آداب و سنن حضرت رسول خدا (ص)در صدقه دادن‏

در وصیت رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به على (علیه السّلام) آمده است: ششم آنکه در نماز وروزه و صدقه از سنّت من پیروى کنى. . . و اما راجع به صدقه، به قدرى در آن کوشاباشى که گمان کنى در صرف مال براى صدقه اسراف کرده اى.

امام صادق (علیه السّلام) فرمود: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) هیچ گاه سائلى را از خود نراند، اگر چیزى داشت به او مى داد، و اگر نداشت مى فرمود: خدا برساند.

مؤلف: این مطلب در اخبار شیعه و سنّى به قدرى زیاد نقل شده که شاید به حدتواتر رسیده باشد. ما بعض از آن روایات را در باب دوم (آداب معاشرت) و غیر آن ذکر کردیم.

امام صادق (علیه السّلام) ضمن حدیثى فرمود: ما اهل بیت آنچه در راه خداداده ایم پس نمى گیریم.

ملحقات

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: من چند چیز را ترک نمى کنم. سوار شدن برالاغ پالان دار، با بردگان روى حصیر غذا خوردن، و با دست خود به سائل کمک کردن.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: جوانمردى ما اهل بیت در این است که از آن که به ما ستم کرده درمى گذریم، و به آن که ما را محروم ساخته بخشش مى کنیم.

روایت است که جود و بخشش رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در خیر از همه مردم بیشتر و از تندباد سریع تر بود. بذل و عطایش ادامه داشت و بخلى از او نمودار نمى شدو ممانعتى سر نمى زد.

على (علیه السّلام) فرمود: ما اهل بیت، کسانى را که به نظر مى رسد غیر مستحق هستند رد نمى کنیم از ترس اینکه مبادا مستحق واقعى را رد کرده باشیم.

امیر المؤمنین (علیه السّلام) فرمود: چون چیزى از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مى خواستند، اگر قصد انجام آن را داشت جواب مثبت مى داد، و اگر قصد انجام آن را نداشت سکوت مى کرد و کلمه «نه» بر زبان جارى نمى ساخت.

حسن بن على بن فضّال گوید: از حضرت رضا (علیه السّلام) پرسیدم: چرا وقتى امیر المؤمنین (علیه السّلام) در ظاهر به خلافت رسید«فدک»را [ به بنى فاطمه (علیهم السّلام) ] برنگردانید؟! فرمود: زیرا ما خاندانى هستیم که فقط خداوند حقوق غصب شده ما رااز ستمگران مى گیرد. ما سرپرست مؤمنان هستیم، به نفع آنان حکم کرده، حقوقشان را از ستمگران گرفته، به آنان باز مى گردانیم، اما براى بازگرفتن حقوق خود اقدام نمى کنیم.

منبع: سنن النبى،علامه سید محمدحسین طباطبائی