زیارت امین الله، زیارت امام معصوم است برای امام معصوم ـ علیه السلام ـ که به سندهای بسیار معتبر،-زیارتی است که جابر از امام محمد باقر (علیه السلام) نقل کرده است- روایت شده از جابر، از امام محمد باقر ـ علیه السلام ـ که امام زین العابدین ـ علیه السلام ـ به زیارت امیرالمؤمنین آمده و نزد قبر آن حضرت ایستاد و گریست.[۱]
و این زیارت نامه را خوانده مرحوم محدث قمی(ره) زیارت امین الله را به عنوان دومین زیارت امام علی ـ علیه السلام ـ نقل کرده، و در بسیاری از نقل های آن دومین جمله‌آن نیز جمله: «السلام علیک یا امیر المؤمنین» است.
به دنبال آن می فرماید: زیارت دوّم، زیارت معروفه به امین الله است که در نهایت اعتبار اوست در تمام کتب مزاریه و مصابیح نقل شده است، علامه مجلسی(ره) فرموده که آن بهترین زیارت است، از جهت متن و سند بسیار معتبر است و باید در جمیع روضات مقدسه بر این مواظبت نمود.[۲]
مرحوم علامه مجلسی(ره) در بحار می فرماید: ما این زیارت را از چند جهت نقل کردیم و تکرار نمودیم: ۱٫ از جهت اختلاف الفاظ. ۲٫ دیگر آن که این زیارت از نظر سند صحیح ترین زیارت ها است. ۳٫ از نظر مورد و جاهایی که می توان آن را خواند، از همه آن ها عمومی تر است و در همه جا می توان آن را خواند.[۳]
در کتاب شریف «کامل الزیارات» مفاتیح الجنان و فرحه الغرّی نیز این زیارت نقل شده است. امام باقر ـ علیه السلام ـ در مورد فضیلت این زیارت فرمود: هر که از شیعیان، این زیارت و دعا را نزد قبر امیرالمؤمنین ـ علیه السلام ـ یا نزد قبر یکی از ائمه بخواند البته حق تعالی این زیارت و دعای او را در نامه ای از نور بالا برد، و مهر حضرت محمد(ص) را به آن زند و هم چنین محفوظ باشد تا تسلیم نماید به قائم آل محمد ـ علیه السلام ـ پس استقبال نماید صاحبش را به بشارت و تحیّت و کرامت انشاء الله تعالی.[۴]
گذشته از گفتار این بزرگان علم حدیث، و غواصان اقیانوس سخنان رهبران بزرگوار الهی، خود زیارت امین الله و فرازهای پر معنا و ملکوتی بلند آن، بهترین شاهد و گواه بر اعتبار و صدور آن از ائمه معصومین ـ علیه السلام ـ و آن پیشوایانی است که درباره سخنانشان گفته اند:
«دون کلام الخالف و فوق کلام المخلوق»، چنان که یکی از اساتید بزرگ درباره دعاهایی چون دعای کمیل و مناجات شعبانیه و دعای صباح و امثال آن ها این سخن را فرمود.[۵]
به هر تقدیر این زیارت از جهت سند و متن و معنا بسیار عالی است، در کتب معتبر نقل شده است و به مواظبت آن تأکید شده است. بسیاری از بزرگان آن را ترجمه یا شرح کرده اند. این زیارت شریفه، هم از زیارات مطلقه محسوب می شود و هم از زیارات مخصوصه روز عید غدیر و هم از زیارات جامعه که در جمیع روضات مقدسه ائمه ـ علیه السلام ـ خوانده می شود.[۶] امام سجاد با دو حالت و کیفیت این زیارت را در کنار قبر حضرت امیر ـ علیه السلام ـ قرائت کرد.
- بخش اول این زیارت را در حال ایستاده و در حال گریه خواند.۲٫ و بخش دوم آن را یعنی از قسمت «اللهم اِنَّ قلوبَ المخبتین الیک و الهِهٌ…» را صورت مبارک خود را بر قبر امام علی ـ علیه السلام ـ گذاشت و بقیه زیارت را خواند.[۷]
اما در مورد تفسیر این زیارت: تفسیر این زیارت، کتاب مستقلی را طلب می کند، کما این که بعضی از بزرگان آن را ترجمه و شرح کرده اند.
در پایان این نوشتار کوتاه منبع و یا منابعی را معرفی می نماییم تا پرسشگر محترم با تهیه آن، به مطالعه عمیق تر پیرامون متن زیارت امین الله بپردازد.=
آن چه در این نوشتار به نحو اختصار قابل بیان است، این است که:
- ابتدا در این زیارت با چند جمله کوتاه به درود و سلام امام معصوم پرداخته و به بعضی از خصوصیات امام گواهی داده است.
- سپس بیشترین توجه را متوجه دعا و درخواست های شروع و آن چه موجب سعادت و کمال و کرامت انسانی است کرده است.
- و آن گاه به راز و نیاز با پروردگار بی نیاز پرداخته. ۴٫ سپس فرازهای بسیار آموزنده و جالبی برای تعلیم و تربیت افراد مورد استفاده و آموزش قرار گرفته است.[۸]
در واقع امام سجاد ـ علیه السلام ـ با این متن کوتاه درس های بزرگی را به همه انسان های وارسته و خدا جوی یاد داده است.
- درس توحید. ۲٫ درس امامت و ولایت. ۳٫ درس اخلاق و تعلیم و تربیت. ۴٫ درس ادب و تواضع و…
امام سجاد این زیارت را در کنار قبر امام معصوم، در حرم مطهر، در مکان مقدس با حالت گریه و آن هم صورت مبارک خود را بر قبر شریف امام علی ـ علیه السلام ـ می گذارد و این زیارت را می خواند، این حالت و این کار امام سجاد ـ علیه السلام ـ یعنی چه و چقدر معنا دارد؟ این کار امام اوج تواضع و ادب را در مقابل امام معصوم که خود نیز معصوم است می رساند. اوج یکتا پرستی را در یک حالت زیبا به نمایش می گذارد…
خلاصه هم
- سند این زیارت در نهایت اعتبار می باشد.۲٫ هم متن آن بسیار عالی، آموزنده و بلند است. ۳٫ هم فضیلت قرائت این زیارت بسیار است. ۴٫ هم درس های زیادی می توان از متن آن آموخت.
معرفی منابع:
- ترجمه فارسی متن زیارت امین الله در کتاب انوار القلوب.
- شرح و تفسیر زیارت امین الله از سید هاشم رسولی محلاتی.
حدیث: حضرت علی ـ علیه السلام ـ می فرماید:
کلمه الحکمهِ ضاّلهًُ کلِ حکیمٍ[۹]
گفتار حکمت آمیز گمشده هر خردمند است.
پی نوشت ها:
[۱] . انوار القلوب، منتخب ادعیه و زیارات، انتشارات زائر، آستانه مقدسه قم، اول، ۱۳۸۲، ص ۱۶۲٫
[۲] . رسولی محلاتی، سید هاشم، «شرح زیارت امین الله»، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، دوم، ۱۳۷۹، ص ۱۰٫
[۳]. همان و بحار، ج ۱۰۰، ص ۲۶۹٫
[۴] . رسولی محلاتی، سید هاشم، «شرح زیارت امین الله»، همان، ص ۱۱، و مفاتیح الجنان، ص ۶۳۷٫
[۵] . همان.
[۶] . مفاتیح الجنان، بخش زیارت امین الله، ص ۶۳۷٫
[۷] . مفاتیح الجنان، قسمت زیارت امین الله، ص ۶۳۵٫
[۸] . رسولی محلاتی، سید هاشم، «زیارت امین الله»، همان، ص ۱۵٫
[۹] . نهج الفصاحه، ح ۲۱۴۶، ص ۴۵۵٫
منبع:سایت اندیشه قم
