اشاره:
فاطِمَهُ الزّهْراء بَهْجَهُ قَلْبِ المُصْطَفی(صلی الله علیه و آله) کتابی به زبان عربی، درباره زندگی و فضائل حضرت زهرا(سلام الله علیها) تألیف احمد رحمانی همدانی. این کتاب با نام «فاطمه زهرا (سلام الله علیها) شادمانی دل پیامبر (صلی الله علیه و آله)» به فارسی ترجمه و منتشر شده است. احمد رحمانی همدانی متولد ۱۳۱۸ق در همدان و از شاگردان آخوند ملاعلی معصومی همدانی است. وی کتاب‌هایی هم درباره زندگانی امیرمؤمنان(ع) و امام حسن مجتبی (ع) دارد.
محتوای کتاب
این کتاب در ابتدا سخنان پژوهشگران مختلف درباره حضرت زهرا (سلام الله علیها) را نقل کرده و سپس سیر تاریخی زندگی، فضایل و مناقب او را بیان کرده است. در ادامه، مقام حضرت زهرا (سلام الله علیها) در نظر ائمه آمده و در فصل نخست، مقام او نزد مورخان، محدثان و نویسندگان قدیم و جدید ذکر شده است.
فصول بعدی تا فصل یازدهم با دسته‌بندی‌های مختلف به مناقب و فضائل وی پرداخته است. فصل دوازده تا هفده، درباره مادرش خدیجه، چگونگی ولادت، نام‌ها و القاب حضرت زهراست.
در فصل‌های بعدی، سخنان و آثار حضرت زهرا، دفاع از ولایت، خطبه فدکیه و مباحث مربوط به آن، ازدواج و خانواده و فرزندان، مصائب او و مباحث مربوط به شهادت، بیان شده است. فصل آخر کتاب به کتابشناسی اجمالی حضرت زهرا (سلام الله علیها) اختصاص دارد و به نام بیش از ۲۶۰ کتاب در این زمینه اشاره شده است.[۱]
بخشی از مطالب کتاب، نقل احادیثی است که در ابتدای آن‌ها قسم یاد شده و فضیلتی از فضایل حضرت فاطمه (سلام الله علیها) بیان شده است.
فهرست مطالب
فصل اوّل: شخصیت حضرت زهرا (سلام الله علیها) در کلمات پژوهشگران
فصل دوّم: فضایل مشترک حضرت زهرا (سلام الله علیها) با چهار معصوم دیگر در قرآن
فصل سوم: فضایل مشترک حضرت زهرا (سلام الله علیها) با چهار معصوم دیگر در اخبار و روایات
فصل چهارم: مناقب و فضائلی از حضرت زهرا (سلام الله علیها) که در آغازش سوگند یاد شده است.
فصل پنجم: فضایل و مناقب حضرت زهرا (سلام الله علیها) در کتب اهل سنّت
فصل ششم: فضایل و مناقب زهرا (سلام الله علیها) در احادیث شیعه
فصل هفتم: مقام برتر حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل هشتم: زهرا (سلام الله علیها) بانوی زنان جهانیان
فصل نهم: کرامت و مقام حضرت زهرا (سلام الله علیها) در پیشگاه خداوند
فصل دهم: کرامت و مقام حضرت فاطمه (سلام الله علیها) نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله)
فصل یازدهم: منزلت و مقام حضرت زهرا (سلام الله علیها) نزد حضرت علی (ع)
فصل دوازدهم: فضیلت مادر حضرت زهرا (سلام الله علیها) حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها)
فصل چهاردهم: ولادت حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل پانزدهم: نام‌های حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل شانزدهم: کنیه‌های حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل هفدهم: لقب‌های حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل هجدهم: اذکار و دعاهای حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل نوزدهم: مکارم اخلاق حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل بیستم: فرموده‌ها و سخنان زهرا (سلام الله علیها) با استناد به کتاب‌های شیعه و اهل سنت
فصل بیست‌و‌یکم: اشعار حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل بیست‌ودوم: یاری علی(ع)و دفاع از حریم امامت
فصل بیست‌وسوم: خطبه فدک و عیادت
فصل بیست‌وچهارم: مدارک خطبه فدک
فصل بیست‌وپنجم: گفتار بزرگان درباره خطبه
فصل بیست‌وششم: موضوع خطبه و محور ایراد آن
فصل بیست‌وهفتم: انگیزه و هدف حضرت زهرا (سلام الله علیها) از ایراد خطبه
فصل بیست‌وهشتم: هجرت حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل بیست‌ونهم: ازدواج حضرت زهرا(سلام الله علیها) به فرمان الهی
فصل سی‌ام: اخلاق خوش و رفتار نیکوی حضرت زهرا(سلام الله علیها) با حضرت علی
فصل سی‌ویکم: اموال و صدقات حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل سی‌ودوم: مظلومیت حضرت زهرا (سلام الله علیها) و ستم‌هایی که بر ایشان واقع شد.
فصل سی‌وسوم: مدت زندگی حضرت زهرا(سلام الله علیها) پس از پیامبر اکرم
فصل سی‌وچهارم: علت و کیفیت شهادت حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل سی‌وپنجم: زیارت و تحیت زهرا (سلام الله علیها)
فصل سی‌وششم: مصیبت‌های حضرت زهرا (سلام الله علیها) در اشعار
فصل سی‌وهفتم: منزلت و مقام حضرت زهرا(سلام الله علیها) در روز قیامت
فصل سی‌وهشتم: فرزندان حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل سی‌ونهم: تحریم ذرّیه و نسل حضرت زهرا (سلام الله علیها) بر آتش جهنّم توسّط خداوند
فصل چهلم: خادمه حضرت زهرا (سلام الله علیها)
فصل چهل‌ویکم: کتاب‌های نگاشته شده درباره حضرت زهرا (سلام الله علیها).[۲]
کتاب فاطمه زهرا شادمانی دل پیامبر
منابع کتاب و جایگاه آن
مؤلف از منابع کهن و معاصر شیعه و سنی در تالیف این کتاب بهره برده است.[۳]
کتاب حاضر هر چند جنبه تحلیلی و تحقیقی چندانی ندارد، اما به دلیل جامعیت نسبی، در دوره‌های اخیر مورد توجه واقع شده است.[۴]
ترجمه کتاب
این کتاب با عنوان «فاطمه زهرا علیهاالسلام شادمانی دل پیامبر (صلی الله علیه و آله)» به قلم سید حسن افتخارزاده ترجمه شده و در دفتر تحقیقات و انتشارات بدر تهران انتشار یافته است.
ترجمه دیگر این کتاب را مهدی جعفری انجام داده و مرکز فرهنگی انتشارات منیر تهران آن را چاپ کرده است.[۵]
پی نوشت:
- رحمانی همدانی، فاطمه الزهراء بهجه قلب المصطفی، ۱۳۷۸ش، ص۱۶.
- رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا سرور دل پیامبر، ۱۳۸۳ش، فهرست ترجمه کتاب.
- کتابخانه دیجیتال نور.
- کتابخانه دیجیتال نور.
- رحمانی همدانی، فاطمه الزهرا شادمانی دل پیامبر، ۱۳۸۱ش، ص۱۱.
- حمانی همدانی، احمد، فاطمه الزهراء بهجه قلب المصطفی صلّی الله علیه و آله و سلّم، تهران، منیر، ۱۳۷۸ش.
- رحمانی همدانی، احمد، فاطمه زهرا علیها السلام شادمانی دل پیامبر (صلی الله علیه و آله)، ترجمه سید حسن افتخارزاده، تهران، دفتر تحقیقات و انتشارات بدر، ۱۳۸۱ش.
- رحمانی همدانی، احمد، فاطمه الزهرا علیها السلام سرور دل پیامبر صلی الله علیه واله وسلم، ترجمه مهدی جعفری، تهران، مرکز فرهنگی انتشاراتی منیر، ۱۳۸۳ش.
- کتاب شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور.
