- زمان مطالعه : 9 دقیقه
- توسط : حمید الله رفیعی
- 0 نظر
از امام سجاد (علیه السلام) مناجات های زیادی نقل شده است. آن حضرت به علت اختناق سیاسی و مذهبی، آموزه های دین اسلام را در قالب دعا و خطابه القا می کردند.
شرایط سیاسی زمان امام سجاد (علیه السلام) با شرایط سایر امامان بسیار متفاوت بود. در آن زمان مروانی ها به ویژه عبدالملک مروان، امام سجاد (علیه السلام) را شدیدا تحت نظر داشت و دستگاه حکومتی به دنبال ترویج خنیاگری و مجالس لهو و لعب بود.
ه همین علت امام سجاد (علیه السلام) پیوسته به شیعیانش توصیه می کرده اند که از خدا پروا داشته و از دنیا گرایی و لذت های آن بپرهیزند.
خطبه ای که از امام سجاد (علیه السلام) نقل شده مطالبی بسیار بلند و کاربردی دارد و حقایقی را در این خطبه بیان فرموده که راهگشای هر مومن شیعه است.
متن خطبه امام سجاد (علیه السلام)
أَیهَا النَّاسُ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّکُمْ إِلَیهِ رَاجِعُونَ فَتَجِدُ کُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ مِنْ خَیرٍ مُحْضَراً وَ ما عَمِلَتْ مِنْ سُوءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَینَها وَ بَینَهُ أَمَداً بَعِیداً وَ یحَذِّرُکُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ. وَیحَکَ یا ابْنَ آدَمَ الْغَافِلَ وَ لَیسَ مَغْفُولًا عَنْهُ.
إِنَّ أَجَلَکَ أَسْرَعُ شَیءٍ إِلَیکَ قَدْ أَقْبَلَ نَحْوَکَ حَثِیثاً یطْلُبُکَ وَ یوشِکُ أَنْ یدْرِکَکَ فَکَأَنْ قَدْ أَوْفَیتَ أَجَلَکَ وَ قَدْ قَبَضَ الْمَلَکُ رُوحَکَ وَ صُیرْتَ إِلَى قَبْرِکَ وَحِیداً فَرَدَّ إِلَیکَ رُوحَکَ وَ اقْتَحَمَ عَلَیکَ مَلَکَاکَ مُنْکَرٌ وَ نَکِیرٌ لِمُسَاءَلَتِکَ وَ شَدِیدِ امْتِحَانِکَ. أَلَا وَ إِنَّ أَوَّلَ مَا یسْأَلَانِکَ عَنْ رَبِّکَ الَّذِی کُنْتَ تَعْبُدُهُ وَ عَنْ نَبِیکَ الَّذِی أُرْسِلَ إِلَیکَ وَ عَنْ دِینِکَ الَّذِی کُنْتَ تَدِینُ بِهِ وَ عَنْ کِتَابِکَ الَّذِی کُنْتَ تَتْلُوهُ وَ عَنْ إِمَامِکَ الَّذِی کُنْتَ تَتَوَلَّاهُ وَ عَنْ عُمُرِکَ فِیمَا أَفْنَیتَ وَ عَنْ مَالِکَ مِنْ أَینَ اکْتَسَبْتَهُ وَ فِیمَا أَنْفَقْتَهُ.
فَخُذْ حِذْرَکَ وَ انْظُرْ لِنَفْسِکَ وَ أَعِدَّ الْجَوَابَ قَبْلَ الِامْتِحَانِ وَ الْمُسَاءَلَهِ وَ الِاخْتِبَارِ فَإِنْ تَکُ مُؤْمِناً عَارِفاً بِدِینِکَ مُتَّبِعاً لِلصَّادِقِینَ مُوَالِیاً لِأَوْلِیاءِ اللَّهِ لَقَّاکَ اللَّهُ حُجَّتَکَ وَ أَنْطَقَ لِسَانَکَ بِالصَّوَابِ فَأَحْسَنْتَ الْجَوَابَ وَ بُشِّرْتَ بِالْجَنَّهِ وَ الرِّضْوَانِ مِنَ اللَّهِ وَ اسْتَقْبَلَتْکَ الْمَلَائِکَهُ بِالرَّوْحِ وَ الرَّیحَانِ وَ إِنْ لَمْ تَکُنْ کَذَلِکَ تَلَجْلَجَ لِسَانُکَ وَ دَحَضَتْ حُجَّتُکَ وَ عَییتَ عَنِ الْجَوَابِ وَ بُشِّرْتَ بِالنَّارِ وَ اسْتَقْبَلَتْکَ مَلَائِکَهُ الْعَذَابِ بِنُزُلٍ مِنْ حَمِیمٍ وَ تَصْلِیهِ جَحِیمٍ.
وَ اعْلَمْ یا ابْنَ آدَمَ أَنَّ مَا وَرَاءَ هَذَا أَعْظَمُ وَ أَفْظَعُ وَ أَوْجَعُ لِلْقُلُوبِ یوْمَ الْقِیامَهِ- ذلِکَ یوْمٌ مَجْمُوعٌ لَهُ النَّاسُ وَ ذلِکَ یوْمٌ مَشْهُودٌ یجْمَعُ اللَّهُ فِیهِ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ- یوْمَ ینْفَخُ فِی الصُّورِ وَ یبَعْثَرُ فِیهِ الْقُبُورُ ذَلِکَ یوْمُ الْآزِفَهِ إِذِ الْقُلُوبُ لَدَى الْحَناجِرِ کاظِمِینَ ذَلِکَ یوْمٌ لَا تُقَالُ فِیهِ عَثْرَهٌ وَ لَا تُؤْخَذُ مِنْ أَحَدٍ فِدْیهٌ وَ لَا تُقْبَلُ مِنْ أَحَدٍ مَعْذِرَهٌ وَ لَا لِأَحَدٍ فِیهِ مُسْتَقْبَلُ تَوْبَهٍ لَیسَ إِلَّا الْجَزَاءَ بِالْحَسَنَاتِ وَ الْجَزَاءَ بِالسَّیئَاتِ. فَمَنْ کَانَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ عَمِلَ فِی هَذِهِ الدُّنْیا مِثْقَالَ ذَرَّهٍ مِنْ خَیرٍ وَجَدَهُ وَ مَنْ کَانَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ عَمِلَ فِی هَذِهِ الدُّنْیا مِثْقَالَ ذَرَّهٍ مِنْ شَرٍّ وَجَدَهُ.
فَاحْذَرُوا أَیهَا النَّاسُ مِنَ الذُّنُوبِ وَ الْمَعَاصِی مَا قَدْ نَهَاکُمُ اللَّهُ عَنْهَا وَ حَذَّرَکُمُوهَا فِی الْکِتَابِ الصَّادِقِ وَ الْبَیانِ النَّاطِقِ وَ لَا تَأْمَنُوا مَکْرَ اللَّهِ وَ تَدْمِیرَهُ عِنْدَ مَا یدْعُوکُمُ الشَّیطَانُ اللَّعِینُ إِلَیهِ مِنْ عَاجِلِ الشَّهَوَاتِ وَ اللَّذَّاتِ فِی هَذِهِ الدُّنْیا فَإِنَّ اللَّهَ یقُولُ إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ.
وَ أَشْعِرُوا قُلُوبَکُمْ خَوْفَ اللَّهِ وَ تَذَکَّرُوا مَا قَدْ وَعَدَکُمْ فِی مَرْجِعِکُمْ إِلَیهِ مِنْ حُسْنِ ثَوَابِهِ کَمَا قَدْ خَوَّفَکُمْ مِنْ شَدِیدِ عِقَابِهِ فَإِنَّهُ مَنْ خَافَ شَیئاً حَذِرَهُ وَ مَنْ حَذِرَ شَیئاً تَرَکَهُ. وَ لَا تَکُونُوا مِنَ الْغَافِلِینَ الْمَائِلِینَ إِلَى زَهْرَهِ الْحَیاهِ الدُّنْیا الَّذِینَ مَکَرُوا السَّیئَاتِ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى أَ فَأَمِنَ الَّذِینَ مَکَرُوا السَّیئاتِ أَنْ یخْسِفَ اللَّهُ بِهِمُ الْأَرْضَ أَوْ یأْتِیهُمُ الْعَذابُ مِنْ حَیثُ لا یشْعُرُونَ. أَوْ یأْخُذَهُمْ فِی تَقَلُّبِهِمْ فَما هُمْ بِمُعْجِزِینَ أَوْ یأْخُذَهُمْ عَلى تَخَوُّفٍ.
فَاحْذَرُوا مَا حَذَّرَکُمُ اللَّهُ بِمَا فَعَلَ بِالظَّلَمَهِ فِی کِتَابِهِ وَ لَا تَأْمَنُوا أَنْ ینْزِلَ بِکُمْ بَعْضَ مَا تَوَعَّدَ بِهِ الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ فِی کِتَابِهِ. لَقَدْ وَعَظَکُمُ اللَّهُ بِغَیرِکُمْ وَ إِنَّ السَّعِیدَ مَنْ وُعِظَ بِغَیرِهِ. وَ لَقَدْ أَسْمَعَکُمُ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ مَا فَعَلَ بِالْقَوْمِ الظَّالِمِینَ مِنْ أَهْلِ الْقُرَى قَبْلَکُمْ حَیثُ قَالَ: وَ أَنْشَأْنا بَعْدَها قَوْماً آخَرِینَ وَ قَالَ فَلَمَّا أَحَسُّوا بَأْسَنا إِذا هُمْ مِنْها یرْکُضُونَ یعْنِی یهْرُبُونَ. قَالَ لا تَرْکُضُوا وَ ارْجِعُوا إِلى ما أُتْرِفْتُمْ فِیهِ وَ مَساکِنِکُمْ لَعَلَّکُمْ تُسْئَلُونَ فَلَمَّا أَتَاهُمُ الْعَذَابُ قالُوا یا وَیلَنا إِنَّا کُنَّا ظالِمِینَ.
فَإِنْ قُلْتُمْ أَیهَا النَّاسُ إِنَّ اللَّهَ إِنَّمَا عَنَى بِهَذَا أَهْلَ الشِّرْکِ فَکَیفَ ذَاکَ وَ هُوَ یقُولُ: وَ نَضَعُ الْمَوازِینَ الْقِسْطَ لِیوْمِ الْقِیامَهِ فَلا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَیئاً وَ إِنْ کانَ مِثْقالَ حَبَّهٍ مِنْ خَرْدَلٍ أَتَینا بِها وَ کَفى بِنا حاسِبِینَ.
اعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّ أَهْلَ الشِّرْکِ لَا تُنْصَبُ لَهُمُ الْمَوَازِینُ وَ لَا تُنْشَرُ لَهُمُ الدَّوَاوِینُ وَ إِنَّمَا یحْشَرُونَ إِلى جَهَنَّمَ زُمَراً وَ إِنَّمَا تُنْصَبُ الْمَوَازِینُ وَ تُنْشَرُ الدَّوَاوِینُ لِأَهْلِ الْإِسْلَامِ. فَاتَّقُوا اللَّهَ عِبَادَ اللَّهِ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَمْ یحِبَّ زَهْرَهَ الدُّنْیا لِأَحَدٍ مِنْ أَوْلِیائِهِ وَ لَمْ یرَغِّبْهُمْ فِیهَا وَ فِی عَاجِلِ زَهْرَتِهَا وَ ظَاهِرِ بَهْجَتِهَا فَإِنَّمَا خَلَقَ الدُّنْیا وَ خَلَقَ أَهْلَهَا لِیبْلُوَهُمْ فِیهَا أَیهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا لِآخِرَتِهِ.
وَ ایمُ اللَّهِ لَقَدْ ضُرِبَتْ لَکُمْ فِیهِ الْأَمْثَالُ وَ صُرِفَتِ الْآیاتُ لِقَوْمٍ یعْقِلُونَ. فَکُونُوا أَیهَا الْمُؤْمِنُونَ مِنَ الْقَوْمِ الَّذِینَ یعْقِلُونَ وَ لا قُوَّهَ إِلَّا بِاللَّهِ وَ ازْهَدُوا فِیمَا زَهَّدَکُمُ اللَّهُ فِیهِ مِنْ عَاجِلِ الْحَیاهِ الدُّنْیا فَإِنَّ اللَّهَ یقُولُ وَ قَوْلُهُ الْحَقَّ:
إِنَّما مَثَلُ الْحَیاهِ الدُّنْیا کَماءٍ أَنْزَلْناهُ مِنَ السَّماءِ فَاخْتَلَطَ بِهِ نَباتُ الْأَرْضِ مِمَّا یأْکُلُ النَّاسُ وَ الْأَنْعامُ حَتَّى إِذا أَخَذَتِ الْأَرْضُ زُخْرُفَها وَ ازَّینَتْ وَ ظَنَّ أَهْلُها أَنَّهُمْ قادِرُونَ عَلَیها. أَتاها أَمْرُنا لَیلًا أَوْ نَهاراً فَجَعَلْناها حَصِیداً کَأَنْ لَمْ تَغْنَ بِالْأَمْسِ کَذلِکَ نُفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یتَفَکَّرُونَ.
وَ لَا تَرْکَنُوا إِلَى الدُّنْیا فَإِنَّ اللَّهَ قَالَ لِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله و سلم) وَ لا تَرْکَنُوا إِلَى الَّذِینَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّکُمُ النَّارُ وَ لَا تَرْکَنُوا إِلَى هَذِهِ الدُّنْیا وَ مَا فِیهَا رُکُونَ مَنِ اتَّخَذَهَا دَارَ قَرَارٍ وَ مَنْزِلَ اسْتِیطَانٍ فَإِنَّهَا دَارُ قُلْعَهٍ وَ مَنْزِلُ بُلْغَهٍ وَ دَارُ عَمَلٍ.
فَتَزَوَّدُوا الْأَعْمَالَ الصَّالِحَهَ قَبْلَ تَفَرُّقِ أَیامِهَا وَ قَبْلَ الْإِذْنِ مِنَ اللَّهِ فِی خَرَابِهَا فَکَانَ قَدْ أَخْرَبَهَا الَّذِی عَمَرَهَا أَوَّلَ مَرَّهٍ وَ ابْتَدَأَهَا وَ هُوَ وَلِی مِیرَاثِهَا وَ أَسْأَلُ اللَّهَ لَنَا وَ لَکُمُ الْعَوْنَ عَلَى تَزَوُّدِ التَّقْوَى وَ الزُّهْدِ فِی الدُّنْیا جَعَلَنَا اللَّهُ وَ إِیاکُمْ مِنَ الزَّاهِدِینَ فِی عَاجِلِ هَذِهِ الْحَیاهِ الدُّنْیا الرَّاغِبِینَ فِی آجِلِ ثَوَابِ الْآخِرَهِ فَإِنَّمَا نَحْنُ لَهُ وَ بِهِ وَ السَّلَامُ عَلَیکُمْ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ.[۱]
ترجمه خطبه
توصیه امام سجاد (علیه السلام) درباره تقوای الهی
ای مردم! از خدا پروا کنید، بدانید که به او باز مى گردید. و (در آن روز) هر کس کردار نیک و بد خود را حاضر ببیند و آرزو کند میان او و رفتارهاى بدش فاصله و مسافتى دراز باشد و خدا شما را از خود بیم مى دهد (اقتباس از قرآن). واى بر تو اى آدمی زاد که تو خود غافلى اما (چشم هاى بیدار عالم) از تو غافل نیستند.
سخن امام سجاد (علیه السلام) درباره مرگ
مرگ از هر چیز سریع تر به سوى تو روان است. شتابان به تو روى آورده، به دنبالت مى آید و به زودى گریبانت را مى گیرد. آنگاه که عمرت سر آید، فرشته روحت را بستاند، تنها وارد قبر شوى، روحت باز گردد و دو ملک منکر و نکیر، براى پرسش و آزمایشى سخت در آیند و نخستین سوال آن ها از پروردگارى باشد که مى پرستیدى، پیامبرى که برایت فرستاده بودند، دینى که به آن عقیده داشتى، کتابى که مى خواندى، امامى که ولایتش را داشتى و از عمرت که در چه راه گذراندى و مالت که از کجا به دست آوردى و به کجا مصرف کردى.
آمادگی پیش از پرسش در کلام امام سجاد (علیه السلام)
پس وسیله دفاع را فراهم کن، به حال خود بیندیش. پیش از پرسش و آزمایش پاسخ را آماده ساز که اگر مومن باشى، دینت را بشناسى و اگر پیرو راستگویان و تسلیم دوستان خدا باشى، خداوند حجت و برهانت (و پاسخ سوالت) را به تو تلقین کند، زبانت را به گفتار درست بگشاید، و نیکو جواب دهى، مژده بهشت و رضایت خدا را دریابى و ملائکه با «روح و ریحان» (دلگشایى و خرمى) به استقبالت آیند و گر نه زبانت لکنت یابد، دلیلت باطل شود، از جواب درمانى و به دوزخ نویدت دهند و فرشتگان عذاب به استقبالت آمده، با آب جوشان از تو پذیرایى کنند و به آتشت افکنند.
هولناک بودن قیامت در سخنان امام سجاد (علیه السلام)
آدمیزاد! بدان که مراحل بعد و (فشار هاى) قیامت بالاتر، هولناک تر و دل آزارتر است، روزى است که مردم همه گرد آیند و روز حضور (یا دیدار جزاى اعمال) است. خدا اولین و آخرین را گرد آورد، در «صور» دمیده شود و قبر ها زیر و رو گردد، این روز نزدیک است. روزى است که دل ها (از وحشت) به گلوگاه آید و نفس در سینه ها حبس شود، روزى است که از لغزشى نگذرند، «فدیه» و بدلى نستانند، از هیچ کس عذرى نپذیرند، کسى را رخصت توبه ندهند، هیچ چیز جز پاداش نیکى و کیفر گناه در کار نباشد، هر که در این دنیا ذره اى کار خیر کرده آن را بیابد و هر که ذره اى کار شر کرده آن را ببیند.
توصیه امام سجاد (علیه السلام) به دوری از گناه
پس اى مردم! از گناهانى که خدا منع تان کرده، و در کتاب صادق و بیان ناطقش بر حذرتان داشته بپرهیزید، و آنجا که شیطان ملعون شما را به شهوات نقد و کامرانی هاى این دنیا دعوت کند از مکر و عذاب خدا ایمن نباشید، خداوند فرموده: «پرهیزکاران را چون وسوسه اى از شیطان به دل رسد متنبه گشته، همان دم بصیرت یابند».[۲]
ترس خدا را در دل جاى دهید، پاداش هاى نیکى را که خدا براى هنگام بازگشت به او نوید داده و عذاب هاى سختى را که از آن ها بیمتان داده، به یاد آورید. هر که از چیزى ترسد از آن بپرهیزد و هر که از چیزى حذر کند آن را وانهد، از آن غافلان نباشید که دل به زیور دنیا بسته اند و مکارانه بدکرداری ها کنند. خداوند فرماید: «آیا آن ها که فریب کارانه کردار هاى زشت کنند ایمن اند که خدا به زمینشان فرو برد، یا از آنجا که پى نبرند عذابى بر سرشان ببارد، یا در گرما گرم کار ها عذاب گریبانشان را بگیرد که قدرت فرار نداشته باشند، یا آن ها را به حال ترس و اضطراب بگیرد؟».[۳]
عبرت گیری از سرنوشت گذشتگان در کلام امام سجاد (علیه السلام)
از آنچه خدایتان بر حذر داشته، و از سرنوشت هاى ستمگران که در کتابش بیان کرده بپرهیزید. ایمن مباشید که برخى از آن وعده ها که در قرآن به ستمکاران داده شما را نیز فرا گیرد، خداوند داستان هاى آنان را براى عبرت شما یاد کرده در قرآن به گوش شما رسانده، فرموده:
«چه آبادی ها که مردمش ستمگر بودند همه را درهم کوبیدیم و از آن پس گروه دیگرى آفریدیم، چون عذاب ما را احساس مى کردند (به خارج صحنه) مى دویدند، یعنى مى گریختند (به آن ها خطاب مى شد) ندوید به خانه ها و (زندگی هاى پر) عیش و نوش خود باز گردید، باشد که از شما سوال کنند».[۴] چون عذاب فرا مى رسید مى گفتند: «اى واى بر ما، ستمکار بودیم.».[۵]
برپایی ترازو های عدل برای مسلمانان در کلام امام سجاد (علیه السلام)
مردم! خیال نکنید این آیات مربوط به مشرکان است. (چه در ذیل همین آیات) فرماید: «روز قیامت ترازو هاى عدل را بر پا کنیم و به هیچ کس ستم نشود و اگر (عملى) به اندازه خردلى باشد همه را به حساب آریم و ما حسابگرى کافى هستیم.»[۶]
بندگان خدا، براى مشرک ترازویى ننهند، و نامه عملى نگشایند. آنان گروه گروه به دوزخ روند، نصب میزان و نشر نامه عمل، خاص مسلمانان است. پس اى بندگان خدا، از خدا پروا کنید، و بدانید که خداوند متعال آرایش دنیا را براى هیچ یک از دوستانش نپسندیده و به این جهان و زرق و برق موجود و زیبایى چشمگیرش ترغیبشان نکرده، دنیا و اهلش را آفریده تا آن ها را بیازماید که کدامین براى آخرت بهتر کار مى کنند.
بیان آیات خدا برای خردمندان در سخنان امام سجاد (علیه السلام)
به خدا قسم براى شما مثل ها زده اند و براى خردمندان آیه هاى گوناگون بیان کرده اند، پس اى مومنان از آن ها باشید که عقل دارند و لا قوه الا باللَّه. از این زندگى نقد دنیا که خدا خواسته بدان بى علاقه باشید، دل برگیرید که خداوند فرماید و گفتارش حق است:
«زندگى دنیا همانند آبى است که از آسمان فرود آریم و با گیاه زمین که انسان و چارپایان مى خورند، در آمیزد، تا چون زمین زیور خود برگیرد و آراسته گردد و اهل زمین پندارند بر آن قدرت دارند (و در تصرف آنهاست) شبانگاه یا هنگام روز فرمان ما در رسد و (چنان) آن را درو کنیم که گویى دیروز هیچ نبوده، این چنین آیات را براى آن ها که بیندیشند تفصیل دهیم.»[۷]
به دنیا اعتماد نکنید، خداوند به محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده: «به آن ها که ستم کنند متکى نباشید که آتش شما را لمس کند.»[۸] به این دنیا و هر چه در آن است به سان آن ها که قرارگاه و منزلگاه دائمش گرفته اند، تکیه نکنید که اینجا منزل نیمه راه و سراى توشه گیرى، و خانه عمل است.
پیش از آنکه دور این زندگى به سر آید و خدا در ویرانیش رخصت فرماید از عمل هاى شایسته توشه برگیرید که دیرى نپاید همان (خدایى) که نخست آن را ایجاد و آباد کرد ویرانش سازد و وارث این جهان اوست. از درگاه خدا مى خواهم که ما و شما را در تهیه توشه تقوا و دل کندن از دنیا مدد فرماید، ما و شما را از آن ها قرار دهد که از متاع نقد دنیا اعراض کرده و به ثواب آینده آخرت دل بسته اند، که ما برای خدا و وابسته به اوییم. و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته.[۹]
نیتجه گیری
این خطبه دلسوزانه امام سجاد (علیه السلام) برنامه صحیح زندگی است که اگر کسی به آن عمل کند نجات و رستگاری را به دست خواهد آورد. اما با کمال تاسف کم هستند کسانی که به معنی واقعی کلمه، از امام سجاد (علیه السلام) و سایر اهل بیت (علیهم السلام) پیروی کنند.
در زمانی که امام زین العابدین (علیه السلام) در قید حیات بودند مسلمانان از دشمنان آن حضرت پیروی می کردند و پدر گرامی ایشان امام حسین (علیه السلام) را با همه یاران با وفایش به شهادت رساندند. امروز نیز داستان همان است و پیروان امام سجاد (علیه السلام) و اهل بیت (علیهم السلام) اندک اند و دشمنان آنها فراوان.
پی نوشت ها
[۱] . تحف العقول، ص ۲۴۹ – ۲۵۱.
[۲] . اعراف، ۲۰۱.
[۳] . نحل، ۴۴- ۴۶.
[۴] . انبیا، ۱۱- ۱۳.
[۵] . انبیا، ۱۴.
[۶] . انبیا، ۴۸.
[۷] . یونس، ۲۴.
[۸] . هود، ۱۱۳.
[۹] . ترجمه تحف العقول، ص۳۹۵ – ۴۰۱.
منابع
- قرآن کریم.
- ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول، مصحح: غفارى، على اکبر، قم، جامعه مدرسین، چ۲، ۱۴۱۴ق.
- ابن شعبه حرانى، حسن بن على، ترجمه تحف العقول، ترجمه: احمد جنتی، قم، انتشارات آل علی علیه السلام، چ۱، ۱۳۸۲ش.
لطفا نظرتان را درباره این محتوا بنویسید
فایل تصویری در سایت شما
فایل صوتی در سایت شما
به اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی