آیا اکثریت می‌ تواند معیار حقانیت دین و مذهب باشد؟

یکی از مسائل اعتقادی که در حوزه ادیان مطرح است معیار حقانیت دین و مذهب است. یعنی چه چیزی معیار حقانیت دین یا مذهب است که بر اساس آن بتوان از میان ادیان و مذاهب متعدد دینی را انتخاب کرد که حق است. در حوزه ادیان ابراهیمی و مذاهب منشعب از آن ها حقانیت دین یا مذهب به معنای این است که مورد تأیید خداوند باشد.

شبهه

برخی شبهه می کنند که اهل سنت به دلیل اینکه اکثریت مسلمانان را تشکیل می دهند حق است. بنابراین شیعه که اقلیت است مانند اقلیت های دیگر از فرقه های باطل به شمار می آید.

پاسخ شبهه

در این شبهه بیشتر بودن پیروان یک دین معیار حقانیت دین گرفته شده است و با این معیار خواسته است حقانیت مذهب اهل سنت را به اثبات برساند. یعنی بر طبق این معیار، اکثریت پیروان یک  دین دلیل حقانیت دین است. در این منطق اکثریت از اکثریت پیروان رضایت خداوند کشف گردیده به این معنا که وقتی اکثر مردم از یک دین یا  مذهبی پیروی می کنند آن دین و مذهب مورد تایید خداوند است.

در پاسخ این شبهه که مذهب شیعه را هدف قرار داده گفته می شود که هیچ رابطه منطقی بین اکثریت و حقانیت دین وجود ندارد. زیرا اکثریت و زیاد بودن هیچگاه و در هیچ موضوعی دلیل حقانیت نیست. از این‌رو کثرت جمعیت مذهبی یا دینی به هیچ وجه نمی‌تواند معیار حقانیت دین باشد.

تجربه هم خلاف آن را ثابت می کند. یعنی با تجربه ثابت شده است که اکثریت معیار حقانیت دین نیست بلکه بر عکس پیروان دین حق در تمام زمان ها در اقلیت قرار داشته اند و ادیان باطر از پیروان بیشتری برخوردار بوده اند.

دلیل قرآنی نیز بر این مطلب دلالت روشن دارد که حقانیت دین ربطی به کثرت پیران آن ندارد بلکه پیروان دین حق همیشه کم بوده اند.

قرآن کریم می فرماید: «وَ قَلِیلٌ مِّنْ عِبَادِىَ الشَّکُور؛ ^[۱]عده کمی از بندگان من شکر گذارند»[۲]، «وَ لَکِنَّ أَکْثر النَّاسِ لَا یشْکُرُون[۳]؛ ولی بیشتر مردم شکر به جا نمی آورند»، «وَ لَکِنَّ أَکْثر النَّاسِ لَا یؤْمِنُون‏[۴] ؛ و اکثر مردم ایمان نمی آورند»، «وَ لَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یعْلَمُون‏[۵]؛  و اکثر مردم نمی دانند».  با توجه به این آیات شریفه این مطلب به دست می آید که اکثریت مردم از حق گریزان هستند و به همین دلیل مؤمنان واقعی کم هستند. از آیات شریفه به دست می آید که اکثریت به جای اینکه معیار حقانیت دین یا مذهب باشد معیار بطلان یک دین و مذهب است.

به همین دلیل پیامبران الهی سال ها حق را تبلیغ نموده اما کمتر مردم به آنان گرایش پیدا می کردند.

داستان حضرت نوح ، حضرت لوط، حضرت صالح و حضرت هود (علیهم السلام) در قرآن و سایر پیامبران که حتی از سوی مردم به قتل می رسیدند گواه روشن بر این مطلب است که اکثریت مردم از آنان گریزان بوده و به دین شان ایمان نمی آوردند.

حضرت نوح (علیه‌ السلام) بعد از تبلیغ چند صد ساله دین خدا وقتی از ایمان اکثریت مردم ناامید می شود از خدای متعال نابودی آنان را می خواهد و می گوید:

«وَ قالَ نُوحٌ رَبِّ لا تَذَرْ عَلَى الْأَرْضِ مِنَ الْکافِرینَ دَیَّاراً * إِنَّکَ إِنْ تَذَرْهُمْ یُضِلُّوا عِبادَکَ وَ لا یَلِدُوا إِلاَّ فاجِراً کَفَّاراً^[۶]؛ نوح گفت: «پروردگارا! هیچ یک از کافران را بر روى زمین باقى مگذار!  چرا که اگر آنها را باقى بگذارى، بندگانت را گمراه مى ‏کنند و جز نسلى فاجر و کافر به وجود نمى ‏آورند»!

قصه حضرت عیسی مسیح (علیه السلام) که در قرآن بیان شده نیز گواه بر این مطلب است که اکثریت معیار حقانیت دین نیست. زیرا بنابرآن چه در قرآن کریم بیان گردیده اکثریت مردم اعم از یهود و مشرک دشمن حضرت عیسی (علیه السلام) بودند و تنها آن حضرت با حواریون و عده ای معدودی از دین حق پیروی می کردند و شرایط به جایی رسید که آن حضرت را می خواستند به قتل برسانند.

از نظر علمی با توجه به اینکه طرفداری و پیروی از حق محتاج به مؤونه است و در پیروی از باطل به کمترین مؤونه‌ای احساس نیاز نمی ‌شود، باید طرفداران حق کم و طرفداران باطل زیاد باشند. پس خود خصوصیت و مقتضای ذاتی حق و باطل این تناسب را در جامعه بشری که حقیقت افراد آن، مرکب از دو نیروی متضاد انسانی و شهوانی است، اقتضا می‌ کند.

اما عوامل خاصی که باعث کثرت و ازدیاد اهل سنت در برابر شیعیان شده امور متعددی است که به موارد ذیل اشاره می‌ شود:

اصلی ترین عامل گرفتن قدرت سیاسی در سقیفه بنی ساعده از سوی پایه گذاران اهل سنت بود. این حکومت در طول ۲۵ سال با اِعمال روش های مختلف و ایجاد اختناق و فشار بر مسلمین و با استفاده از امور خوشایند ظاهری مثل فتح سرزمین های عربستان و منع نوشتن احادیث پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) و… توانست مسلکی را به عنوان اسلام محمدی در میان مسلمانان نوپا معرفی و تثبیت نموده و شیعیان علی را به این طریق از میدان بدر کنند. در همان سال های آغازین حکومت های خلفا نه تنها پیروان علی(علیه السلام) بلکه خود علی(علیه اسلام)و همسر گرامی اش حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) دخت گرامی رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) در اختناق و محدویت به سر می بردند.
استمرار و اشاعه این راه و روش تحت اسم اهل سنت توسط حکام بنی امیه و بنی عباس و سایر حکومت های به اصطلاح اسلامی تا عصر حاضر حتی با کشتار دسته جمعی شیعیان، یکی دیگر از عوامل ازدیاد اهل سنت و قلت شیعه به شمار می‌آید. همین امروز همه جهانیان به وضوح می بینند که شیعان از سوی گروه های تکفیری وابسته به وهابیت در دنیا گروه گروه کشته می شوند. این داستان در گذشته هم وجود داشته است و شیعیان از ترس اینکه کشته نشوند به تقیه پناه برده و به مرور زمان نسل های بعدی آنان در اثر تقیه شیعه بودن شان را فراموش کرده و عملا سنی شده اند.

ممکن است کسی ادعا کند که مذهب شیعه به علت آموزه های نادرست، مردم و به خصوص اهل سنت را به خود نمی تواند جذب کند و به همین دلیل تعداد شیعیان کمتر از اهل سنت است. در پاسخ گفته می‌شود کسانی که به دنبال حق بوده اند و آموزه های مذهب شیعه را مورد تحقیق و بررسی قرار داده اند همگی شیعه شده اند ولی در میان اکثر اهل سنت جهل حاکمیت دارد و با تقلید کورکورانه از آباء و اجدادشان هرگز تحقیق حق جویانه درباره مذهب شیعه انجام نمی دهند بلکه بزرگان شان آنان را از مطالعه کتاب های شیعه منع می کنند.

متاسفانه به همین دلیل در کتابخانه‌ها و حتی کتاب فروشی های اهل سنت کتاب های شیعه وجود ندارد، برعکس، در تمام کتابخانه ها و کتاب فروشی‌های شیعیان کتاب های اهل سنت و حتی کتاب های وهابیت و ابن تیمیه به صورت فراوان وجود دارد و در اختیار محققین و پژوهشگران قرار داده می شوند. از این‌رو با جرات تمام می توان گفت که یکی از معیارهای حقانیت دین و مذهب این است که از کتاب های مخالفین خود نمی ترسد تا پیروان خود را از دسترسی به این کتاب ها مانع شود؛ زیرا حق چیزی نیست که از باطل بترسد بلکه این باطل است که از حق می ترسد.

بنابراین عدم معرفی صحیح تشیع برای جهانیان به خاطر فضای بسته و موانع سیاسی و مذهبی از یک طرف و اتهام و دروغگویی مخالفان از قبیل نسبت دادن غلو، کفر، شرک و امثال این امور به مذهب شیعه از طرف دیگر، می‌تواند عامل عدم توجه و گرایش مردم به سوی تشیع و تقلیل شیعیان باشد. ولی امروز فضای باز فرهنگی و علمی باعث شده که این موانع تا حدی از بین برداشته شود. قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، به علت فضای بسته، مذهب شیعه برای جهانیان شناخته شده نبوده و شناخت آنان در حدی بوده که اهل سنت آن را معرفی می‌کرده است. به همین دلیل امروز که حکومت اسلامی در ایران به پیروزی رسیده است دشمنان آن، از آمریکا گرفته تا وهابیت، همگی در برابر این انقلاب قد علم نموده اند تا در مقابل گسترش آن سد ایجاد کنند و از شیعه شدن مسلمانان و غیر آنان جلوگیری نمایند.

نویسنده: حمیدالله رفیعی

پی نوشت ها

[۱] . سوره  سبا، آیه ۱۳.

[۲] . سوره  سبا، آیه ۱۳.

[۳] .  سوره بقره، آیه ۲۴۳.

[۴] . سوره هود، آیه ۱۷.

[۵] . سوره اعراف، آیه ۱۸۷.

[۶] . سوره نوح، آیه ۲۶ و ۲۷.