاری شکل گرفته و پذیرفته شده است اما انتظار این است که فردی که تازه با این خانواده وصلت کرده طی چند ماه فرهنگ و هنجار خود را رها کرده و هنجار جدید را بپذیرد.

همچنین از فرزند خود انتظار دارند هنجاری را که هنوز به آن عادت نکرده است، حمایت کند و با تمام قوا و با تعصبات نسلی و قومی نگذارد که این هنجار از دست برود.

این حمایت خانواده ها از فرهنگ خانوادگی، می تواند آغازی باشد برای اختلافات دوران نامزدی و تعارضات مخرب در زندگی زوج جوان. این مشکل در دوران عقد و نامزدی، در اوج قرار دارد زیرا زوج جوان، هنوز در وابستگی و تعلق به خانواده های خود قرار دارند.

به نظر می رسد مهمترین مانع تفاهم و حل اختلافات دوران نامزدی، تفاوت های فرهنگی و دخالت خانواده ها در غلبه هنجار فرهنگی است. در صورتی که زوج جوان با این مرحله و تعارض طبیعی آن آشنا باشند، می توانند کمتر تحت تاثیر اختلافات دوران نامزدی و تعارضات قومی و نسل های قبل قرار گیرند.

همچنین زوجین می توانند با گفتگو و مراودات و محبت های خود در حضور جمع، به خانواده ها اعلام کنند که نهاد مستقل و محکمی تشکیل داده اند و خود می توانند در این فضا، هنجار و فرهنگ مورد نظر خود را ایجاد کنند. همچنین نگرانی های خانواده ها را نسبت به فنا شدن فرد در فرهنگ غیر از خانواده برطرف کنند.

زوج جوان باید بدانند که هر فرد، با دیگری تفاوت دارد و همنشینی این افراد با هم نیز نهادهای متفاوتی به وجود می آورد. لذا باید بدانند کلیشه واحدی به عنوان بهترین هنجار برای خانواده آنها وجود ندارد و در نهایت، این زوج جوان هستند که باید به تدریج هنجارهای مورد پذیرش خودشان را تدوین و بهینه سازی کنند و همچنین باید بدانند برای تثبیت یک هنجار، گاه سال ها زمان لازم است و تا تثبیت هنجار مطلوب، نیاز به تلاش وجود دارد.

زوج جوان باید بدانند که تغییر همسری که سال ها با یک هنجار بزرگ شده و با آن زندگی کرده، نیاز به فرایندی تدریجی و طولانی دارد و انتظار نداشته باشند که این تغییر یکباره و ناگهانی صورت پذیرد زیرا نداشتن آگاهی از تدریجی بودن و طولانی بودن فرایند تغییر فرهنگی، منجر به بروز اختلافات دوران نامزدی و رفتارهای نامناسب و اعمال فشار برای تغییر می شود و گاه این فشارها و تعارضات، تمام بنای خانواده را به لرزه می اندازد.

همچنین خانواده ها بایستی به زوج جوان فرصت دهند تا هنجارهای مطلوب خود را از بین هنجارهای دو خانواده انتخاب کنند و بدانند که نگاه متعصبانه و اصرار بر پذیرش هنجار قومی و فرهنگ خانوادگی، می تواند به تعارضی مخرب بین زوجین منجر شود و گاه بقای یک خانواده را مورد تهدید قرار دهد.

خشونت در اختلافات دوران نامزدی

بسیاری از افراد تصور می کنند ازدواج، فقط حلقه به دست کردن و گرفتن جشن عروسی و گذراندن بهترین اوقات با همسری مهربان تا آخر عمر است.

اما این، یک روی سکه است، درست زمانی که فکر می کنید همه چیز خوب پیش می رود، بروز برخی مشکلات و اختلافات دوران نامزدی، می تواند به همه چیز پایان دهد و اگر شما خوش شانس باشید، در همان دوران عقد و نامزدی، متوجه بروز رفتارهایی خواهید شد که در آینده، زندگی شما را تباه خواهد کرد.

اما مسئله ای که توجه به آن، مهم به نظر می رسد این است که نباید چشمان خود را به روی اختلافات دوران نامزدی بست؛ زیرا دوران عقد و نامزدی، دورانی برای شناخت بهتر است. پس جلوی ضرر را از هر کجا بگیرید منفعت است!

کتک خوردن از همسر، زنگ هشدار

کنار آمدن با همسر خشن، کار آسانی نیست؛ حتی ممکن است خطرناک هم باشد. هر چند تنش ها و بحران های دوران عقد، در موارد نادر به برخوردهای فیزیکی و کتک منتهی می شود اما زمانی که این اتفاق افتاد، نباید به سادگی از کنار آن عبور کرد.

اگر در دورانی که به شیرین ترین دوران زندگی معروف است کوچکترین جر و بحثی منجر به کتک خوردن شود و این موضوع چندین باره تکرار شود مشخص است که ضارب، توانایی کنترل خشم خود را ندارد.

اگر در هنگام بروز اختلافات مشاهده کردید که نامزدتان با کوچکترین اتفاقی با دیگران دست به یقه می شود و جنجال به پا می کند، می توانید پیش بینی کنید که در دوران زندگی مشترک شما هم ممکن است گاهی خشم همسرتان را برانگیزید و از خشونت رفتاری او در امان نباشید.

متاسفانه برخی از دختران گمان می کنند کتک خوردن، بخشی از زندگی مشترک است و این مسئله غالبا به این بر می گردد که این افراد در دوران کودکی، به قدری کتک خورده و مورد بدرفتاری قرار گرفته اند و یا در خانواده شاهد کتک خوردن مادران خود بوده اند که تصور می کنند کتک خوردن، یک وضعیت عادی در زندگی است حتی اگر در دوران عقد و نامزدی اتفاق بیوفتد و با این پیش زمینه وارد یک زندگی مشترک می شوند.

در این گونه مواقع دیده شده که اگر زن شکایتی نزد اعضای خانواده خود ببرد، به علت عادی بودن این گونه روابط در خانواده، دختر تشویق به سازگاری و گذشت می شود و این خود، سرآغازی است برای یک شکنجه و زجر طولانی مدت.

مصلحت‌اندیشی بیجا

دختری در اختلافات دوران نامزدی مورد ضرب و شتم همسر آینده اش قرار می گیرد. در این موقعیت، بعضی دختران، دست به نوعی مصلحت اندیشی می زنند و گمان می کنند هیچ کس نباید متوجه این موضوع شود و مهر سکوت بر لب می زنند. این بزرگترین اشتباهی است که می توان در روبرو شدن با اختلافات دوران نامزدی مرتکب شد.

اگر تصور می کنید این اتفاق، فقط همین یک بار به وقوع پیوسته کاملا در اشتباه هستید، تجربه ثابت کرده است مردی که در دوران عقد و اختلافات دوران نامزدی همسرش را مورد ضرب و شتم قرار داده، در طول زندگی نیز این کار را انجام خواهد داد.

قطعا باید خانواده شما از این موضوع مطلع شود و اگر آگاه شود حتما واکنش نشان خواهند داد. شما باید از پشتیبانی و کمک‌های خانواده خود بهره بگیرید تا بتوانید این مشکل را حل کنید و یا اگر احیانا کار به جدایی و طلاق کشیده شد، حامی نیرومندی در این مسیر داشته باشید.

قبل از به هم زدن نامزدیتان بخوانید

شاید اختلافات دوران نامزدی شما چنان بالا گرفته که احساس می کنید به آخر خط رسیده اید! دیگر نمی خواهید ادامه دهید؛ چون اساسا آینده ای برای این رابطه نمی بینید. اما کمی دست نگه دارید!

هر چند جدایی در دوران نامزدی، بسیار بهتر از جدایی در دوران عقد، و جدایی در دوران عقد، بسیار کم ضررتر از جدایی بعد از ازدواج است. با این حال همین تصمیم در دوران نامزدی هم تبعاتی دارد که باید مراقب آنها باشید و آنها را در تصمیم خود لحاظ کنید. بنابراین پیش از هر تصمیم عجولانه ای در این زمینه به این توصیه ها عمل کنید:

۱-روی کاغذ بیاورید

سعی کنید افکار و ‌نظرهایی که دارید، بنویسید و آنها را با نامزدتان در میان بگذارید. تمام نارضایتی ها، خواسته ها و ناراحتی هایتان را بنویسید. در بسیاری موارد، حرف هایی وجود دارد که نمی توانید آنها را به زبان بیاورید اما اگر فضایی آرام برای خودتان ایجاد کنید و به خودتان زمان بدهید، می توانید آن حرف ها را روی کاغذ و در مرحله بعد به زبان بیاورید.

این کار حتی می تواند باعث شود همسرتان برای اولین بار هم که شده، به حرف های شما گوش دهد چرا که نوشتن، به نوعی خارج شدن از محدوده شخصی است و شما رازهای این محدوده شخصی را با طرف مقابلتان در میان می گذارید. در خلوت و تنهایی و فکر کردن، می توانید دلیل واقعی عصبانیت ها و برخی رفتارهایتان را بیابید.

۲-هزینه هایش را بسنجید

با خود فکر کنید هزینه های زوج درمانی و مشاوره را پرداختن و به حل مشکل فکر کردن بهتر است یا مهر طلاق را در شناسنامه کوبیدن و پله های دادگاه ها را بالا و پایین رفتن؟ کدامیک برای شما کم هزینه تر در می آید؟ شاید هنوز این راه را که انتهایش بن بست نیست، امتحان نکرده باشید.

البته به این نکته توجه لازم را داشته باشید که زمانتان را نباید هدر دهید. عمر و جوانی شما چیزی است که نباید آن را با دست دست کردن یا بی گدار به آب زدن، حیف و میل کنید.

دلسوزانه و در عین حال با قاطعیت تصمیم بگیرید و با صداقت باشید. اگر سوال های درستی در ذهنتان درباره‌ تصمیمی که گرفته اید، نداشته و همه ابعاد آن را نسنجیده باشید و برای سوال هایتان و خودتان جواب قانع کننده نداشته باشید، به جای این که از طلاق راهی برای رهایی بسازید، قلعه ای برای اسارت می سازید بنابراین لازم است از خودتان بپرسید:

چرا در این موقعیت قرار گرفته ام؟ چرا تصمیم به ازدواج با این فرد گرفتم؟ چه کارهایی انجام دادم که باعث بروز اختلافات دوران نامزدی و وخامت اوضاع و عصبانیت و درگیری شد؟

سهم هر کدام از ما در این اختلافات دوران نامزدی چقدر است؟ چه بخشی از این اختلاف ها به تفاوت های شخصیتی ما برمی گردد؟ چه بخشی به دخالت اطرافیان و چه بخشی مربوط به اشتباهات و بی تجربگی هایمان است؟

تا زمانی که نتوانید صادقانه و بی طرفانه به این شرایط نگاه کنید، نمی توانید موقعیت نادرست را ترک و به موقعیت درست دست پیدا کنید. نمی توانید همراه بهتری برای زندگی خود پیدا کنید و حتی نمی توانید یک رابطه قوی و ماندگار با اطرافیانتان داشته باشید و حتی در ازدواج های بعدی هم دچار مشکل خواهید شد.

بیشتر ازدواج ها سیاه و سفید نیستند و اغلب خاکستری اند و این یعنی می توانید آن را به سمت سیاه و سفید ببرید در حالی که بیشتر افراد وقتی اتفاقی میانشان می افتد، به جای درست کردن اوضاع، به سمت تخریب کامل روابط پیش می روند.

۳-مشورت کنید

قبل از مشورت با اطرافیان، تصمیمی نگیرید. خیلی از اطرافیان شما هستند که در دوران نامزدی مشکلاتی شبیه شما داشته اند اما بعدها این مشکل را حل کرده اند. از آنها بپرسید چطور با مشکلاتشان کنار آمده اند و چگونه توانسته اند در مواقع بروز اختلافات دوران نامزدی، رابطه و نامزدی‌شان را مدیریت کنند.

مشورت با بزرگترها می تواند راهگشا باشد، اما دقت کنید که تصمیم گیرنده نهایی شما هستید. پس با اقتدار و نه از روی لجبازی تصمیم بگیرید.

۴-پیامد ها و عواقب جدایی را بشناسید

بدانید تصمیمی که گرفته اید، تبعاتی دارد. خیلی ها از نامزدی شما با خبر هستند و همین می تواند باعث شود تا مدت ها حرف جدایی شما بین دیگران زده شود. با این مسئله کنار بیایید و سعی کنید به چیزی جز آینده درخشان و ساختن زندگی و رشد بهتر خود فکر نکنید.

به جای متمرکز شدن روی گذشته، به آینده نگاه کنید و بدانید این تصمیم را برای داشتن آینده بهتر گرفته اید. پس با درگیر شدن در حرف و حدیث های دیگران وقت و انرژی خود را هدر ندهید. در مقابل سوال و جواب دیگران خیلی محترمانه و سربسته بگویید که این ازدواج نمی توانست سرانجامی داشته باشد و ترجیح داده اید جلوی ضرر را از همین جا بگیرید.

مهارت های حل اختلافات دوران نامزدی و عقد

یادگیری مهارت های حل اختلافات دوران نامزدی سخت نیست و فقط چند گام ساده لازم دارد:

۱-گفتگو کردن

گفتگو نخستین و مهمترین قدم برای حل اختلافات دوران نامزدی است. با این حال، بسیاری از مردها بر این باورند که زن ها، هیچ گاه سراغ اصل مطلب نمی روند، بسیاری از زن ها هم فکر می کنند مردها، هنگام گفتگو، تند و خشن هستند.

ما نمی خواهیم درستی یا نادرستی این باورها را اثبات کنیم، بلکه قصد داریم ذهن شما را به مهارت های گفتگو سوق دهیم. مهارتی که به شما کمک می کند، بدون جر و بحث و دعوا، دلیل ناراحتی تان را به روشی صحیح بگویید و با انتقال یک پیام کامل، از تکرار موارد مشابه اختلاف، جلوگیری کنید.

۲-بیان احساسات

صرف گفتگو درباره موارد اختلافی کافی نیست و باید در کنار آن حتما آنچه در درونتان می گذرد و احساس می کنید را صادقانه به طرف مقابل منتقل کنید تا روند حل اختلافات دوران نامزدی، شکل واقعی تری به خود بگیرد.

این‌ که بتوانید مشکلات را مستقیم و بدون حاشیه بیان کنید، یک بخش گفتگوی کامل است. در مرحله بعدی شما باید احساستان را نیز بگویید؛ احساساتی نظیر من ترسیدم، من نگران شدم، من احساس تنهایی کردم.

مثلا اگر همسرتان تولد مادر شما را فراموش کرده است، علاوه بر گفتن این مسئله که از او به دلیل این فراموشکاری ناراحت شده اید، بیان کنید که شما چه احساسی از این فراموشی داشتید.

مثلا بگویید من حس کردم مسائل خانوادگی، برای تو مهم نیست. وقتی احساستان را برای همسرتان بیان می کنید، او متوجه عمق رنجش شما می شود. فراموش نکنید حل اختلافات دوران نامزدی بدون تبادل احساسات درونی ممکن نیست.

۳-مراقب کلامتان باشید

در بیشتر موارد اختلافات دوران نامزدی، وقتی می خواهیم با پیام های خود، احساسات و نیازهایمان را بیان کنیم، دیگری را سرزنش یا تحقیر می کنیم. این گونه پیام ها را «پیام های تو …» می نامند؛ این دسته پیام ها، قضاوت ها یا ارزش گذاری های منفی ای هستند که هدف آن ها شخص دیگر است.

در عین حال که در بیشتر مواقع از آن ها برای بیان خشم، عصبانیت، ترس یا دلخوری استفاده می شود، مشخصا پیام هایی نیستند که حرف دل را برسانند، چون نیازها یا علاقه های خود شما را بیان نمی کنند.

پیام هایی مثل: تو اشتباه کردی، تو همه چیز را به هم زدی، تو بودی که … و … می توانند به نظر تهاجمی و متهم کننده برسند؛ چون تاثیری که بر جای می گذارند، این است که می گوید: «تقصیر توست!» یا «تو باید سرزنش شوی!» و در آن ها خطر زیان رساندن به رابطه یا از میان بردن عزت نفس دیگری و به وجود آوردن احساس گناه، هست.

پیام های «تو …» باعث مقاومت و دفاع دیگران می شوند و ممکن است باعث بروز طیفی جدید از اختلافات دوران نامزدی و بگو و مگوهای فرساینده شوند. در چنین موقعی شخص دیگر، اغلب می خواهد جواب شما را بدهد و تلافی کند.

آگاهی از این که چه رفتارهایی تعارض های بی مورد بین شما و نامزدتان را فعال می سازد، به شما کمک می کند تا بسیاری از اختلافات دوران نامزدی را از بین ببرید.

۴-پذیرش سهم خود از مشکل

در هنگام بروز اختلافات دوران نامزدی، وقتی که هر کدام از شما بخشی از مسئولیت مشکل را می پذیرید، اشتیاق برای همکاری ایجاد خواهد شد و بحث با سهولت بیشتری انجام می شود. در این مرحله، سعی کنید با یکدیگر با احترام صحبت کنید و مسائل و احساسات خود را به طور صریح بیان کنید.

۵-مراجعه به مشاور و روانشناس

اگر توصیه ها و راهکارهای ارائه شده را انجام دادید و به نتیجه نرسیدید حتما به یک روانشناس و یا مشاور متخصص مراجعه و از او در این زمینه کمک و یاری بگیرید.

نتیجه گیری

اختلافات دوران نامزدی و جر و بحث در این دوره یا هر دوره ای از زندگی زوجین، ممکن است اتفاق بیفتد اما زوج های تازه کار و صفر کیلومتر باید مهارت ها و روش های درست حل اختلافات دوران نامزدی را که به بخشی از آن ها اشاره شد فرا گرفته و اجرا کنند.

در مواجهه با اختلافات دوران نامزدی نباید زود ناامید و دلسرد شد و ابتدا باید با خود خلوت نمود و راهکارهای پیشنهاد شده را یک به یک اجرا کرد. درست فکر کردن، با افراد آگاه و با تجربه و خیرخواه مشورت کردن و یاری گرفتن از یک مشاور مجرب و کارآزموده می تواند به اتخاد تصمیمات درست در این زمینه کمک شایانی کند.

گردآوری و تنظیم: حسین فاضلی

منابع: اقتباس از تبیان، بیتوته، نمناک، عصر ایران، میگنا (دانشنامه روانشناسی و علوم تربیتی)