یاس کبود: فاطمه سرور زنان عالم

اشاره:

فاطِمه(س) مشهور به فاطِمهٔ زَهرا (۵ بعثت –۱۱ق)، دختر پیامبر اسلام(ص) و خدیجه کبری(س) و همسر امام علی(ع) است. او یکی از پنج تن آل عبا (اصحاب کساء) بوده که شیعیانِ دوازده امامی آنها را معصوم می‌دانند. امام دوم و سوم شیعیان و زینب(س) از فرزندان او هستند. زهرا، بَتول، سیده نساء العالمین از جمله القاب وی و اُمّ اَبیها کنیه مشهور او است. فاطمه، تنها زن همراه پیامبر(ص) در روز مباهله با مسیحیان نجران بوده است. سوره کوثر، آیه تطهیر، آیه مودت و آیه اطعام و احادیثی چون حدیث بَضعه در شأن و فضیلت فاطمه نازل و نقل شده‌اند. در روایات آمده است که پیامبر(ص)، فاطمه(س) را برترین زن در دو عالم معرفی کرده و خشم و خشنودی او را خشم و خشنودی خداوند دانسته است.

اینکه فاطمه‏ ى زهرا (علیهاالسلام)، برترین زن جهان هستى است و در پیشگاه خدا و بهشت‏ برین بر تمام زنان تفوق خواهد داشت، یک موضوع مسلم است، که از روایات زیاد استنتاج مى‏ گردد و در منابع معتبر سنى و شیعى به آن تصریح گردیده است. ولى در این موضوع، در مورد زنان دیگرى چون حضرت مریم نیز تعبیرهاى مشابهى هست، که باید به طور اختصار مسأله را مشخص نماییم.
رسول خدا مى‏ فرمایند: « دخترم فاطمه (علیهاالسلام) ذاتاً و از جهت خانواده و حسب و نسب بهترین انسان روى زمین است.» (۱)
و در یک حدیث دیگر مى‏ فرمایند:« فرزندانم حسن و حسین بعد از من و پدرشان بهترین انسان روى زمینند و مادرشان فاطمه (علیهاالسلام) برترین زن روى زمین مى‏ باشد. (۲)
و در حدیث سومى از آن حضرت آمده است:« فاطمه (علیهاالسلام) سرور زنان عالمیان است.» (۳)
و بالاخره در حدیث چهارم، پیامبر الهى مى‏ فرمایند: « ملکى به من نازل شد که بى‏ سابقه بود و در ضمن سخنانش مژده داد که حسن و حسین سروران جوانان اهل بهشت و مادرشان فاطمه (علیهاالسلام) سرور زنان اهل بهشت است.» (۴)
در این احادیث چهارگانه که بیشتر آنها از منابع اهل سنت نقل گردید و متون عربى آنها در پاورقى ضبط شد، استفاده مى ‏شود که فاطمه‏ ى زهرا برترین زنان جهان و بهشت است. در این صورت این سؤال پیش مى‏ آید که قرآن مجید در سوره‏ ى آل‏ عمران آیه‏ ى چهل و دوم حضرت مریم را برترین زنان عالم معرفى مى‏ کند .آیا فاطمه (علیهاالسلام) برتر است یا مریم؟ حقیقت امر کدام است؟!
این سؤال را حسن بن زیاد از امام صادق (علیه‏السلام )کرد و آن حضرت در جواب فرمودند:« اینکه قرآن، مریم را سرور زنان عالم معرفى مى‏ کند مربوط و محدود به زمان خود مریم است و شامل سایر زنها نمى‏ گردد، ولى فاطمه (علیهاالسلام) سرور زنان اهل بهشت و اهل عالم از اولین و آخرین است. (۵)
لازم به تذکر است که برخى احادیث دیگر، برترین زنان عالم را در چهار نفر خلاصه نموده و از حضرات: مریم، خدیجه، آسیه، و فاطمه ذکرى به میان آورده و فاطمه (علیهاالسلام) را برترین آنان مى‏ داند. (۶)
بنابراین، حضرت مریم و حضرت خدیجه و حضرت آسیه هر چندان از زنان ممتاز جهان و داراى کمالات کم‏ نظیر در میان سایر زنان مى‏ باشند، ولى فاطمه دختر پیامبر خدا یک انسان بى‏ نظیر در میان همه‏ ى زنان هستى مى‏ باشد.

پی نوشت:

۱ـ ان فاطمه ابنتى خیر اهل الارض عنصرا و شرفا و کرما. (فراید سمطین، ج ۲، ص ۶۸، ش ۳۹۲).
۲ـ الحسن والحسین خیر اهل الارض بعدى و بعد ابیهما و امهما افضل نسا اهل الارض. (بحار، ج ۴۳ ص ۱۹، ح ۵).
۳ـ انها سیده نساء العالمین. شرح نهج‏البلاغه ابن ابى‏الحدید، ج ۹، ص ۱۹۳٫
۴ـ ان الحسن والحسین سید شباب اهل الجنه و امهما سیده نساء اهل الجنه. (کنزالعمال، ج ۱۲ ص ۱۰۷ و ۱۰۸، ش ۳۴۰۱۷- فرائد السمطین، ج ۲، ص ۲۰، ش ۳۶۳).
۵ـ قلت لابى‏ عبداللَّه علیه‏السلام قول رسول‏ اللَّه: فاطمه سیده نساء اهل الجنه، اسیده نساء عالمها؟ قال علیه‏السلام تلک مریم و فاطمه سیده نساء اهل الجنه من الاولین والاخرین. (جلاءالعیون شبر، ج ۱، ص ۱۳۱).
۶ـ عوالم، ج ۱۱، ص ۸۹- ۹۹- بحار، ج ۴۳، ص ۲۱، ح ۱۰ و ص ۲۶، ح ۲۵ با تفاوتى مختصر.