نکات ظریف شوهرداری که لازم است بدانید

شوهرداری، موضوعی است که خیلی اوقات به دلیل عدم آشنایی برخی از خانم ها به ویژه نوعروس ها به اصول و نکات ظریف آن، زمینه ساز اختلافات خانوادگی و تنش های میان زوجین می شود. قبل از پرداختن به نکات ظریف شوهرداری، لازم است به این نکته توجه شود که زن و مرد، دارای تفاوت های روحی و خلقی و جسمی فراوانی نسبت به هم هستند.

هر چند این مطلب شبیه یک کلیشه روانشناسی شده است، اما چاره ای جز بیان هر لحظه این قبیل جملات نیست تا بالاخره به صورت ملکه در بیایند و دربافت زندگی زن ها و مردها حل شوند. مادامی که تفاوت های زنان و مردان برای همگان شناخته نشده باشد، مشکلات شوهرداری و عدم تفاهم بین زوجین بروز می کند و منجر به نارضایتی از زندگی می شوند.

در ادامه این نوشتار، به برخی از نکات مهم و ظریف پیرامون شوهرداری اشاره می شود.

نکات ظریف شوهرداری

۱-همدردی محتاطانه

اولین نکته مهم در مورد شوهرداری، احتیاط در همدردی است! این جمله را هم داخل در این کلیشه همیشگی ببرید که: در زندگی مشترک، در مقابل شوهرتان با احتیاط همدردی کنید. مردها همدردی کردن را دوست ندارند و ناخواسته در مقابل همدردی شما، واکنش های مردانه ای از قبیل:

* تو نمی فهمی من چه می گویم!
* اصلا چرا برای تو این ها را گفتم!؟
* اگر خوابیده بودم بهتر بود تا این ها را برایت بگویم و فایده ای نداشته باشد.
* میشه ان قدر وسط حرف من نپری!؟

این جملات و هر جمله دیگری که در پاسخ به همدردی شما گفته شود، قطعاً خوشایند روحیه زنانه نخواهد بود. چه می شود کرد!؟ دو انسان متفاوت با دو ساختار جدا از هم، باید یاد بگیرند چگونه به تبادل نظر و گفتمان بنشینند.

۲-آمادگی هوشمندانه

همواره در امر شوهرداری، توجه داشته باشید که مردها دوست دارند ببینند در زندگی شما مهم هستند. آنها این اهمیت را در ظاهر شما و آمادگی خانه تان برای مراجعت او می بینند. نمی گویم همیشه باید در حال کار خانه باشید اما سعی کنید نشان دهید که قدر زحمات او را می دانید و محیطی امن برایش مهیا می کنید. بعد از یک روز کاری هیچ چیز به اندازه ی یک چهره ی آرام و خندان شما، خستگی او را به در نمی کند.

۳-استقبال هوشمندانه

بی شک احساسات و عواطف زنانه شما به نحوی است که وقتی وارد خانه شوید و شوهرتان را ببینید، دلتان می خواهد از پیاده روی ساده ای که در پارک انجام داده اید به اندازه لا‌اقل پانزده دقیقه برای همسرتان صحبت کنید و صد البته تمام جزییات را هم مو به مو تعریف خواهید کرد، اما در اصول شوهرداری چنین چیزی یافت نمی شود! چون مردها این گونه نیستند. اگر همسر شما از محل کار به خانه برگردد، خوشایندترین حس برایش سکوتی است که شما زمینه ساز می شوید؛ البته با بیان جملات متداولی مانند سلام و احوالپرسی و خسته نباشید و یک استکان چای.

روش صحیح شوهرداری این گونه است که وقتی شوهرتان به خانه بر می گردد، قدری امان بدهید باور کنید ظرف نیم ساعت خستگی اش برطرف می شود و آن وقت شروع به پرسیدن چه خبرها و تعریف ما وقع آنچه از صبح اتفاق افتاده کنید. مردها به این آرامش نیم‌ ساعته احتیاج دارند.

اگر قرار است خبر بدی بدهید یا از یک جریان تلخ وی را مطلع کنید، سعی کنید لااقل در صورتتان ناراحتی مربوط به آن موضوع موج نزند. مطلب را کم کم و با مقدمه ای که همسرتان را از نظر روحی آماده شنیدن خبر کند، بیان کنید. گفتن یک باره خبر ناخوشایند، ممکن است شب تلخی برای شما به‌ وجود بیاورند. زنانی که از الفبای شوهرداری بی خبرند، در بدو ورود شوهر، بی پروا اخبار ناخوشایند را به همسرشان منتقل می کنند.

۴-اطلاع رسانی هوشمندانه

وقتی در راه و رسم شوهرداری سفارش می کنیم که نیم ساعت به شوهرتان زمان استراحت بدهید، اصلاً به این معنی نیست که اگر خبرهای خوبی هست یا خدای نکرده خبر بدی شنیده اید به همسرتان نگویید.

* اگر قرار است خبر خوبی بدهید قطعاً شادی اش از چهره تان تا حدی نمایان خواهد شد. دادن خبرهای خوب با چاشنی یک پذیرایی مختصر عصرانه برای همسرتان بی شک جذاب خواهد بود و شاید زودتر از نیم ساعت خستگی اش از بین رفت، خدا را چه دیدید.

* اگر قرار است خبر بدی بدهید یا از یک جریان تلخ وی را مطلع کنید، سعی کنید لااقل در صورت تان ناراحتی مربوط به آن موضوع موج نزند. مطلب را کم کم و با مقدمه ای که همسرتان را از نظر روحی آماده شنیدن خبر کند، بیان کنید. گفتن یک باره خبر ناخوشایند ممکن است شب تلخی برای شما به وجود بیاورند. به هر حال یک خبر ناخوشایند می تواند عقبه تلخی برای خستگی از کار روزانه باشد. مردها این گونه اند دیگر.

۵-شنیدن هوشمندانه

خوب شنیدن علاوه بر این که یکی از مهارتهای ارتباطی است، از مهارت های مهم در شوهرداری نیز محسوب می شود. شاید برایتان پیش آمده باشد که وقتی همسرتان از کار روزانه به خانه بر می گردد، از او بخواهید که از روز کاری اش برایتان تعریف کند. تعداد کمی از مردها شاید خودشان با توجه به کتاب ها و مطالعات روانشناسی ای که داشته اند، بدانند شما مشتاقید کمی از روز کاری اش بدانید و برایتان خلاصه ای از روز را می گویند. اما اکثر مردها در ساختارشان، بیان وقایع روز، برنامه ریزی نشده است. پس اگر شما از این نمونه مردان بخواهید برایتان از روز کاریشان تعریف کنند، باید بدانید که فقط باید یک شنونده باشید بدون هیچ ابراز همدردی.

ممکن است همدردی شما خیلی زود آن ها را به جوش بیاورد. نه این‌ که همدردی شما یک موضوع ناپسند باشد. اصلاً این طور نیست. بلکه ساختار وجودی آنها به گونه ای است که همدردی شما را به مثابه یک ضعف در خود می پندارند و از این حس فراری اند. شوهرداری خوب اقتضا می کند که وقتی همسرتان صحبت می کند، آرام فقط گوش بدهید و در صدد همدردی یا دادن راهکار به او نباشید. همین که به این مرحله دست یافته اید که بتوانید از روز کاری خود صحبت کنید، خیلی عالی است. مطمئن باشید در گام های بعدی موفق تر خواهید شد.

۶-پرهیز از شکایت و تندی

هیچکس نیست که ناراحتى و گرفتارى و درددل نداشته باشد. هر کسى دوست دارد، غمخوار و محرم رازى پیدا کند، گرفتاری هاى خویش‏ را برایش شرح بدهد و بدین وسیله غمی‌ از دل خودش برداشته، آرامش خاطرى بدست آورد. لیکن در همه امور و از جمله در شوهرداری، هر سخن، جایى و هر نکته، مقامی‌ دارد. براى درددل نیز موقعیت مناسب لازم ‏است. در هر جا و هر زمان و با هر شرایطى نباید شکایت را شروع کرد. خانم هایی که از رموز معاشرت و آداب شوهردارى‏ بی اطلاعند، آن قدر ظرفیت و حوصله ندارند که مشکلات را تحمل نمایند و درددل ها را تا موقع مناسب به تاخیر بیاندازند.

خانم گرامی‌! براى رضاى خدا و براى حفظ شوهر و خانواده ‏ات‏ از این شکایت های بیجا دست‏ بردار، این رسم شوهرداری نیست! زیرک و دانا و ‏وقت‏ شناس باش. اگر هم واقعا درددل دارى، قدرى صبر کن تا شوهرت ‏استراحت کند، آن گاه که موقعیت‏ مناسبی‌ پیدا شد، می توانى مطالب لازم و ضرورى را به عنوان مشورت نه‏ اعتراض، با او در میان بگذارى و در صدد چاره جویى بر آیید.

پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) همواره زنان را به شوهرداری خوب سفارش نموده و از تندی نمودن آنان با همسرشان چنین نهی فرموده است: هر زنی که به وسیله زبان‏، شوهرش را اذیت کند، نمازها و سایر اعمالش قبول نمی شود، و لو هر روز، روزه باشد و شب ها را براى تهجد و عبادت برخیزد، و بنده هایى آزاد کند و ثروتش را در راه خدا انفاق نماید. زنی که بد زبان باشد و بدین وسیله‏ شوهرش را بیازارد، نخستین کسى است که داخل دوزخ می شود. (۱)

اساسا شوهرداری خوب و ایجاد ارتباط رضایت‏بخش با همسر، موجب خواهد شد که زن یا مرد، در مقابله با مشکلات قدرت و توان بیشترى داشته باشند.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در مورد زنانی که در شوهرداری کوتاهی نموده و همسرشان را اذیت می کنند می فرماید: هر زنی که شوهرش را در دنیا اذیت کند، حور العین به او می گویند: خدا تو را بکشد! شوهرت را اذیت نکن. این مرد از شما نیست و لیاقت او را ندارید، به زودى از شما مفارقت نموده به سوى ما می آید. (۲)

اگر خانم ها می خواهند توجه ‏شوهر را جلب نموده، خودشان را محبوب و زحمتکش و خیرخواه جلوه‏ دهند، مطمئن باشند که نتیجه معکوس خواهند گرفت و نه تنها محبوبیتى پیدا نمی کنند بلکه مبغوض شوهر واقع خواهند شد.

یک پزشک در دادگاه پیرامون شیوه شوهرداری همسرش می گوید: «در تمام مدت زندگى ما، همسرم‏ حتى یکبار رفتارى که شایسته یک زن خوب و کدبانو است نداشت. خانه‏ ما همیشه نامرتب و درهم است. فریادها و بهانه جویی ها و دشنام هاى زننده‌ ‏او، مرا به ستوه آورده است. آنگاه حاضر می شود با پرداخت پنجاه هزار تومان پول، از شر او خلاص شود و با خوشحالى می گوید: راستش را بخواهید اگر تمام ثروت و حتى مدرک پزشکی ام را می خواست، می دادم تا زودتر خلاص ‏شوم.»(۳)

۷-پرهیز از بی توجهی به همسر و خانه

زن و شوهرى که با شور و شوق به تداوم زندگى مشترک‏شان فکر می کنند، با همدیگر یکرنگ و صادق‏اند. اما یکى از مواردى که موجب آسیب هاى جدى به ارتباط زن و شوهر می ‏شود، این است که زن یا مرد و یا هر دو طرف، احساس نمایند همسرشان نسبت به وى بی ‏توجه شده و یا علاقه ‏اش کم شده است. چنین تصورى، احساس بی ‏ارزشى و پوچى را در افراد به وجود خواهد آورد.

بسیارى از افرادى که به همسر خود بی ‏توجهى نشان می ‏دهند، دلیل رفتارهایشان را گرفتاری هاى روزمره می ‏دانند در حالى که ایجاد ارتباط رضایت‏ بخش با همسر، موجب خواهد شد که زن یا مرد در مقابله با مشکلات، قدرت و توان بیشترى داشته باشند. در این میان و براى جلوگیرى از ایجاد تنش و اختلاف، ابراز علاقه زوجین نسبت به یکدیگر، بسیار مهم و حیاتى می باشد.

البته ابراز علاقه در هر دوره ‏اى می ‏تواند شکلى متفاوت داشته باشد. مثلاً شاید در زمانى که امکان آن فراهم بوده است، زن و شوهر هر هفته با یکدیگر به میهمانى می ‏رفتند اما شاید امروز زن و یا شوهر، دوست داشته باشند بیشتر با طرف مقابل‏شان حرف بزنند. اگر می خواهید لذت بیشترى از زندگى مشترک‏تان ببرید به نکات زیر توجه داشته باشید:

۱ـ از ابراز علاقه به همسرتان خجالت نکشید. ابراز علاقه، نشانگر میزان دوست داشتن و محبت شما نسبت به همسرتان می باشد.

۲ـ نگویید علاقه ام را با رفتارم نشان می ‏دهم. براى ابراز علاقه، باید از کلمات زیبا و محبت آمیز استفاده کرد.

۳ـ هرگز اجازه ندهید مشکلات زندگى، شما را از همسرتان دور سازد. مشکلات، همیشه خواهند بود.

۴ـ در هر حال و در هر حالت، ابراز علاقه و عشق به همسر، بهترین و والاترین هدیه به اوست. این هدیه را از وى دریغ ننماید.

در این میان، زن و شوهر باید به اصل تفاوت ‏هاى فردى حتما معتقد باشند و بر این باور باشند که زن و مرد دو موجودند که از نظر هوش، استعداد، علایق، خصایص جسمانى و اخلاقى تفاوت هایى با هم دارند. زن و مرد باید حداکثر توافق را میان خصایص خود و همسرشان را برقرار نمایند و وجود هم را مکمل و متمم بدانند. پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: هر زنی که به وسیله زبان‏ شوهرش را اذیت کند نمازها و سایر اعمالش قبول نمی شود.

۸-عشق و احترام پیوسته

براى این که همسران با یکدیگر مدام در حالت مهر و محبت به سر می برند، باید به تمایزات خود با طرف مقابل‏شان به دیده احترام بنگرند. همه انسان‏ ها نیازمند داشتن یک هویت مستقل که همانا تفاوت هاى فردى میان آنها می باشد، هستند.

همسران می ‏توانند زندگى بسیار شیرین و لذت‏بخشى داشته باشند به شرط این که از داد و ستد عاطفى به شیوه هاى قلبی‌، کلامی‌ و عملى استفاده نمایند و به همسر و شریک زندگى خود، ابراز محبت کنند، همسر خود را قلبا دوست داشته باشند و با زبان و عمل، این امر را ثابت نمایند. هر جا قدم می گذارید، بذر عشق بپاشید و قبل از همه در خانه خودتان. به فرزندان و به همسر خود، عشق بورزید… نگذارید که او از پیش شما برود مگر این که خوش تر و امیدوارتر از وقتی باشد که نزد شما می آید.

۹-کمک به رشد و ارتقای علمی شوهر

رشد و ترقی نیاز فطری انسان است. بشر، بالذات قابلیت ترقی دارد، عشق به کمال در نهادش نهفته و برای تکامل آفریده شده است، هر کس، در هر مقام و با هر شرائط و در هر سنی باشد، می تواند به ترقیات خویش ادامه داده کامل تر گردد، انسان که برای هر گونه کمالی آماده است نباید هیچگاه به موجودیت خویش قناعت نموده هدف آفرینش را از دست بدهد، تا زنده است باید بکوشد تا کامل و کامل تر گردد.

هر انسانی خواهان ترقی است لیکن همه کس موفق نمی گردد. همت بلند و کوشش فراوان لازم دارد، باید زمینه کار را فراهم ساخت و موانع را بر طرف نمود آنگاه کوشید تا به مقصد رسید، شخصیت مرد تا حدود زیادی به خواسته‌ های همسرش بستگی دارد، زن می تواند به پیشرفت و ترقی شوهرش کمک نموده او را در مسیر ترقی قرار دهد چنان که می تواند مانع ترقیاتش واقع گردد، هر چه بخواهد بدون شک همان است.

خانم محترم! در حدود شرایط و امکاناتی که برایتان موجود است، شخصیت بزرگ تر و عالی تری را برای شوهرت در نظر بگیر و برای رسیدن به آن تشویقش کن، اگر میل دارد به تحصیلات خویش ادامه دهد یا به وسیله مطالعه و خواندن کتاب به معلوماتش بیفزاید، نه تنها مخالفت نکن بلکه تشویق و تحسینش کن، برنامه زندگی را طوری مرتب کن که با کار های او منافات نداشته باشد، سعی کن اسباب آسایش و راحتی او را فراهم سازی تا با فکر آزاد به ترقیات خویش ادامه دهد.

اگر سواد ندارد، با خواهش و تمنا وادارش کن. در کلاس های شبانه یا در خارج مدرسه به تحصیلات خویش ادامه دهد، اگر تحصیل کرده است، تشویقش کن رشته علمی خودش را تعقیب کند، به وسیله مطالعه و خواندن کتاب های مربوط به آن فن به معلومات خویش بیفزاید.

اگر طبیب است، وادارش کن در هر روز، مقداری از اوقاتش را به خواندن مجلات و کتاب های پزشکی اختصاص بدهد، اگر دبیر یا آموزگار یا قاضی یا استاد یا مهندس است، از وی بخواه اوقات فراغت خویش را به خواندن کتاب های مربوط به فن خودش یا کتاب های علمی و اخلاقی و تاریخی بگذراند، و به طور خلاصه شوهر شما هر کس و در هر مقامی باشد، حتی کارگر و کاسب، برای ترقی و تکامل، آمادگی دارد.

نگذارید از مسیری که دستگاه آفرینش برایش پیش بینی کرده، منحرف شود و از مطالعه و تکامل دست بردارد، به تحقیقات علمی و خواندن کتاب عادتش بدهید، نگذارید شخصیت او در یک حد معین متوقف بماند.

مهمترین فواید دانش اندوزی شوهر

اگر فرصت تهیه کتاب را ندارد، شما می توانید با مشورت او و سایر دوستان این کار را بر عهده بگیرید، کتاب های سودمند علمی و اخلاقی و تاریخی و دینی و بهداشتی و اقتصادی و ادبی را که بر طبق صلاح و سلیقه اش باشد تهیه نموده در اختیارش بگذارید، و بخواندن تشویقش کنید، خودتان نیز کتاب و مجله‌ های سودمند را بخوانید. و در ضمن خواندن اگر به مطالبی برخورد کردید که برای شوهرتان نیز مفید است عین آن را یادداشت نموده در اختیارش قرار دهید. این کار فوائد بی شماری در بر دارد:

اولاً اگر مدتی بدین برنامه ادامه بدهد، شخص دانشمند و فاضلی خواهد شد که خودش سر بلند و تو به وجودش، مفتخر خواهی شد. به علاوه، در رشته خودش، یک نفر متخصص خواهد شد که هم خودش استفاده می‌کند و هم منافع بی شماری به اجتماع می رساند.

ثانیاً چون به ندای آفرینش لبیک گفته، سرگرم مطالعه و تحقیق است، کمتر اتفاق می افتد که به ضعف اعصاب و بیماری‌ های روانی مبتلا گردد.

ثالثاً چون در طریق ترقی قرار گرفته و به خواندن کتاب علاقمند شود، به خانه و زندگی دلبستگی پیدا می کند، دنبال ولگردی نمی رود، به مراکز فساد و شب نشینی‌ های زیانبخش قدم نمی گذارد، به دام تبهکاران و اعتیاد گرفتار نمی شود.

نتیجه گیری

شوهرداری را به واقع باید یک مهارت دانست. شوهرداری یک سرمایه گذاری عاطفی با شریک زندگیست. به مدد شوهرداری، رشته و پیونذ عاطفی میان زوجین مستحکم تر شده و عشق و صمیمیت آنان عمیق تر می شود. البته شوهرداری را نباید خدماتی یکطرفه از جانب زن نسبت به شوهرش دانست چرا که مرد نیز باید متقابلا رفتار و احساس وظیفه درستی نسبت به همسرش داشته باشد.

پی نوشت ها

۱-علامه مجلسی، بحارالانوار، ج ۷۶ ص ۳۶۳

۲-فیض کاشانی، المحجه البیضاء، ج ۲ ص ۷۲

۳-روزنامه اطلاعات، شماره ۱۳۶۸۹

منابع اقتباس: امینی، ابراهیم؛ آیین همسرداری یا اخلاق خانواده؛ تبیان؛ پایگاه اطلاع رسانی سایت حوزه