دعای روز چهارم

اقامه امر خدا

«عبد» و «اطاعت»، قرین همند و بنده خدا بودن، گوش به فرمان بودن را مى طلبد. فرمان خدا، اجرا مى خواهد و اجراى «فرمان»، «نیرو» لازم دارد. هم قوّت بدنى و هم قدرت فکرى و هم تصمیم و اراده جدّى، تا سخن خدا در روى زمین حاکم شود و فرمان حق، برزمین نماند.

روزه گرفتن، خود یکى از این فرمان هاست و خداوند فرمان داده که «بنده»، براى «آزاد» شدن از بند عادت و روزمرّگى، برنامه خاصّى را در این ماه خودسازى به اجرا درآورد. روزه گرفتن، هم توانِ بدنى و استطاعت و بنیه لازم دارد، و هم قوّت اراده، و تصمیمى استوار و محکم.

در حدیث امام صادق (علیه السلام) است که: هرگز بدنى از آنچه که نیّت بر آن استوار شده، ضعیف نمى شود: «لا یَضْعُفُ بَدَنٌ عَمّا قَوِیَتْ عَلَیهِ النِّیَّهُ». و اگر روزه گرفتن در رمضان، آسان به نظر مى آید و تحمّل تشنگى و گرسنگى بیش از مواقع دیگر ممکن است، یک مقدار هم به خاطر همین تصمیم و اراده است. خداوند قدرت و قوّتمان دهد تا به آنچه که «امر» کرده، عمل کنیم و در راه «اقامه» آن، کوشا باشیم. آنچه مهمّ است، برپائى اوامر خداست.

امر خداوند به چیست؟ به نماز و روزه، به جهاد و حجّ، به امر به معروف و نهى از منکر، به ایثار و مواسات، به دشمن ستیزى و دوست نوازى، به قسط و عدل و برابرى در برابر قانون، به اجراى حدود الهى در جامعه و به جلوگیرى از فساد و فحشا و منکرات.

باید اینها در جامعه اسلامى «پیاده» و «اجرا» و «اقامه» شود و فرمان الهى در تمام زوایاى زندگى، در تمام ادارات و وزارتخانه ها، نهادها و ارگان ها، مؤسسه ها و شرکت ها، خانه ها و مدارس، بازارها و بیمارستان ها و دانشگاه ها و… حاکم گردد. در این صورت است که امر خدا، اقامه گشته است و این کار، نیرو و قدرت اجرایى فردى و حکومتى مى خواهد.

شیرینى یاد خدا

یاد خدا کردن، لذّت و حلاوتى دارد، امّا براى کسى که به گنج «معرفت»، دست یافته باشد. «ذکر» بى معرفت، جز تکرار کلماتى بر زبان نیست و اگر کسى خدا را شناخت، به او عشق مى ورزد و دمادم از او یاد مى کند.

شناخت، محبت آور است، و محبت و عشق، عاشق و دوستدار را به نام و یاد محبوب، مأنوس و دلگرم مى کند. کسى را که خدا بر دل او تجلّى کند و نور حق بر قلبش بتابد، به جهانى وسیع و نورانى چشم مى گشاید.

پرتو یاد خدا گر دهد آرایش دل
بگذرد عمر تو در سایه آسایش دل

ثروت و مال نبخشد به دل آرام و قرار
که از آن زاد پریشانى و آلایش دل

 هست تنها به خداوند قسم، یاد خداى
مایه رحمت و آرامش و آسایش دل[۱]

و این سخن قرآن است که: «ألا بِذِکرِ اللّه ِتَطمَئِنُّ القُلُوبُ»،[۲] آرامش دلها در سایه یاد خداست.

مگرنه اینکه عاشق، از شنیدن نام معشوق، لذّت مى برد، مگرنه اینکه دوستدار، با یاد دوست، خوش است و در هر چیز، جمال رخ یار را مى بیند، و به هرجا که مى نگرد… کوه و در و دشت، نشان از «او» مى بیند؟ طبیعى است که بنده خالص خداوند هم، از یاد خدا و ذکر حق، لذّتى مى برد که با لذّت هاى دیگر قابل مقایسه نیست.

خواجه عبداللّه انصارى گوید:

الهى… غمها، با یاد تو، سرور است
و شادى ها، بى یاد تو غرور است

نیز مى گوید:

مست توام، از جرعه و جام آزادم
مرغ توام، از دانه و دام آزادم

 مقصود من از کعبه و بتخانه تویى
ورنه من از این هر دو مقام آزادم

شکر نعمت

شکر، گام دوّمى است، که قدم اوّل آن، شناخت نعمت است. شکر، بر نعمت است و تا نعمت را نشناسى، شکر کردن از دل، بر زبان نخواهد آمد.

ما، غرق نعمتیم. نعمت سلامتى و عافیت، نعمت خرد و اندیشه، نعمت ایمان و اسلام و محبت اهل بیت، نعمت آزادى از ستم و طواغیت و برخوردارى از فرهنگ شهادت طلبى، نعمت جمهورى اسلامى و استقلال، نعمت رهبرى و ولایت فقیه و… هزاران نعمتِ آشکار و نهان. به فرموده خدا: «اگر بخواهید نعمت هاى خداوند را بشمارید، نخواهید توانست»[۳] پس، شکر نعمتها هم آنگونه که شاید و باید، در توان و قدرت ما نیست. سعدى گفته است:

از دست و زبان که برآید
کز عهده شکرش به در آید؟

ما، در نفس نفس مان، مدیون خداییم و به قول سعدى، در هر نفسى دو نعمت موجود است و بر هر نعمتى شکرى واجب…

در گلستان خوانده اید که: «هیچ وقت از درد و مصیبتى ننالیده بودم، تا اینکه موقعى کفش نداشتم، پا برهنه بودم. زارى و شکوه کردم. به مسجدى رفتم. دیدم کسى پا ندارد. گفتم: شکر، که من اگر کفش ندارم، پا دارم…».

باید توفیق شکرگزارى نعمت ها را هم از خدا بخواهیم، که اگر قدرتى برشکر بیابیم، این هم نعمتى است از خدا و بر همین هم شکرى دیگر لازم است. باید در اقرار و اعترافمان، زبان به یاد نعمت ها بگشائیم: «شکر لفظى»، و در عمل، از نعمت هاى خدا، آنگونه که خواسته اوست، استفاده کرده و هر نعمت را در جاى خودش مورد استفاده قرار دهیم: «شکر عملى»، و شکر عملى مهمتر از شکر لفظى است.

در پناه رعایتِ « اللّه »

در فراز پایانى دعاى امروز، از خدایى که بصیرترین و بیناترین بینندگان است خواسته ایم که با حفظ و پوشش خود، ما را نگهبان باشد و عیب ما را از پرده برون نیفکند.

«الـهى…

مکُش این چراغ افروخته را،
و مران این بنده آموخته را،

و مسوز این دل سوخته را،
و مدر این پرده دوخته را…».

پی نوشت ها
[۱] ـ محمد حسین بهجتى شفق.
[۲] ـ رعد، آیه ۲۸؛
[۳] ـ ابراهیم، آیه ۳۴؛
منبع : سینای نیاز ؛ جواد محدثی