۴۰ حدیث از منابع اهل سنت درباره حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)

روایات مختلفی درباره فضایل دخت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) حضرت زهرا (سلام الله علیها) در تاریخ و کتاب‌ های گوناگون از جمله کتب اهل سنت نقل شده است. به عنوان نمونه به چهل حدیث که در منابع اهل تسنن ذکر شده است، اشاره می‌ کنیم:

چهل حدیث اهل تسنن از فضایل حضرت فاطمه (سلام الله علیها)

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله) : «إذا کانَ یَوْمُ القیامَهِ نادى مُنادٍ: یا أَهْلَ الجَمْعِ غُضُّوا أَبْصارَکُمْ حَتى تَمُرَّ فاطِمَه».

روز قیامت یک صدایی بلند می‌ شود که ای مردم غض بصر کنید که فاطمه (سلام الله علیها) می‌ خواهد عبور کند.

منابع: کنز العمال، ج ۱۳، ص ۹۱ و ۹۳/ منتخب کنز العمال، بهامش المسند، ج ۵، ص ۹۶/ الصواعق المحرقه، ص ۱۹۰/ اسد الغابه، ج ۵، ص ۵۲۳/ تذکره الخواص، ص ۲۷۹/ ذخائر العقبى، ص ۴۸/ مناقب الامام علی لابن المغازلی، ص ۳۵۶/ نور الابصار، ص ۵۱ و ۵۲/ ینابیع الموده، ج ۲ باب ۵۶، ص، ۱۳۶.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «کُنْتُ إذا اشْتَقْتُ إِلى رائِحَهِ الجنَّهِ شَمَمْتُ رَقَبَهَ فاطِمَه».

اگر به بوی بهشت اشتیاق می‌ کردم، فاطمه را بو می‌ کردم.

منابع: منتخب کنز العمال، ج ۵ ص ۹۷/ نور الابصار، ص ۵۱/ مناقب الإمام علی لابن المغازلی، ص ۳۶۰.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «حَسْبُک مِنْ نساءِ العالَمیَن أَرْبَع: مَرْیمَ وَآسیَه وَخَدیجَه وَفاطِمَه».

از زنان عالم ۴ نفر بهترینانند: مریم و آسیه و خدیجه و فاطمه (سلام الله علیهم).

منابع: مستدرک الصحیحین، ج ۳، باب مناقب فاطمه، ص ۱۷۱/ سیر اعلام النبلاء، ج ۲، ص ۱۲۶/ البدایه و النهایه، ج ۲، ص ۵۹/ مناقب الإمام علی لابن المغازلی، ص ۳۶۳.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «یا عَلِی هذا جبریلُ یُخْبِرنِی أَنَّ اللّهَ زَوَّجَک فاطِمَه».

یاعلی! جبرئیل الآن به من خبر داد که خدا فاطمه را به ازدواج تو درآورد.

منبع: مناقب الامام علی من الریاض النضره، ص ۱۴۱.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «ما رَضِیْتُ حَتّى رَضِیَتْ فاطِمَه».

هیج گاه راضی نشدم تا فاطمه راضی می‌ شد.

منبع: مناقب الامام علی لابن المغازلی، ص ۳۴۲.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «یا عَلِیّ إِنَّ اللّهَ أَمَرَنِی أَنْ أُزَوِّجَکَ فاطِمَه».

یا علی! خدا به من دستور داد تا تو را به ازدواج فاطمه درآورم.

منابع: الصواعق المحرقه، باب ۱۱، ص ۱۴۲/ ذخائر العقبى، ص ۳۰ و ۳۱/ تذکره الخواص، ص ۲۷۶/ مناقب الإمام علی من الریاض النضره، ص۱۴۱/ نور الأبصار، ص ۵۳.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «إِنّ اللّهَ زَوَّجَ عَلیّاً مِنْ فاطِمَه».

خدا علی و فاطمه را به ازدواج درآورد.

منبع: الصواعق المحرقه، ص ۱۷۳.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «أَحَبُّ أَهْلِی إِلیَّ فاطِمَه».

فاطمه محبوب‌ ترین اهل من است نزد من.

منابع: الجامع الصغیر، ج ۱، ح ۲۰۳، ص ۳۷/ الصواعق المحرقه، ص ۱۹۱/ ینابیع الموده، ج ۲، باب ۵۹، ص ۴۷۹/ کنز العمال، ج ۱۳، ص ۹۳.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «خَیْرُ نِساءِ العالَمین أَرْبَع: مَرْیَم وَآسیه وَخَدِیجَه وَفاطِمَه».

سروران زنان عالم چهار نفرند: مریم و آسیه و خدیجه و فاطمه.

منابع: الجامع الصغیر، ج ۱، ح ۴۱۱۲، ص ۴۶۹/ الاصابه فی تمییز الصحابه، ج ۴، ص ۳۷۸/ البدایه والنهایه، ج ۲، ص ۶۰/ ذخائر العقبى، ص ۴۴.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «سیّدَهُ نِساءِ أَهْلِ الجَنَّهِ فاطِمَه».

سرور زنان بهشت، فاطمه است.

منابع: کنز العمال، ج۱۳، ص۹۴/ صحیح البخاری، کتاب الفضائل، باب مناقب فاطمه/ البدایه والنهایه، ج ۲، ص ۶۱.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «أَوَّلُ مَنْ یَدْخُلُ الجَنَّهَ عَلیٌّ وَفاطِمَه».

اولین کسانی که وارد بهشت می‌شوند علی و فاطمه هستند.

منابع: نور الابصار، ص ۵۲/ شبیه به آن در کنز العمال، ج ۱۳، ص ۹۵.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «أُنْزِلَتْ آیَهُ التطْهِیرِ فِیْ خَمْسَهٍ فِیَّ، وَفِیْ عَلیٍّ وَ حَسَنٍ وَ حُسَیْنٍ وَ فاطِمَه».

آیه تطهیر بر ۵ نفر نازل شد: بر من و علی و حسن و حسین و فاطمه (علیهم‌السلام).

منابع: إسعاف الراغبین، ص ۱۱۶/ صحیح مسلم، کتاب فضائل الصحابه.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «أَفْضَلُ نِساءِ أَهْل الجَنَّهِ: مَرْیَمُ وَآسیهُ وَخَدیجَهُ وَفاطِمَه».

بهترین زنان اهل بهشت مریم و آسیه و خدیجه و فاطمه هستند.

منابع: سیر أعلام النبلاء: ج ۲، ص ۱۲۶/ ذخائر العقبى، ص ۴۴.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «أَوَّلُ مَنْ دَخَلَ الجَنَّهَ فاطِمَه».

اولین کسی که وارد بهشت می‌شود، فاطمه است.

منبع: ینابیع الموده، ج۲، ص۳۲۲، باب ۵۶.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «المَهْدِیِ مِنْ عِتْرَتی مِنْ وُلدِ فاطِمَه».

مهدی از عترت من از ولد فاطمه است.

منبع: الصواعق المحرقه، ص ۲۳۷.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «إنّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ فَطَمَ ابْنَتِی فاطِمَه وَ وُلدَها وَ مَنْ أَحَبًّهُمْ مِنَ النّارِ فَلِذلِکَ سُمّیَتْ فاطِمَه».

خدای تبارک و تعالى آتش را بر دخترم فاطمه و پسرانش و کسی که آنان را دوست بدارد دور و منع کرده است، و به همین دلیل است که اسمش فاطمه است.

منبع: کنز العمال، ج۶، ص ۲۱۹.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه أَنْتِ أَوَّلُ أَهْلِ بَیْتی لُحُوقاً بِی».

ای فاطمه، تو اولین نفری هستی که از عترتم بعد از من به نزد من می‌ آیی.

منابع: حلیه الأولیاء، ج ۲، ص ۴۰/ صحیح البخاری، کتاب الفضائل/ کنز العمال، ج ۱۳، ص ۹۳/ منتخب کنز العمال، ج ۵، ص ۹۷.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه بَضْعَهٌ مِنّی یَسُرُّنِی ما یَسُرُّها».

فاطمه پاره تن من است، هر چه او را خوش حال کند مرا خوش می‌ کند.

منابع: الصواعق المحرقه، ص ۱۸۰ و ۲۳۲/ مستدرک الحاکم / معرفه ما یجب لآل البیت النبوی من الحق على من عداهم، ص ۷۳/ ینابیع الموده، ج ۲، باب ۵۹، ص ۴۶۸.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه سِیِّدهُ نِساءِ أَهْلِ الجَنِّه».

فاطمه سرور زنان اهل بهشت است.

منابع: صحیح البخاری، ج ۳، کتاب الفضائل، باب مناقب فاطمه، ص ۱۳۷۴/ مستدرک الصحیحین، ج ۳، باب مناقب فاطمه، ص ۱۶۴/ سنن الترمذی، ج ۳، ص ۲۲۶/ کنز العمال، ج ۱۳، ص ۹۳/ منتخب کنز العمال، ج ۵، ص ۹۷/ الجامع الصغیر، ج ۲، ص ۶۵۴، ح ۵۷۶۰/ سیر أعلام النبلاء، ج ۲، ص ۱۲۳/ الصواعق المحرقه، ص ۱۸۷ و ۱۹۱/ خصائص الإمام علی للنسائی، ص ۱۱۸/ ینابیع الموده، ج ۲، ص ۷۹/ الجوهره فی نسب علی و آله، ص ۱۷/ البدایه والنهایه، ج ۲، ص ۶۰.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه بَضْعَهُ مِنّی فَمَنْ أَغْضَبَها أَغْضَبَنِی».

فاطمه پاره وجود من است، هر چه او را غضبناک کند مرا غضبناک کرده است.

منابع: صحیح البخاری، ج ۳، کتاب الفضائل، باب مناقب فاطمه، ص ۱۳۷۴/ خصائص الإمام علی للنسائی، ص ۱۲۲/ الجامع الصغیر، ج ۲، ص ۶۵۳، ح ۵۸۵۸/ کنز العمال، ج ۳، ص ۹۳ ـ ۹۷/ منتخب بهامش المسند، ج ۵، ص ۹۶/ مصابیح السنه، ج ۴، ص ۱۸۵/ اسعاف الراغبین، ص ۱۸۸/ ذخائر العقبى ص ۳۷/ ینابیع الموده، ج ۲، ص ۵۲ ـ ۷۹.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه خُلِقَتْ حورِیَّهٌ فِیْ صوره إنسیّه»

فاطمه یک حوریه خلق شد به صورت انسان.

منبع: مناقب الإمام علی لابن المغازلی، ص ۲۹۶.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه حَوْراءُ آدَمیّهَ لَم تَحضْ وَلَمْ تَطْمِث».

فاطمه حوریه انسیه است، حیض و نفاس ندارد.

منابع: الصواعق المحرقه، ص ۱۶۰/ اسعاف الراغبین، ص ۱۸۸/ کنز العمال، ج ۱۳، ص ۹۴/ منتخب کنز العمال، ج ۵، ص ۹۷.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه أَحَبُّ إِلیَّ مِنْکَ یا عَلِیّ وَأَنْتَ أَعَزُّ عَلَیَّ مِنْها».

فاطمه از تو یا علی نزد من محبوب تر است، و تو نزد من از او عزیزتر می‌ باشی.

منابع: مجمع الزوائد، ج ۹، ص ۲۰۲/ الجامع الصغیر، ج ۲، ص ۶۵۴، ح ۵۷۶۱/ منتخب کنز العمال، ج ۵، ص ۹۷/ اسد الغابه، ج ۵، ص ۵۲۲/ ینابیع الموده، ج ۲، باب ۵۶، ص ۷۹/ الصواعق المحرقه، الفصل الثالث، ص ۱۹۱.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه بَضْعَهٌ مِنّی وَهِیَ قَلْبِیْ وَهِیَ روُحِی التی بَیْنَ جَنْبِیّ».

فاطمه پاره وجود من است، او قلب من است و روحی که بین من است.

منبع: نور الابصار ص ۵۲.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه سیِّدَهُ نِساءِ أُمَّتِی».

فاطمه سرور زنان امت من است.

منابع: سیر اعلام النبلاءف ج ۲، ص ۱۲۷/صحیح مسلم، کتاب فضائل الصحابه، باب مناقب فاطمه/ مجمع الزوائد، ج ۲، ص ۲۰۱/ اسعاف الراغبین، ص ۱۸۷.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه بَضْعَهٌ مِنّی یُؤلِمُها ما یُؤْلِمُنِی وَ یَسَرُّنِی ما یَسُرُّها».

فاطمه پاره وجود من است، هر چه او را بیازارد مرا آزرده است و هر چه او را مسرور گرداند مرا مسرور کرده است.

منبع: مناقب الخوارزمی، ص ۳۵۳.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه بَضْعَهٌ مِنّی مَنْ آْذاهَا فَقَدْ آذانِی».

فاطمه پاره وجود من است، هر که او را بیازارد مرا آزرده است.

منابع: السنن الکبرى، ج ۱۰، باب من قال: لا تجوز شهاده الوالد لولده ص ۲۰۱/ کنز العمال، ج ۱۳، ص ۹۶/ نور الابصار، ص۵۲/ ینابیع الموده، ج ۲، ص ۳۲۲.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه بَهْجَهُ قَلْبِی وَابْناها ثَمْرَهُ فُؤادِی».

فاطمه بهجت و سرور قلب من است و دو پسرش میوه دل من هستند.

منبع: ینابیع الموده، ج ۱، باب ۱۵، ص ۲۴۳.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه لَیْسَتْ کَنِساءِ الآدَمیّین».

فاطمه مثل زنان آدمیان نیست.

منبع: مجمع الزوائد، ج ۹، ص ۲۰۲.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه إِنّ اللّهَ یَغْضِبُ لِغَضَبَکِ».

ای فاطمه، خدا با غضب تو غضبناک می‌ شود.

منابع: الصواعق المحرقه، ص ۱۷۵/ مستدرک الحاکم، باب مناقب فاطمه / مناقب الإمام علی لابن المغازلی، ص ۳۵۱.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «فاطِمَه إِنّ اللّهَ غَیْرُ مُعَذِّبِکِ وَلا أَحَدٍ مِنْ وُلْدِکِ».

ای فاطمه خدا نه تو را عذاب می‌ دهد نه کسی از پسرانت را.

منابع: کنز العمالف ج۱۳، ص۹۶/ منتخب کنز العمال، بهامش مسند احمد، ج ۵، ص ۹۷/ اسعاف الراغبین، بهامش نور الابصار، ص۱۱۸.

• قال رسول اللّه (صلى الله علیه و آله): «کَمُلَ مِنَ الرِّجال کَثِیرُ وَ لَمْ یَکْمُلْ مِنَ النساءِ إِلاّ أَرْبَع: مَرْیم وَ آسِیَه وَ خَدیجَه وَ فاطِمَه»

از مردان خیلی به کمال رسیدند، ولی از زنان فقط ۴ نفر: مریم و آسیه و خدیجه و فاطمه.

منبع: نور الابصار، ص ۵۱.

• قال رسول الله (صلى الله علیه و آله): «لیله عرج بی إلى السماء رأیت على باب الجنّه مکتوبا : لا إله إلا الله محمّد رسول الله علیّ حبیب الله الحسن والحسین صفوه الله فاطمه خیره الله على مبغضیهم لعنه الله».

شبی که به معراج رفتم بر در بهشت دیدم نوشته شده بود: لا إله إلا الله، محمد رسول الله، علی ولی الله، حسن و حسین مصطفایان خدا، فاطمه برگزیده خدا، لعنت خدا بر مبغضین آنان.

منابع: تاریخ بغداد: ۱/۲۵۹، تاریخ دمشق: ۱۴/۱۷۰، لسان المیزان: ۵/۷۰.

• قال رسول الله (صلى الله علیه و آله): «لو کان الحسن شخصا لکان فاطمه، بل هی أعظم، إن فاطمه ابنتی خیر أهل الأرض عنصرا و شرفا و کرما».

اگر نیکویی شخص بود، فاطمه می‌ بود، بلکه او اعظم است، فاطمه دختر من بهترین اهل زمین است در کرم و عنصر و شرف.

منبع: مقتل الحسین: ۱/۶۰.

• خرج رسول الله (صلى الله علیه و آله) و هو آخذ بید فاطمه سلام الله علیها فقال: «من عرف هذا فقد عرفها و من لم یعرفها فهی فاطمه بنت محمّد وهی قلبی و روحی التی بین جنبی».

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) خارج شدند در حالی که دست حضرت فاطمه (سلام الله علیها) را گرفته بودند، سپس فرمودند: هر کس او را می‌ شناسد شناخته است و هر که که او را نمی‌ شناسد پس او فاطمه دختر محمد است و او قلب من است و روحی که بین من است.

منابع: الفصول المهمه: ۱۴۶، نور الابصار: ۵۳.

• قال رسول الله (صلى الله علیه و آله): «إنّما سمّیت فاطمه لأنّ الله عزّوجلّ فطم من أحبّها من النّار»

فاطمه، فاطمه نامیده شد چون که خدا محبان او را از آتش دور گردانیده است.

منبع: مجمع الزوائد: ۹/۲۰۱.

• قال رسول الله (صلى الله علیه و آله): «أتانی جبرئیل قال: یا محمّد إنّ ربّک یحبّ فاطمه فاسجد فسجدت ثمّ قال: إنّ الله یحبّ الحسن والحسین فسجدت ثمّ قال: إنّ الله یحبّ من یحبّهما.»

جبرئیل نزد من آمد و گفت: ای محمد، خدا فاطمه را دوست دارد، پس سجده کن، سجده کردم، سپس گفت: خدا حسن و حسین را هم دوست دارد، پس سجده کردم، سپس گفت: خدا دوست دارد هر کس که آن دو را دوست بدارد.

منبع: لسان المیزان: ۳/۲۷۵.

• قال رسول الله (صلى الله علیه و آله): «إن فاطمه شعره منی فمن آذى شعره منی فقد آذانی و من آذانی فقد آذى الله و من آذى الله لعنه ملء السماوات و الأرض.

فاطمه مویی از من است، پس کسی که مویی از من را بیازارد مرا آزرده است و کسی که مرا بیازارد خدا را آزرده است و کسی خدا را بیازارد خدا او را به اندازه زمین و آسمان لعنتش می‌ کند.

منبع: حلیه الأولیاء: ۲/۴۰.

• قال رسول الله (صلى الله علیه و آله): «یا سلمان، حبّ فاطمه ینفع فی مئه من المواطن أیسر تلک المواطن: الموت و القبر والمیزان و المحشر و الصراط و المحاسبه فمن رضیت عنه ابنتی فاطمه رضیت عنه و من رضیت عنه رضی الله عنه و من غضبت علیه ابنتی فاطمه غضبت علیه و من غضبت علیه غضب الله علیه یا سلمان ویل لمن یظلمها و یظلم بعلها أمیر المؤمنین علیا و ویل لمن یظلم ذرّیتها و شیعتها».

ای سلمان، حب فاطمه در ۱۰۰ جا نافع و مفید است، میسرترین و راحت‌ ترین آنها: هنگام مردن، در قبر، در میزان، در محشر، در صراط، در محاسبه، پس هر که دخترم فاطمه از او راضی شود من هم از او راضی می‌ شوم و کسی که من از او راضی شوم خدا از او راضی می‌ شود و هر کس که دخترم فاطمه بر او غضب کند من هم بر او غضبناک می‌ شوم و هر کس که من بر او غضبناک شوم خدا بر او غضبناک می‌ شود. ای سلمان وای بر کسی که به او و به شوهر او میرالمومنین علی ظلم و ستم کند و وای بر کسی که به نسل و شیعه او ظلم و ستم کند.

منابع: فرائد السمطین: ۲، باب ۱۱، ح ۲۱۹، کشف الغم: ۱/۴۶۷.

• قرأ رسول الله (صلى الله علیه و آله) هذا الآیه: «فی بیوت أذن الله أن ترفع و یذکر فیها اسمه» فقام إلیه رجل فقال: أی بیوت هذه یا رسول الله؟ قال: بیوت الأنبیاء، فقام إلیه أبوبکر فقال: یا رسول الله أهذا البیت منها؟ مشیرا إلى بیت علی و فاطمه علیهما السلام. قال: نعم من أفاضلها.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) این آیه را خواند: (در خانه‌هایی که خدا اجازه داده است که بالا روند و ذکر او در آنها به بزرگی یاد شود) پس کسی بلند شد و سوال کرد: کدام بیوتی هستند اینها یا رسول الله ؟ فرمودند: بیوت انبیا. پس ابوبکر بلند شد و گفت: یا رسول الله این خانه هم ضمن آنان است؟ .اشاره به خانه حضرت علی و حضرت فاطمه (علیهما السلام) کرده بود. پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: بله از بهترینان آن بیوت است.

منابع: الدر المنثور: ۶/۲۰۳، تفسیر آیه النور، روح المعانی: ۱۸/۱۷۴، تفسیر الثعلبی: ۷/۱۰۷.

نتیجه گیری

این احادیث نشان می دهد که فاطمه زهرا (سلام الله علیها) جایگاه ویژه ای در نزد خداوند متعال و رسول اکرم (ص) داشته و ما بر این عقیده هستیم که نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)، از بیان این روایات و احادیث در نظر داشته که الگویی برای امت اسلامی معین کند، یعنی اگر بعد از نبی مکرم جامعه اسلامی دچار تلاطم شد، دچار فتنه شد، دچار اختلاف شد، یادگار نبی مکرم، فاطمه زهرا (سلام الله علیها) به هر سو رو کرد حق هست و رضای خداوند در آن سو است و اگر نسبت به هر طرفی و هر فردی غضب کرد و ناخشنود شد، قطعا خدا و پیامبر هم از او غضبناک و ناخشنود خواهند بود.