بیشتر محتویات کتاب منهاج السنه ابن تیمیه که در برابر کتاب منهاج الکرامه علامه حلی نگاشته شده است، در مخالفت و دشمنی با اهل بیت به خصوص امام علی (علیه السلام) است. کتاب منهاج السنه ابن تیمیه برای وهابیت از کتابهای مهم محسوب می گردد و اکثر عقاید فرقه وهابیت از این کتاب گرفته شده است.
ابن تیمیه در باره امیر المومنین علی(علیه السلام) دید بسیار منفی دارد که در این نوشته به برخی از آن ها اشاره می شود:
تشبیه امام علی (علیه السلام) با فرعون
ابن تیمیه در راستای ابراز کینه توزی و دشمنی اموری را به علی بن ابی طالب (ع) نسبت داده که حتی برای دشمنان معروف آن حضرت قابل پذیرش نیست. ابن تیمیه پایهگذار عقاید وهابیت می گوید: «علی نیز ستمکار بود . او برای ریاست با مردم میجنگید. کسی که به خاطر ریاست و اطاعت مردم انسان ها را بکشد و روی زمین گردن کشی کرده و فساد ایجاد کند این همان کاری است که فرعون می کرد[۱]».
سوالات ما
۱. وهابی ها چگونه از ابن تیمیه تبعیت می کند که امام علی (علیه السلام) را در خونریزی و قدرت طلبی با فرعون تشبیه میکند در حالیکه در حدیثی از طریق شیعه و سنی نقل شده که پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) به علی، فاطمه، حسن و حسین (علیهم السلام) فرمود: «انا حرب لمن حاربتم و سلم لمن سالمتم[۲]؛ یعنی با هر کسی شما بجنگید من نیز در جنگم و با کسی که در صلح و آشتی باشید من هم در صلح و آشتی خواهم بود» .جصاص بعد از ذکر این حدیث می گوید کسی که با آنان بجنگد استحقاق اسم محارب با خدا و رسول را دارد هر چند مشرک هم نباشد[۳].
۲. وهابیها با چه معیار و دلیلی امام علی را مانند فرعون جبار و ستمگر پنداشته و تمام جنگهای او را برای قدرت طلبی تلقی نموده، در حالیکه احادیث متعدد نبوی در خصوص ستایش علی(علیه السلام) و جنگهای او نقل شده است. مثلا در صحیح بخاری و متون دیگر اهل سنت و شیعه نقل شده که در جنگ خیبر بعد از شکست پی در پی فرماندهان جبهه مسلمین، رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: فردا پرچم را به دست کسی خواهم داد که خدا و رسولش او را دوست دارد و او در جنگ پیروز خواهد شد. در فردای آن روز پیامبر خدا پرچم را به دست علی داد و به جنگ رفت و به یاری خدا پیروز گردید[۴].
ایا این موضع گیری ابن تیمیه و وهابی ها درباره جنگ های امام علی (علیه السلام) مقاله با رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نیست؟
۳. آیا ابن تیمیه و وهابی ها با تشبیه نمودن امام علی (علیه السلام) با فرعون از جرگه مسلمین بیرون نرفته است؟ مگر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) نفرمود: «حربه حربی و سلمه سلمی؛ هر که با علی بجنگد با من جنگیده است و هر که با او در صلح باشد با من در صلح است.»[۵] به همین علت است که مسلمانان شیعه و سنی به تبعیت از قرآن و احادیث نبوی، هیچ تردیدی در فضیلت و بزگواری امام علی(علیه السلام) و حقانیت جنگ های او ندارند و تاریخ متواتر نیز عدالت و شجاعت او را و شمشیر زدن او را در راه دین مبین اسلام و اعتلای قرآن کریم ثبت نموده است. این اظهار نظر ابن تیمیه که انحراف وهابیت را از اسلام به ترسیم میکشد به علت مخالفت با آیات و احادیثی که در افضلیت اهل بیت(علیهم السلام) نقل گردیده، دشمنی آشکار با خدا و رسول خدا نیست؟
کفر یاران امام علی و اسلام دشمنان آن حضرت از دیدگاه ابن تیمیه
ابن تیمیه درباره یاران و اصحاب امام علی (علیه السلام) می گوید: «کسانی که علی را قدح کرده و اورا لعن نموده و کافر و ظالم قرار داده مثل خوارج، اموی ها و مروانی ها همگی از اهل اسلام بوده و معتقد به شعایر اسلامی و عاملین به آن بوده اند. اما منزهین و یاران علی همگی از اهل رده و کفر اند.[۶]
سوالات ما
۱. با چه دلیلی ابن تیمیه و وهابی ها دشمنان امام علی (علیه السلام) را تنزیه کرده و آنان مسلمانان واقعی قلمداد می کنند و یاران و دوست داران امام علی (علیه السلام) را کافر و اهل رده می دانند؟ اگر این سخن ابن تیمه قابل پذیرش باشد دست کم پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) و حضرت فاطمه (سلام الله علیها) و فرزندان آن حضرت نیز بر طبق این گفته ابن تیمیه العیاذ باالله اهل رده و کافر نمی شوند؟
۲. وهابی ها بر طبق چه دلیلی خوارج، اموی ها و مروانی ها را مسلمان تلقی کرده و یاران امام علی (علیه السلام) از قبیل سلمان فارسی، عمار یاسر ، مقداد، عبدالله ابن عباس و برخی دیگر از صحابه به خصوص حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) را که از منزهین آن حضرت محسوب می گردند، تکفیر نموده اند؟
نویسنده: حمیدالله رفیعی
پی نوشت ها
[۱] . ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم حرانی، منهاج السنه النبویه، ج ۴، ص ۳۸۹ و ۵۰۰، مصر، موسسه قرطبه، بی تا.
[۲] . المستدرک علی الصحیحین، ج ۳، ص ۱۶۱، حدیث ۴۷۱۲؛ سنن ابن ماجه، ج اص۵۲.
[۳] . احکام القرآن للجصاص، ج۴ص۵۱.
[۴] . بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ج ۳، ص ۱۳۵۷، حدیث ۳۴۹۹.
[۵] . خوارزمی، موفق، المناقب، ص ۲۰۱، قم، موسسه نشر اسلامی، دوم، ۱۴۱۴ق.
[۶] . ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم حرانی، منهاج السنه النبویه، ج ۵، ص ۹ ، مصر، موسسه قرطبه، بی تا.
