شبهه: مى گویند در کربلا حضرت زینب(س) چند بار جان امام سجاد(ع) را نجات داد. نویسندگان مى گویند این کار باعث شد زمینى از حجت خدا خالى نباشد. مگر امام باقر(ع) آن روز زنده نبود و حتى در کربلا نبود؟ آیا از امام باقر(ع) همان گونه دفاع نمود؟
پاسخ:
مورخان در خصوص بیمارى و عدم بیمارى امام زین العابدین(ع) و همچنین در خصوص این که حضرت در هنگام حضور در کربلا چند ساله بوده است، اختلاف نظر دارند.
بنابر نگرش آنانى که یکى از علل بیمارى امام سجاد(ع) را حفظ حجت خدا در زمین دانسته و دفاع حضرت زینب(س) از آن حضرت را نیز مبتنى بر حفظ حجت خدا نموده اند باید گفت: دفاع حضرت زینب(س) از امام سجاد(ع) دفاع معقول و منطقى بوده است؛ زیرا در فرهنگ شیعى بعد از امام حسین(ع) امام سجاد(ع) امام و حجت خدا است. دفاع از امام و حفظ جان وى لازم و ضرورى است؛ از این رو حضرت زینب(س) بارها به دفاع از امام سجاد(ع) برخاست و از اجراى تهدید و توطئه هاى دشمنى مبنى بر شهادت امام جلوگیرى نمود، و حال آن که امام باقر(ع) در سال ۶۱ هجرى حدود چهار سال سن داشته و به حسب ظاهر امام نبود.
وى مانند سایر کودکان و اهل بیت(ع) در کربلا حضور داشت. حضرت زینب(س) همان گونه که از اهل بیت(ع) دفاع مى کرد و از تهدیدات دشمنى علیهآنان جلوگیرى نموده و سرپرستى آنان را برعهده داشت، از امام باقر(ع) نیز دفاع مى نمود. دشمن به جهت آن که امام باقر(ع) کودک خردسال بود، از وى احساس خطر نکرده و حضور امام باقر(ع) را تهدید جدّى علیه خویش نمى دانست، از این رو امام باقر(ع) مانند امام سجاد(ع) از سوى دشمن تهدید نشد. نقش حضرت امام سجاد(ع) در صیانت انقلاب امام حسین(ع) و تحریف زدایى آن بود، که نقش بنیادى بود، از این رو حضرت بارها از سوى دشمن تهدید شد و حضرت زینب(س) بارها از وى دفاع نمود. بنابر بعضى از مبانى مورخان و سیره نگاران امام سجاد(ع) به هنگام عاشورا ۲۴ سال داشت. اگر امام بیمار نبود، ممکن بود مانند جوانان دیگر به شهادت رسد.هنگامى که امام سجاد(ع) مى خواست در شام خطبه بخواند.
یزید مانع خطبه خواندن او شد، ولى مردم اعتراض نموده، خواستار آن شدند که حضرت خطبه بخواند. رویکرد یزید نشان از آن دارد که وى از نقش حضرت امام سجاد آگاهى داشته است تا آنجا که یزید در همان مجلس گفت: او (امام سجاد(ع)) از منبر پایین نمى آید، مگر این که خاندان ابى سفیان را رسوا کند، زیرا او از خاندانى است که علم را از منبع وحى چشیده است.هم چنین باید توجه داشت که اگر چه امام باقر(ع) حضور داشتند، اما بعد از امام حسین(ع) حجت الهى روى زمین امام سجاد(ع) هستند و با وجود آن حضرت مسئله امامت و حجت الهى براى امام باقر(ع) مطرح نبوده است. اگر چه پس از امام سجاد(ع)، امام باقر(ع) وجود داشت، اما هر امامى داراى آثار و برکات و دانش ها است و نقشى در تاریخ و هدایت بشرى و سعادت و کمال انسان ها دارد که باید آن نقش آن گونه که در علم و تقدیر الهى ثبت شده است، تحقق یابد تا این رشته به امام بعد برسد. اگر غیر این بود و پس از عاشورا، امام سجاد(ع) به شهادت مى رسید، به نظر مى رسید وجود چنین امامى که امامت و پیشوایى نکرده و چیزى از او در رشته بزرگ امامت و هدایت بشرى بر جاى نمانده، لغو و بى ثمر بوده، با توجه به آن همه آثار و برکاتى که از وجود امام سجاد(ع) به یادگار مانده است.