مراکز تخصصی علوم اسلامی در ایران

۱۳۹۸-۰۲-۱۵

407 بازدید

۱. مرکز آموزش تخصصى تفسیر و علوم قرآنى

مرکز آموزش تخصصى تفسیر و علوم قرآنى، مرکزى غیردولتى و حوزوى است که در سال ۱۳۷۰ ش آیت الله ناصر مکارم شیرازى در قم آن را تأسیس کرد.

پایگاه اینترنتى این مرکز را مى توان در نشانى www .matquran .com مشاهده و مطالعه کرد.

این مرکز نخستین مرکز تخصصى حوزوى درزمینه تفسیر و علوم قرآن کریم است و در این چند سال، ثمرات و برکات فراوانى داشته و دانش پژوهان طلبه فراوانى از آن فارغ التحصیل شدند. البته این مرکز فقط مخصوص برادران است.

۲. مرکز آموزش تخصصى شیعه شناسى

آیت الله ناصر مکارم شیرازى در سال ۱۳۸۷ ش مرکز آموزش تخصصى شیعه شناسى را در قم با مدیریت حجت الاسلام والمسلمین سید محمد على داعى نژاد تأسیس کرد.[۱]

این مرکز علمى از قسمت هاى مدیریت، معاونت آموزش، معاونت پژوهش و منشورات، تشکیل شده است.

مى توان پایگاه اینترنتى این مرکز را به نشانى www .shia -ac .com در فضاى مجازى مشاهده، در آن مطالعه و از آن استفاده کرد. در صفحه اصلى این پایگاه، عناوینى شامل صفحه اصلى، آشنایى با مرکز، مراکز شیعه شناسى، پایگاه ها، مجلات، مقالات، کتاب ها، شخصیت ها و نگارخانه قرار دارد.

این مرکز، در دو مقطع سطح سه و سطح چهار از میان طلاب علوم دینى دانش پژوه مى پذیرد که هر مقطع با احتساب مدت زمان نگارش پایان نامه، به طور تقریبى، سه تا چهار سال خواهد بود.

مهم ترین اهداف این مرکز، عبارت است از:

  1. تسلط بر اندیشه هاى مکتب اهل بیت علیهم السلام؛
  2. ارائه استدلال منطقى و معقول درباره عقاید و آموزه هاى شیعى و دفاع از آن ها؛
  3. احیاى میراث فرهنگى و اندیشه هاى معقول دانشمندان و نخبگان شیعى؛
  4. معرفى نقش شیعیان در توسعه تمدن اسلامى؛
  5. شناخت توان بالفعل و بالقوه جهان تشیع و ارتباط با مراکز شیعه شناسى ایران وجهان؛
  6. بازشناسى فرقه هاى شیعى و نقاط اشتراک و افتراق آنها با شیعه اثنى عشرى؛[۲]

      ۷. آشنایى با ابعاد گوناگون جغرافیایى و جامعه شناختى جهان تشیع و آسیب شناختى آن؛

  1. خلاقیت، ابتکار و نوآورى در پژوهش هاى شیعه شناسى.

مهم ترین فعالیت هاى این مرکز، عبارت است از:

  1. تشکیل شوراى علمى مرکز؛
  2. تبلیغات و پذیرش داوطلبان؛
  3. برگزارى آزمون کتبى، مصاحبه علمى و گزینش دانش پژوه؛
  4. تصویب دروس و تعیین اساتید برجسته براى تدریس در مرکز؛
  5. برگزارى نشست هاى علمى، مناظره اى، اخلاقى و افتتاحیه هاى بلندمدت و کوتاه مدت؛
  6. راه انداز دانش نامه شیعه شناسى؛
  7. آماده سازى و تجهیز کتابخانه تخصصى شیعه شناسى؛
  8. راه اندازى بخش رایانه و پایگاه مرکز؛
  9. رایزنى با مراکز هم سو در جهت همکارى هاى متقابل.

این مرکز نخستین مرکز تخصصى در حوزه شیعه شناسى و شیعه پژوهى در جهان تشیع است و دانش آموختگان فراوانى از این مرکز فارغ التحصیل شده اند.

۳. مرکز آموزش تخصصى کلام اسلامى

مرکز آموزش تخصصى کلام اسلامى مرکزى غیردولتى و غیرانتفاعى است که علامه آیت الله جعفر سبحانى تبریزى در قم آن را تأسیس کرد.

پایگاه اینترنتى این مرکز تخصصى حوزوى را مى توان به نشانى e -kalam .ir یاwww .kalamcenter .ir در فضاى مجازى مشاهده، در آن مطالعه و از آن استفاده کرد.

صفحه اصلى این پایگاه، گزینه هاى معرفى مرکز تخصصى کلام، معاونت آموزش، معاونت پژوهش، ادارى مالى، انجمن دانش آموختگان، فرهنگى، فناورى اطلاعات و ارتباطات و آیین نامه ها را دارد.

این مرکز حوزوى، در سه مقطع، سطح دو، سطح سه و سطح چهار از میان طلاب علوم دینى دانش پژوه مى پذیرد.

این مرکز نخستین مرکز تخصصى حوزوى در جهان تشیع درزمینه کلام اسلامى است و دانش پژوهان بسیارى از آنجا فارغ التحصیل شده اند و آثار علمى در آنجا تألیف شده است.

۴. مرکز آموزش تخصصى فلسفه اسلامى

مرکز آموزش تخصصى فلسفه اسلامى مرکزى غیردولتى و غیرانتفاعى است که مرکز مدیریت حوزه هاى علمیه در سال ۱۳۸۲ ش در قم آن را تأسیس کرد.

مى توان پایگاه اینترنتى این مرکز حوزوى را به نشانى mfalsafe .ir در فضاى مجازى مشاهده و از آن استفاده کرد.

این مرکز تخصصى در مقطع سطح دو در رشته علوم اسلامى با گرایش فلسفه اسلامى و در مقطع سطح سه در رشته فلسفه اسلامى از میان طلاب علوم دینى دانش پژوه مى پذیرد.

این مرکز نخستین مرکز تخصصى حوزوى در عالم تشیع درباره فلسفه اسلامى است و نقش فراوانى در پیشرفت و گسترش فلسفه اسلامى دارد. دانش آموختگان فراوانى از این مرکز فارغ التحصیل شده اند.

۵. مرکز آموزش تخصصى علوم حدیث

مرکز آموزش تخصصى علوم حدیث در سال ۱۳۸۲ ش. با مجوز شوراى عالى حوزه هاى علمیه مصوبه ۳۸۷ در تاریخ یکم شهریور سال ۱۳۸۱ ش به صورت رسمى تأسیس و راه اندازى شد.

مى توان پایگاه اینترنتى این مرکز را به نشانى www .ahadirhona .com در فضاى مجازى مشاهده و در آن مطالعه کرد.

فعالیت هاى آموزشى این مرکز پذیرش طلاب در سطح دو در رشته علوم اسلامى با گرایش علوم حدیث و در سطح سه در رشته علوم حدیث و تربیت اساتید در محورهاى علوم و معارف حدیث و برگزارى دوره هاى کوتاه مدت حدیثى براى اقشار مختلف علمى جامعه را شامل مى شود.

فعالیت هاى پژوهشى این مرکز انتشار مجله حدیث حوزه، تأسیس گروه هاى پژوهشى درزمینه هاى مختلف علوم حدیثى و تجهیز کتابخانه تخصصى علوم و معارف حدیثى است.

این مرکز نخستین مرکز تخصصى حوزوى درزمینه علوم حدیث در جهان تشیع است و طلاب فراوانى از این مرکز فارغ التحصیل شده اند و آثار علمى بسیارى نیز در آنجا تدوین شده است.

۶. مرکز تخصصى مهدویت

بنیاد فرهنگى حضرت مهدى عجل الله تعالى فرجه الشریف با کسب مجوز از شوراى عالى حوزه علمیه قم در قم مرکز تخصصى مهدویت را در سال ۱۳۸۰ ش راه اندازى کرد.

این مرکز آموزش تخصصى، در دو محور آموزشى و پژوهشى فعالیت علمى دارد.

مى توان پایگاه اینترنتى این مرکز را به نشانى www .mahdi 313 .org در فضاى مجازى مشاهده، و از آن استفاده کرد.

قالب آموزش در این مرکز، آموزش تخصصى ویژه طلاب حوزه علمیه، آموزش کوتاه مدت، آموزش مکاتبه اى و مرکز آموزش مجازى مهدویت است.

این مرکز نیز نخستین مرکز تخصصى آموزش و پژوهش در حوزه مهدویت است و دانش آموختگان و آثار علمى فراوانى از این مرکز فارغ التحصیل شده اند.

۷. مرکز تخصصى امامت اهل بیت

مرکز تخصصى امامت اهل بیت علیهم السلام مرکزى غیردولتى و غیرانتفاعى است که در سال ۱۳۸۶ ش، آیت الله سید على میلانى در قم آن را تأسیس کرد.

مى توان پایگاه اینترنتى این مرکز تخصصى را به نشانى emamat .ir در فضاى مجازى مشاهده و در آن مطالعه کرد.

همچنین مى توان از رخدادهاى مهم این مرکز علمى و آموزش تخصصى در نشانى اینترنتى m -emamat .mihanblog .com بهره برد. این مرکز حوزوى در مقطع سطح سه، در رشته امامت اهل بیت علیهم السلام از میان طلاب علوم دینى دانش پژوه مى پذیرد.

این مرکز نخستین مرکز تخصصى در حوزه امامت پژوهشى و امامت شناسى است که در جهان تشیع راه اندازى شده است و دانش پژوهان بسیارى از این مرکز فارغ التحصیل شده اند و آثار علمى فراوانى در آنجا تدوین شده است.

۸. مرکز تخصصى امام خمینى تهران

مرکز تخصصى امام خمینى، مرکزى غیردولتى و غیرانتفاعى است که در تهران، در مدرسه علمیه امام خمینى تأسیس شده است.

این مرکز از میان طلاب علوم دینى در مقطع سطح دو در رشته علوم اسلامى با گرایش تفسیر و علوم قرآن دانش پژوه مى پذیرد.

۹. مرکز تخصصى امام خمینى قم

مرکز تخصصى امام خمینى مرکزى غیردولتى و غیرانتفاعى است که در سال ۱۳۹۲ ش در قم، تأسیس شد.

این مرکز از میان طلاب علوم دینى در مقطع سطح سه در رشته مشاوره اسلامى دانش پژوه مى پذیرد.

۱۰. مرکز تخصصى باقرالعلوم

مرکز تخصصى باقرالعلوم علیه السلام مرکزى غیردولتى و غیرانتفاعى است که در سال ۱۳۹۲ ش در قم تأسیس شد.

این مرکز، در رشته علوم اسلامى با گرایش تفسیر و علوم قرآن در سطح دو دانش پژوه طلبه برادر مى پذیرد.

مراکز علوم اسلامى شیعه در ایران، ص: ۴۶

۱۱. مرکز آموزش تخصصى تبلیغ

مرکز آموزش تخصصى تبلیغ زیر نظر مرکز مدیریت حوزه هاى علمیه در قم تأسیس و راه اندازى شد.

مهم ترین اهداف این مرکز تخصصى عبارت است از:

  1. آماده سازى طلاب براى ترویج معارف اسلامى و به عهده گرفتن امور تبلیغى مساجد و مراکز تبلیغى؛
  2. پرورش نیروهاى مستعد و توانمند جهت تبلیغ در شهرهاى بزرگ و مجامع آموزشى، علمى، مذهبى و مدیریت سازمان هاى دینى و فرهنگى.؛
  3. تربیت روحانیون متخصص درزمینه هاى مختلف تبلیغى براى تأمین مبلغان مورد نیاز در داخل و خارج از کشور.

پایگاه اینترنتى این مرکز حوزوى به نشانى www .tth .ir را مى توان در محیط مجازى مشاهده، و از آن استفاده کرد.

این مرکز در مقطع سطح دو در رشته علوم اسلامى با گرایش تبلیغ و در مقطع سطح سه در رشته تبلیغ با گرایش هاى خطابه، نویسندگى، امامت جمعه و جماعت و در مقطع سطح چهار در رشته تبلیغ دانش پژوه طلبه مى پذیرد.

این مرکز نخستین مرکز تخصصى حوزوى در جهان تشیع درزمینه تبلیغ است و طلاب فراوانى از این مرکز فارغ التحصیل شدند.

۱۲. مرکز فقهى ائمه اطهار علیهم السلام

مرکز فقهى ائمه علیهم السلام در سال ۱۳۷۶ ش توسط آیت الله محمد فاضل لنکرانى در قم تأسیس شد.[۳]

این مرکز اساس نامه اى دارد که به ثبت رسیده است. از اهداف محورى این مرکز، آموزش فضلا و محققان، تربیت فقیهان شایسته و مجتهدان متعهد و آگاه به مقتضیات  زمان، فراهم آوردن امکانات لازم و بستر مناسب براى مطالعات و پژوهش هاى ژرف در دانش فقه و دانش اصول فقه، درک و پاسخ گویى مسائل جدید، بررسى شبهات مرتبط به فقه و نقد آنها و تألیف و نشر کتاب ها و مقالات علمى است.

پایگاه اینترنتى این مرکز به نشانى www .markazfeqhi .com را مى توان در محیط سایبرى مشاهده و از آن استفاده کرد.

اینک فعالیت هاى این مرکز فقهى بر هفت بخش آموزش، پژوهش و تألیف، بخش تفسیر، تصحیح و تحقیق متون، کتابخانه، مدیریت فناورى اطلاعات، مرکز صوت و تصویر و همچنین انتشارات متمرکز است.

این مرکز، بزرگ ترین مرکز تخصصى حوزوى درزمینه فقه اسلامى در جهان تشیع به شمار مى رود و اساتید طلاب و پژوهشگران فراوانى در این مرکز مشغول به تدریس، تحصیل و تحقیق اند و دانش آموختگان فراوانى نیز از آنجا فارغ التحصیل شدند.

بخشى از این مرکز نیز به تدریس و تحصیل تفسیر و علوم قرآن اختصاص دارد. این مرکز در مشهد مقدس نیز شعبه اى دارد.

۱۳. مرکز تخصصى علامه امینى

مرکز تخصصى شیعه شناسى علامه امینى در شهر تبریز، در نیم سال دوم سال تحصیلى ۱۳۸۹- ۱۳۹۰ ش با عنایت آیت الله مجتهد شبسترى و موافقت شوراى گسترش حوزه هاى علمیه و نیز بهره گیرى از اساتید توانمند در حوزه معارف مذهب تشیع با پذیرش دانش پژوه در رشته شیعه شناسى سطح سه، آغاز به کار کرد. در ادامه و در نیم سال اول سال تحصیلى ۱۳۹۰- ۱۳۹۱ ش با موافقت ضمنى مرکز مدیریت حوزه هاى علمیه رشته کلام اسلامى سطح دو نیز در این مرکز دانش پژوه پذیرفت.

نظر به استقبال طلاب علوم دینى براى ادامه تحصیل در این مرکز تا پایان سال تحصیلى ۱۳۹۲- ۱۳۹۳ ش، درمجموع، سه دوره در رشته شیعه شناسى سطح سه و دو دوره در شته  کلام اسلامى سطح دو، پذیرش صورت گرفته است.

اینک این مرکز ضمن تربیت نزدیک به شصت نفر دانش پژوه در رشته هاى تخصصى در حال دریافت مجوز دائم براى رشته شیعه شناسى سطح سه و مجوز موقت براى رشته کلام اسلامى سطح دو است. هم زمان و با موافقت شوراى گسترش حوزه هاى علمیه، اقدامات لازم براى پذیرش در کلام اسلامى تطبیقى سطح سه نیز انجام شده است و در سال تحصیلى ۱۳۹۳- ۱۳۹۴ ش، رشته هاى تحصیلى کلام اسلامى سطح دو، شیعه شناسى سطح سه و کلام اسلامى تحقیقى- تطبیقى سطح سه در این مرکز برگزار خواهد شد.

۱۴. مرکز تخصصى علامه رفیعى

مرکز تخصصى علامه رفیعى، مرکزى آموزشى و پژوهشى است که در سال ۱۳۹۲ ش آیت الله هادى باریک بین (۱۳۰۹- ۱۳۹۶ ش) در شهر قزوین آن را تأسیس کرد.

هدف از تأسیس این مرکز:

  1. تربیت اساتید توانمند در دفاع از حریم باورها و اعتقادات اسلامى در مراکز آموزشى در سطح استان؛
  2. تربیت مبلغ متکلم و پاسخ گو به شبهات دینى در مواجهه با مردم.

در این مرکز رشته علوم اسلامى با گرایش کلام در سطح دو و رشته کلام مقارن در سطح سه تدریس و تحصیل مى شود.

این مرکز در سطح سه، سه دوره آموزشى و در سطح دو، یک دوره آموزشى برگزار کرده است. دانش پژوهان این مرکز، در سطح سه، ۲۱ نفر و در سطح دو ۱۵ نفرند. درمجموع این مرکز تا کنون ۳۷ دانش پژوه داشته است.

۱۵. مرکز تخصصى علامه مجلسى

مرکز تخصصى علامه مجلسى نیز مرکزى آموزشى، پژوهشى و تبلیغى است که در سال  ۱۳۹۰ ش، حجت الاسلام والمسلمین احمد واعظى ریاست دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم، در اصفهان آن را راه اندازى کرد.

مهم ترین اهداف این مرکز:

  1. تربیت متخصص حوزوى؛
  2. ایجاد زمینه مناسب براى توسعه دانش و پژوهش حوزوى؛
  3. همکارى با دیگر مراکز علمى براى برطرف نمودن نیازها و ارتقا کمى و کیفى؛
  4. استفاده از امکانات، قابلیت ها و ظرفیت هاى نهفته در حوزه علمیه براى توسعه رشته هاى تخصصى؛
  5. کمک به تولید و توسعه نواندیشى دینى در عرصه هاى علوم اسلامى و انسانى و فراهم نمودن زمینه ها و امکانات لازم آموزشى، پژوهشى و تبلیغى؛

در این مرکز در سطح سه در رشته هاى شیعه شناسى، مذاهب اسلامى، تبلیغ، مشاوره اسلامى و مدرسى علوم عقلى دانش پژوه جذب مى شود.

این مرکز این گروه هاى آموزشى و پژوهشى را شامل مى شود: گروه علوم قرآن و حدیث، گروه تبلیغ، گروه فلسفه و کلام اسلامى، گروه زبان هاى خارجى با گرایش تبلیغ، گروه اخلاق و تربیت و گروه ادیان است.

همچنین این مرکز دو کتابخانه غنى و تخصصى با حدود ۳۲۰۰۰ عنوان کتاب دارد.

۱۶. مرکز تخصصى امیرالمؤمنین علیه السلام

مرکز تخصصى امیرالمؤمنین علیه السلام، مرکزى غیردولتى و غیرانتفاعى است که در سال ۱۳۹۰ ش آیت الله سید محمد على موسوى جزائرى (زاده ۱۳۲۲ ش) نماینده ولى فقیه در استان خوزستان، با هدف ترویج معارف و علوم اهل بیت علیهم السلام و در راستاى تحول بنیادین در نظام آموزشى کشور آن را راه اندازى کرد.

این مرکز حوزوى، در سطح سه از میان برادران طلاب علوم دینى دانش پژوه مى پذیرد.

۱۷. مرکز تخصصى ولى عصر

مرکز آموزش هاى تخصصى فقه، وابسته به مدرسه علمیه ولى عصر عجل الله تعالى فرجه الشریف در سال ۱۳۹۱ ش براى تربیت طلاب فاضل در گرایش هاى فقه راه اندازى شده است و در نخستین گام، دوره تخصصى فقه القضاء را طراحى و اجرا نموده است.

پایگاه اینترنتى این مرکز حوزوى به نشانى www .atteqh .ir را مى توان در فضاى مجازى مشاهد و از آن استفاده کرد.

افزون بر این این مرکز براى استفاده بهتر از فارغ التحصیلان این دوره، طى انعقاد تفاهم نامه همکارى با معاونت منابع انسانى قوه قضاییه، موقعیت جذب فارغ التحصیلان داوطلب به خدمت در دستگاه قضا را فراهم کرده است.

تا کنون این مرکز ۲۳۷ دانش پژوه را پس از طى آزمون هاى ورودى پذیرفته است که حدود شصت نفر از آنان، فارغ التحصیل شده اند. طلاب سطح سه پس از طى دوره کارآموزى وارد دستگاه قضا، و طلاب سطح دو ورودى سال ۱۳۹۱ ش این مرکز نیز جذب دوره کارورزى قوه قضاییه شده اند. این مرکز در نظر دارد، براى برگزارى دوره پنجم فقه القضاى از میان طلاب واجد شرائط دانش پژوه بپذیرد.

۱۸. مرکز تخصصى امام خامنه اى

مدرسه تخصصى امام خامنه اى پس از سفر مقام معظم رهبرى حضرت آیت الله خامنه اى به خراسان شمالى در مهر ماه سال ۱۳۹۱ ش و تأکیدش بر تأسیس حوزه جامع با سطوح عالى در این استان در سال ۱۳۹۴ ش تأسیس شد و در همین سال، در رشته هاى تخصصى: علوم و معارف قرآن کریم و کلام اسلامى، طلبه برادر علوم دینى جذب کرد.

پی نوشت:

[۱] .www .shia -ac .com .

[۲] محمودى، اکبر، مراکز علوم اسلامى شیعه در ایران، ۱جلد، امام على بن ابى طالب (علیه السلام) – قم – ایران، چاپ: ۱، ۱۳۹۷ش.

[۳] .www .markazfeqhi .com .

منبع: مراکز علوم اسلامى شیعه در ایران

نویسنده: اکبر محمودی.