ولادت و تحصیلات
در هجدهم شعبان سال ۱۳۲۲هجرى قمرى آنگاه که پدر و مادرش به زیارت ثامن الحجج مشرف شده بودند پا به عرصه حیات نهاد. پدرش که از صالحان و تقواپیشگان و ارادتمندان امام هشتم (ع)بود، نامش را محمد رضا گذاشت. دوران کودکى و نوجوانى را در طبس گذرانید و مبادى علوم را نزد پدر و سید محمد على معروف به میرزا جعفر فرا گرفت. به سال ۱۳۲۷هجرى قمرى به فرمان پدر به مشهد مهاجرت کرد. در آن هنگام او پانزده بهار را پشت سر نهاده و با شور و شوقى زاید الوصف براى ادامه تحصیل در حوزه مشهد رحل اقامت افکنده بود.
اساتید
مقدمات و بخشى از مرحله سطح را نزد اساتید معروف حوزه مشهد آموخت: ادبیات عرب را نزد ادیب نیشابورى، اصول را نزد شیخ کاظم دامغانى، قوانین را نزد میرزا محمد حسین شهرستانى و شرح لمعه را نزد سید محمد باقر مدرس. اما حوزه مشهد نمیتوانست عطش او را براى فراگیرى علوم مختلف اسلامى فرونشاند. از این رو به حوزه علمیه قم هجرت کرد. در آغاز به تکمیل مرحله سطح پرداخت: مکاسب شیخ انصارى و کفایه الاصول آخوند
خراسانى را نزد عالم فرهیخته، آیت حق، سید على یثربى کاشانى، رسائل شیخ انصارى را نزد آیت اللّه العظمى مرحوم سید محمد تقى خوانسارى و ریاض المسائل را نزد جمال السالکین، عارف و فقیه نامور آیت اللّه میرزا جواد آقا ملکى تبریزى فرا گرفت. سپس به درس خارج فقه و اصول را یافت.
در این مرحله هفت سال از محضر حاج شیخ عبدالکریم حائرى یزدى، مؤسس حوزه علمیه قم، بهره گرفت. فلسفه و علوم عقلى را از محضر فیلسوفان
فرزانه میرزا على اکبر یزدى و سید ابوالحسن رفیعى قزوینى و فصوص الحکم محیى الدین عربى را نزد عارف و عالم بلند آوازه حضرت آیت الله العظمى محمدعلى شاه آبادى فرا گرفت. وى در مدت اقامت خود در قم همواره ملازم استاد و مراد و محبوب خود میرزا جواد آقا ملکى تبریزى (ره)بود و از آن استاد الهى اخلاق و سیر و سلوک میآموخت.
اجازه اجتهاد
محقق جوان ما در حالى که مجتهدى توانا بود و به دریافت چندین اجازه اجتهاد نائل آمده بود، باز هم از طلب علم علوم باز نایستاد و پس از چند سال اقامت در قم به نجف اشرف مهاجرت کرد. در حوزه نجف در دروس فقه و اصول اعلام و بزرگانى چون میرزا محمد حسین نائینى، آقا ضیاءالدین عراقى، شیخ محمدحسین اصفهانى معروف به کمپانى، میرزا على ایروانى و سیدابوالحسن اصفهانى شرکت جست و بهرهها گرفت. او از اصحاب مورد اعتماد و از اعضاى دفتر استفتائات آیت الله العظمى سید ابوالحسن اصفهانى – مرجع مقتدر و مورد توجه خاص امام عصر – ارواحناه فداه – بود و حدود پانزده سال از محضر پر فیض او استفاده نمود. وى در همین زمان از مباحث کلامى و تفسیرى عالم عامل و محقق مشهور آیت الله شیخ محمد جواد بلاغى نیز بهره ها گرفت و ذخیره ها اندوخت. استاد طبسى در تمام این مراحل به عنوان عالمى جدى و پرکار و خستگیناپذیر مطرح بود و همگان به او به دیده
عظمت مینگریستند.
ویژگى های اخلاقى
محقق بزرگوار ما به تواضع، سعه صدر، خلق نیک، علو همت، بلندى اندیشه، ورع، تقوا، عفت و حیاء آراسته بود، چنانکه سیماى ظاهرى او نیز پرجاذبه بود. او به بزرگان تعظیم میکرد و با خردسالان با مهر و عطوفت برخورد مینمود. همواره در سلام بر دیگران اعم از صغیر و کبیر، وضیع و شریف سبقت میگرفت. ساده زیستى و بیاعتنایى به زخارف دنیا شیوه او بود. او تا پایان عمر در خانهاى قدیمى و محقر زیست و از دنیا جز به قدر ضرورت برنگرفت و قناعت را همواره پیشه خود ساخت.
تالیفات
۱. کتاب منیهالراغب فى ایمان ابى طالب که تحت عنوان « ابوطالب یگانه مدافع اسلام» ترجمه شده است.
۲. مصباح الهدى فى الرد على القادیانیه
۳. قادیانى چه میگوید؟
۴. الصوفیه المبتدعه
۵. اصول عقاید
۶. الاعتقادات
۷. دروس فى العقیده و العقائد
۸. تبصره المتعلمین فى عقائد المؤمنین
۹. عقد الفرائد فى اصول العقائد
۱۰.القول الفصیح فى اصول الدین الصحیح
۱۱.الشیعه و الرجعه
۱۲.اثبات الرجعه
۱۳. الامام الغائب
۱۴. ذخیره العباد فى ما یتعلق بالمعاد
۱۵. تقریرات بحث آیت الله العظمى سید ابوالحسن اصفهانى
۱۶. تقریرات بحث آیت الله العظمى شیخ محمد حسین نایینى
۱۷. تقریرات بحث آیت الله العظمى شیخ ضیاءالدین عراقى
۱۸. ذخیرهالصالحین فى شرح تبصره المتعلمین ( دوره فقه استدلالی)
۱۹. رساله فى الحج
۲۰. رساله فى المعاطاه
۲۱. مباحث فى علم الاصول
۲۲. طریق النجاه( رساله عملیه ایشان)
۲۳. جامع البیان فى تفسیر القرآن
۲۴. تفسیر سوره عمّ
۲۵. مقتل الامام الحسین (ع)
۲۶. النهضه الحسینیه و الدعوه الالهیه
وفات
سرانجام این عالم دینى پس از سالها رنج و زحمت طاقت فرسا در راه اعتلاى دین، رو به افول نهاد. در سال ۱۳۹۹ه.ق به بیمارى جانکاهى که از کثرت اشتغال به تألیف و اهتمام در امر دین پدید آمده بود مبتلا گردید و در بیست و پنجم ربیع الاول سال ۱۴۰۵نداى حق را لبیک گفت و رخ در نقاب خاک کشید. پیکر پاک و مطهر این عالم ربانى در شهر مقدس قم و در جوار حضرت فاطمه معصومه (س) به خاک سپرده شد.
