اشاره:
این مقاله به صورت مختصر به زندگینامه امام حسن مجتبی(علیه‌السلام) از تولد تا شهادت پرداخته است. امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) دومین امام از امامان اهل بیت است که بعد از شهادت پدر بزرگوارش به امامت رسید. امامت آن امام همام در زمان حکومت معاویه بود و از سوی معاویه آن حضرت و شعیانش به شدت در اختناق قرار داشتند و حتی در جنگ با معاویه اطرافیانش با او خیانت کردند و آن حضرت مجبور به صلح با معاویه نمودند.
درنیمه رمضان سال دوم یا سوم[۱] هجری ستاره ای دیگر در آسمان امامت و ولایت بدرخشید و با نور خود جهان را منور ساخت . پس از تولد، حضرت فاطمه علیها السلام او را برای نام گذاری خدمت امیر المؤمنین (علیه‌السلام) آورد، آن حضرت فرمود: من در نام گذاری او بر رسول خدا پیشی نمی گیرم . پس او را به نزد رسول الله (صلی‌الله علیه و آله) آوردند، ایشان فرمودند: من در نام گذاری او برخداوند عزوجل پیشی نمی گیرم . در این هنگام خداوند به جبرئیل فرمود: محمد (صلی‌الله علیه و آله) صاحب فرزندی شده، فرود آی و به او سلام برسان و تبریک بگو و بگو که علی (علیه‌السلام) نسبت به تو به منزله هارون نسبت به موسی (علیه‌السلام) است، پس نام فرزند هارون را بر او بگذار . جبرئیل فرود آمد و پس از ابلاغ سلام و تبریک، عرض کرد: خداوند به تو امر کرده که نام فرزند هارون را بر او بگذاری . حضرت (صلی‌الله علیه و آله) فرمود: نام او چه بوده است؟ عرض کرد: «شبر». حضرت فرمود: زبان ما عربی است . جبرئیل عرض کرد: پس نام او را «حسن » بگذار، و پیامبر (صلی‌الله علیه و آله) نیز چنین کرد.[۲]
کنیه ایشان ابو محمد» است و برخی از القابشان عبارتند از: «سید، مجتبی، سبط، الامین، الحجه، البر، التقی، الزکی و الزاهد».[۳]
ایشان هفت سال و اندی از دوران کودکی خویش را در دامان شریف رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله) سپری کردند و پس از آن ۳۰ سال یاوری صدیق برای پدر گرامی خویش بودند و پس از شهادت امیر مؤمنان (علیه‌السلام) ۱۰ سال عهده دار امامت شیعیان گردیدند .
سرانجام معاویه (لعنهالله علیه) با فریفتن «جعده » ، همسر آن حضرت و اعطای صدهزار درهم و وعده ازدواج با فرزند خود یزید، امام (علیه‌السلام) را مسموم ساخت وایشان پس از ۴۰ روز بیماری در آخر صفر سال ۵۰ هجری مظلومانه به شهادت رسیدند.[۴]
دوران امامت آن حضرت با دوران خلافت یکی از پلیدترین و در عین حال زیرک ترین خلفای بنی امیه مقارن بود . معاویه بن ابی سفیان که بازور و نیرنگ حاکمیت خود را تثبیت کرده بود، برای توسعه و بسط حکومت خود از هیچ اقدامی فروگذاری نمی کرد، و از آنجا که خاندان اهل بیت (علیهم‌السلام) و شیعیان آنان را مانع اصلی بر سر راه خود می دید، به روشهای گوناگون به خشونت و ظلم و جنایت نسبت به آنان اقدام می کرد . ابن ابی الحدید از علمای اهل سنت می نویسد: شیعیان در هرجا که بودند به قتل می رسیدند، بنی امیه دستها و پاهای اشخاص را به احتمال اینکه از شیعیان هستند می بریدند و هرکس که معروف به دوستداری و دلبستگی به خاندان پیامبر (صلی‌الله علیه و آله) بود زندانی می شد و اموالش به غارت می رفت و خانه اش ویران می شد.[۵]
ابن جریر طبری از مورخین اهل سنت از قول ابوسوار عدوی می گوید: سمره بن جندب که جانشین زیاد بن ابیه در بصره بود، در بامداد یک روز چهل و هفت نفر از بستگان مرا کشت که همگی حافظ قرآن بودند .[۶]
پی نوشت ها:
[۱] . اصول کافی، کلینی، دارالاضواء، ج ۱، ص ۴۶۱; بحارالانوار، مجلسی، دار احیاء التراث العربی، ج ۴۴، ص ۱۳۴.
[۲] . الامالی، شیخ صدوق، موسسه الاعلمی، ص ۱۱۶ ; بحارالانوار، همان، ج ۴۳، ص ۲۳۸.
[۳] . مناقب ابن شهر آشوب، طبع حیدریه، ج ۳، ص ۱۷۲; بحارالانوار، همان، ج ۴۴، ص ۱۳۵.
[۴] . مصنفات مفیدقدس سره، الارشاد، ج ۱۱، ص ۵; مناقب ابن شهر آشوب، همان، ج ۳، ص ۲۰۲; بحارالانوار، همان، ج ۴۴، ص ۱۳۵.
[۵] . شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، داراحیاءالکتب العربیه، قاهره، ج ۱، ص ۴۳ – ۴۵.
[۶] . تاریخ طبری، دارالقاموس الحدیث، ج ۶، ص ۱۳۲.
