تا به حال شده از کسی متنفر باشید؟ آیا می‌دانید تنفر از فردی یا گروهی، از علت‌های شایع خشونت و حتی جنایت است؟ خانواده و جامعه در پرخاشگری جوانان چقدر نقش دارند؟
در سالیان اخیر به اهمیت جنایات خشونت‌آمیز ناشی از تنفر از یک فرد خاص یا گروه‌های نژادی، مذهبی، جنسیتی و سیاسی توجه شده است. تنفر ممکن است محرکی در جهت بروز برخی از جنایات آزاردهنده اخیر در کشورهای توسعه یافته و صنعتی و به خصوص در ایالات متحده آمریکا باشد، یعنی تیراندازی در مدارس. دو مرد جوانی که همکلاسی‌ها، معلمان و خودشان را در دبیرستان کلمباین در آمریکا به قتل رساندند، احساس تنفر و انزجار نسبت به سایرین داشتند و به طور ناگهانی خشم و تنفرشان را به صورت تیراندازی مهیب و وحشتناکی بروز دادند.
مدت‌های مدید پس از این واقعه متخصصان و صاحب‌نظران در پی آن بودند که چه عواملی می‌تواند در بروز خشونت موثر باشد، از جمله سایت‌های اینترنتی مشکل‌زا، خشونت در بازی‌های ویدیویی، تلویزیونی و فیلم‌های سینمایی و دسترسی آسان به سلاح‌های گرم.
خشونت در رسانه‌های جمعی
مطالعات کاربردی در ایالات متحده آمریکا، حاکی از آن است که جوانان در معرض بیش از ۴۰۰۰۰ مورد مرگ و میر و خشونت صدها هزار مورد عواقب غیرکشنده دیگر قرار دارند و تخمین زده می‌شود که اگر تلویزیون هرگز اختراع نشده بود، در این صورت ۷۰۰۰۰۰ مورد خشونت و تعرض در هر سال در آمریکا کاهش می‌یافت.
مطالعات و بررسی در کشورهای آمریکا، استرالیا، فنلاند و لهستان نشان می‌دهد، بچه‌هایی که بیشتر پرخاشگر و متعرض هستند نسبت به آنها که کمتر پرخاشگرند، بیشتر تلویزیون تماشا می‌کنند و برنامه‌های خشونت‌آمیز را ترجیح داده و به خشونت به عنوان موضوع واقعی‌تر بها می‌دهند.
آنها همچنین به افراد بالغی تبدیل می‌شوند که احتمال ارتکاب جنایات جدی و رفتار پرخاشگرانه در جامعه و در خانه‌های‌شان زیاد است. کارشناسان و متخصصان اکنون به تاثیر جمعی سرگرمی‌های خشن به عنوان یک «عامل خطر» توجه دارند که موجب افزایش حالت پرخاش و حملات فردی می‌شود.
سلاح‌های گرم
تقریبا نیمی از تمام خانوارهای آمریکایی، دارای حداقل یک نوع اسلحه گرم هستند که ممکن است برای دفاع شخصی، شکار، تیراندازی تفریحی یا کلکسیون، نگهداری شود. آمار نشان می‌دهد که بین ۳ تا ۴ میلیون اسلحه کمری در آمریکا دست به دست می‌چرخد و تقریبا یکصد هزار دانش‌آموز در مدارس، اسلحه حمل می‌کنند.
در هشت ایالت آمریکا، اسلحه گرم بیش از تصادفات رانندگی جان افراد را می‌گیرد و این مساله به سرعت به عنوان علت اصلی صدمات وارده به مغز و مرگ بر اثر آن مطرح می‌شود. به ازای هر تیراندازی مرگبار، به طور تخمینی ۶/۲ صدمه و جراحت وجود دارد و هزینه درمان صدمات ناشی از اسلحه گرم به‌طور تقریبی حدود ۳/۲ میلیارد دلار در سال است.
سهولت دسترسی به یک سلاح گرم، به طور چشمگیری موجب افزایش آمار جنایت و قتل می‌شود زیرا با یک اسلحه در دست، مساله تهاجم و تعرض، تجاوز، سرقت مسلحانه یا نزاع‌های خیابانی به راحتی می‌تواند به قتل و جنایت منجر شود. دسترسی به سلاح گرم موجب افزایش خطر خودکشی و تیراندازی‌های اتفاقی از سوی افراد بالغ و بچه‌ها نیز می‌شود.
بنابراین ایالات متعددی در کشور آمریکا قانون «پیشگیری از حوادث به وسیله کودکان» را تصویب کرده‌اند که در آن وقوع حادثه به علت سهولت دسترسی کودکان به سلاح گرم، جرم شناخته می‌شود. با این وجود، کنترل سلاح‌های گرم هنوز با اشکال فراوان رو به رو است زیرا منافع سازندگان اسلحه، در معرض خطر قرار می‌گیرد.
عوامل اجتماعی
فقر شدید، محرومیت، بیکاری، تبعیض و تفاوت‌های اجتماعی، درگیر بودن با افراد شرور و خلافکار و به طور مکرر در معرض خشونت بودن، همگی به رفتار خشن و متعرضانه کمک می‌کند.
خشونت در خانواده
شایع‌ترین و رایج‌ترین موارد گزارش شده جرایم ناشی از خشونت، حملات و تهاجم‌هایی هستند که در آن، قربانی و مهاجم، یکدیگر را در زمان تهاجم یا قبل از بروز آن می‌شناسند. آمار در ایالات متحده آمریکا نشان می‌دهد که یک سوم تمام موارد خشونت درون خانواده اتفاق می‌افتد و خشونت فیزیکی ممکن است در ۲۰ تا ۳۰ درصد تمام خانوارهای آمریکایی اتفاق افتد.
همسر آزاری
در طول دوران زندگی، حداقل یک نفر از هر پنج زن از سوی یک شریک یا همسر سابق در آمریکا مورد تعرض قرار می‌گیرد. خشونت خانگی، تنها علت شایع آسیب و صدمه به زنان محسوب شده (شایع‌تر از تصادفات رانندگی، خفگی و تجاوزها) و ۴۲ درصد زنان دچار خشونت خانگی هستند.
زنان صدمه دیده و مطلقه، قربانیان تهاجم‌های جسمی و مکرر، شدید و عمدی هستند که اغلب همراه با آزار روان‌شناختی و تهدید زندگی‌شان است. آمار زنانی که به علت آزار و اذیت همسران به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند، پنج درصد قربانیان خشونت خانگی را تشکیل می‌دهند.
فقط یک نفر از هر ۲۰ مردی که همسران خود را می‌زنند، خارج از خانه نیز خشونت می‌کنند و ۹ نفر از هر ۱۰ نفر، منکر این مساله می‌شوند که آنها دارای مشکل هستند. در خانه‌هایی که همسران مضروب می‌شوند، بچه‌ها نیز در معرض خطر آزار و اذیت قرار دارند. عوامل خطر اولیه در امر خشونت خانگی، فقر و جمعیت خانواده است، هر چه وضعیت اقتصادی اجتماعی خانواده پایین‌تر باشد، خطر بیشتری در بروز خشونت‌های مرگبار (جدا از مسایل نژادی یا سابقه‌های نژادی) وجود دارد.
همسران آزار دیده و بچه‌هایشان، اغلب در ترس و وحشت گرفتار می‌شوند. همسران ممکن است با شوهران خود که آنها را مورد اذیت و آزار قرار می‌دهند، به علت مسایل عاطفی، استقلال مالی، شرم و حیا، احساس گناه، ترس از تحت تعقیب قرار گرفتن، آسیب دیدن یا کشته شدن یا احساس مسوولیت در برابر فرزندان‌شان، مماشات کرده و زندگی کنند اما میزان بروز الکلیسم، استفاده از مواد مخدر، اضطراب و افسردگی و نیز اقدام به خودکشی در این افراد بیش از بقیه است.
منبع: روزنامه سلامت
