- اسلام
- قرآن
- پیامبر(ص) و اهل بیت(ع)
- شیعه
- خانواده
- ادیان و مذاهب
- پرسش ها و پاسخ ها
- کتابشناسی
- کتابخانه
- چندرسانه ای
- زمان مطالعه : 4 دقیقه
- توسط : ناظر محتوایی شماره یک
- 0 نظر
برای تربیت صحیح و درست، اصولی وجود دارد که مهمترین آنها “لقمه حلال” است. لقمه حرام، آثار شوم فراوانی در زندگی انسان دارد که در ذیل به برخی از آنها اشاره میشود.
مهمترین عامل تربیت فرزندان صالح، پرهیز از ارتزاق حرام است. تمامی مباحث تربیتی یک طرف و لقمه حلال هم یک طرف! با وجود درآمد نامشروع و حرام، تمامی تلاشهای تربیتی بینتیجه است.
کسب حرام باعث میشود که فرزندان آدمی ناصالح باشند. لقمه حرام باعث میشود که انسان در مقابل ولی خدا و امام عصر خویش، بایستد و بجنگد. همچنان که در واقعه عاشورا امام حسین (علیه السلام) فرمود: “ملئت بطونهم من الحرام” شکمهای آنها از حرام پرشده است.
لقمه حرام باعث میشود که انسان، حق را نپذیرد و به باطل گرایش داشته باشد. لقمه حرام، صیرت را از انسان میگیرد. لقمه حرام نه تنها باعث نمیشود که روزی انسان زیاد شود بلکه روزی انسان را کم میکند و برکت از رزق و زندگی برداشته میشود.
تربیت قبل از تولد
مـلا محمد تقى مجلسى، از علماى بزرگ اسلام است. وى درتربیت فرزندش، اهتمام فراوان داشت و نـسـبـت به حرام و حلال، دقت فراوان نشان مىداد تا مبادا گوشت و پوست فرزندش، با مال حرام رشد کند. مـحمد باقر، فرزند ملا محمد تقى، کمى بازیگوش بود. شبى پدر براى نماز و عبادت، به مسجد جامع اصفهان رفت. آن کـودک نـیـز همراه پدر بود. محمد باقر در حیاط مسجد ماند و به بازیگوشى پرداخت.
وى مشک پر از آبى را که در گوشه حیاط مسجد قرار داشت با سوزن سوراخ کرد و آب آن را بـه زمـین ریخت. با تمام شدن نماز، وقتى پدر از مسجد بیرون آمد، با دیدن این صحنه، ناراحت شد. دست فرزند را گرفت و به سوى منزل رهسپار شد. رو به همسرش کرد و گفت:
مىدانید که مـن در تربیت فرزندم، دقت بسیار داشتهام. دلی که از لقمه حرام روئیده باشد، کجا و قابلیت انوار عالم قدس کجا و نطفهای که از مال حرام هم رسیده باشد به مرتبه رفیع انس با پروردگار چکار، چگونه پرتو عالم نور بدلی تابد که غذای حرام، آن را تاریک کرده و کی پاکیزگی و صفا برای نفسی حاصل میشود که کثافات مال شبهه ناک، آن را آلوده و چرک آلود نموده باشد. امروز عملى از او دیدم که مرا به فکر وا داشت.
با این که در مورد غذایش دقت کرده ام که از راه حلال به دست بیاید، نمىدانم به چه دلیل دست به این عمل زشت زده است. حال بگو چه کرده اى که فرزندمان چنین کارى را مرتکب شده است؟!
زن کمى فکر کرد و عاقبت گفت: راستش هنگامى که محمد باقر را در رحم داشتم، یک بار وقتى به خانه همسایه رفتم، درخت انارى که در خانهشان بود، توجه مرا جلب کرد. سوزنى را در یکى از انارها فرو بردم و مقدارى از آب آن را چشیدم! ملا محمد تقى مجلسى با شنیدن سخن همسرش، آهى کشید و به راز مطلب پى برد.
نتیجه اخلاقی
اگر در روایات اسلامى تاکید شده که خوردن غذاى حرام و لو اندک، در نطفه تاثیر سوء دارد، به همین جهت است. لذا بزرگان علم تربیت گفته اند: تربیت، قبل از تولد شروع مىشود.
غذا بر روان آدمی تأثیر دارد
غذاى حرام، بر روح و روان انسان بسیار تأثیرگذار است و این تأثیر بر روان فرزند، به هیچ وجه قابل انکار نیست. نطفهای که با لقمه حرام بسته و رشد یافته، چیزی جز خباثت نیست و چگونه میتوان به چشم او امیدوار بود که به نامحرم نگاه نکند و یا با زبان غیبت نکند.
عالم ربانی مرحوم نراقی در کتاب معراج السعاده مینویسد: دلی که از لقمه حرام روئیده باشد، کجا و قابلیت انوار عالم قدس کجا و نطفهای که از مال حرام هم رسیده باشد به مرتبه رفیع انس با پروردگار چکار، چگونه پرتو عالم نور بدلی تابد که غذای حرام آن را تاریک کرده و کی پاکیزگی و صفا برای نفسی حاصل میشود که کثافات مال شبههناک آن را آلوده و چرک آلود نموده باشد. (معراج السعاده انتشارات مطبوعاتی حسینی ص ۳۱۳)
تأثیرگذاری لقمه ی حرام، بر نفس و جان آدمی و بر حقیقت هستی او است. بنابراین یکسانی اثر مال حلال و حرام در بدن انسان، مساوی با یکسانی اثر آن در روح و نهاد آدمی نیست و نباید بین این دو خلط کرد.
مادر مفاسد و گناهان، لقمه حرام است.
یکی از مهمترین عوامل قضا شدن نماز شب و نماز صبح، لقمه حرام است. به گونهای که یکی از بزرگان، با خوردن چند لقمه از غذای یک فرد رباخوار، (ندانسته) چهل شب نماز شبش ترک شده و به سختی برای نماز صبح بیدار میشده است.
لقمه حرام باعث میشود که دعای انسان، مستجاب نشود. لقمه حرام، مادر بسیاری از مفاسد و رذایل بوده و مهمترین ابزار شیطان است. لقمه حرام، قساوت قلب میآورد. لقمه حرام، باعث میشود که انسان، عاقبت بخیر نشود!
ورودیهای لقمه ی حرام
دلایل زیادی وجود دارد که باعث میشود انسان در ورطه لقمه حرام بیفتد که عبارتند از:
حرص و طمع و عجول بودن و جهل و ولخرجی و… ولی مهمترین عامل، عدم ایمان به “توحید در رازقیت”خداست.
توحید در رازقیت یعنی این که رازق، تنها خداست و لاغیر (لا رازق الا الله)
به قول حافظ شیرازی:…بر سر هر خوان که بنشستم خدا رزاق بود…
اگر در موقع اذان، اکثر مغازهها باز است به خاطر شرک در رازقیت است چرا که رازق را، مشتری میدانند نه خدا را. اگر رشوه خواری و رباخواری و کلاهبرداری و… در جامعه زیاد است، اگر بعضی از خانواده به خاطر ترس از فقر، مانع بچهدار شدن میشوند، اگر اکثر افراد جامعه، خمس و زکات مالشان را نمیپردازند، اگر به افراد پولدار و ثروتمند در جامعه و بانکها، بیشتر احترام میکنند، اگر در بعضی مغازهها برای فروش بیشتر، از زنان بزک کرده و موسیقی حرام استفاده میشود، به خاطر این است که دیگران را رازق میدانند نه خدا را و این، شرک خفی است که اکثر ما دچار آن هستیم. رزق و روزی ما، فقط و فقط دست خداست و دیگران نمیتوانند آن را کم و زیاد کنند….
چند نکته تربیتی
۱-در محبت به فرزندان، نه افراط داشته باشید و نه تفریط، نه سخت گیرباشید نه سهلانگار، بلکه متعادل رفتار کنید.
۲-برای فرزندان، نامی نیکو و مذهبی انتخاب کنید چرا که اسم، در شخصیت فرزندان تاثیر زیادی دارد. متاسفانه برخی با تبلیغ اسامی ایرانی و… میخواهند اسامی اسلامی و مذهبی کمرنگ شود.
۳-والدین باید در رفتار با فرزندان، هم آهنگ باشند و متناقض رفتار نکنند.
۴-مادر، با وضو به فرزندان خود شیر دهد.
۵-به فرزندان خود شخصیت دهید و هرگز او را تحقیر و توهین نکنید.
۶-زیاد امر و نهی به فرزند نکنید تا جرأت نافرمانی نکند و باعث لجبازی فرزند نشود.
۷-برای تربیت جنسی فرزندان، والدین نخست باید به آنها بیاموزند که سرزده وارد اتاق آنها نشده و اجازه بگیرند.
۸-لوس کردن کودک، باعث خودرای شدن و بیاراده شدن و ضعف اعتماد به نفس او میشود.
۹-برای کودکان خودف دعا کنید و با خود، به مجالس مذهبی و مسجد ببرید.
۱۰-خانوادهها باید از بین فرزندان و ماهواره، یکی را انتخاب کنند! بنا به دلایل متعدد، تاثیر منفی ماهواره، بیش از تاثیر مثبت آن است. ریشه بسیاری از طلاقها و مدگرایی و بزک کردن و اعتیاد و بزهکاریها و بیاعتقادیها و… ماهواره است. ماهواره، مارخوش خط و خال وخمپارهای است که بنیان خانواده را ویران میکند.
منبع: بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان؛ فرآوری: زهرا اجلال