اشاره:
شیخ على بن آقا محمد حسین معروف به فریده الإسلام کاشانى در سال ۱۳۴۹ ه.ق. در شهر کاشان چشم به جهان گشود و ایام کودکى را در کاشان گذرانید و براى تحصیل دروس مقدماتى در سن ۱۳ سالگى در سال ۱۳۶۲ ه.ق. به اصفهان رفت و در آنجا دروس ادبیات و بعضى از کتابهاى مرحله سطح را از بزرگان و اعاظم آن شهر فرا گرفت.
پس از پایان این مرحله به مشهد مقدس مشرف شده و در حدود چهار سال از محضر درس شیخ هاشم قزوینى استفاده نموده و سپس به قم هجرت نموده و از حدود سال ۱۳۶۶ از محضر درس حضرت آیت الله العظمى بروجردى و امام خمینى قدس سره و علامه طباطبایى در دروس فقه و اصول استفاده نموده اند. با توجه به اینکه آیت الله بروجردى در سال ۱۳۶۴ به قم وارد شدند و با توجه به اینکه تاریخ اتمام جلد اوّل کتاب نهایه الأصول (مباحث الفاظ) که تقریر درس ایشان مى باشد در سال ۱۳۶۸ مى باشد و ایشان تا سال ۱۳۷۰ به تدریس اصول اشتغال داشته اند و پس از آن صرفا به تدریس فقه پرداخته اند مؤلف در سال ۱۳۶۸ در سن ۱۹ سالگى در درس اصول ایشان شرکت نموده و با توجه به استعداد قوى و عنایات الهى به تقریر درس ایشان پرداخته اند.
تدریس
از بارزترین خصوصیات فریده الإسلام جدیت او در تحصیل علوم حوزوى و استعداد قوى و علاقه او به یادگیرى مباحث فقهى و اصولى است به طورى که به زودى در بین بزرگان علماى حوزه به بنان (مشهور) شناخته مىشد و در مشهد مقدس و قم به تدریس مرحله سطح فقه و اصول پرداخت و در حلقه درس او بسیارى از شاگردان مستعد وارد گردیدند. وى در حدود سه سال به تدریس این دروس مشغول بوده است.
سجایاى اخلاقى
شخصیت مورد بحث از علماى عامل و زاهد و پرهیزگار زمان خود و از علاقمندان و محبین اهل بیت علیه مالسلام و ذاکرین خداوند در تمام حالات بوده است. او در گفتار خود، از دروغ و محرمات دورى مى کرد و دائما در حال جهاد با نفس و مخالفت با هواهاى نفسانى بود.او حلم را با علم و قول را با عمل آمیخته و جز به آنچه عمل کرده بود امر نمى کرد و مصداق بارز مخالفا لهواه و مطیعا لأمر مولاه بود.
مقام علمى
فریده الإسلام از کسانى بوده که به مرتبه رفیع اجتهاد رسیده و بالاترین دلیل بر آن بیان مطالب پیچیده اصولى در این کتاب مى باشد. با توجه به وسعت تتبع و اطلاعات وسیع بر نظریات بزرگان علم اصول و تقسیم بندى مستحکم مطالب کتاب مسلم است که او به مرحله استنباط احکام رسیده، هم چنانکه بسیارى از فقهایى که با آنها برخورد داشته به این امر معترف بوده اند.
تألیفات
۱. منظومه فی النحو (در مشهد چاپ شده است)
۲. منظومه فی الأصول (ناتمام است)
۳. منظومه فی الکلام (ناتمام است)
۴. تعلیقه بر فرائد الأصول (از اول برائت تا اشتغال)
۵. رساله فی لباس المشکوک
۶. مجمع الفرائد فی الأصول (در دو جلد)
کلمات دیگران درباره او
در مقدمه ناشر به نقل از سید عبد الکریم هاشمى به شرى چنین آمده است: فهو بغیر شک کان من أولیاء الله بین عباده الذین عظم الخالق فی أنفسهم فصغر ما دونه فی أعینهم و قد عاشرته زمنا طویلا فلم أر منه زله و لا هفوه… کان ذاکرا للّه تعالى فی سائر حالاته و کان مخالفا لهواه مطیعا لأمر مولاه محزون القلب مأمول الشر عفیف النفس، کان یمزج العلم بالحلم و القول بالعمل فکان بالغاً مرتبه الاستنباط و الغناء عن الاستشهاد باعتراف جمله من الفقهاء الذین قد خالطهم.
وفات
در حالی که مؤلف بیش از ۲۵ سال نداشته و هیچ گونه مریضى و ناراحتى نداشت در سفرى که به رودسر براى گردش داشت پس از مدت کوتاهى اقامت در آن شهر، در محرم الحرام سال ۱۳۷۴ ه.ق. پس از به جاى آوردن نماز عشا بر اثر سکته قلبى دار فانى را وداع گفت. بدن مطهر او به قم منتقل شده و به خاک سپرده شد.
